Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Tai chi: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tai_chi&diff=cur&oldid=9727783 9 okt 2007)
 
(4 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Disclaimer medisch lemma}}
{| class="wikitable" align="right" style="float:right; width:{{Infobox/breedte}}px; margin-left: 1em;"
{| class="prettytable" align="right" style="float:right; width:{{breedteInfobox}}px; margin-left: 1em; font-size: 85%;"
! colspan="2" bgcolor="#FFCCCC" | <big>太極拳</font>
! colspan="2" bgcolor="#FFCCCC" | <big>太極拳</font>
|-
|-
| colspan="2" | [[Afbeelding:Martial arts - Fragrant Hills.JPG|250px|Een klas die Tai Chi gevechtssport beoefent in [[Peking]].]]
! colspan="2" | [[Mandarijn (taal)|Chinees]] Naam
|-
|-
! colspan="2" | [[Mandarijns (taal)|Chinees]] Naam
| [[Hanyu pinyin]]
|-
| [[Pinyin]]
| Tàijíquán
| Tàijíquán
|-
|-
Regel 13: Regel 10:
| T'ai<sup>4</sup> Chi<sup>2</sup> Ch'üan<sup>2</sup>
| T'ai<sup>4</sup> Chi<sup>2</sup> Ch'üan<sup>2</sup>
|-
|-
| [[vereenvoudigd Chinees]]
| [[Vereenvoudigde Chinese karakters]]
| 太极拳
| 太极拳
|-
|-
| [[Traditioneel Chinees]]
| [[Traditionele Chinese karakters]]
| 太極拳
| 太極拳
|-
|-
| [[Kantonees]]
| [[Kantonees]]
| taai3 gik6 kyun4
| taai3 gik6 kyun4 ([[jyutping]])/T'aai Gik K'uun
|-
|-
| [[Hiragana|Japans]]
| [[Hiragana|Japans]]
| たいきょくけん
| 太極拳
|-
|-
|[[Koreaans]]
|[[Koreaans]]
Regel 31: Regel 28:
| Thái Cực Quyền
| Thái Cực Quyền
|}
|}
'''Tai Chi''' (''Tai Chi Chuan'' [[Wade-Giles]] (Taiwan); ''Tài jí quán'' of ''Tàijíquán'' [[pinyin]] (China); ''tai ji chuan'' ([[Yale (romanisatie)|Yale]])) is een bewegingsactiviteit die traditioneel deel uitmaakt van het [[Chinese cultuur|Chinese]] [[wushu]].
[[Bestand:Dfw_snake_creaps.jpg|thumb|Een grootmeester in tai chi en [[Choy Li Fut]], [[Doc Fai Wong]].]]
'''Tai chi''' (''t'ai4 chi2 ch'üan2'', [[Wade-Giles]]; ''tài jí quán'', [[hanyu pinyin]]; ''tai ji chuan'' ([[Yale (romanisatie)|Yale]])) is een [[Chinese cultuur|Chinese]] neijia [[vechtsport|vechtkunst]].


