Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Schuimcel: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Schuimcel&oldid=49200252 30 mei 2017)
Geen bewerkingssamenvatting
 
(Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:Gallbladder cholesterolosis intermed mag cropped.jpg|right|thumb|250px]]
[[Bestand:Atherosclerosis, HE 5.JPG|miniatuur|Schuimcellen in een atherosclerotische plaque. [[Hematoxyline-eosinekleuring|H&E-kleuring]].]]
'''Schuimcellen''' zijn vetrijke [[Macrofaag|macrofagen]] die aangetroffen worden bij [[Atheromatose|atherosclerose]].<ref name="pmid20376052">{{cite journal | author=Hotamisligil GS | title=Endoplasmic reticulum stress and atherosclerosis | journal= [[Nature Medicine]] | volume=16 | issue=4 | year=2010 | pages=396–399 | doi=10.1038/nm0410-396 | pmc=2897068 | pmid=20376052}}</ref><ref name="pmid22356914">{{cite journal |vauthors=Oh J, Riek AE, Weng S, Petty M, Kim D, Colonna M, Cella M, Bernal-Mizrachi C | title=Endoplasmic reticulum stress controls M2 macrophage differentiation and foam cell formation | journal= [[Journal of Biological Chemistry]] | volume=287 | issue=15 | year=2012 | pages=11629–41 | doi=10.1074/jbc.M111.338673 | url=http://www.jbc.org/content/287/15/11629.long | pmc=3320912 | pmid=22356914}}</ref> Ze vormen een aanwijzing voor de opbouw van plaque, of atherosclerose, hetgeen gewoonlijk geassocieerd wordt met een verhoogd risico op [[Hartinfarct|hartaanval]]len en [[beroerte]]s.
'''Schuimcellen''' of '''xanthomacellen''' zijn vetrijke [[Macrofaag|macrofagen]] die onder andere aangetroffen worden bij [[Atheromatose|atherosclerose]]<ref name="pmid20376052">{{en}}{{cite journal | author=Hotamisligil GS | title=Endoplasmic reticulum stress and atherosclerosis | journal= [[Nature Medicine]] | volume=16 | issue=4 | year=2010 | pages=396–399 | doi=10.1038/nm0410-396 | pmc=2897068 | pmid=20376052}}</ref><ref name="pmid22356914">{{en}}{{cite journal |vauthors=Oh J, Riek AE, Weng S, Petty M, Kim D, Colonna M, Cella M, Bernal-Mizrachi C | title=Endoplasmic reticulum stress controls M2 macrophage differentiation and foam cell formation | journal= [[Journal of Biological Chemistry]] | volume=287 | issue=15 | year=2012 | pages=11629–41 | doi=10.1074/jbc.M111.338673 | url=http://www.jbc.org/content/287/15/11629.long | pmc=3320912 | pmid=22356914}}</ref>, bij chronische infecties en bij [[xanthelasma]]<ref>[https://www.ntvg.nl/artikelen/xanthelasma-palpebrarum/volledig NTVG 12 mei 1996: M.A. Kemler, W. Deenstra en M. Kon: Xanthelasma palpebrarum]</ref>.


Schuimcellen ontstaan als macrofagen zich concentreren rond plaatsten met vettige neerslagen in bloedvaten.<ref>{{cite web|last=Manning|first=Robert|title=Livestrong.com|url=http://www.livestrong.com/article/37332-foam-cell/|work=What Is A Foam Cell?|publisher=Demand Media Inc|accessdate=5 March 2013}}</ref> De macrofagen omsluiten het vettige materiaal in een poging het te verwijderen. Het gevolg is dat de cel zich vult met vetten. De vetten geven de macrofagen een schuimachtig uiterlijk.
Schuimcellen ontstaan als macrofagen zich concentreren rond plaatsen met vettige neerslagen.<ref>{{en}}{{cite web|last=Manning|first=Robert|title=Livestrong.com|url=http://www.livestrong.com/article/37332-foam-cell/|work=What Is A Foam Cell?|publisher=Demand Media Inc|accessdate=5 March 2013}}</ref> Ze [[Fagocytose|fagocyteren]] (omsluiten) het vettige materiaal in een poging het te verwijderen. Het gevolg is dat de cel zich vult met vetten, in de vorm van vet[[vacuole]]n. Deze geven de macrofagen een schuimachtig uiterlijk.


