Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Postfinasteridesyndroom: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Postfinasteridesyndroom&oldid=32734061 -1- Brainbug666 12 sep 2012) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Postfinasteridesyndroom&oldid=42842599) |
||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Disclaimer medisch lemma}} | {{Disclaimer medisch lemma}} | ||
Het ''' | Het '''postfinasteridesyndroom''' ('''PFS''')<ref name="Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions" >[http://discover-decouvrir.cisti-icist.nrc-cnrc.gc.ca/eng/article/?id=19812233 Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions after finasteride assumption to prevent male pattern hair loss], Author(s): Trombetta, C.; Mazzon, G.; Liguori, G.; Ollandini, G.; Cauci, S.; Toffoli, G.; Erika, E. Journal Title: European Urology - ISSN: 1569-9056</ref> is een term die gebruikt wordt door patiënten, artsen en de media voor een complex van [[Symptoom|symptomen]], waaronder aanhoudende seksuele, neurologische en fysieke bijwerkingen bij patiënten die [[finasteride]], een 5-allfa-reductaseremmer voor de behandeling van [[haaruitval]] (onder de merknaam Propecia of generieke) en van een vergrote prostaat (BPH) (onder de merknaam Proscar of generieke), hebben genomen.<ref name="Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions" /><ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction"> [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1743-6109.2011.02368.x/abstract An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction] IRWIN GOLDSTEIN MD Editor-in-Chief Article first published online: 18 JUL 2011 DOI: 10.1111/j.1743-6109.2011.02368.x</ref> | ||
Deze vermoedelijk vrij zeldzame aandoening kan na stopzetting van medicatie nog maanden, zelfs jaren voortduren; maar in meeste gevallen is het [[permanent]].<ref name="Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions" /><ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction"> [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1743-6109.2011.02368.x/abstract An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction] | Deze vermoedelijk vrij zeldzame aandoening kan na stopzetting van medicatie nog maanden, zelfs jaren voortduren; maar in meeste gevallen is het [[constant (eigenschap)|permanent]].<ref name="Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions" /><ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction"> [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1743-6109.2011.02368.x/abstract An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction] IRWIN GOLDSTEIN MD Editor-in-Chief Article first published online: 18 JUL 2011 DOI: 10.1111/j.1743-6109.2011.02368.x</ref><ref name="Propecia leaflet Merck">[http://www.merck.com/product/usa/pi_circulars/p/propecia/propecia_pi.pdf Propecia leaflet], Merck (Amerikaanse bijsluiter)</ref><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011">Michael S. Irwig, Swapna Kolukula: [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1743-6109.2011.02255.x/abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011.</ref><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012">[http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1743-6109.2012.02846.x/abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride: Could They Be Permanent?] Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012</ref><ref name="5α-Reductases in Human Physiology">[http://aace.metapress.com/content/t02936j2760g6483/fulltext.pdf 5α-Reductases in Human Physiology: An Unfolding Story],Abdulmaged M. Traish, PhD, MBA</ref><ref name="Depressive Symptoms and Suicidal Thoughts Among Former Users of Finasteride With Persistent Sexual Side Effect">[http://article.psychiatrist.com/dao_1-login.asp?ID=10007988&RSID=16409503147040 Depressive Symptoms and Suicidal Thoughts Among Former Users of Finasteride With Persistent Sexual Side Effect]s, Michael S. Irwig, MD</ref><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients.">[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21176115 Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients]. Traish AM, Hassani J, Guay AT, Zitzmann M, Hansen ML. [http://www.drproctor.com/propecia/propecia.pdf Volltext]</ref> | ||
