Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Johann Salomo Semler: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox persoon | |||
| naam = Johann Salomo Semler | |||
| afbeelding = Johann Salomo Semler.jpg | |||
| onderschrift = Johann Salomo Semler,<br>Duits historisch-kritisch bijbelwetenschapper | |||
| volledigenaam = | |||
| handtekening = | |||
| pseudoniem = | |||
| bijnaam = | |||
| academischetitel= | |||
| adeltitel = | |||
| religieuzetitel = | |||
| religieuzenaam = | |||
| handtekening = | |||
| geboortedatum = 18 december 1725 | |||
| geboorteplaats = Saalfeld, Thüringen | |||
| sterfdatum = 14 maart 1791 | |||
| sterfplaats = Halle (Saale) | |||
| doodsoorzaak = | |||
| nationaliteit = Duits (Brandenburgs) | |||
| beroep = hoogleraar, theoloog | |||
| bekendvan = tekstkritiek | |||
| algemeennaam1 = | |||
| algemeen1 = | |||
| algemeennaam2 = | |||
| algemeen2 = | |||
| tijdvak1 = | |||
| functie1 = | |||
| partners = | |||
| kinderen = | |||
| religie = luthers | |||
}} | |||
'''Johann Salomo Semler''' (tweede voornaam ook Salomon), (Saalfeld, Thüringen, [[18 december]] [[1725]] – in Halle (Saale), [[14 maart]] [[1791]]) was een protestantse theoloog en een grondlegger van de [[historisch-kritische methode|historisch-kritische bijbelwetenschap]]. | '''Johann Salomo Semler''' (tweede voornaam ook Salomon), (Saalfeld, Thüringen, [[18 december]] [[1725]] – in Halle (Saale), [[14 maart]] [[1791]]) was een protestantse theoloog en een grondlegger van de [[historisch-kritische methode|historisch-kritische bijbelwetenschap]]. | ||
==Leven== | ==Leven== | ||
Semler werd geboren in Saalfeld in het Keurvorstendom Saksen. Hij studeerde aan de universiteit van Halle, waar hij assistent werd van [[Siegmund Jakob Baumgarten]]. In 1751 verhuisde hij naar Altdorf om filologie en geschiedenis te onderwijzen, en in 1752 keerde hij terug naar Halle als hoogleraar theologie. | Semler werd geboren in Saalfeld in het Keurvorstendom Saksen. Zijn vader was luthers diaken. Hij studeerde aan de universiteit van Halle, waar hij assistent werd van de rationalist [[Siegmund Jakob Baumgarten]]. In 1751 verhuisde hij naar Altdorf om filologie en geschiedenis te onderwijzen, en in 1752 keerde hij terug naar Halle als hoogleraar theologie. | ||
Na de dood van Baumgarten in 1757, | Na de dood van Baumgarten in 1757, volgde Semler hem op als hoofd van de faculteit theologie. Hij genoot een grote populariteit ondanks de verwarde en droge indruk van zijn lezingen. | ||
Semler stelde zich als doel om de Bijbelteksten wetenschappelijk te onderzoeken en ontwikkelde met dat doel een strikt historische interpretatie. Hij ontkende dat de volledige tekst van de [[Hebreeuwse Bijbel]] en van het [[Nieuwe Testament]] [[inspiratie|geïnspireerd]] was, en bracht argumenten naar voor om zijn zienswijze te ondersteunen. Hoe duidelijker hij dit standpunt naar voor bracht, hoe sterker de weerstand die dit opriep onder eerder traditioneel gezinden. Tijdschriften publiceerden schimpscheuten tegen hem en verenigingen van geestelijken dienden klacht in, maar uiteindelijk steeg hierdoor alleen maar zijn populariteit. | |||
Ondanks zijn rationalistische aanpak, behield hij het standpunt dat geloof noodzakelijk was om religieuze zaken te begrijpen. In 1779 schreef hij echter een reactie op de rationalistische Wolfenbüttel Fragmentist, waarin hij ijverig streed voor de leerstellingen van de Kerk. Omdat men dit tegenstrijdig gedrag vond, ondermijnde dit zijn positie. Hij werd afgezet als bestuurder van het theologische seminarie. | |||
In de daarop volgende periode publiceerde hij enerzijds werken die aanspoorden tot het vrije denken, en anderzijds verdedigde hij de kerkelijke ’orthodoxie’. Dit deed er veel aan om de oppositie tegen hem langs alle kanten te versterken. | |||
Toen hij in de laatste jaren van zijn leven overtuigd [[alchemie|alchemist]] werd, zagen velen hierin een bewijs van zijn nalatende denkkracht. Hij overleed in 1791. | |||
===Als tekstcriticus=== | ===Als tekstcriticus=== | ||