Bij chronische [[hyperlipidemie]] zullen [[lipoproteïne]]s clusters vormen tegen de binnenwand van [[bloedvat]]en. De vettige aggregaten worden geoxideerd door zuurstof die afkomstig is uit de macrofagen of uit de endotheelcellen. De macrofagen omsluiten de geoxideerde [[Lagedichtheidlipoproteïne|lipoproteïnen]] (LDLs) door [[endocytose]]. De concentratie geoxideerde LDLs stijgt in de macrofagen, die dan aangeduid worden als ''schuimcellen''.<ref name="Robbins and Cotran">{{cite book|title=Robbins and Cotran: Pathologic Basis of Disease|year=2010|publisher=Saunders Elsevier|location=Philadelphia|isbn=978-1-4160-3121-5|pages=500–501|author1=Kumar, Abbas |author2=Fausto, Aster |edition=Eighth Edition International|chapter=11}}</ref>
== Schuimcellen in bloedvaten ==
Als schuimcellen in bloedvaten voorkomen, vormen ze een aanwijzing voor de opbouw van atherosclerotische [[Plaque (vaatvernauwing)|plaques]], hetgeen gewoonlijk geassocieerd wordt met een verhoogd risico op [[Hartinfarct|hartaanval]]len en [[beroerte]]s. Bij chronische [[hyperlipidemie]] zullen [[lipoproteïne]]s clusters vormen tegen de binnenwand van [[bloedvat]]en. De vettige aggregaten worden geoxideerd door zuurstof dat afkomstig is uit de macrofagen of uit de endotheelcellen. De macrofagen fagocyteren de geoxideerde [[Lagedichtheidlipoproteïne|lipoproteïnen]] (LDLs).<ref name="Robbins and Cotran">{{en}}{{cite book|title=Robbins and Cotran: Pathologic Basis of Disease|year=2010|publisher=Saunders Elsevier|location=Philadelphia|isbn=978-1-4160-3121-5|pages=500–501|author1=Kumar, Abbas |author2=Fausto, Aster |edition=Eighth Edition International|chapter=11}}</ref>


LDL staat ook bekend als "slecht" cholesterol. De aanwezigheid is een aanwijzing voor atherosclerose. Het ontstaan van schuimcellen is de manier waarop het lichaam deze vorm van cholesterol probeert weg te werken uit de bloedvaten. Schuimcellen zelf geven op zich geen aanleiding tot symptomen, maar vormen wel een onderdeel van het geheel van atherosclerose. Schuimcellen zijn erg klein en het bestaan kan alleen vastgesteld worden bij microscopisch onderzoek van de vettige plaques nadat ze (chirurgisch) uit het lichaam zijn verwijderd.<ref>{{cite web|last=Maddox|first=Thomas|title=WebMD|url=http://www.webmd.com/cholesteral-management/hdl-cholesterol-the-good-cholesterol|work=Cholesterol & Triglycerides Health Center|publisher=WebMD LLC|accessdate=19 March 2013}}</ref>
Schuimcellen in bloedvaten geven op zich zelf geen aanleiding tot symptomen, maar vormen wel een onderdeel van het geheel van atherosclerose. Het bestaan van schuimcellen kan alleen vastgesteld worden bij microscopisch onderzoek van de vettige plaques nadat ze (chirurgisch) uit het lichaam zijn verwijderd.<ref>{{en}}{{cite web|last=Maddox|first=Thomas|title=WebMD|url=http://www.webmd.com/cholesteral-management/hdl-cholesterol-the-good-cholesterol|work=Cholesterol & Triglycerides Health Center|publisher=WebMD LLC|accessdate=19 March 2013}}</ref>