==Oorsprong==
== Stijlen ==
Oorspronkelijk zijn de bewegingen gebaseerd op gevechtshandelingen, op de oosterse leer van yin en yang, van drukpunten en meridianen. In de meeste stijlen van Tai Chi worden de bewegingen heel langzaam zonder tegenstander uitgevoerd. In sommige stijlen komen echter ook snelle, explosieve bewegingen voor (fajin). De bewegingen worden in een vaste volgorde uitgevoerd. De Tai Chi beoefenaren spreken van "De Vorm". Elke stijl kent zijn eigen vormen, die van leraar op leerling worden overgedragen. Een vorm helemaal doorlopen duurt 3 tot 20 minuten. Kenmerkend voor de taiji vormen zijn langzame bewegingen, die je vanuit je buik en vooral zeer ontspannen uitvoert.
Er bestaan binnen het tai chi verschillende stijlen, zoals de [[Chen-stijl tai chi chuan|Chen-]], [[Yang-stijl tai chi chuan|Yang-]], [[Wu-stijl tai chi chuan|Wu-]] en [[Tai cha tai chi chuan|Tai cha]], waarbij de Yang-stijl voornamelijk langzaam wordt uitgevoerd en de Chen-stijl ook explosieve momenten in zich heeft. Deze stijlen zijn vaak weer onderverdeeld in diverse substijlen van leraren die er hun eigen kennis, vaardigheid en ervaring aan toe hebben gevoegd. De bewegingen worden in een vaste volgorde uitgevoerd. De tai-chibeoefenaren spreken van ''vormen'' (套路 taolu). Elke stijl kent zijn eigen vormen, die van leraar op leerling worden overgedragen. Een vorm helemaal doorlopen duurt 3 tot 20 minuten. De langzame bewegingen, die vanuit de buik en vooral zeer ontspannen uitgevoerd worden, zijn kenmerkend voor tai chi.
Met name in de Chen-stijl is de nadruk op het zelfverdedigings aspect veel sterker aanwezig dan bij bijvoorbeeld de Yang-stijl.


==Doelstellingen==
Bij tai chi als zelfverdediging ligt de nadruk met name op het verstoren van de balans van de tegenstander, door in de beweging van de tegenstander mee te gaan en deze te neutraliseren. Daarbij is het behouden van het eigen evenwicht van groot belang. Op het moment dat de tegenstander uit balans is gebracht, kan eventueel een tegenaanval worden ingezet.
De hedendaags meest prominente doelstelling van Tai Chi zijn gezondheid, ontspanning en balans. Deze doelstellingen worden bereikt door de '[[Qi|Chi]] goed te laten stromen'. Die Chi stroomt in de [[Meridiaan (Chinese geneeskunde)|meridianen]] en van de aarde naar de hemel en omgekeerd door en langs het lichaam. Het leren van een vorm duurt meestal enkele jaren. Er zijn enkele verdiepingsniveaus, waarbij de doelstellingen van de beoefenaar mee veranderen. De student begint met het leren beheersen van de nodige basis (correcte lichaamshouding, correct plaatsen van de voeten en het openen van de liezen) en het uitvoeren van de taichi-bewegingen zonder het gebruik van spierkracht. Daarna ligt het accent meer op de innerlijke beleving van de bewegingen, met aandacht voor de Chi-stroming in de meridianen. Uiteindelijk resulteert dit in 'innerlijke kracht', die wordt gekenmerkt door het vermogen om mee te gaan in elke beweging van een tegenstander zonder dat je zelf je balans verliest.
Zo ver hoeven beoefenaren niet te gaan. Al in het begin levert Tai Chi de beoefenaren een beter evenwichtsgevoel op.
Na enig trainen leert men ook het gevoel van stromende Chi herkennen. Als [[warming-up]], worden vaak [[Chi Kung]] oefeningen gedaan, deze zijn simpeler en meestal gericht op een enkel aspect, een specifiek orgaan of meridiaan. Een Tai Chi Vorm integreert alle aspecten. Zowel jonge als oude mensen kunnen deze bewegingskunst beoefenen. Men kan er lenig mee blijven, tot op hoge leeftijd het evenwichtgevoel blijven trainen en er mee [[meditatie|mediteren]]. Een correct beoefenen van Taichi kan ook leiden tot het verdwijnen van ouderdomskwaaltjes, rug- en nekklachen en hoofdpijn.
Er bestaan binnen het Tai Chi verschillende groepen, stijlen genaamd, namelijk de [[Chen Tai Chi Chuan|Chen-]], [[Yang Tai Chi Chuan|Yang-]], [[Wu Tai Chi Chuan|Wu-]] en de [[Sun Tai Chi Chuan|Sun-]]stijl, waarbij de yang-stijl voornamelijk langzaam wordt uitgevoerd en de chen-stijl ook explosieve momenten in zich heeft. Deze stijlen zijn vaak weer onderverdeeld in diverse substijlen van leraren die er hun eigen kennis, vaardigheid en ervaring aan toe hebben gevoegd.  