== Symptomen == | == Symptomen == | ||
De volgende symptomen vallen onder het zogenaamde PFS:<ref name="Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions" /><ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | De volgende symptomen vallen onder het zogenaamde PFS:<ref name="Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions" /><ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
* Verminderd of afwezig [[libido]] <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | * Verminderd of afwezig [[libido]] <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
* Verminderde of geen reactie op | * Verminderde of geen reactie op seksuele prikkels.<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
* [[Impotentie]] <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | * [[Erectiestoornis|Impotentie]] <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | ||
* Moeilijkheden met [[erectie]] <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22568670 Incomplete recovery of erectile function in rat after discontinuation of dual 5-alpha reductase inhibitor therapy]. Oztekin CV, Gur S, Abdulkadir NA, Lokman U, Akdemir AÖ, Cetinkaya M, Hellstrom WJ.</ref> of seksuele opwining in stand houden <ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | * Moeilijkheden met [[erectie]] <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22568670 Incomplete recovery of erectile function in rat after discontinuation of dual 5-alpha reductase inhibitor therapy]. Oztekin CV, Gur S, Abdulkadir NA, Lokman U, Akdemir AÖ, Cetinkaya M, Hellstrom WJ.</ref> of seksuele opwining in stand houden <ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | ||
* Zwak, vertraagd of afwezig [[orgasme]] (anorgasmie)<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | * Zwak, vertraagd of afwezig [[orgasme]] (anorgasmie)<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
* Orgasmen zijn minder of zelfs helemaal niet bevredigend (ejaculatie anhedonie)<ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | * Orgasmen zijn minder of zelfs helemaal niet bevredigend (ejaculatie-anhedonie)<ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
* Verminderde gevoeligheid van de penis <ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | * Verminderde gevoeligheid van de penis <ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | ||
* Genitale gevoelloosheid <ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | * Genitale gevoelloosheid <ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | ||
* | * Verminderd [[sperma]]volume <ref name="Propecia leaflet Merck" /> | ||
* Krimp van de penis <ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="5α-Reductases in Human Physiology" /><ref>[http://www.asiaandro.com/archive/1008-682X/5/33.htm Effect of androgen deprivation on penile ultrastructure], Zhou-Jun SHEN1, Xie-Lai ZHOU, Ying-Li LU, Zhao-Dian CHEN</ref><ref name="PMID15713830">A. M. Traish, P. Toselli u. a.: ''Adipocyte accumulation in penile corpus cavernosum of the orchiectomized rabbit: a potential mechanism for veno-occlusive dysfunction in androgen deficiency.'' In: ''Journal of andrology.'' Band 26, Nummer 2, 2005 Mar-Apr, S. 242–248, {{ISSN|0196-3635}}. PMID 15713830. </ref> | * Krimp van de penis <ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="5α-Reductases in Human Physiology" /><ref>[http://www.asiaandro.com/archive/1008-682X/5/33.htm Effect of androgen deprivation on penile ultrastructure], Zhou-Jun SHEN1, Xie-Lai ZHOU, Ying-Li LU, Zhao-Dian CHEN</ref><ref name="PMID15713830">A. M. Traish, P. Toselli u. a.: ''Adipocyte accumulation in penile corpus cavernosum of the orchiectomized rabbit: a potential mechanism for veno-occlusive dysfunction in androgen deficiency.'' In: ''Journal of andrology.'' Band 26, Nummer 2, 2005 Mar-Apr, S. 242–248, {{ISSN|0196-3635}}. PMID 15713830. </ref> | ||
* Peyronie (kromming van de penis)<ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | * Peyronie (kromming van de penis)<ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
