Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Heinrich Heine: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
(verschuiven) |
||
| Regel 18: | Regel 18: | ||
Beroemd is zijn uitspraak „wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen” („waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen”<ref>In het toneelstuk ''Almansor'' naar aanleiding van de verbranding van een [[Koran]] door de [[Inquisitie]].</ref>) die als een profetische vooruitblik geldt voor wat er later in het ’[[Derde Rijk]]’ van [[Adolf Hitler|Hitler]] zou plaatsvinden. | Beroemd is zijn uitspraak „wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen” („waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen”<ref>In het toneelstuk ''Almansor'' naar aanleiding van de verbranding van een [[Koran]] door de [[Inquisitie]].</ref>) die als een profetische vooruitblik geldt voor wat er later in het ’[[Derde Rijk]]’ van [[Adolf Hitler|Hitler]] zou plaatsvinden. | ||
Een beroemde dichtbundel van hem is ''Das Buch der Lieder'' (Het Liederenboek) met onder andere ''[[Die Loreley|Die Lorelei]]'' en ''[[Im wunderschönen Monat Mai]]''. | Een beroemde dichtbundel van hem is ''Das Buch der Lieder'' (Het Liederenboek) met onder andere ''[[Die Loreley|Die Lorelei]]'' en ''[[Im wunderschönen Monat Mai]]''.<ref>{{YouTube|OFtKg9jM81k |Dietrich Fischer-Diskau zingt ''Im wunderschönen Monat Mai'' op muziek van [[Robert Schumann]].}}<br>Het gedicht ''Im wunderschönen Monat Mai'' wordt niet vertaald. Een vertaling naar het Nederlands zou alleen maar afbreuk doen aan de poëtische en ritmische tekst.</ref> | ||
{{infobox}} | {{infobox}} | ||
| | | | ||
| Regel 33: | Regel 33: | ||
::<br/>'''Heinrich Heine''' ''Buch der Lieder'' | ::<br/>'''Heinrich Heine''' ''Buch der Lieder'' | ||
|} | |} | ||
In [[nazi-Duitsland]] (1933-1945) was Heine als zoon van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder alsook progressief vrijdenker taboe. Zijn lied over de "[[Lorelei]]" was echter zo populair dat het onmogelijk uit populaire liederenbundels kon worden geweerd. Men liet het dus staan met de vermelding "Dichter: unbekannt" (nl: Dichter onbekend). | |||
[[Bestand:Heinrich Heine-Oppenheim.jpg|thumb|Heine een van de belangrijkste Duitse dichters, auteur van Aus den Herrn von Schnabelewopski december Memories (1834), die is gebaseerd het libretto [[De Vliegende Hollander (Richard Wagner)|De Vliegende Hollander]]]] | [[Bestand:Heinrich Heine-Oppenheim.jpg|thumb|Heine een van de belangrijkste Duitse dichters, auteur van Aus den Herrn von Schnabelewopski december Memories (1834), die is gebaseerd het libretto [[De Vliegende Hollander (Richard Wagner)|De Vliegende Hollander]]]] | ||
== Bibliografie == | == Bibliografie == | ||
| Regel 60: | Regel 60: | ||
* 1869 (postuum): ''Letzte Gedichte und Gedanken'' | * 1869 (postuum): ''Letzte Gedichte und Gedanken'' | ||
* 1884 (postuum): ''Memoiren'' | * 1884 (postuum): ''Memoiren'' | ||
* 1892 (postuum): ''Heinrich Heines Familienleben. 122 Familienbriefe des Dichters und 4 Bilder''. | * 1892 (postuum): ''Heinrich Heines Familienleben. 122 Familienbriefe des Dichters und 4 Bilder''. | ||
== Links == | == Links == | ||
*[http://hhp.uni-trier.de/Projekte/HHP/Projekte/HHP/start Das Heinrich-Heine-Portal] | * [http://www.heinrich-heine.net/haupt.htm heinrich-heine.net] omvangrijkste Heinrich Heine-website op het internet | ||
*[http://www.zeno.org/Literatur/M/Heine,+Heinrich Zeno.org] | *[http://hhp.uni-trier.de/Projekte/HHP/Projekte/HHP/start Das Heinrich-Heine-Portal] Universiteit Trier | ||
*[https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/entity/118548018 | *[http://www.zeno.org/Literatur/M/Heine,+Heinrich werken op Zeno.org] | ||
