Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Çiçak: verschil tussen versies
(') |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=%C3%87i%C3%A7ak&diff=cur&oldid=50022514 25 sep 2017 ClintEastwood Blondie) |
||
Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Ottoman_Empire_helmet_(chichak).jpg|miniatuur|Een stalen çiçak met gouden afwerking in het [[Metropolitan Museum of Art]]. ]] | |||
De '''çiçak''' (''chichak'') is een [[Ottomaanse rijk|Ottomaans,]] [[Turken|Turkse]] [[Helm (hoofddeksel)|helm]] oorspronkelijk gedragen door de [[Sipahi|Ottomaanse ruiterij]] tussen de [[15e eeuw|15]]de-[[16e eeuw|16]]de eeuw.<ref>https://www.moshtaghkhorasani.com/articles/online-articles/ottoman-turkish-armor-in-the-mus%C3%A9e-de-l-arm%C3%A9e-paris-2015/</ref> Kenmerkend is het [[Kegel (ruimtelijke figuur)|conische]], ui-vormige, hoofdonderdeel en [[vizier (bescherming)|vizier]] aan de voorkant, de verstelbare [[neus]]beschermer die verticaal door de klep naar boven gaat dat beschermd tegen slagen in het gezicht, de wangkleppen aan beide kanten die op maat kunnen worden aangepast en de [[Nek (anatomie)|nek]]<nowiki/>beschermer aan de achterkant. | |||
De helm zorgt voor een goed zichtsveld terwijl ook optimaal beschermend te zijn.<ref>https://www.celticwebmerchant.com/nl/huzarenhelm.html</ref> | |||
== Fabricatie == | == Fabricatie == | ||
Het uivormige hoofdonderdeel van de helm is | Het uivormige hoofdonderdeel van de helm is vervaardigd uit één plaat staal.<ref>https://www.wereldmuseum.nl/assets/files/bijschriften_de_perzen_krijgers_en_dichters.pdf</ref><ref>The Military History Book: the Ultimate Visual Guide to the Weapons That Shaped the World. Dorling Kindersley, 2012.</ref> De nekbeschermer en vizier zijn met [[klinknagel]] vastgemaakt aan het hoofdonderdeel. De wangkleppen zijn met klinknagel aan de helm vastgemaakt, of zoals op sommige voorbeelden te zien is, vastgemaakt met ringen die meer beweging bieden. | ||
== Historisch gebruik == | == Historisch gebruik == | ||
=== Mamluk Sultanaat === | === Mamluk Sultanaat === | ||
De [[Helm (hoofddeksel)|helm]] werd gebruikt door de [[Mammelukkensultanaat Caïro|Mammelukkensultanaat van Caïro]]<ref>http://ageofcraft.com/index.php?route=product/product&path=60_65&product_id=297 [klik op sub-tab ''Historical Sources'']</ref> en later door de cavalerie van de [[Mammelukken|Mammelukken]] in het [[Ottomaanse Rijk|Ottomaanse Rijk]]. | |||
=== Ottomaanse Rijk === | === Ottomaanse Rijk === | ||
In het Ottomaanse leger werd de helm voornamelijk gedragen | In het Ottomaanse leger werd de helm voornamelijk gedragen door [[Sipahi|Sipahi]].<ref>Mugnai, B., & Flaherty, C. (2014). Der lange Türkenkrieg: 1593-1606. (Bergamo): Soldiershop.</ref><ref>https://thelosttreasurechest.wordpress.com/2011/07/28/historical-warrior-illustration-series-part-xv/peter-dennis-showing-a-armoured-ottoman-cavalryman-of-the-17th-century-ad/</ref><ref>http://indulgy.com/post/MQktkgGbB4/armor-of-the-ottoman-empire-a-complete-suit-of-t</ref> | ||
=== Rest van Europa === | === Rest van Europa === | ||