* Testiculaire pijn <ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | * Testiculaire pijn <ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | ||
* Testiculaire [[atrofie]] <ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> en gevoelloosheid van het scrotum. | * Testiculaire [[atrofie]] <ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> en gevoelloosheid van het scrotum. | ||
* [[Gynaecomastie]] <ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="5α-Reductases in Human Physiology" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | * [[Gynaecomastie]] <ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="5α-Reductases in Human Physiology" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | ||
Regel 25: | Regel 26: | ||
* Geheugenproblemen <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | * Geheugenproblemen <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
* Vertraagd denkproces <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | * Vertraagd denkproces <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | ||
* Ernstige [[depressie]] <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> met zelfmoordgedachten <ref name="Depressive Symptoms and Suicidal Thoughts Among Former Users of Finasteride With Persistent Sexual Side Effect" /><ref name="A new look at the 5alpha-reductase inhibitor finasteride"> [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16834758?dopt=Abstract A new look at the 5alpha-reductase inhibitor finasteride]. Finn DA, Beadles-Bohling AS, Beckley EH, Ford MM, Gililland KR, Gorin-Meyer RE, Wiren KM.</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17026771?dopt=Abstract Finasteride induced depression: a prospective study]. Rahimi-Ardabili B, Pourandarjani R, Habibollahi P, Mualeki A.</ref><ref name="pmid21122055">{{cite journal | author = Römer B, Gass P | title = Finasteride-induced depression: new insights into possible pathomechanisms | journal = Journal of Cosmetic Dermatology | volume = 9 | issue = 4 | pages = 331–2 | year = 2010 | month = December | pmid = 21122055 | doi = 10.1111/j.1473-2165.2010.00533.x | url = }}</ref> | * Ernstige [[Depressie (klinisch)|depressie]] <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Propecia leaflet Merck" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> met zelfmoordgedachten <ref name="Depressive Symptoms and Suicidal Thoughts Among Former Users of Finasteride With Persistent Sexual Side Effect" /><ref name="A new look at the 5alpha-reductase inhibitor finasteride"> [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16834758?dopt=Abstract A new look at the 5alpha-reductase inhibitor finasteride]. Finn DA, Beadles-Bohling AS, Beckley EH, Ford MM, Gililland KR, Gorin-Meyer RE, Wiren KM.</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17026771?dopt=Abstract Finasteride induced depression: a prospective study]. Rahimi-Ardabili B, Pourandarjani R, Habibollahi P, Mualeki A.</ref><ref name="pmid21122055">{{cite journal | author = Römer B, Gass P | title = Finasteride-induced depression: new insights into possible pathomechanisms | journal = Journal of Cosmetic Dermatology | volume = 9 | issue = 4 | pages = 331–2 | year = 2010 | month = December | pmid = 21122055 | doi = 10.1111/j.1473-2165.2010.00533.x | url = }}</ref> | ||
* Angststoornissen en paniekaanvallen | * Angststoornissen en paniekaanvallen | ||
* | * Affectafvlakking, anhedonie <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /> | ||
* Slaapproblemen<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /> | * Slaapproblemen<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /> | ||
== Frequentie == | == Frequentie == | ||