===Taichi als vechtkunst===
Zwaarden worden ook gebruikt bij sommige vormen en stijlen tai chi.
Hoewel, met name in het Westen, de nadruk bij veel taichi beoefenaren ligt op het gezondheidsaspect van taichi en het 'slechts' als bewegingsleer wordt gezien, zijn er ook beoefenaren die deze kunst beoefenen om haar effectiviteit als zelfverdedigingskunst.
Met name in de Chen-stijl is de nadruk op het zelfverdedigings aspect veel sterker aanwezig dan bij bijv. de yang-stijl. De vormen worden vaak dieper uitgevoerd, waarbij men dus meer door de knieën zakt en zo beter de balans leert te bewaren.
Bij taichi als zelfverdediging ligt de nadruk met name op het verstoren van de balans van de tegenstander, door in de beweging van de tegenstander mee te gaan en deze te neutraliseren. Daarbij is het behouden van het eigen evenwicht uiteraard van groot belang. Op het moment dat de tegenstander uit balans is gebracht, kan eventueel een tegenaanval worden ingezet.  


===Gezondheidsaspecten===
== Filosofie ==
De [[gezondheid]]saspecten van Tai Chi komen  voort uit dezelfde uitgangspunten als de oosterse vechtkunst. Daarbij wordt niet zomaar op de tegenstander ingeslagen, maar worden (soms) speciale [[acupunctuur]]punten aangevallen, met het doel de Chi van de ander te ontregelen. Dezelfde [[acupunctuur]]punten kunnen ook worden gebruikt om een mens in balans te krijgen. Een vrije doorstroming van Qi wordt gezien als de beste garantie voor een lang en gezond leven. Deze vrije energiestroom wordt verkregen door de bewegingen van een taiji-vorm regelmatig te beoefenen.
In tai chi wordt veel gebruikgemaakt van concepten uit de [[Chinese filosofie]], zoals [[Qi (concept)|qi]].


== De naam en de spelling ==
== De naam en de spelling ==
Tai Chi is een verkorte naam. Voluit heet het ''T'ai Chi Ch'uan'', meestal vereenvoudigd tot ''Tai Chi Chuan''. Woord voor woord vertaald betekent dat ongeveer ''ultieme beste vuist'' (vechtmethode). Deze term is eeuwen geleden ontstaan toen gevechtstechniekontwikkelaars de meest effectieve (dodelijke) en efficiënte methode voor het gevecht ontwikkelden. Bij bijna alle stukjes van de Vorm gaan afweerbeweging en aanvalbeweging samen.
Tai chi verwijst naar een filosofie. Tai chi wordt vaak gebruikt als een verkorte naam voor ''t'ai chi ch'üan'', meestal vereenvoudigd tot ''tai chi chuan''. Woord voor woord vertaald betekent dat letterlijk  ''ultieme beste vuist'' (vechtmethode). Deze letterlijke vertaling is echter onvolledig.  Tai Chi betekent het ene uiterste (ultieme) en het andere uiterste (beste) en verwijst daarmee naar de filosofie van Yin en Yang. Tai Chi Chuan betekent dus ongewapende krijgskunst gebaseerd op de filosofie van Yin en Yang.
 
Er zijn enige systemen die een poging doen de chinese karakters om te zetten in een westerse schrijfwijze. De meest voorkomende schrijfwijze is '''tai chi chuan'''. Deze schrijfwijze wordt [[Wade-Giles]] genoemd. Een tweede schrijfwijze is ''taiji quan'' of ''taijiquan''. Deze schrijfwijze wordt [[hanyu pinyin]] genoemd. Een derde, ietwat minder bekend, is ''taiji chuan'' ([[Yale (romanisatie)|Yale]] systeem).
De uitspraak is voor alle drie dezelfde, en is bij benadering ([[fonetisch]]): thai dzjie tsjhwèn. Met de klemtoon op het middelste woord, dat heel kort wordt uitgesproken. In het Nederlands is het echter meer gebruikelijk tai chi als 'tai-tsjie' uit te spreken.


