Van Cuijk

Het geslacht Van Cuijk (ook gespeld als 'Cuyck', 'Kuyk' enzovoort) is een oud adellijk geslacht waarvan de mannelijke lijn terugvoert tot Herman van Malsen, die mogelijk een zoon was van graaf Unruoch van Teisterbant. Unruoch en zijn broer Ansfried waren van hoge Frankische adel, hoewel hun precieze afkomst onduidelijk is.

Geschiedenis

• Wapens van het Huis Cuijk
• Wapen van de Herpense tak van de familie van Cuijk

  Wapen van de Herpense tak van de familie van Cuijk

• Wapen van de Cuijkse tak van de familie van Cuijk, heren van Cuijk en Grave

  Wapen van de Cuijkse tak van de familie van Cuijk, heren van Cuijk en Grave

Oorspronkelijk komt het geslacht uit de Betuwe, de zogeheten gouw Teisterbant, waar het bezittingen had in de buurt van Geldermalsen en Meteren. Teisterbant werd in de 13e eeuw verdeeld tussen Cuijk, Gelre en het sticht Utrecht.

Uiteindelijk komt de afstamming uit bij Herman van Malsen, die geboren werd in 1040. Deze had vier kinderen, en één daarvan is Herman van Cuijk, waarmee het geslacht begint. Dit had zijn machtsbasis in Cuijk, maar waaierde uit over geheel Noordoost-Brabant. Dit had onder meer te maken met het feit dat abdijen hun belangen wilden laten verdedigen door een ridder, aangezien ze zelf hier niet toe in staat waren gezien hun sterk verspreide bezittingen. Het geslacht had bezittingen in een buffergebied tussen Brabant en Gelre. In de loop der tijd werden de hertogen steeds belangrijker, en het geslacht Van Cuijk raakte op het einde van de 14e eeuw zijn macht geleidelijk aan kwijt.

Het wapenschild van het geslacht toont acht merletten. Het wapen van de Cuijkse tak is tegenwoordig het gemeentewapen van Cuijk

Betekenis

Het geslacht heeft, behalve een aantal heren en vrouwen van Cuijk, Boxtel, Asten, Grave en andere heerlijkheden, ook een bisschop van Luik en een van Utrecht geleverd. Daarnaast is de moeder van Gijsbrecht IV van Amstel een telg uit het geslacht Van Cuijk. Jan I van Cuijk is betrokken geweest bij de ontvoering van Floris V van Holland en hij huwde met Jutta van Nassau, dochter van Hendrik II van Nassau ("de Rijke"), een voorvader van Willem van Oranje. Verder is het geslacht Van Cuijk verbonden met een belangrijke episode uit de geschiedenis van Leuven, en wel de opstand van Pieter Couterel tegen de alleenheerschappij van de adel.

Om de verschillende leden van het geslacht, die vaak dezelfde naam hebben, te kunnen plaatsen, en om eenheid in de spelling van deze namen te waarborgen, volgt hier een genealogisch overzicht van het geslacht:

Genealogie

Voorouders

0. Herman van Malsen (1040-1080) x Irmgard (?) van Namen (??-1106), met als kinderen: 1a t/m 1d.

Eerste generatie

1a. Hendrik I van Cuijk (1070-1108) x Alverardis van Hochstaden, burggraaf van Utrecht en heer van Cuijk. Kinderen: 2.1 t/m 2.4.

1b. Andries van Cuijk (1075-1139), bisschop van Utrecht.

1c. Godfried van Cuijk (1070-1134)

1d. Helwig van Cuijk (1075-1128), in 1096 gehuwd met Arnold I van Rode.

Tweede generatie

2.1. Godfried I van Cuijk (1100-1167) x Ida van Arnsberg (1110-1150), graaf van Arnsberg en heer van Cuijk. Kinderen: 3.1.1 t/m 3.1.4.

2.2. Herman van Cuijk (1100-1170) x Alvarardis van Chiny (1110-1170), heer van Cuijk en Grave, stadsgraaf van Utrecht. Kinderen: 3.2.1 t/m 3.2.2.

2.3. Irmgard van Cuijk (1100-1134) x Dirk van Horne (1100-1134)

2.4. Aleidis van Cuijk (1100-???), vrouwe van Osning x Arnold II van Rode (1090-1125)

Derde generatie

3.1.1. Hendrik van Cuijk (1140-1195) x nn. van Arnsberg (1140-1200), graaf van Arnsberg. Kinderen: 4.1.1.1 en 4.1.1.2

3.1.2. Frederik van Cuijk (1140-1164) x nn. van Arnsberg (1140-1165), heer van Arnsberg. Kind: 4.1.2

3.1.3. Alverardis van Cuijk (1150-1205) x Otto van Holland (1135-1208)

3.1.4. Adelheid van Cuijk (1150-)

3.2.1. Hendrik II van Cuijk (1140-1204) x Sophia van Rhenen (1140-1191), heer van Cuijk, stadsgraaf van Utrecht, heer van Herpen. Kinderen: 4.2.1.1 t/m 4.2.1.2