Over de mate waarin het PFS voorkomt bestaat onduidelijkheid,<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> deze symptomen komen echter zeer zelden voor. Vermoed wordt dat veel gevallen niet worden gemeld.<ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> In 11 april 2012 bracht de FDA een verandering in de bijsluiter in de Verenigde Staten, daar werden onder andere het aantal van gemelde gevallen in de Verenigde Staten aangegeven..<ref>APRIL 2012 - [http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/InformationbyDrugClass/ucm299754.htm FDA MANDATES NEW SAFETY LABELING CHANGES FOR PROPECIA, PROSCAR]</ref> | Over de mate waarin het PFS voorkomt bestaat onduidelijkheid,<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> deze symptomen komen echter zeer zelden voor. Vermoed wordt dat veel gevallen niet worden gemeld.<ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> In 11 april 2012 bracht de FDA een verandering in de bijsluiter in de Verenigde Staten, daar werden onder andere het aantal van gemelde gevallen in de Verenigde Staten aangegeven..<ref>APRIL 2012 - [http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/InformationbyDrugClass/ucm299754.htm FDA MANDATES NEW SAFETY LABELING CHANGES FOR PROPECIA, PROSCAR]</ref> | ||
In de wetenschap, en voor het belang van de patiënten, is verder onderzoek noodzakelijk.<ref name="Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions" /><ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /><ref>[http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1743-6109.2011.02425.x/abstract The Effects of Chronic 5-Alpha-Reductase Inhibitor (Dutasteride) Treatment on Rat Erectile Function], Michael R. Pinsky MD, Serap Gur PhD, Anthony J. Tracey MD, Andrew Harbin MD, Wayne J.G. Hellstrom MD, FACS* DOI: 10.1111/j.1743-6109.2011.02425.x</ref> | In de wetenschap, en voor het belang van de patiënten, is verder onderzoek noodzakelijk.<ref name="Clinical analysis in young patient with persistent sexual dysfunctions" /><ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /><ref>[http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1743-6109.2011.02425.x/abstract The Effects of Chronic 5-Alpha-Reductase Inhibitor (Dutasteride) Treatment on Rat Erectile Function], Michael R. Pinsky MD, Serap Gur PhD, Anthony J. Tracey MD, Andrew Harbin MD, Wayne J.G. Hellstrom MD, FACS* DOI: 10.1111/j.1743-6109.2011.02425.x</ref> | ||
== Oorzaken == | == Oorzaken == | ||
De oorzaak van het zogenaamde PFS is niet bekend.<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | De oorzaak van het zogenaamde PFS is niet bekend.<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="abstract Persistent Sexual Side Effects of Finasteride for Male Pattern Hair Loss]. In: The Journal of Sexual Medicine, 18. März 2011. Abgerufen am 13. September 2011" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | ||
Finasteride remt de omzetting van [[testosteron]] naar DHT, maar | Finasteride remt de omzetting van [[testosteron]] naar DHT, maar verandert ook de testosteron, LH- en FSH waarden.<ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9589555?dopt=Abstract Effects of the 5 alpha-reductase inhibitor finasteride on serum levels of gonadal, adrenal, and hypophyseal hormones and its clinical significance: a prospective clinical study]. | ||
Uygur MC, Arik AI, Altuğ U, Erol D.</ref> | Uygur MC, Arik AI, Altuğ U, Erol D.</ref> | ||
de biosynthese van DHT en diverse neurosteroïden zoals allopregnanolon [18] (ALLO) en Tetrahydrodeoxycorticosterone (THDOC), zijn afhankelijk van bekende isovormen van 5a-reductase. Ze zijn positieve allosterische modulatoren van de GABA<sub>A</sub> receptoren , die dezelfde actie van euforie en anxiolytica zoals benzodiazepines, bezitten. Omdat finasteride deze biosyntheses voorkomt, zoals aangetoond | de biosynthese van DHT en diverse neurosteroïden zoals allopregnanolon [18] (ALLO) en Tetrahydrodeoxycorticosterone (THDOC), zijn afhankelijk van bekende isovormen van 5a-reductase. Ze zijn positieve allosterische modulatoren van de GABA<sub>A</sub> receptoren , die dezelfde actie van euforie en anxiolytica zoals benzodiazepines, bezitten. Omdat finasteride deze biosyntheses voorkomt, zoals aangetoond,<ref name=" pmid21122055" /><ref name="pmid22164129">{{cite journal | author = Gunn BG, Brown AR, Lambert JJ, Belelli D | title = Neurosteroids and GABA(A) Receptor Interactions: A Focus on Stress | journal = Frontiers in Neuroscience | volume = 5 | issue = | pages = 131 | year = 2011 | pmid = 22164129 | pmc = 3230140 | doi = 10.3389/fnins.2011.00131 | url = http://dx.doi.org/10.3389/fnins.2011.00131}}</ref><ref name=" pmid21122055" /><ref name="pmid2538808">{{cite journal | author = Vermeulen A, Giagulli VA, De Schepper