Schuimcellen vormen een afscherming tussen de vettige neerslag en het bloed in de bloedvaten. Als deze afscherming het begeeft kan een [[trombus]] ontstaan, die vervolgens tot een [[embolie]] kan leiden.
Schuimcellen vormen een afscherming tussen de vettige neerslag en het bloed in de bloedvaten. Als deze afscherming het begeeft kan een [[trombus]] ontstaan, die vervolgens tot een [[embolie]] kan leiden.


== Infectie ==
== Schuimcellen bij infecties ==
Schuimachtige macrofagen kunnen ook ontstaan bij sommige infecties. Het pathogeen kan daardoor dan in het lichaam achterblijven. Bekende voorbeelden zijn ''[[Chlamydia (geslacht)|Chlamydia]]'', ''[[Toxoplasma]]'' en ''[[Mycobacterium tuberculosis]]''. In het geval van [[tuberculose]] blokkeren bacteriële lipiden de mogelijkheid van de macrofaag om LDL op de normale manier uit de cel te verwijderen, wat tot schuimcelvorming leidt rond de [[granuloma]]'s in de long.<ref>{{Cite journal
Schuimachtige macrofagen kunnen ook ontstaan bij sommige infecties. Het pathogeen kan daardoor dan in het lichaam achterblijven. Bekende voorbeelden zijn ''[[Chlamydia (geslacht)|Chlamydia]]'', ''[[Toxoplasma]]'' en ''[[Mycobacterium tuberculosis]]''. In het geval van [[tuberculose]] blokkeren bacteriële lipiden de mogelijkheid van de macrofaag om LDL op de normale manier uit de cel te verwijderen, wat tot schuimcelvorming leidt rond de [[Granuloom|granulomen]] in de long.<ref>{{en}}{{Cite journal
  | last1 = Russell
  | last1 = Russell
  | first1 = David G.
  | first1 = David G.
Regel 31: Regel 32:


== Andere oorzaken ==
== Andere oorzaken ==
Schuimcellen kunnen ook ontstaan rond lekkende siliconen uit borstimplantaten,<ref>{{cite journal | last=van Diest | first=P J | last2=Beekman | first2=W H | last3=Hage | first3=J J | title=Pathology of silicone leakage from breast implants | journal= [[Journal of Clinical Pathology]] | volume=51 | issue=7 | year=1998 | pages=493–497 | pmc=500799 | doi=10.1136/jcp.51.7.493 | pmid=9797723}}</ref> geïnhaleerde organische antigenen en sommige drugs.
Schuimcellen kunnen ook ontstaan rond lekkende siliconen uit [[Borstimplantaat|borstimplantaten]]<ref>{{en}}{{cite journal | last=van Diest | first=P J | last2=Beekman | first2=W H | last3=Hage | first3=J J | title=Pathology of silicone leakage from breast implants | journal= [[Journal of Clinical Pathology]] | volume=51 | issue=7 | year=1998 | pages=493–497 | pmc=500799 | doi=10.1136/jcp.51.7.493 | pmid=9797723}}</ref>, bij het inhaleren van organische antigenen en het gebruik van sommige drugs.


{{Appendix | 2=
{{Appendix|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Foam cell|oldid=775321720|datum=20170517}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Foam cell|oldid=775321720|datum=20170517}}
------
------
{{References}}
{{References}}
}}
}}
 
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q1425962 }}
[[Categorie:Cel]]
[[Categorie:Cel]]
[[Categorie:Hematologie]]
[[Categorie:Hematologie]]

Huidige versie van 12 jun 2017 om 22:42

Bestand:Atherosclerosis, HE 5.JPG
Schuimcellen in een atherosclerotische plaque. H&E-kleuring.

