ADR gevarenklassen en labels

ADR gevarenklassen en labels.

Er zijn heel veel stoffen die door hun specifieke eigenschappen tot de groep van gevaarlijke stoffen behoren. Afhankelijk van de specifieke eigenschappen zijn deze ingedeeld in gevarenklassen. Voor het goederenvervoer is het van belang dat gevaarlijke stoffen worden ingedeeld in bepaalde groepen.

Het vervoer van bepaalde gevaarlijke stoffen is in sommige tunnels verboden. In Nederland zijn de tunnels onderverdeeld in twee categorieën:

• I - verboden voor tankvervoer van brandbare en/of giftige gassen.
• II - verboden voor nagenoeg alle vervoer van gevaarlijke stoffen.

Het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg is in Europa geregeld in het ADR (Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route).

Indeling

Indeling van de gevarenklassen in groepen stoffen die tijdens het vervoer een gelijksoortig hoofdgevaar bezitten:

1. Ontplofbare stoffen en voorwerpen
   1. Gevaar voor massa-explosie.
   2. Gevaar voor scherfwerking, geen gevaar voor massa-explosie.
   3. Gevaar voor brand, maar weinig gevaar voor scherfwerking en drukwerking.
   4. Gering gevaar voor ontploffing.
   5. Zeer ongevoelige stoffen en voorwerpen, wel gevaar voor massa-explosie.
   6. Uiterst ongevoelige stoffen en voorwerpen, zeer gering ontploffings gevaar.
2. Gassen :
   1. Brandbare gassen.
   2. Verstikkende gassen.
   3. Giftige gassen.
   4. Oxiderende gassen.
   5. Corrosieve gassen.
3. Brandbare vloeistoffen :
   1. Brandbare vloeistoffen met een kookpunt tot 35 °C.
   2. Brandbare vloeistoffen met een vlampunt lager dan 23 °C en een kookpunt boven 35 °C.
   3. Vloeistoffen met een vlampunt tussen 23 °C en 60 °C en een kookpunt boven 35 °C alsmede gasolie, dieselolie en lichte stookolie vanwege hun overeenkomstige eigenschappen.
4. Groep 4 ;
   1. Brandbare vaste stoffen.
   2. Voor zelfontbranding vatbare stoffen.
   3. Stoffen die in contact met water brandbare gassen ontwikkelen.
5. Groep 5 :
   1. Oxiderende stoffen.
   2. Organische peroxiden.
6. Groep 6 :
   1. Giftige stoffen.
   2. Infectueuze stoffen.
7. Radioactieve stoffen :
8. Corrosieve stoffen :
   1. Zuren.
   2. Basen.
9. Diverse gevaarlijke stoffen en voorwerpen.

Aanduidingen

De gevarenklasse staat in combinatie met een stofidentificatienummer vermeld op een rechthoekig oranje bord. Het Gevaarsidentificatienummer (GEVI) - ook wel Kemler-getal of Kemler-code genoemd - staat altijd boven het stofidentificatienummer. De symbolen in de gevaarscode komen grotendeels overeen met de stofklassen:

2 ontsnappen van een gas t.g.v. druk of van een scheikundige reactie

3 brandbaarheid van vloeistoffen (gas) en gassen, of voor zelfverhitting vatbare vloeistoffen

4 brandbaarheid van vaste stoffen, of voor zelfverhitting vatbare stoffen

5 verbranding bevorderende (oxiderende) werking

6 giftigheid of gevaar voor besmetting

7 radioactiviteit

8 corrosiviteit (bijtende werking)

9 als eerste cijfer: diverse gevaren (onder andere milieugevaarlijk)

9 als laatste cijfer: gevaar voor spontane hevige reactie

X gevaarlijke reactie met water

Een dubbel cijfer geeft een versterking van het gevaar aan (bv. 3= brandbaar; 33 = licht ontvlambaar).

Bijzondere gevaarsidentificatienummers zijn:

22 diepgekoeld gas

333 voor zelfontbranding vatbare vloeistof

44 brandbare vaste stof bij hoge temperatuur en in gesmolten toestand

606 besmettelijke stof

99 verwarmde stof (diverse gevaarlijke stoffen)

Als de stof in meerdere gevarenklassen valt, worden de getallen achter elkaar geschreven.

Enkele voorbeelden: De aanduiding 885 - 1829 wil zeggen dat de wagen zwavelzuuranhydride vervoert en de cijfers 33 - 1088 betekenen dat de tank op de auto acetaldehyde-diethylacetaat bevat en 33 - 1203 wil zeggen dat het gaat om koolwaterstoffen, mengsels - vloeibaar (benzine).

Naast bovenvermelde aanduiding is nog een tweede aanduiding aangebracht in de vorm van een symbool en de gevarenklasse. Deze symbolen staan op voertuigen in de bovenste helft van een op de punt geplaatst vierkant in verschillende kleuren of combinaties van kleuren; in de onderste helft wordt het cijfer van de bijbehorende gevarenklasse vermeld. Meestal wordt het als etiket opgeplakt afhankelijk van de lading.

Mogelijke kleuren die een soort gevaar aanduiden:

• oranje - explosief
• rood - brandbare vloeistof of gas
• groen - niet brandbaar samengedrukt gas
• wit - giftig of infectueus
• blauw - brandbaar bij aanraking met water

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met ADR images op Wikimedia Commons.

Zie ook

• CAS-nummer
• Lijst van H- en P-zinnen
• De NFPA 704 gevarenruit
• Brandweerinformatiecentrum voor gevaarlijke stoffen
• Waarschuwingsborden (doorverwijzing).

Externe link

• Voor betrouwbare en onafhankelijke informatie over ADR verwijzen wij u naar de website van het RIVM
• Brandweerinformatiecentrum Gevaarlijke Stoffen