Luchtoorlog boven Brecht

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn minstens veertien vliegtuigen neergestort op het grondgebied van de huidige fusiegemeente Brecht.

1940

Op 29 februari 1940 stortte er een Fairey Fox van de Belgische luchtmacht neer te Sint-Job-in-'t-Goor. Dit toestel werd bestuurd door onderluitenant Bossigy en korporaal Labeau (piloot), ze waren vanop de luchthaven van Deurne opgestegen. Na het uitbreken van de oorlog werd op 12 mei een Frans verkenningsvliegtuig neergeschoten en crashte op het veld aan de Kaaistraat te Sint-Job-in-'t-Goor. De volgende dag, 13 mei, stortte er een Duits vliegtuig neer in Brecht. Het betrof een Heinkel 111 van Kampfgeschwader 4 die door een Frans jachtvliegtuig werd neergehaald.

De slag om Engeland

Tijdens de Slag om Engeland was ook de Noorderkempen geregeld het toneel van luchtgevechten in de rand van dit grotere gevecht. Op 15 september moest een zwaar gehavende Heinkel 111 van Kampfgeschwader 26 een buiklanding maken te Sint-Lenaarts en op 24 november stortte er ook een Dornier 17 van Kampfgeschwader 3 neer.

1942 – De kansen keren

Na de Slag om Engeland voerde de RAF steeds meer bombardementen uit op Duitse industriegebieden en steden. In de nacht van 2 op 3 juni 1942 was hun doel de Duitse stad Essen. Een Halifax R9444 van 35th Squadron werd tijdens de terugtocht neergehaald en crashte te Sint-Lenaerts.

1943 – De Amerikanen

Op 17 mei 1943 wilden de Amerikanen Regensburg en Schweinfurt bombarderen. Ze werden geëscorteerd door jachtvliegtuigen die het boven de Kempen aan de stok kregen met het detachement Jachtgeschwader 26 die vanuit Woensdrecht opereerden met Focke-Wulf 190 toestellen. Tijdens het gevecht werd luitenant Jörg Keifner neergeschoten door drie Spitfires en stortte neer in Sint-Lenaarts.

April/mei 1944 – Begin van het einde

In de nacht van 11 op 12 april 1944 stuurde de RAF 341 zware Lancaster bommenwerpers naar Aken. Op de terugweg werden ze boven België door een Duitse nachtjager aangevallen. De Lancaster LL899 van het 49th Squadron werd neergeschoten en crashte te Sint-Lenaarts. In mei 1944 bereikte het geallieerde bombardementsoffensief tegen Duitsland een nieuw hoogtepunt in de aanloop naar D-Day. Tijdens één van deze acties werd de Lancaster ND674 van het 460th Squadron in de nacht van 11 op 12 mei 1944 neergehaald en stortte neer te Sint Lenaarts.

Najaar 1944 – De bevrijding

In het gehucht Vogelzang te Sint-Lenaarts crashte in volle bevrijdingsgevechten een onbekend Brits jachtvliegtuig. Brokstukken zijn teruggevonden maar meer details over het toestel en piloot zijn er niet. Naarmate het front opschoof richting Duitsland, volgde ook de tactische luchtmacht. Zo kwam de 146th Wing RAF terecht op het vliegveld van Deurne. Op 21 november 1944 stegen de Typhoons van het 197th Squadron ondanks het slechte weer toch op. Wat er precies gebeurde is onduidelijk, maar waarschijnlijk zijn twee Typhoons in de wolken tegen elkaar gebotst. Ze crashten langs de Waterstraat in Brecht.

1945 – Het einde

Op 1 januari 1945 voerde de Luftwaffe een laatste grootschalige aanval uit op geallieerde vliegvelden. Een Messerschmitt Bf 109 stortte neer aan de Vogelzang te Sint-Lenaarts. Op de terugweg van een gewapende verkenning naar Veen (Nl) moest een Typhoon van het 257th Squadron een noodlanding maken te Brecht. De piloot raakte tijdens dit landingsmanoeuvre een paar bomen en kwam om.

Bronnen

• W. Schoofs, De slag om Brecht, 2005
• U. Duwez en W. Verstraeten, Fairy Fox project in contact nr 13, 1999, BAHA
• C. De Decker en J. L. Roba, Luchtslag boven het kanaal, 1993, Uitgeverij De Krijger