Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Khedrup Gyatso: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 13: | Regel 13: | ||
'''Khedrup Gyatso''', ([[Kangding (arrondissement)|Kangding]], [[19 december]] [[1838]] – [[Lhasa]], [[31 januari]] [[1856]]), was de elfde [[dalai lama]] van de [[Tibetaans boeddhisme|Tibetaans boeddhistische]] [[gelugpa]]-orde. | '''Khedrup Gyatso''', ([[Kangding (arrondissement)|Kangding]], [[19 december]] [[1838]] – [[Lhasa]], [[31 januari]] [[1856]]), was de elfde [[dalai lama]] van de [[Tibetaans boeddhisme|Tibetaans boeddhistische]] [[gelugpa]]-orde. | ||
Door een conflict tussen Tibet | Door een conflict tussen Tibet en het Chinese keizerrijk, zijn er nauwelijks aantekeningen over zijn leven. Aangezien er drie kandidaten werden voorgesteld als reïncarnatie van de tiende dalai lama, werd Khedrup Gyatso door het lot aangewezen met behulp van de door keizer Qian Long geschonken gouden urne. | ||
In 1846 legde de elfde dalai lama zijn monniksgeloften af voor de zevende panchen lama in het Jokhang te Lhasa. Hij nam in [[1848]] zijn intrek in het toen recent vergrote en gerenoveerde [[Norbulingka]]-paleis. Tussen [[1852]] en [[1854]] bezocht hij vele kloosters in [[Centraal-Tibet]] en het westen van het land: Sera, Drepung, Ganden, Chökhorgyel aan het | In 1846 legde de elfde dalai lama zijn monniksgeloften af voor de zevende panchen lama in het [[Jokhang]] te [[Lhasa]]. Hij nam in [[1848]] zijn intrek in het toen recent vergrote en gerenoveerde [[Norbulingka]]-paleis. Tussen [[1852]] en [[1854]] bezocht hij vele kloosters in [[Centraal-Tibet]] en het westen van het land: Sera, Drepung, Ganden, Chökhorgyel aan het Lhamo Lhatso-meer (een heilig meer in Tibet; [[Wylie]]: ''lha mo bla mtsho'') en het oudste klooster van Tibet te Samye, om er toespraken te geven en aalmoezen uit te delen. | ||
Er was in die tijd een oorlog aan de gang tussen Tibet en de Gurkhas uit Nepal. In Lhasa brak een strijd uit om de macht, en als gevolg daarvan werd Khedrup Gyatso de eerste dalai lama sinds 65 jaar die de volledige politieke macht in handen kreeg en zonder regent heerste.<ref>[http://www.smithsonianmag.com/history/murder-in-tibets-high-places-62805827/#lAXQUoSIMfcG5dE9.99 Murder in Tibet’s high places], Smithsonian magazine</ref> Elf maanden later, eind januari [[1856]], overleed hij op achttienjarige leeftijd. | In maart [[1855]] kreeg hij de politieke en bestuurlijke bevoegdheden. Er was in die tijd een oorlog aan de gang tussen Tibet en de Gurkhas uit Nepal. In Lhasa brak een strijd uit om de macht, en als gevolg daarvan werd Khedrup Gyatso de eerste dalai lama sinds 65 jaar die de volledige politieke macht in handen kreeg en zonder regent heerste.<ref>[http://www.smithsonianmag.com/history/murder-in-tibets-high-places-62805827/#lAXQUoSIMfcG5dE9.99 Murder in Tibet’s high places], Smithsonian magazine</ref> Elf maanden later, eind januari [[1856]], overleed hij op achttienjarige leeftijd. | ||
De negende tot en met twaalfde dalai lama overleden allen op jeugdige leeftijd onder mysterieuze omstandigheden. | De negende tot en met twaalfde dalai lama overleden allen op jeugdige leeftijd onder mysterieuze omstandigheden. | ||