P, Buntinx A, Stoner E | title = Hormonal effects of an orally active 4-azasteroid inhibitor of 5 alpha-reductase in humans | journal = The Prostate | volume = 14 | issue = 1 | pages = 45–53 | year = 1989 | pmid = 2538808 | doi = | url = }}</ref> kan dit een van de oorzaken zijn voor de emotionele en seksuele bijwerkingen <ref name="A new look at the 5alpha-reductase inhibitor finasteride " /><ref name=" pmid21122055" /> Maar dit verklaart echter de andere symptomen, zoals spieratrofie, verlies van lichaamsbeharing en de voortdurende bijwerkingen zelfs lang na stoppen van medicatie, niet volledig. Aangezien veel patiënten een normaal tot hoog testosterongehalte en normale tot lage oestrogeenspiegel hebben en toch aan het klinische beeld van hypogonadisme voldoen geeft dit indicatie dat er een soort van androgene weerstand aanwezig is. | ||
== Gevolgen op lange termijn == | == Gevolgen op lange termijn == | ||
Er is bewijs dat het gebruik van finasteride kan leiden tot een aggresieve, moeilijk te behandelen vorm van | Er is bewijs dat het gebruik van finasteride kan leiden tot een aggresieve, moeilijk te behandelen vorm van prostaatkanker kan veroorzaken bij mannen. kann.<ref>[http://content.karger.com/ProdukteDB/produkte.asp?Aktion=ShowPDF&ArtikelNr=87057&Ausgabe=231252&ProduktNr=227337&filename=87057.pdf Finasteride (Propecia) and the Promotion of High-Grade Prostate Cancer] W.R. Pitts, Jr. [Archives of Dermatology 2004;140:885–886]</ref><ref>FDA Drug Safety Communication: 5-alpha-reductase-inhibitors (5-ARIs) may increase the risk of a more serious form of prostate cancer, 9. Juni 2011; [http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm258314.htm]</ref> | ||
== Therapie == | == Therapie == | ||
Momenteel is er niks bekend over de behandeling van het PFS, omdat de exacte oorzaak nog onduidelijk is.<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | Momenteel is er niks bekend over de behandeling van het PFS, omdat de exacte oorzaak nog onduidelijk is.<ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
Sommige getroffen patiënten reageren | Sommige getroffen patiënten reageren nauwelijks of helemaal niet, of in sommige gevallen zelfs negatief op hormonale therapie..<ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /> | ||
== Media aandacht == | == Media-aandacht == | ||
Door de hoge druk van de lijdende patiënten en toenemende klachten <ref>[http://www.examiner.com/article/propecia-lawsuits-skyrocket-as-sales-of-merck-s-risky-baldness-drug-dive PROPECIA LAWSUITS SKYROCKET AS SALES OF MERCK'S RISKY BALDNESS DRUG DECLINE]Quelle:examiner.com</ref><ref>[http://www.examiner.com/article/case-shaping-up-as-hundres-file-lawuits-targeting-merck-s-baldness-drug-propecia CASE SHAPING UP FOR LAWSUITS TARGETING MERCK'S BALDNESS DRUG PROPECIA] Quelle:examiner.com </ref><ref>[http://www.legafi.com/lawsuits/news/694-merck-propecia-side-effects-class-action-lawsuit- Merck Propecia Side Effects Class Action Lawsuit] By Matt O'Donnell</ref> in de VS, tegen de fabrikant , groeide er in de media belangstelling voor dit onderwerp. <ref>[http://www.menshealth.com/health/hair-raising-effect Hair-Raising Side Effect It's a common baldness remedy, but its side effects may be more than you—or your girlfriend—can handle]: Men's Health</ref> | Door de hoge druk van de lijdende patiënten en toenemende klachten <ref>[http://www.examiner.com/article/propecia-lawsuits-skyrocket-as-sales-of-merck-s-risky-baldness-drug-dive PROPECIA LAWSUITS SKYROCKET AS SALES OF MERCK'S RISKY BALDNESS DRUG DECLINE]Quelle:examiner.com</ref><ref>[http://www.examiner.com/article/case-shaping-up-as-hundres-file-lawuits-targeting-merck-s-baldness-drug-propecia CASE SHAPING UP FOR LAWSUITS TARGETING MERCK'S BALDNESS DRUG PROPECIA] Quelle:examiner.com </ref><ref>[http://www.legafi.com/lawsuits/news/694-merck-propecia-side-effects-class-action-lawsuit- Merck Propecia Side Effects Class Action Lawsuit] By Matt O'Donnell</ref> in de VS, tegen de fabrikant , groeide er in de media belangstelling voor dit onderwerp. <ref>[http://www.menshealth.com/health/hair-raising-effect Hair-Raising Side Effect It's a common baldness remedy, but its side effects may be more than you—or your girlfriend—can handle]: Men's Health</ref> Sommige slachtoffers en ouders van getoffenen waagden zich eraan naar buiten naar buiten te treden, door onder andere het houden van een hongerstaking <ref>[http://www.examiner.com/article/parents-of-propecia-sucide-victim-join-kevin-malley-s-merck-hunger-strike Parents of Propecia suicide victim join in Kevin Malley's Merck protest] Quelle:examiner.com </ref> bij het hoofdkantoor van de fabrikant om zo aandacht voor het probleem te creëren. | ||