In het overige deel van Europa is de çiçak het meest gekend omwille van zijn verduitste | In het overige deel van Europa is de çiçak het meest gekend omwille van zijn verduitste naam; de ''[[zischagge]]''.<ref>http://www.forensicfashion.com/1526OttomanCavalryArmor.html</ref> Deze helm was in Europ<nowiki/>a erg populair rond de 16de eeuw en veel andere staten, zoals [[Koninklijk Hongarije (1526-1867)|Hongarije]]<ref>https://nl.pinterest.com/pin/7881368069769501/</ref>,<nowiki/> gebruikten hetzelfde model of een eigen variant gebaseerd op het Ottomaanse ontwerp.<ref>RICHARDSON, T. 2011. Armor, Development of: Medieval to Modern. The Encyclopedia of War. .</ref> De helm was ook gebruikt door de [[Harquebusier]], de meest voorkomende [[cavalerie]] soort in west Europa, vooral voor [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Nederlandse]] en Duitsen.<ref>https://issuu.com/artsolution/docs/peterfiner_2013catalogue</ref> <ref>http://www.ashokaarts.com/shop/german-harquebusiers-lobster-tail-helmet-in-fine-condition-circa-1620</ref> | ||
== Afbeeldingen == | |||
<gallery> | |||
Bestand:Dutch - Zischagge Helmet - Walters 511366 - Three Quarter.jpg|[[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Nederlandse]] variant op de çiçak helm | |||
Bestand:Kaciga_Nikole_Šubića_Zrinskog_-_straga.jpg|Kroatische çiçak | |||
Bestand:Anonymous Armor of Stephen Báthory 09.jpg|Harnas inclusief een çiçak helm | |||
Bestand:Helm TGIM.jpg|Een variant op de çiçak | |||
</gallery> | |||
{{Commonscat|Chichak}} | {{Commonscat|Chichak}} | ||
{{Appendix}} | {{Appendix}} | ||
[[Categorie:Hoofddeksel]] | [[Categorie:Hoofddeksel]] | ||
[[Categorie:Helm]] | [[Categorie:Helm]] | ||
[[Categorie:Ottomaanse Rijk]] | [[Categorie:Militaire uitrusting van het Ottomaanse Rijk]] |
Versie van 7 okt 2017 12:35
De çiçak (chichak) is een Ottomaans, Turkse helm oorspronkelijk gedragen door de Ottomaanse ruiterij tussen de 15de-16de eeuw.[1] Kenmerkend is het conische, ui-vormige, hoofdonderdeel en vizier aan de voorkant, de verstelbare neusbeschermer die verticaal door de klep naar boven gaat dat beschermd tegen slagen in het gezicht, de wangkleppen aan beide kanten die op maat kunnen worden aangepast en de nekbeschermer aan de achterkant.
De helm zorgt voor een goed zichtsveld terwijl ook optimaal beschermend te zijn.[2]
Fabricatie
Het uivormige hoofdonderdeel van de helm is vervaardigd uit één plaat staal.[3][4] De nekbeschermer en vizier zijn met klinknagel vastgemaakt aan het hoofdonderdeel. De wangkleppen zijn met klinknagel aan de helm vastgemaakt, of zoals op sommige voorbeelden te zien is, vastgemaakt met ringen die meer beweging bieden.
Historisch gebruik
Mamluk Sultanaat
De helm werd gebruikt door de Mammelukkensultanaat van Caïro[5] en later door de cavalerie van de Mammelukken in het Ottomaanse Rijk.
Ottomaanse Rijk
In het Ottomaanse leger werd de helm voornamelijk gedragen door Sipahi.[6][7][8]
Rest van Europa
In het overige deel van Europa is de çiçak het meest gekend omwille van zijn verduitste naam; de zischagge.[9] Deze helm was in Europa erg populair rond de 16de eeuw en veel andere staten, zoals Hongarije[10], gebruikten hetzelfde model of een eigen variant gebaseerd op het Ottomaanse ontwerp.[11] De helm was ook gebruikt door de Harquebusier, de meest voorkomende cavalerie soort in west Europa, vooral voor Nederlandse en Duitsen.[12] [13]
Afbeeldingen
-
Nederlandse variant op de çiçak helm
-
Kroatische çiçak
-
Harnas inclusief een çiçak helm
-
Een variant op de çiçak
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Chichak op Wikimedia Commons.