*[https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/entity/118548018 Deutsche Digitale Bibliothek (DDB)] | |||
*[https://web.archive.org/web/20150703014114/http://www.ub.fu-berlin.de/service_neu/internetquellen/fachinformation/germanistik/autoren/autorh/heine.html Weblinkverzameling van de universiteitsbibliotheek van | *[https://web.archive.org/web/20150703014114/http://www.ub.fu-berlin.de/service_neu/internetquellen/fachinformation/germanistik/autoren/autorh/heine.html Weblinkverzameling van de universiteitsbibliotheek van Berlijn] via archive.org | ||
*[https://www.uni-due.de/lyriktheorie/texte/1828_heine.html Reviews voor "Menzel: Duitse literatuur", 1828] | *[https://www.uni-due.de/lyriktheorie/texte/1828_heine.html Reviews voor "Menzel: Duitse literatuur", 1828] | ||
*[http://www.gutenberg.org/browse/authors/h#a1049 Gutenberg.org] | *[http://www.gutenberg.org/browse/authors/h#a1049 Gutenberg.org] | ||
*[http://digitale-sammlungen.ulb.uni-bonn.de/ulbbnhans/content/titleinfo/1573051 | *[http://gutenberg.spiegel.de/autor/heinrich-heine-257 Projekt Gutenberg-DE] | ||
*[http://www.staff.uni-mainz.de/pommeren/Gedichte/HeineNachlese/index.htm Nachgelesene Gedichte 1812–1827] | *[http://digitale-sammlungen.ulb.uni-bonn.de/ulbbnhans/content/titleinfo/1573051 Gedigitaliseeerde werken] Universiteit Bonn | ||
*[http://www.staff.uni-mainz.de/pommeren/Gedichte/HeineNachlese/index.htm Nachgelesene Gedichte 1812–1827] Universiteit Mainz | |||
*[https://librivox.org/author/69?primary_key=69&search_category=author&search_page=1&search_form=get_results Librivox Acoustical liberation of books in the public domain] | *[https://librivox.org/author/69?primary_key=69&search_category=author&search_page=1&search_form=get_results Librivox Acoustical liberation of books in the public domain] | ||
{{Quote}} | {{Quote}} | ||
Versie van 9 feb 2017 08:44
Christian Johann Heinrich Heine (Düsseldorf, 13 december 1797 – Parijs, 17 februari 1856) was een Duitse dichter.
Leven
Harry Heine, zo was zijn geboortenaam, was de oudste zoon van de stofhandelaar Samson Heine en diens echtgenote Betty van Geldern. Hun Joodse familie was door de ideeën van de Haskala, de ’joodse Verlichting’, verregaand geassimileerd in de Duitse omgeving. Hij had nog een zus en twee broers, Charlotte, Gustav en Maximilian.
Als schrijver werd Harry bekend onder de naam Heinrich Heine. In zijn periode in Frankfurt (Main) bezocht hij met zijn vader de Frankfurtse vrijmetselaarsloge Zur aufgehenden Morgenröte. Daar kregen zij sociale erkenning, die hen als joden vaak verweerd bleef. In zijn latere periode in Parijs was hij aangesloten bij de vrijmetselaarsloge Les Trinosophes (1844).[1]
In 1825 trad hij toe tot de lutherse kerk, maar een meer innerlijke band met het christelijk geloof kreeg hij pas toen hij aan het eind van zijn leven verlamd op zijn ziekbed in Parijs lag, waar hij sinds 1831 woonde.
Heine behoorde tot de Romantiek en maakte vele ironische en spitsvondige gedichten die ook heden ten dage nog aanspreken. Hij werkte soms samen met zijn tijdgenoot Karl Marx.
Innerlijk was Heine een tegenstrijdig mens, enerzijds voelde hij zich Duitser, anderzijds wereldburger; dezelfde soort dubbele gevoelens had hij ook ten aanzien van het jodendom en de romantiek.
Vanaf februari 1848 moest hij, bijna volledig verlamd, de laatste acht jaar van zijn leven in bed blijven. Hij kon nauwelijks nog schrijven, maar kon nog gedichten dicteren of zijn eigen krabbels laten uitschrijven door een secretaris. Hij bleef de drukproeven zelf nalezen.
Beroemd is zijn uitspraak „wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen” („waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen”[2]) die als een profetische vooruitblik geldt voor wat er later in het ’Derde Rijk’ van Hitler zou plaatsvinden.