Schuimcellen of xanthomacellen zijn vetrijke macrofagen die onder andere aangetroffen worden bij atherosclerose[1][2], bij chronische infecties en bij xanthelasma[3].

Schuimcellen ontstaan als macrofagen zich concentreren rond plaatsen met vettige neerslagen.[4] Ze fagocyteren (omsluiten) het vettige materiaal in een poging het te verwijderen. Het gevolg is dat de cel zich vult met vetten, in de vorm van vetvacuolen. Deze geven de macrofagen een schuimachtig uiterlijk.

Schuimcellen in bloedvaten

Als schuimcellen in bloedvaten voorkomen, vormen ze een aanwijzing voor de opbouw van atherosclerotische plaques, hetgeen gewoonlijk geassocieerd wordt met een verhoogd risico op hartaanvallen en beroertes. Bij chronische hyperlipidemie zullen lipoproteïnes clusters vormen tegen de binnenwand van bloedvaten. De vettige aggregaten worden geoxideerd door zuurstof dat afkomstig is uit de macrofagen of uit de endotheelcellen. De macrofagen fagocyteren de geoxideerde lipoproteïnen (LDLs).[5]

Schuimcellen in bloedvaten geven op zich zelf geen aanleiding tot symptomen, maar vormen wel een onderdeel van het geheel van atherosclerose. Het bestaan van schuimcellen kan alleen vastgesteld worden bij microscopisch onderzoek van de vettige plaques nadat ze (chirurgisch) uit het lichaam zijn verwijderd.[6]

Schuimcellen vormen een afscherming tussen de vettige neerslag en het bloed in de bloedvaten. Als deze afscherming het begeeft kan een trombus ontstaan, die vervolgens tot een embolie kan leiden.

Schuimcellen bij infecties

Schuimachtige macrofagen kunnen ook ontstaan bij sommige infecties. Het pathogeen kan daardoor dan in het lichaam achterblijven. Bekende voorbeelden zijn Chlamydia, Toxoplasma en Mycobacterium tuberculosis. In het geval van tuberculose blokkeren bacteriële lipiden de mogelijkheid van de macrofaag om LDL op de normale manier uit de cel te verwijderen, wat tot schuimcelvorming leidt rond de granulomen in de long.[7]

Andere oorzaken

Schuimcellen kunnen ook ontstaan rond lekkende siliconen uit borstimplantaten[8], bij het inhaleren van organische antigenen en het gebruik van sommige drugs.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

  1. º (en) Hotamisligil GS (2010). Endoplasmic reticulum stress and atherosclerosis. Nature Medicine 16 (4): 396–399. DOI:10.1038/nm0410-396.
  2. º (en) (2012). Endoplasmic reticulum stress controls M2 macrophage differentiation and foam cell formation. Journal of Biological Chemistry 287 (15): 11629–41. DOI:10.1074/jbc.M111.338673.
  3. º NTVG 12 mei 1996: M.A. Kemler, W. Deenstra en M. Kon: Xanthelasma palpebrarum
  4. º (en) Manning, Robert. Livestrong.com. What Is A Foam Cell?. Demand Media Inc. Geraadpleegd op 5 March 2013.
  5. º (en) “11”, Robbins and Cotran: Pathologic Basis of Disease, Eighth Edition International, Saunders Elsevier, Philadelphia, 2010, p. 500–501
  6. º (en) Maddox, Thomas. WebMD. Cholesterol & Triglycerides Health Center. WebMD LLC. Geraadpleegd op 19 March 2013.
  7. º (en) (19 August 2009)Foamy macrophages and the progression of the human tuberculosis granuloma. Nature Immunology 10 (9): 943–8. DOI:10.1038/ni.1781.
  8. º (en) van Diest, P J (1998). Pathology of silicone leakage from breast implants. Journal of Clinical Pathology 51 (7): 493–497. DOI:10.1136/jcp.51.7.493.
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow