Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Zaman Shah Durrani: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zaman_Shah_Durrani&oldid=59060153 28 mei 2020 Noehtahir 21 mei 2020 vert wpen) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zaman_Shah_Durrani&oldid=59314311 12 jun 2021) |
||
Regel 16: | Regel 16: | ||
| begraafplaats = Rauza Sharif, Sirhind, [[Punjab (India)|Punjab]], [[India]] | | begraafplaats = Rauza Sharif, Sirhind, [[Punjab (India)|Punjab]], [[India]] | ||
}} | }} | ||
'''Zaman Shah Durrani''' ([[Pasjtoe]], [[Perzisch]], [[Urdu]], [[Arabisch]]: زماں شاہ درانی), (c. [[1770]] - [[Ludhiana (stad)|Ludhiana]], [[1844]]) was heerser van het [[Durraniden|Durrani-rijk]] van 1793 tot 1800. Hij was de kleinzoon van [[Ahmad Shah Durrani]] en de vijfde zoon van [[Timur Shah Durrani]]. | '''Zaman Shah Durrani''' ([[Pasjtoe]], [[Perzisch]], [[Urdu]], [[Arabisch]]: زماں شاہ درانی), (c. [[1770]] - [[Ludhiana (stad)|Ludhiana]], [[1844]]) was heerser van het [[Durraniden|Durrani-rijk]] van 1793 tot 1800. Hij was de kleinzoon van [[Ahmad Shah Durrani]] en de vijfde zoon van [[Timur Shah Durrani]]. | ||
[[Bestand:Silver rupee issued by Zaman Shah Durrani (struck at the Peshawar mint).jpg|miniatuur|Zilveren roepie van Zaman Shah Durrani, geslagen in [[Pesjawar|Peshawar]], gedateerd 1797.]] | [[Bestand:Silver rupee issued by Zaman Shah Durrani (struck at the Peshawar mint).jpg|miniatuur|Zilveren roepie van Zaman Shah Durrani, geslagen in [[Pesjawar|Peshawar]], gedateerd 1797.]] | ||
== Biografie == | == Biografie == | ||
Zaman Shah Durrani greep de macht in het [[Durraniden|Durrani-rijk]] na de dood van zijn vader, [[Timur Shah Durrani|Timur Shah]]. Hij versloeg zijn broers, met de hulp | Zaman Shah Durrani greep de macht in het [[Durraniden|Durrani-rijk]] na de dood van zijn vader, [[Timur Shah Durrani|Timur Shah]]. Hij versloeg zijn rivaliserende broers, met de hulp van de [[Barakzai]]-stam. Hij legde een [[eed]] af van de laatste vijand, [[Mahmud Shah Durrani]]. Hij gaf in ruil daarvoor het gouverneurschap van [[Herat (stad)|Herat]] op. [[Bestand:Coin of Zaman Shah Durrani, minted in Peshawar.jpg|links|miniatuur|Gouden munt van Zaman Shah Durrani, geslagen in [[Pesjawar|Peshawar]].]] | ||
Hij probeerde het succes van zijn vader in [[India]] te herhalen, maar zijn pogingen tot uitbreidingspogingen mislukten door de [[Sikh|Sikhs]] en brachten hem ook in conflict met de [[Britten (volk)|Britten]]. De Britten zetten de Sjah van [[Perzische Rijk|Perzië]] ertoe aan om Afghanistan binnen te vallen en dwarsbomen zijn plannen door hem te dwingen zijn eigen land te beschermen. | |||
In zijn eigen land ging het goed met Zaman, althans aanvankelijk. Hij was in staat Mahmud van Herat naar een Perzische ballingschap te dwingen. Mahmud sloot echter een alliantie met Fateh Khan, met wiens steun hij in 1800 kon toeslaan, Zaman moest vluchten naar [[Pesjawar|Peshawar]]. Maar hij heeft het nooit gehaald; Onderweg werd hij gevangengenomen, verblind en opgesloten in Kabul, in het [[Bala Hisar-fort]]. | |||
In zijn eigen land ging het goed met Zaman, althans aanvankelijk. Hij was in staat Mahmud van Herat naar een Perzische ballingschap te dwingen. Mahmud sloot echter een alliantie met Fateh Khan, met wiens steun hij in 1800 kon toeslaan, | |||
=== Oude jaren en dood === | === Oude jaren en dood === | ||
Zaman Shah werd gered toen zijn broer [[Shah Shuja Durrani|Shuja Shah Durrani]] de koning werd nadat hij [[Mahmud Shah Durrani]] in 1803 had omvergeworpen. Hij leefde tot 1809 in 'verblinde' luxe toen Mahmud Shah Durrani opnieuw de troon greep. Terwijl zijn broer, Shuja Shah werd gevangengenomen door de gouverneur van Attock, slaagde Zaman Shah erin om | Zaman Shah werd gered toen zijn broer [[Shah Shuja Durrani|Shuja Shah Durrani]] de koning werd nadat hij [[Mahmud Shah Durrani]] in 1803 had omvergeworpen. Hij leefde tot 1809 in 'verblinde' luxe toen Mahmud Shah Durrani opnieuw de troon greep. Terwijl zijn broer, Shuja Shah werd gevangengenomen door de gouverneur van Attock, slaagde Zaman Shah erin om naar Lahore te ontsnappen en in 1810 asiel aan te vragen bij [[Ranjit Singh|Maharaja Ranjit Singh]]. Hij werd voor het eerst toegelaten om in [[Rawalpindi]] te blijven, maar in 1811 ontving Zaman Shah de volledige staatsprijzen in Lahore door de Sikh-heerser Ranjit Singh. Na een paar jaar verhuisde Zaman Shah naar Ludhiana, waar hij woonde met een pensioen van Rs 24.000 van de Britten. Zaman Shah is nooit teruggegaan naar Afghanistan, zelfs niet nadat zijn broer, Shuja Shah Durrani, met hulp van de Britten en de Sikhs onder Ranjit Singh op de troon werd teruggezet. | ||