Een beroemde dichtbundel van hem is Das Buch der Lieder (Het Liederenboek) met onder andere Die Lorelei en Im wunderschönen Monat Mai.[3]
|
In nazi-Duitsland (1933-1945) was Heine als zoon van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder alsook progressief vrijdenker taboe. Zijn lied over de "Lorelei" was echter zo populair dat het onmogelijk uit populaire liederenbundels kon worden geweerd. Men liet het dus staan met de vermelding "Dichter: unbekannt" (nl: Dichter onbekend).
Bibliografie
Eigen uitgaven
- 1821: Gedichte
- 1823: Tragödien nebst einem lyrischen Intermezzo (met hierin: William Ratcliff, Almansor und Lyrisches Intermezzo)
- 1824: Dreiunddreißig Gedichte
- 1826: Reisebilder. Erster Teil (met hierin: Die Harzreise, Die Heimkehr, Die Nordsee. Erste Abteilung en verscheidene gedichten)
- 1827: Buch der Lieder en Reisebilder. Zweiter Teil (met hierin: Die Nordsee. Zweite und dritte Abteilung, Ideen. Das Buch Le Grand en Briefe aus Berlin)
- 1830: Reisebilder. Dritter Teil (met hierin: Die Reise von München nach Genua en Die Bäder von Lucca)
- 1831: Inleiding tot Kahldorf über den Adel en Reisebilder. Vierter Teil (met hierin: Die Stadt Lucca en Englische Fragmente)
- 1832: Französische Zustände
- 1833: Über den Denunzianten. Eine Vorrede zum dritten Teil des Salons., Inleiding tot Don Quixote en Der Salon. Dritter Teil (met hierin: Florentinische Nächte en Elementargeister)
- 1834: Der Salon. Erster Teil (met hierin: Französische Maler, Aus den Memoiren des Herren von Schnabelewopski en verscheidene gedichten)
- 1835: Der Salon. Zweiter Teil (met hierin: Zur Geschichte der Religion und Philosophie in Deutschland en de gedichtencyclus Neuer Frühling)
- 1836: Der Salon. Dritter Teil
- 1836: Die romantische Schule
- 1838: Der Schwabenspiegel
- 1839: Shakespeares Mädchen und Frauen en Schriftstellernöten
- 1840: Ludwig Börne. Eine Denkschrift en Der Salon. Vierter Teil (met hierin: Der Rabbi von Bacherach, Über die französische Bühne en verschillende gedichten)
- 1844: Neue Gedichte (met hierin: Deutschland. Ein Wintermärchen)
- 1847: Atta Troll – Ein Sommernachtstraum
- 1851: Romanzero en Der Doktor Faust. Ein Tanzpoem
- 1854: Vermischte Schriften, 3 boeken
(met hierin: Geständnisse, Die Götter im Exil, Die Göttin Diana, Ludwig Marcus, Gedichte 1853 und 1854, Lutetia. Erster Teil en Lutetia. Zweiter Teil) - 1857 (postuum): Tragödien
- 1869 (postuum): Letzte Gedichte und Gedanken
- 1884 (postuum): Memoiren
- 1892 (postuum): Heinrich Heines Familienleben. 122 Familienbriefe des Dichters und 4 Bilder.
Links
- heinrich-heine.net omvangrijkste Heinrich Heine-website op het internet
- Das Heinrich-Heine-Portal Universiteit Trier
- werken op Zeno.org
- Deutsche Digitale Bibliothek (DDB)
- Weblinkverzameling van de universiteitsbibliotheek van Berlijn via archive.org
- Reviews voor "Menzel: Duitse literatuur", 1828
- Gutenberg.org
- Projekt Gutenberg-DE
- Gedigitaliseeerde werken Universiteit Bonn
- Nachgelesene Gedichte 1812–1827 Universiteit Mainz
- Librivox Acoustical liberation of books in the public domain
Citaten van of over Heinrich Heine op Wikiquote
(de) Heinrich Heine op Wikisource
Vrije mediabestanden over Heinrich Heine op Wikimedia Commons
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Eugen Lennhoff, Oskar Posner, Dieter A. Binder: Internationales Freimaurer-Lexikon. 2000, p. 38
- º In het toneelstuk Almansor naar aanleiding van de verbranding van een Koran door de Inquisitie.
- º
Dietrich Fischer-Diskau zingt Im wunderschönen Monat Mai op muziek van Robert Schumann. op YouTube
Het gedicht Im wunderschönen Monat Mai wordt niet vertaald. Een vertaling naar het Nederlands zou alleen maar afbreuk doen aan de poëtische en ritmische tekst.
Q44403 (reasonator)