3.2.2. Albert II van Cuijk (1140-1200), bisschop van Luik van 1195-1200

Vierde generatie

4.1.1.1. Godfried van Arnsberg (1165-1236), graaf van Arnsberg

4.1.1.2. Hendrik van Cuijk (1170-1217) x Irmgard van Soest (1170-1217), graaf van Rietberg. Kinderen heten Van Rietberg.

4.1.2. Elisabeth van Arnsberg (1195-1265)

4.2.1.1. Luitgard van Cuijk (1165-1217) x Godfried van Breda (1160-1216)

4.2.1.2. Alverardis van Cuijk (1170-1230) x Hendrik van Kessel (1195-1232), en: x Dirk van Voorne (1170-1228)

4.2.1.3. Albert van Cuijk (1170-1233) x Hadewych van Meerheim (1170-1235), heer van Cuijk en Herpen, burggraaf van Utrecht. Kinderen: 5.2.1.3.1 t/m 5.2.1.3.6.

Vijfde generatie

5.2.1.3.1. Hendrik III van Cuijk (1200-1251) x nn. van Putten (1200-1251), kinderen 6.2.1.3.1.1 t/m 6.2.1.3.1.2 en x Aleidis van der Aa van Randerode (1210-1265).

5.2.1.3.2. Willem van Cuijk (1200-1240) x Beatrix van Diest (1210-??), heer van Asten. Kinderen: 6.2.1.3.2.1 t/m 6.2.1.3.2.4.

5.2.1.3.3. Rutger van Cuijk (1210-1264) x Maria van Diest (1210-??), heer van Herpen. Kind: 6.2.1.3.3. t/m 6.2.1.3.4

5.2.1.3.4. Dirk van Cuijk (1210-1260) x Christina van Oegstgeest (1210-1254), burggraaf van Leiden. Kinderen: 6.2.1.3.4.1 t/m 6.2.1.3.4.2

5.2.1.3.5. nn. van Cuijk (1210-1250) x Gijsbrecht III van Amstel(1200-1252)

5.2.1.3.6. Agnes van Cuijk (1210-??)

Zesde generatie

6.2.1.3.1.1. Alverardis van Cuijk (1220-1272) x Jacob van Mirlaer (1220-1268)

6.2.1.3.1.2. Jan I van Cuijk (1230-1308) x Jutta van Nassau (1225-1312), heer van Cuijk en Grave. Kinderen: 7.2.1.3.1.2.1 t/m 7.2.1.3.1.2.6

6.2.1.3.2.1. Beatrijs van Cuijk (1210-??)

6.2.1.3.2.2. Willem van Cuijk (1230-)

6.2.1.3.2.3. Aleidis van Cuijk (1230-??)

6.2.1.3.2.4. Arnold van Cuijk (1230-)

6.2.1.3.3. Aleidis van Herpen (1230-1290) x Lodewijk II van Leefdael, erfvrouwe van Herpen
6.2.1.3.4. Rutger II van Cuijck (1230-1290) x Elisabeth van Boxtel, erfvrouwe van Boxtel, in 1288 krijgt Rutger voor beloning van de Slag bij Woeringen Herpen. Kinderen; 7.2.1.3.4.1t/m2

6.2.1.3.4.1. Hendrik van Cuijk (1240-1319) x Halewijn van Egmont (1260-1310), burggraaf van Leiden. Kinderen: 7.2.1.3.4.1.1 t/m 7.2.1.3.4.1.2.

6.2.1.3.4.2. Willem van Cuijk (1260-1313), heer van Oegstgeest

Zevende generatie

7.2.1.3.1.2.1. Willem van Cuijk (1265-1303) x Johanna Sofia van Gymnich (1270-1302), ridder en heer van Cuijk. Kinderen: 8.2.1.3.1.2.1.1 t/m 9.2.1.1.3.1.2.1.2.

7.2.1.3.1.2.2. Aleidis van Cuijk (1270-1330) x Hendrik van Voorne (1275-1330), heer van Acquoy

7.2.1.3.1.2.3. Agnes van Cuijk (1270-1345) x Hendrik van Sponheim

7.2.1.3.1.2.4. Jan II van Cuijk (1270-1319) x Catharina van Berthout (1280-1350), graaf van Cuijk

7.2.1.3.1.2.5. Otto van Cuijk (1270-1350) x Johanna van Heverlee (1285-1333), heer van Mierlo. Kind: 8.2.1.3.1.2.5; x Johanna van Vlaanderen (1290-1342).

7.2.1.3.1.2.6. Hendrik van Cuijk (1270-1304) x Aleidis van Diest (1270-??), heer van Lierop. Kind: 8.2.1.3.1.2.6.

7.2.1.3.4.1. Willem II van Boxtel (1260-1319) x Maria van Diest (1275-??), heer van Boxtel. Kinderen: 8.2.1.3.1.3.1 t/m 8.2.1.3.1.3.2.