Hij stierf in [[Ludhiana (stad)|Ludhiana]] op 13 september 1845. Hij ligt begraven in de Ahmad al-Fārūqī al-Sirhindī Mazar in [[Sirhind-Fategarh|Sirhind]] [[India]]. | |||
== Zie ook == | == Zie ook == | ||
Regel 39: | Regel 34: | ||
* [[Durrani-rijk]] | * [[Durrani-rijk]] | ||
{{Appendix|2= | |||
{{Appendix|2=* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Zaman Shah Durrani|datum=20200512}}}} | * {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Zaman Shah Durrani|datum=20200512}} | ||
{{References}} | |||
}} | |||
{{authority control|TYPE=s|Wikidata=Q145401}} | |||
[[Categorie:Emir van Afghanistan]] | [[Categorie:Emir van Afghanistan]] | ||
[[Categorie:Afghaans persoon]] | [[Categorie:Afghaans persoon]] |
Huidige versie van 16 jun 2021 om 08:08
Zaman Shah Durrani زماں شاہ درانی | ||
3e Durrani Shah | ||
Bestand:Emperor Zaman Shah Durrani of Afghanistan-cropped.jpg | ||
Regeerperiode | 18 mei 1793-25 juli 1801 | |
Kroning | 1793 | |
Volledige naam | Zaman Shah Abdali Dur-e-Durran | |
Geloof | Islam | |
Geboortedatum | 1770 | |
Sterfdatum | 1844 Ludhiana, Sikhrijk | |
Begraven | Rauza Sharif, Sirhind, Punjab, India | |
Vader | Timur Shah Durrani | |
Moeder | Maryam Begum | |
Voorganger | Timur Shah Durrani | |
Opvolger | Mahmud Shah Durrani | |
Dynastie | Durraniden |
Zaman Shah Durrani (Pasjtoe, Perzisch, Urdu, Arabisch: زماں شاہ درانی), (c. 1770 - Ludhiana, 1844) was heerser van het Durrani-rijk van 1793 tot 1800. Hij was de kleinzoon van Ahmad Shah Durrani en de vijfde zoon van Timur Shah Durrani.
Biografie
Zaman Shah Durrani greep de macht in het Durrani-rijk na de dood van zijn vader, Timur Shah. Hij versloeg zijn rivaliserende broers, met de hulp van de Barakzai-stam. Hij legde een eed af van de laatste vijand, Mahmud Shah Durrani. Hij gaf in ruil daarvoor het gouverneurschap van Herat op.
Hij probeerde het succes van zijn vader in India te herhalen, maar zijn pogingen tot uitbreidingspogingen mislukten door de Sikhs en brachten hem ook in conflict met de Britten. De Britten zetten de Sjah van Perzië ertoe aan om Afghanistan binnen te vallen en dwarsbomen zijn plannen door hem te dwingen zijn eigen land te beschermen.
In zijn eigen land ging het goed met Zaman, althans aanvankelijk. Hij was in staat Mahmud van Herat naar een Perzische ballingschap te dwingen. Mahmud sloot echter een alliantie met Fateh Khan, met wiens steun hij in 1800 kon toeslaan, Zaman moest vluchten naar Peshawar. Maar hij heeft het nooit gehaald; Onderweg werd hij gevangengenomen, verblind en opgesloten in Kabul, in het Bala Hisar-fort.
Oude jaren en dood
Zaman Shah werd gered toen zijn broer Shuja Shah Durrani de koning werd nadat hij Mahmud Shah Durrani in 1803 had omvergeworpen. Hij leefde tot 1809 in 'verblinde' luxe toen Mahmud Shah Durrani opnieuw de troon greep. Terwijl zijn broer, Shuja Shah werd gevangengenomen door de gouverneur van Attock, slaagde Zaman Shah erin om naar Lahore te ontsnappen en in 1810 asiel aan te vragen bij Maharaja Ranjit Singh. Hij werd voor het eerst toegelaten om in Rawalpindi te blijven, maar in 1811 ontving Zaman Shah de volledige staatsprijzen in Lahore door de Sikh-heerser Ranjit Singh. Na een paar jaar verhuisde Zaman Shah naar Ludhiana, waar hij woonde met een pensioen van Rs 24.000 van de Britten. Zaman Shah is nooit teruggegaan naar Afghanistan, zelfs niet nadat zijn broer, Shuja Shah Durrani, met hulp van de Britten en de Sikhs onder Ranjit Singh op de troon werd teruggezet.
Hij stierf in Ludhiana op 13 september 1845. Hij ligt begraven in de Ahmad al-Fārūqī al-Sirhindī Mazar in Sirhind India.
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|