Er waren onmiddellijk vermoedens dat de dalai lama vergiftigd werd. De laatste persoon die bij hem op bezoek geweest was, was een pelgrim uit Mongolië, maar die leek spoorloos verdwenen. Daarom werd een andere schuldige gezocht. Het staatsorakel suggereerde dat minister [[Tempu Gergan]] verantwoordelijk was voor de moord. Toen Tempu Gergan hiervan hoorde, bracht hij zich in veiligheid en vluchtte van Tibet naar Leh, de hoofdstad van Ladakh in de Tibetaans grensstreek. Daar kwam hij later in contact met protestantse zendelingen en werkte zijn zoon aan de eerste Tibetaanse [[Bijbelvertaling]]. | |||
Na de dood van Khedrup Gyatso werd Reting Rinpoche ingezet als regent en leidde de zoektocht naar de twaalfde dalai lama. | Na de dood van Khedrup Gyatso werd Reting Rinpoche ingezet als regent en leidde de zoektocht naar de twaalfde dalai lama. | ||
Versie van 7 sep 2016 14:45
| Khedrup Gyatso | ||
| Khedrup Gyatso | ||
| Khedrup Gyatso | ||
| Tibetaans | མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ | |
| Wylie | mkhas grub rgya mtsho | |
| Traditioneel Chinees | 凱珠嘉措 | |
| Vereenvoudigd Chinees | 凯珠嘉措 | |
| Hanyu pinyin | Kǎizhū Jiācuò | |
Khedrup Gyatso, (Kangding, 19 december 1838 – Lhasa, 31 januari 1856), was de elfde dalai lama van de Tibetaans boeddhistische gelugpa-orde.
Door een conflict tussen Tibet en het Chinese keizerrijk, zijn er nauwelijks aantekeningen over zijn leven. Aangezien er drie kandidaten werden voorgesteld als reïncarnatie van de tiende dalai lama, werd Khedrup Gyatso door het lot aangewezen met behulp van de door keizer Qian Long geschonken gouden urne.
In 1846 legde de elfde dalai lama zijn monniksgeloften af voor de zevende panchen lama in het Jokhang te Lhasa. Hij nam in 1848 zijn intrek in het toen recent vergrote en gerenoveerde Norbulingka-paleis. Tussen 1852 en 1854 bezocht hij vele kloosters in Centraal-Tibet en het westen van het land: Sera, Drepung, Ganden, Chökhorgyel aan het Lhamo Lhatso-meer (een heilig meer in Tibet; Wylie: lha mo bla mtsho) en het oudste klooster van Tibet te Samye, om er toespraken te geven en aalmoezen uit te delen.
In maart 1855 kreeg hij de politieke en bestuurlijke bevoegdheden. Er was in die tijd een oorlog aan de gang tussen Tibet en de Gurkhas uit Nepal. In Lhasa brak een strijd uit om de macht, en als gevolg daarvan werd Khedrup Gyatso de eerste dalai lama sinds 65 jaar die de volledige politieke macht in handen kreeg en zonder regent heerste.[1] Elf maanden later, eind januari 1856, overleed hij op achttienjarige leeftijd.
De negende tot en met twaalfde dalai lama overleden allen op jeugdige leeftijd onder mysterieuze omstandigheden.
Er waren onmiddellijk vermoedens dat de dalai lama vergiftigd werd. De laatste persoon die bij hem op bezoek geweest was, was een pelgrim uit Mongolië, maar die leek spoorloos verdwenen. Daarom werd een andere schuldige gezocht. Het staatsorakel suggereerde dat minister Tempu Gergan verantwoordelijk was voor de moord. Toen Tempu Gergan hiervan hoorde, bracht hij zich in veiligheid en vluchtte van Tibet naar Leh, de hoofdstad van Ladakh in de Tibetaans grensstreek. Daar kwam hij later in contact met protestantse zendelingen en werkte zijn zoon aan de eerste Tibetaanse Bijbelvertaling.
Na de dood van Khedrup Gyatso werd Reting Rinpoche ingezet als regent en leidde de zoektocht naar de twaalfde dalai lama.
Weblinks
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Khedrup Gyatso, 11th Dalai Lama op Wikimedia Commons.
- º Murder in Tibet’s high places, Smithsonian magazine