Sommige wetenschappers en artsen waarschuwen voor de risico's <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." /> | Sommige wetenschappers en artsen waarschuwen voor de risico's <ref name="An Old Problem with a New Cause—5 Alpha Reductase Inhibitors and Persistent Sexual Dysfunction" /><ref name="Michael S. Irwig MD Article first published online: 12 JUL 2012" /><ref name="Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients." />in het openbaar of publiceren over dit onderwerp. Genoemd dienen te worden: | ||
Michael Irwig (George Washington University), AM Traish (Boston University), Irwin Goldstein (hoofdredacteur van het Journal of Sexual Medicine), Eugene Shippen (auteur van het boek "The Testosterone Syndrome"), M. Zitzmann (Universiteit van Münster), A. Jacobs (Neuroendokrinologe, New York), John Crisler, (directeur, All Things Man - Centrum for Men's Health) | Michael Irwig (George Washington University), AM Traish (Boston University), Irwin Goldstein (hoofdredacteur van het Journal of Sexual Medicine), Eugene Shippen (auteur van het boek "The Testosterone Syndrome"), M. Zitzmann (Universiteit van Münster), A. Jacobs (Neuroendokrinologe, New York), John Crisler, (directeur, All Things Man - Centrum for Men's Health) | ||
== | == Post-Finasteride Syndrome Foundation == | ||
In augustus 2012 | In augustus 2012<ref>[http://www.examiner.com/article/new-post-finasteride-syndrome-foundation-offers-hope-for-propecia-victims New Post-Finasteride Syndrome Foundation offers hope for Propecia victims] Quelle:examiner.com</ref><ref>[http://www.pfsfoundation.org/post-finasteride-syndrome-news/ Foundation Launches Website to Fund Research into the Post-Finasteride Syndrome], PFS Foundation, 26 augustus 2012</ref> werd de Post-Finasteride Syndrome Foundation (PFS Foundation), gevestigd in de Verenigde Staten, opgericht, die wetenschappers, artsen, organisaties en de media attent wil maken op de noodzaak van onderzoek naar PFS. | ||
== | == Externe link == | ||
*[http://www.pfsfoundation.org/ | *[http://www.pfsfoundation.org/ Post-Finasteride Syndrome Foundation] | ||
{{Wikidata|q2105859}} | |||
{{Appendix}} | |||
[[Categorie:Genitale aandoening]] | [[Categorie:Genitale aandoening]] | ||
[[Categorie:Psychoseksuele aandoening]] | [[Categorie:Psychoseksuele aandoening]] |
Huidige versie van 7 jan 2015 om 22:26
Het postfinasteridesyndroom (PFS)[1] is een term die gebruikt wordt door patiënten, artsen en de media voor een complex van symptomen, waaronder aanhoudende seksuele, neurologische en fysieke bijwerkingen bij patiënten die finasteride, een 5-allfa-reductaseremmer voor de behandeling van haaruitval (onder de merknaam Propecia of generieke) en van een vergrote prostaat (BPH) (onder de merknaam Proscar of generieke), hebben genomen.[1][2] Deze vermoedelijk vrij zeldzame aandoening kan na stopzetting van medicatie nog maanden, zelfs jaren voortduren; maar in meeste gevallen is het permanent.[1][2][3][4][5][6][7][8]
Symptomen
De volgende symptomen vallen onder het zogenaamde PFS:[1][2][5]
- Verminderd of afwezig libido [2][3][5]
- Verminderde of geen reactie op seksuele prikkels.[2][3][4][5]
- Impotentie [2][3][4][5][8]
- Moeilijkheden met erectie [2][3][4][9] of seksuele opwining in stand houden [5][8]
- Zwak, vertraagd of afwezig orgasme (anorgasmie)[2][3][4][5]
- Orgasmen zijn minder of zelfs helemaal niet bevredigend (ejaculatie-anhedonie)[3][4][5]
- Verminderde gevoeligheid van de penis [8]
- Genitale gevoelloosheid [8]
- Verminderd spermavolume [3]
- Krimp van de penis [5][6][10][11]
- Peyronie (kromming van de penis)[5]
- Testiculaire pijn [3][4][5][8]
- Testiculaire atrofie [5] en gevoelloosheid van het scrotum.
