Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Chazan: verschil tussen versies
(http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chazan&oldid=25979562) |
(Voorzanger, zie originele versie uit 2005: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chazan&oldid=988667 +allerlei / zinsbouw en formulering) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
De '''chazan''' (חזן - vaak ook gespeld als '''chazzan''') of '''ba'al tefillah''' is de | De '''chazan''' ({{Heb|חזן}} - vaak ook gespeld als '''chazzan''') of '''ba'al tefillah''' is de '''cantor''' of voorzanger bij een joodse gebedsdienst. Meervoud: ''chazaniem''. De kunst van het voorzingen heet ''[[chazzanoet]]''. In [[liberaal jodendom|liberale]] gemeenten kan deze functie ook door een vrouw vervuld worden. | ||
De term ''chazan'' wordt | De term ''chazan'' wordt gebruikt voor een (professionele) voorzanger die zijn teksten volgens de traditionele melodieën zingt. Het zingen is echter geen vereiste: alle teksten mogen ook gewoon zonder gezang worden uitgesproken. De term ''ba'al tefillah'' wordt meer gebruikt voor niet professioneel als cantor geschoolde synagogebezoekers die bij gelegenheid voorgaan in het gebed, maar geen vaste voorgangers zijn. Vooral in het liberale en conservatieve jodendom betekent de term chazan vaak iemand die als zanger is opgeleid en die zeer bekend is met de joodse liturgie. De chazan helpt dan de [[synagoge]] het [[gebed]] te zingen. | ||
In [[liberaal jodendom|liberale]] of [[masorti jodendom|masorti]] gemeenten geeft de chazan ook vaak leiding aan een [[koor (zang)|koortje]] en [[zangles]]. In [[orthodox jodendom|orthodoxe]] gemeenten, waar de leden meestal zelf best getraind zijn in het reciteren van het gebed, | In [[liberaal jodendom|liberale]] of [[masorti jodendom|masorti]] gemeenten geeft de chazan ook vaak leiding aan een [[koor (zang)|koortje]] en [[zangles]]. In [[orthodox jodendom|orthodoxe]] gemeenten, waar de leden meestal zelf best getraind zijn in het reciteren van het gebed, vervullen de mannelijke gemeenteleden vaak om beurten de taak van voorzanger. In synagoges waar dagelijks gebedsdiensten zijn (het jodendom kent 22 gebedsdiensten per week) is vaak een vaste chazan voor [[sjabbat]], terwijl de andere leden deze functie op [[weekdag]]en afwisselend overnemen. | ||
Een geoefende chazzan moet over meerdere kwalificaties beschikken: hij moet de Hebreeuwse teksten begrijpen, kunnen lezen en met een mooie stem kunnen voordragen. Daarnaast moet hij als persoon aanvaard | Een geoefende chazzan moet over meerdere kwalificaties beschikken: hij moet de Hebreeuwse teksten begrijpen, kunnen lezen en met een mooie stem kunnen voordragen. Daarnaast moet hij als persoon aanvaard worden door de gemeenschap die hij in de communicatie met het Opperwezen vertegenwoordigt. Verder is belangrijk dat hij een grondige kennis heeft van de muzikale traditie (aangeduid met de term: chazzanoet) van de synagoge of gemeenschap die hij in het gebed leidt. In het West-Europese Jodendom, waartoe ook het Nederlandse Jodendom behoort, bestaat er een uitgebreide synagogaal-muzikale traditie die voor bepaalde momenten, dagen en feesten gedurende het jaar een eigen set aan melodieën voorschrijft. De chazzan wordt geacht hierin thuis te zijn. Chazan Hans Bloemendal heeft in belangrijke mate de Amsterdamse chazzanoet-traditie op meerdere cd’s vastgelegd onder de titel ''Tefillot shebe'al Peh''. Van hem verscheen ook het tweedelige boek ''Amsterdams Chazzanoet'' en een aantal cd’s, waarop hij, onder begeleiding van een mannenkoor, is te horen. Andere versies van Nederlandse chazzanoet-melodieën, gezongen door de Rotterdamse chazan Max Seijffers, werden uitgegeven de dubbel-cd ''Ahawat Olam''. Overige chazaniem uit Nederland die men op lp of cd kan beluisteren, zijn Benzion Moscovits, Israel Maroko, Wolf Reisel en de synagoge-koren ''Koor der Grote Synagoge Amsterdam'' en ''het Amsterdams Synagogaal Koor''. | ||
Ook van de Portugese traditie zijn diverse opnames, veelal voor opleidingsdoeleinden | Ook van de Portugese traditie zijn er diverse opnames gemaakt, veelal voor opleidingsdoeleinden. | ||
Hoewel er professionele voorzangers zijn, kan iedere joodse man van dertien jaar of ouder bij gelegenheid chazan zijn; een speciale opleiding of is er niet voor vereist. Meestal is dit ook geen betaalde functie: vooral in kleine [[minjan]]im wordt gewoon arbitrair een chazan gekozen. | |||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
*[[Joods gebed]] | *[[Joods gebed]] | ||
== | ==Weblinks== | ||
*{{JewEn|7426-hazzan|Ḥazzan}} | |||
*[http://www.virtualcantor.com Virtual Cantor, een complete online verzameling gebedsmelodien volgens een Amerikaans-Asjkenazische muziektraditie.] | *[http://www.virtualcantor.com Virtual Cantor, een complete online verzameling gebedsmelodien volgens een Amerikaans-Asjkenazische muziektraditie.] | ||
Versie van 9 jan 2012 11:35
De chazan (חזן - vaak ook gespeld als chazzan) of ba'al tefillah is de cantor of voorzanger bij een joodse gebedsdienst. Meervoud: chazaniem. De kunst van het voorzingen heet chazzanoet. In liberale gemeenten kan deze functie ook door een vrouw vervuld worden.