Er zijn drie erkende systemen die een poging doen de chinese karakters om te zetten in een westerse schrijfwijze. De meest voorkomende schrijfwijze is ''tai ji quan'' of ''taijiquan'' Deze schrijfwijze wordt [[pinyin]] (China) genoemd. De tweede schrijfwijze is ''Tai Chi Chuan''. Deze schrijfwijze wordt [[Wade-Giles]] (Taiwan) genoemd.  En een derde, ietwat minder bekend, is ''tai ji chuan'' ([[Yale (romanisatie)|Yale]] systeem).
NB: de uitspraak en betekenis van ''chi'' is hier niet dezelfde als die in [[Qigong|chi kung]], waar chi de betekenis heeft van 'levensenergie', en in het [[Chinese talen|Chinees]] uitgesproken wordt als "tsjie".


De uitspraak is voor alle drie dezelfde, en is bij benadering ([[fonetisch]]): Thai Dzjie Tsjhwèn. Met de klemtoon op het middelste woord, dat heel kort wordt uitgesproken.
== Trivia ==
* Het [[watersturen]] in de tekenfilmserie [[Avatar (tekenfilmserie)|Avatar]] is gebaseerd op tai chi.


NB: de uitspraak en betekenis van Chi is hier niet dezelfde als die in [[Chi Kung]], waar Chi de betekenis heeft van Levensenergie, en uitgesproken wordt als Tsjie.
== Wereldkampioenschappen kungfu (wushu) in China, 2014 en 2017 ==
Van 14 t/m 19 maart 2014 werden de wereldkampioenschappen kungfu gehouden in China. De Nederlander (uit Engeland afkomstinge) sifu (meester) [[Mark Horton]], die met zijn Hong Ying Team [[Leiden]], bestaande uit vijf mannen, waaronder de sifu zelf, 23 gouden en 7 zilveren medailles binnenhaalden op disciplines als [[Choy Li Fut]], tai chi en [[san shou]], haalde zelf 7 gouden medailles in de discipline tai chi, waardoor hij "Grand Champion" van het hele toernoei werd, waar 55 landen met in totaal meer dan 11.000 mensen meededen. De Chinezen, die op grote schaal tai chi beoefenen, waren verbaasd, maar ook blij voor de winnaar, dat een niet-Chinees persoon de meeste gouden medailles haalde op het gebied van tai chi. <ref>[http://www.leidschdagblad.nl/sport/sportregionaal/article27021729.ece Leidschdagblad.nl]</ref><ref>De Telegraaf, 26 maart 2014, pag. 6, <small>GOUDEN TEAM</small>, geschreven door Richard"kiwi" en Mark Horton</ref>
 
Op 19 maart 2017 deed Horton samen met zijn student, dj [[Laidback Luke|Lucas van Scheppingen]] mee aan de 15e editie van het WK-kungfu te China, met zowel [[Choy Li Fut]] als [[tai chi]]. Het doel was om samen het record van acht gouden medailles te halen. Van Scheppingen haalde enkele medailles, zilver en goud. Horton haalde in zijn eentje alle acht gouden medailles, allemaal in de discipline tai chi, wederom een record.<ref>Bron: [[Leidsch Dagblad]], 22 maart 2017. [https://sites.google.com/site/elowbig/home Link naar foto van krantenknipsel].</ref> Niemand haalde eerder acht gouden medailles, en voor een niet-Chinees is dat in China gelijk aan het behalen van bijvoorbeeld een Olympische titel, men mag aan maximaal acht disciplines meedoen. Aangezien Horton boven de 50 is in 2017 en geblesseerd meedeed (wat hij pas achteraf vertelde) is dit zijn laatste WK.<ref>[http://sleutelstad.nl/2017/03/19/leidse-kung-fu-meester-breekt-wereldrecord-op-wk/ Kungfu meester breekt wereldrecord, 19 maart 2017]</ref>
 