- Gynaecomastie [3][6][8]
- Chronische vermoeidheid, lusteloosheid
- Spieratrofie, spierzwakte en spierspasmen
- Droge huid
- Geheugenproblemen [2][5]
- Vertraagd denkproces [2][5][8]
- Ernstige depressie [2][3][4][8] met zelfmoordgedachten [7][12][13][14]
- Angststoornissen en paniekaanvallen
- Affectafvlakking, anhedonie [2][4]
- Slaapproblemen[2]
Frequentie
Over de mate waarin het PFS voorkomt bestaat onduidelijkheid,[2][8] deze symptomen komen echter zeer zelden voor. Vermoed wordt dat veel gevallen niet worden gemeld.[5] In 11 april 2012 bracht de FDA een verandering in de bijsluiter in de Verenigde Staten, daar werden onder andere het aantal van gemelde gevallen in de Verenigde Staten aangegeven..[15] In de wetenschap, en voor het belang van de patiënten, is verder onderzoek noodzakelijk.[1][2][5][8][16]
Oorzaken
De oorzaak van het zogenaamde PFS is niet bekend.[2][5][4][8] Finasteride remt de omzetting van testosteron naar DHT, maar verandert ook de testosteron, LH- en FSH waarden.[17] de biosynthese van DHT en diverse neurosteroïden zoals allopregnanolon [18] (ALLO) en Tetrahydrodeoxycorticosterone (THDOC), zijn afhankelijk van bekende isovormen van 5a-reductase. Ze zijn positieve allosterische modulatoren van de GABAA receptoren , die dezelfde actie van euforie en anxiolytica zoals benzodiazepines, bezitten. Omdat finasteride deze biosyntheses voorkomt, zoals aangetoond,[14][18][14][19] kan dit een van de oorzaken zijn voor de emotionele en seksuele bijwerkingen [12][14] Maar dit verklaart echter de andere symptomen, zoals spieratrofie, verlies van lichaamsbeharing en de voortdurende bijwerkingen zelfs lang na stoppen van medicatie, niet volledig. Aangezien veel patiënten een normaal tot hoog testosterongehalte en normale tot lage oestrogeenspiegel hebben en toch aan het klinische beeld van hypogonadisme voldoen geeft dit indicatie dat er een soort van androgene weerstand aanwezig is.
Gevolgen op lange termijn
Er is bewijs dat het gebruik van finasteride kan leiden tot een aggresieve, moeilijk te behandelen vorm van prostaatkanker kan veroorzaken bij mannen. kann.[20][21]
Therapie
Momenteel is er niks bekend over de behandeling van het PFS, omdat de exacte oorzaak nog onduidelijk is.[2][5] Sommige getroffen patiënten reageren nauwelijks of helemaal niet, of in sommige gevallen zelfs negatief op hormonale therapie..[5]
Media-aandacht
Door de hoge druk van de lijdende patiënten en toenemende klachten [22][23][24] in de VS, tegen de fabrikant , groeide er in de media belangstelling voor dit onderwerp. [25] Sommige slachtoffers en ouders van getoffenen waagden zich eraan naar buiten naar buiten te treden, door onder andere het houden van een hongerstaking [26] bij het hoofdkantoor van de fabrikant om zo aandacht voor het probleem te creëren.
Sommige wetenschappers en artsen waarschuwen voor de risico's [2][5][8]in het openbaar of publiceren over dit onderwerp. Genoemd dienen te worden:
Michael Irwig (George Washington University), AM Traish (Boston University), Irwin Goldstein (hoofdredacteur van het Journal of Sexual Medicine), Eugene Shippen (auteur van het boek "The Testosterone Syndrome"), M. Zitzmann (Universiteit van Münster), A. Jacobs (Neuroendokrinologe, New York), John Crisler, (directeur, All Things Man - Centrum for Men's Health)
Post-Finasteride Syndrome Foundation
In augustus 2012[27][28] werd de Post-Finasteride Syndrome Foundation (PFS Foundation), gevestigd in de Verenigde Staten, opgericht, die wetenschappers, artsen, organisaties en de media attent wil maken op de noodzaak van onderzoek naar PFS.
Externe link
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)
Bronnen, noten en/of referenties
|