De term chazan wordt gebruikt voor een (professionele) voorzanger die zijn teksten volgens de traditionele melodieën zingt. Het zingen is echter geen vereiste: alle teksten mogen ook gewoon zonder gezang worden uitgesproken. De term ba'al tefillah wordt meer gebruikt voor niet professioneel als cantor geschoolde synagogebezoekers die bij gelegenheid voorgaan in het gebed, maar geen vaste voorgangers zijn. Vooral in het liberale en conservatieve jodendom betekent de term chazan vaak iemand die als zanger is opgeleid en die zeer bekend is met de joodse liturgie. De chazan helpt dan de synagoge het gebed te zingen.
In liberale of masorti gemeenten geeft de chazan ook vaak leiding aan een koortje en zangles. In orthodoxe gemeenten, waar de leden meestal zelf best getraind zijn in het reciteren van het gebed, vervullen de mannelijke gemeenteleden vaak om beurten de taak van voorzanger. In synagoges waar dagelijks gebedsdiensten zijn (het jodendom kent 22 gebedsdiensten per week) is vaak een vaste chazan voor sjabbat, terwijl de andere leden deze functie op weekdagen afwisselend overnemen. Een geoefende chazzan moet over meerdere kwalificaties beschikken: hij moet de Hebreeuwse teksten begrijpen, kunnen lezen en met een mooie stem kunnen voordragen. Daarnaast moet hij als persoon aanvaard worden door de gemeenschap die hij in de communicatie met het Opperwezen vertegenwoordigt. Verder is belangrijk dat hij een grondige kennis heeft van de muzikale traditie (aangeduid met de term: chazzanoet) van de synagoge of gemeenschap die hij in het gebed leidt. In het West-Europese Jodendom, waartoe ook het Nederlandse Jodendom behoort, bestaat er een uitgebreide synagogaal-muzikale traditie die voor bepaalde momenten, dagen en feesten gedurende het jaar een eigen set aan melodieën voorschrijft. De chazzan wordt geacht hierin thuis te zijn. Chazan Hans Bloemendal heeft in belangrijke mate de Amsterdamse chazzanoet-traditie op meerdere cd’s vastgelegd onder de titel Tefillot shebe'al Peh. Van hem verscheen ook het tweedelige boek Amsterdams Chazzanoet en een aantal cd’s, waarop hij, onder begeleiding van een mannenkoor, is te horen. Andere versies van Nederlandse chazzanoet-melodieën, gezongen door de Rotterdamse chazan Max Seijffers, werden uitgegeven de dubbel-cd Ahawat Olam. Overige chazaniem uit Nederland die men op lp of cd kan beluisteren, zijn Benzion Moscovits, Israel Maroko, Wolf Reisel en de synagoge-koren Koor der Grote Synagoge Amsterdam en het Amsterdams Synagogaal Koor. Ook van de Portugese traditie zijn er diverse opnames gemaakt, veelal voor opleidingsdoeleinden.
Hoewel er professionele voorzangers zijn, kan iedere joodse man van dertien jaar of ouder bij gelegenheid chazan zijn; een speciale opleiding of is er niet voor vereist. Meestal is dit ook geen betaalde functie: vooral in kleine minjanim wordt gewoon arbitrair een chazan gekozen.
Zie ook
Weblinks
(en) Ḥazzan, in: Jewish Encyclopedia, New York: Funk & Wagnalls, 1901-1906. (vertaal via: 
)
| Jodendom |  |
|---|
|
Algemeen: Joden • Geschriften: Thora • Tenach • Misjna • Talmoed • Tosefta • Literatuur • Halacha • Ketoeba • Religieuze plichten en gebruiken: Kasjroet • Briet • Gebed • Mitswa • Sjabbat • Tsedaka • Tijd en kalender: Feestdagen • Maanden • Jaartelling • Geschiedenis • Gebouwen: Tempel • Synagoge • Personen: Rabbijn • Chazan • Andere: Mystiek • Kabbala • Mythologie • A tot Z |