 
== Zie ook ==
* [[Kungfu]]
* [[Wushu]]
* [[Qi gong]]
* [[Yin en yang]]


==Externe links==
==Externe links==
* [http://www.Tai.Chi.Chuan.nl T'ai Chi Ch'uan achtergronden]
* [http://hongyingdirectors.wixsite.com/hong-ying/copy-of-kung-fu Hong Ying, tai chi by world champion Mark Horton, Leiden]
* [http://www.taijiquan.nl/ Stichting Taijiquan Nederland]
;Video's
* [http://www.taoisttaichi.nl/ Taoïstische Tai Chi Vereniging Nederland]
* {{Link YouTube|id=UBv7m2_wpcI |label=8-vorm Taiji quan}}
* [http://www.taijicentrum.org/ Taiji Centrum ( vereniging ter promotie van Taijiquan (NL, BE)]
* {{Link YouTube|id=649hFMpWIUc |label=24-vorm Taiji quan (Chen Sitan)}}
* {{Link YouTube|id=V58I502J86M |label=42-vorm Taiji quan}}
 
{{Appendix}}


* [http://www.chenxiaowang.com/ World Chen Xiaowang Taiji Association]
{{Navigatie Chinese cultuur}}
* [http://www.chentaiji.be/ World Chen Taiji Association Belgium]


[[Categorie:Chinese vechtkunst]]
[[Categorie:Chinese vechtkunst]]
[[Categorie:Cultuur in China]]
[[Categorie:Alternatieve geneeswijze]]

Huidige versie van 4 aug 2018 om 11:54

太極拳
Chinees Naam
Hanyu pinyin Tàijíquán
Wade-Giles T'ai4 Chi2 Ch'üan2
Vereenvoudigde Chinese karakters 太极拳
Traditionele Chinese karakters 太極拳
Kantonees taai3 gik6 kyun4 (jyutping)/T'aai Gik K'uun
Japans 太極拳
Koreaans 태극권
Vietnamees Thái Cực Quyền
Een grootmeester in tai chi en Choy Li Fut, Doc Fai Wong.

Tai chi (t'ai4 chi2 ch'üan2, Wade-Giles; tài jí quán, hanyu pinyin; tai ji chuan (Yale)) is een Chinese neijia vechtkunst.

Stijlen

Er bestaan binnen het tai chi verschillende stijlen, zoals de Chen-, Yang-, Wu- en Tai cha, waarbij de Yang-stijl voornamelijk langzaam wordt uitgevoerd en de Chen-stijl ook explosieve momenten in zich heeft. Deze stijlen zijn vaak weer onderverdeeld in diverse substijlen van leraren die er hun eigen kennis, vaardigheid en ervaring aan toe hebben gevoegd. De bewegingen worden in een vaste volgorde uitgevoerd. De tai-chibeoefenaren spreken van vormen (套路 taolu). Elke stijl kent zijn eigen vormen, die van leraar op leerling worden overgedragen. Een vorm helemaal doorlopen duurt 3 tot 20 minuten. De langzame bewegingen, die vanuit de buik en vooral zeer ontspannen uitgevoerd worden, zijn kenmerkend voor tai chi. Met name in de Chen-stijl is de nadruk op het zelfverdedigings aspect veel sterker aanwezig dan bij bijvoorbeeld de Yang-stijl.

Bij tai chi als zelfverdediging ligt de nadruk met name op het verstoren van de balans van de tegenstander, door in de beweging van de tegenstander mee te gaan en deze te neutraliseren. Daarbij is het behouden van het eigen evenwicht van groot belang. Op het moment dat de tegenstander uit balans is gebracht, kan eventueel een tegenaanval worden ingezet.