Hij gaf geen editie uit van het Grieks Nieuw Testament en formuleerde geen nieuwe tekstkritische regels. Zijn bijdrage lag eerder op theoretisch gebied. Hij bestudeerde de verschillende teksttypes, beginnend met de door [[Johann Albrecht Bengel|Bengel]] „Aziatische” en „Afrikaanse” genoemde tekstfamilies. Semler onderscheidde drie teksttypes: de „Oosterse”, „Westerse” (voornamelijk vertegenwoordigd door de Latjnse tekstversies) en de „Alexandrijnse” tekst. Zijn indeling werd uitgewerkt door [[Johann Jakob Griesbach|Griesbach]] en door [[Fenton John Anthony Hort|Hort]], die spraken over het „Byzantijnse ”, „Westerse” en Alexandrijnse teksttype. | |||
----- | ----- | ||
* http://www.biblicalcyclopedia.com/S/semler-johann-salomo.html | |||
* [http://web.archive.org/web/20120128122611/http://www.skypoint.com/members/waltzmn/Bios.html#JSSemler Biographies of Textual Critics] | * [http://web.archive.org/web/20120128122611/http://www.skypoint.com/members/waltzmn/Bios.html#JSSemler Biographies of Textual Critics] | ||
{{DEFAULTSORT:Semler, Johann Salomo}} | {{DEFAULTSORT:Semler, Johann Salomo}} | ||
[[Categorie: Duits theoloog]] | [[Categorie: Duits theoloog]] | ||
[[Categorie: Tekstcriticus van het Nieuwe Testament]] | [[Categorie: Tekstcriticus van het Nieuwe Testament]] | ||
[[Categorie: Geboren in Saalfeld]] | |||
[[Categorie: Overleden in Halle (Saale)]] | |||
[[Categorie: Geboren in 1725]] | |||
[[Categorie: Overleden in 1791]] | |||
Versie van 20 feb 2018 12:22
| Johann Salomo Semler | ||
| ||
| Johann Salomo Semler, Duits historisch-kritisch bijbelwetenschapper | ||
| Geboren | 18 december 1725, Saalfeld, Thüringen | |
| Overleden | 14 maart 1791, Halle (Saale) | |
| Nationaliteit | Duits (Brandenburgs) | |
| Bekend van | tekstkritiek | |
| Beroep | hoogleraar, theoloog | |
| Overige informatie | ||
| Religie | luthers | |
Johann Salomo Semler (tweede voornaam ook Salomon), (Saalfeld, Thüringen, 18 december 1725 – in Halle (Saale), 14 maart 1791) was een protestantse theoloog en een grondlegger van de historisch-kritische bijbelwetenschap.
Leven
Semler werd geboren in Saalfeld in het Keurvorstendom Saksen. Zijn vader was luthers diaken. Hij studeerde aan de universiteit van Halle, waar hij assistent werd van de rationalist Siegmund Jakob Baumgarten. In 1751 verhuisde hij naar Altdorf om filologie en geschiedenis te onderwijzen, en in 1752 keerde hij terug naar Halle als hoogleraar theologie.
Na de dood van Baumgarten in 1757, volgde Semler hem op als hoofd van de faculteit theologie. Hij genoot een grote populariteit ondanks de verwarde en droge indruk van zijn lezingen.
Semler stelde zich als doel om de Bijbelteksten wetenschappelijk te onderzoeken en ontwikkelde met dat doel een strikt historische interpretatie. Hij ontkende dat de volledige tekst van de Hebreeuwse Bijbel en van het Nieuwe Testament geïnspireerd was, en bracht argumenten naar voor om zijn zienswijze te ondersteunen. Hoe duidelijker hij dit standpunt naar voor bracht, hoe sterker de weerstand die dit opriep onder eerder traditioneel gezinden. Tijdschriften publiceerden schimpscheuten tegen hem en verenigingen van geestelijken dienden klacht in, maar uiteindelijk steeg hierdoor alleen maar zijn populariteit.
Ondanks zijn rationalistische aanpak, behield hij het standpunt dat geloof noodzakelijk was om religieuze zaken te begrijpen. In 1779 schreef hij echter een reactie op de rationalistische Wolfenbüttel Fragmentist, waarin hij ijverig streed voor de leerstellingen van de Kerk. Omdat men dit tegenstrijdig gedrag vond, ondermijnde dit zijn positie. Hij werd afgezet als bestuurder van het theologische seminarie.
In de daarop volgende periode publiceerde hij enerzijds werken die aanspoorden tot het vrije denken, en anderzijds verdedigde hij de kerkelijke ’orthodoxie’. Dit deed er veel aan om de oppositie tegen hem langs alle kanten te versterken.
Toen hij in de laatste jaren van zijn leven overtuigd alchemist werd, zagen velen hierin een bewijs van zijn nalatende denkkracht. Hij overleed in 1791.
Als tekstcriticus
Hij gaf geen editie uit van het Grieks Nieuw Testament en formuleerde geen nieuwe tekstkritische regels. Zijn bijdrage lag eerder op theoretisch gebied. Hij bestudeerde de verschillende teksttypes, beginnend met de door Bengel „Aziatische” en „Afrikaanse” genoemde tekstfamilies. Semler onderscheidde drie teksttypes: de „Oosterse”, „Westerse” (voornamelijk vertegenwoordigd door de Latjnse tekstversies) en de „Alexandrijnse” tekst. Zijn indeling werd uitgewerkt door Griesbach en door Hort, die spraken over het „Byzantijnse ”, „Westerse” en Alexandrijnse teksttype.