7.2.1.3.4.2 Lodewijk van Boxtel, kannunik te Keulen.

7.2.1.3.3. Albert III van Herpen (1260-??) x nn. (1260-??), heer van Herpen. Kind: 8.2.1.3.3.

7.2.1.3.4.1.1. Alverardis Bertha van Cuijk (1280-1310) erfdochter van Leiden. Zij trouwde met Dirk II van Wassenaer. Hij was een zoon van Filips II van Wassenaer en een dochter van Jan van de Wateringhe. Zij werden de ouders van Filips III van Wassenaer

7.2.1.3.4.1.2. Dirk van Cuijk (1290-1339) x Jusitina de Gouwer van Koudekerke (1290-1350), burggraaf van Leiden.

Achtste generatie

8.2.1.3.1.2.1.1. Jan III van Cuijk (1295-1358) x Catharina van Berthout Boskiel (1290-??), heer van Hoogstraten. Kinderen: 9.2.1.3.1.2.1.1.1 t/m 9.2.1.3.1.2.1.1.4.

8.2.1.3.1.2.1.2. Wennemar van Cuijk (1300-1379) x Elisabeth Woutersdr Smeets (1310-??), bastaardkinderen, heer van Hoogstraten en Minderhout, ridder.

8.2.1.3.1.2.5 Adelise van Cuijk (1320-1338)

8.2.1.3.1.2.6. Margaretha van Cuijk (1290-??) x Jan van Heusden (1275-1316)

8.2.1.3.1.3.1. Elisabeth van Boxtel (1290-1350) x Jan van Pietersheim (1290-1348)

8.2.1.3.1.3.2. Willem III van Boxtel (1300-1360) x Cunegonde van Dalen van Diepenheim (1300-1330), heer van Boxtel. Kinderen: 9.2.1.3.1.3.2.1 t/m 9.2.1.3.1.3.2.2.

8.2.1.3.3. Maria van Herpen (1280-1328) x Jan van Kleef Heinsberg (1281-1356), erfdochter van Herpen en Ravenstein. Kind was: Walraven van Valkenburg, stichter van Ravenstein.

Negende generatie

9.2.1.1.3.1.2.1.1.1. Jan IV van Cuijk (1320-1363) x Lutgardis van Voorst (1340-??), heer van Hoogstraten. Kind: 10.2.1.3.1.2.1.1.1.

9.2.1.1.3.1.2.1.1.2. Hendrik van Cuijk (1320-1371) x Gertrudis Couterel (1330-1418), heer van Vorsel, Ekeren, Asten, Brecht en Zundert. Kind: 10.2.1.3.1.2.1.1.2.

9.2.1.1.3.1.2.1.1.3. Elisabeth van Cuijk (1330-??) x Gerrit van Arkel (1310-1380)

9.2.1.1.3.1.2.1.1.4. Wenemar van Cuijk (1330-1390) x Aleidis de Cocq van Opijnen (1330-??), heer van Neerloon. Kinderen: 10.2.1.3.1.2.1.1.4.1 t/m 10.2.1.3.1.2.1.1.4.4.

9.2.1.1.3.1.3.2.1.1. Willem IV van Boxtel (1325-1372) x nn. van Boxtel (1325-1375), heer van Boxtel. Kind: 10.2.1.3.1.3.2.1.1.

9.2.1.1.3.1.3.2.1.2. Maria van Boxtel (1329-1373) x Dirk van Herlaar (1325-1350); en x Dirk van Merheim (1320-??), vrouwe van Boxtel.

Tiende generatie

10.2.1.3.1.2.1.1.1. Jan V van Cuijk (1360-1382), heer van Nieuwkuijk en Asten.

10.2.1.3.1.2.1.1.2. Jan van Cuijk (1360-1442) x Mechteld van Borssele (1370-1402), Kind: 11.2.1.3.1.2.1.1.2; x Johanna van Polanen (1390-??). 10.2.1.3.1.2.1.1.4.1. Jan van Cuijk (1360-1394), heer van Haterdonk, Beesd, Hernen en Neerloon.

10.2.1.3.1.2.1.1.4.2. Johanna van Cuijk (1360-1426), vrouwe van Est en Meteren

10.2.1.3.1.2.1.1.4.3. Katharina van Cuijk (1360-??).

10.2.1.3.1.2.1.1.4.4. Elisabeth van Cuijk (1370-1414) x Jan van Tiel van Eijl (1370-??), vrouwe van Meteren.

10.2.1.3.1.3.2.1.1. Agnes van Cuijk (1350-1400), vrouwe van Boxtel en Kronenburg.

Elfde generatie

11.2.1.3.1.2.1.1.2. Jutta van Cuijk (1390-1446).