Zwaarden worden ook gebruikt bij sommige vormen en stijlen tai chi.

Filosofie

In tai chi wordt veel gebruikgemaakt van concepten uit de Chinese filosofie, zoals qi.

De naam en de spelling

Tai chi verwijst naar een filosofie. Tai chi wordt vaak gebruikt als een verkorte naam voor t'ai chi ch'üan, meestal vereenvoudigd tot tai chi chuan. Woord voor woord vertaald betekent dat letterlijk ultieme beste vuist (vechtmethode). Deze letterlijke vertaling is echter onvolledig. Tai Chi betekent het ene uiterste (ultieme) en het andere uiterste (beste) en verwijst daarmee naar de filosofie van Yin en Yang. Tai Chi Chuan betekent dus ongewapende krijgskunst gebaseerd op de filosofie van Yin en Yang.

Er zijn enige systemen die een poging doen de chinese karakters om te zetten in een westerse schrijfwijze. De meest voorkomende schrijfwijze is tai chi chuan. Deze schrijfwijze wordt Wade-Giles genoemd. Een tweede schrijfwijze is taiji quan of taijiquan. Deze schrijfwijze wordt hanyu pinyin genoemd. Een derde, ietwat minder bekend, is taiji chuan (Yale systeem). De uitspraak is voor alle drie dezelfde, en is bij benadering (fonetisch): thai dzjie tsjhwèn. Met de klemtoon op het middelste woord, dat heel kort wordt uitgesproken. In het Nederlands is het echter meer gebruikelijk tai chi als 'tai-tsjie' uit te spreken.

NB: de uitspraak en betekenis van chi is hier niet dezelfde als die in chi kung, waar chi de betekenis heeft van 'levensenergie', en in het Chinees uitgesproken wordt als "tsjie".

Trivia

Wereldkampioenschappen kungfu (wushu) in China, 2014 en 2017

Van 14 t/m 19 maart 2014 werden de wereldkampioenschappen kungfu gehouden in China. De Nederlander (uit Engeland afkomstinge) sifu (meester) Mark Horton, die met zijn Hong Ying Team Leiden, bestaande uit vijf mannen, waaronder de sifu zelf, 23 gouden en 7 zilveren medailles binnenhaalden op disciplines als Choy Li Fut, tai chi en san shou, haalde zelf 7 gouden medailles in de discipline tai chi, waardoor hij "Grand Champion" van het hele toernoei werd, waar 55 landen met in totaal meer dan 11.000 mensen meededen. De Chinezen, die op grote schaal tai chi beoefenen, waren verbaasd, maar ook blij voor de winnaar, dat een niet-Chinees persoon de meeste gouden medailles haalde op het gebied van tai chi. [1][2]

Op 19 maart 2017 deed Horton samen met zijn student, dj Lucas van Scheppingen mee aan de 15e editie van het WK-kungfu te China, met zowel Choy Li Fut als tai chi. Het doel was om samen het record van acht gouden medailles te halen. Van Scheppingen haalde enkele medailles, zilver en goud. Horton haalde in zijn eentje alle acht gouden medailles, allemaal in de discipline tai chi, wederom een record.[3] Niemand haalde eerder acht gouden medailles, en voor een niet-Chinees is dat in China gelijk aan het behalen van bijvoorbeeld een Olympische titel, men mag aan maximaal acht disciplines meedoen. Aangezien Horton boven de 50 is in 2017 en geblesseerd meedeed (wat hij pas achteraf vertelde) is dit zijn laatste WK.[4]


Zie ook

Externe links

Video's

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Leidschdagblad.nl
  2. º De Telegraaf, 26 maart 2014, pag. 6, GOUDEN TEAM, geschreven door Richard"kiwi" en Mark Horton
  3. º Bron: Leidsch Dagblad, 22 maart 2017. Link naar foto van krantenknipsel.
  4. º Kungfu meester breekt wereldrecord, 19 maart 2017
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow