Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Elizabeth Barrett Browning: verschil tussen versies
(groei dus) |
|||
| (5 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Elizabeth-Barrett-Browning, Poetical Works Volume I, engraving.png| | [[Bestand:Elizabeth-Barrett-Browning, Poetical Works Volume I, engraving.png|{{largethumb}}|Gravure uit 1871 naar een foto die in 1859 van Elizabeth Barrett Browning werd genomen]] | ||
'''Elizabeth Barrett Browning''' (Coxhoe Hall, nabij [[Durham (Engeland)|Durham]], [[6 maart]] [[1806]] | '''Elizabeth Barrett Browning''' (Coxhoe Hall, nabij [[Durham (Engeland)|Durham]], [[6 maart]] [[1806]] – [[Florence (stad)|Florence]], [[29 juni]] [[1861]]) was een politiek geëngageerde, hoogontwikkelde [[Feminisme|protofeministe]] en vooral een van de meest vooraanstaande dichters van het [[Victoriaanse tijdperk]]. Haar [[poëzie]] was tijdens haar leven zowel in [[Engeland]] als in de [[Verenigde Staten]] bijzonder populair. Een verzameling van haar laatste gedichten werd kort na haar dood gepubliceerd door haar man, [[Robert Browning]]. Behalve om haar romance met deze dichter is zij nu vooral bekend om haar ''[[Sonnets from the Portuguese]]'', een reeks liefdesgedichten die zij aan hem wijdde. De beroemdste versregel uit deze bundel is ''How do I love thee? Let me count the ways.'' | ||
== Jeugd == | == Jeugd == | ||
Elizabeth werd geboren als oudste van elf kinderen, op een landgoed bij Durmham in Herefordshire. Zij was de eerste van haar familie die sinds lange tijd werd geboren in [[Engeland]]. Eeuwenlang woonde de familie Barrett, die van gedeeltelijk Creoolse afkomst was, in Jamaica. Daar baatten ze suikerplantages uit met slaven. Elizabeths vader, Edward Barrett Moulton Barrett, koos ervoor zijn gezin in Engeland te stichten, terwijl zijn fortuin groeide in Jamaica. Elizabeth kreeg thuisonderwijs en had voor ze tien jaar oud was al passages gelezen uit [[Paradise Lost]], een aantal toneelstukken van [[William Shakespeare]] en andere grote werken. Omstreeks haar twaalfde jaar schreef ze haar eerste | Elizabeth werd geboren als oudste van elf kinderen, op een landgoed bij Durmham in Herefordshire. Zij was de eerste van haar familie die sinds lange tijd werd geboren in [[Engeland]]. Eeuwenlang woonde de familie Barrett, die van gedeeltelijk Creoolse afkomst was, in Jamaica. Daar baatten ze suikerplantages uit met slaven. Elizabeths vader, Edward Barrett Moulton Barrett, koos ervoor zijn gezin in Engeland te stichten, terwijl zijn fortuin groeide in Jamaica. Elizabeth kreeg thuisonderwijs en had voor ze tien jaar oud was al passages gelezen uit [[John Milton|Miltons]] [[Paradise Lost]], een aantal toneelstukken van [[William Shakespeare]] en andere grote werken. Omstreeks haar twaalfde jaar schreef ze haar eerste ’episch’ gedicht, dat bestond uit vier boeken van rijmende coupletten. Twee jaar later kreeg Elizabeth een longaandoening die haar voor de rest van haar leven zou plagen. Artsen begonnen een behandeling met [[morfine]], en die zou ze tot aan haar dood blijven gebruiken. Elizabeth liep ook een rugletsel op (een [[dwarslaesie]]) toen ze op haar vijftiende haar pony aan het zadelen was. Ondanks haar kwalen bleef ze studeren om zich te ontwikkelen. Tijdens haar tienerjaren leerde ze zichzelf [[Hebreeuws]] zodat ze het [[Oude Testament]] kon lezen, en later begon ze aan de studie van het [[Grieks]]. Behalve voor de [[klassieken]] toonde ze ook een enthousiaste interesse voor haar christelijke geloof. Ze werd actief in de [[Bijbel]]- en [[missionaris]]gemeenschappen van haar kerk. | ||
== Carrière en huwelijk == | == Carrière en huwelijk == | ||
In [[1826]] publiceerde Elizabeth anoniem haar collectie ''An Essay on Mind and Other Poems''. Twee jaar later overleed haar moeder. Het fortuin van de Barretts smolt weg vanwege de afschaffing van de [[slavernij]] in Engeland en het wanbeheer van de plantages in Jamaica. In [[1832]] verkocht Elizabeths vader zijn landgoed op een openbare veiling. Hij verhuisde met zijn familie naar een kustplaats. Daar huurde hij huisjes voor de komende drie jaar, voordat hij zich permanent in Londen vestigde. Terwijl ze aan de kust woonde, publiceerde Elizabeth haar vertaling van [[Prometheus Geboeid (Aischylos)|Prometheus Geboeid]] (1833), door de Griekse toneelschrijver [[Aeschylus]]. | In [[1826]] publiceerde Elizabeth anoniem haar collectie ''An Essay on Mind and Other Poems''. Twee jaar later overleed haar moeder. Het fortuin van de Barretts smolt weg vanwege de afschaffing van de [[slavernij]] in Engeland en het wanbeheer van de plantages in Jamaica. In [[1832]] verkocht Elizabeths vader zijn landgoed op een openbare veiling. Hij verhuisde met zijn familie naar een kustplaats. Daar huurde hij huisjes voor de komende drie jaar, voordat hij zich permanent in Londen vestigde. Terwijl ze aan de kust woonde, publiceerde Elizabeth haar vertaling van [[Prometheus Geboeid (Aischylos)|Prometheus Geboeid]] (1833), door de Griekse toneelschrijver [[Aeschylus]]. | ||
In de jaren 1830 verkreeg Elizabeth bekendheid door haar werk en zij bleef in het Londense huis van haar vader wonen, onder zijn tirannieke heerschappij. Hij begon met haar twee jongere jongere broers naar Jamaica te sturen om te helpen op de landgoederen van de familie. Elizabeth verzette zich hevig tegen slavernij en wilde niet dat haar broers en zussen werden weggestuurd. In deze periode schreef ze ''The Seraphim and Other Poems'' ([[1838]]), waarin ze haar christelijke gevoelens uitdrukte in de vorm van de klassieke Griekse [[tragedie]]. Omwille van haar zwakker wordende gezondheid was ze verplicht om een jaar door te brengen in [[Torquay]], een plaatsje aan de zee. Zij was vergezeld van haar broer Edward, die ze | In de jaren 1830 verkreeg Elizabeth bekendheid door haar werk en zij bleef in het Londense huis van haar vader wonen, onder zijn tirannieke heerschappij. Hij begon met haar twee jongere jongere broers naar Jamaica te sturen om te helpen op de landgoederen van de familie. Elizabeth verzette zich hevig tegen slavernij en wilde niet dat haar broers en zussen werden weggestuurd. In deze periode schreef ze ''The Seraphim and Other Poems'' ([[1838]]), waarin ze haar christelijke gevoelens uitdrukte in de vorm van de klassieke Griekse [[tragedie]]. Omwille van haar zwakker wordende gezondheid was ze verplicht om een jaar door te brengen in [[Torquay]], een plaatsje aan de zee. Zij was vergezeld van haar broer Edward, die ze ’Bro’ noemde. Later dat jaar verdronk haar broer tijdens een boottocht bij Torquay en Elizabeth keerde emotioneel gebroken terug naar huis. De volgende vijf jaren bracht ze als een kluizenaar door in haar slaapkamer in het huis van haar vader. Ze bleef echter schrijven, en had in [[1844]] een verzameling gedichten klaar die ze de titel ''Just Poems'' meegaf. Dit boek ving de aandacht van de dichter [[Robert Browning]], wiens werk Elizabeth had geprezen in een van haar gedichten. Browning schreef haar een brief, en zo begon hun relatie. | ||
Elizabeth en de zes jaar jongere Robert wisselden de komende twintig maanden 574 brieven uit. Hun romance zou later in [[Rudolf Besier]]s toneelstuk ''The Barretts of Wimpole Street'' (1930) vereeuwigd worden. Haar vader verzette zich echter hevig tegen hun relatie omdat hij geen van zijn kinderen wilde laten trouwen. In [[1846]] liep het koppel weg en vestigde zich in [[Florence]], waar Elizabeths gezondheid verbeterde. Zij kregen een zoon, Robert Wideman Browning, maar haar vader sprak nooit meer tegen haar. Elizabeths ''Sonnets from the Portuguese'', opgedragen aan haar man (en in het geheim geschreven voor haar huwelijk), werd gepubliceerd in [[1850]]. Critici beschouwen deze liefdessonnetten, die ook bijzonder populair werden, over het algemeen als haar beste werk. Bewonderaars vergeleken haar beeldende taal zelfs met die van Shakespeare en haar gebruik van de Italiaanse dichtvorm met [[Petrarca]]. | Elizabeth en de zes jaar jongere Robert wisselden de komende twintig maanden 574 brieven uit. Hun romance zou later in [[Rudolf Besier]]s toneelstuk ''The Barretts of Wimpole Street'' (1930) vereeuwigd worden. Haar vader verzette zich echter hevig tegen hun relatie omdat hij geen van zijn kinderen wilde laten trouwen. In [[1846]] liep het koppel weg en vestigde zich in [[Florence]], waar Elizabeths gezondheid verbeterde. Zij kregen een zoon, Robert Wideman Browning, maar haar vader sprak nooit meer tegen haar. Elizabeths ''Sonnets from the Portuguese'', opgedragen aan haar man (en in het geheim geschreven voor haar huwelijk), werd gepubliceerd in [[1850]]. Critici beschouwen deze liefdessonnetten, die ook bijzonder populair werden, over het algemeen als haar beste werk. Bewonderaars vergeleken haar beeldende taal zelfs met die van Shakespeare en haar gebruik van de Italiaanse dichtvorm met [[Petrarca]]. | ||
| Regel 32: | Regel 32: | ||
== Externe links == | == Externe links == | ||
;Engels | |||
* [http://www.florin.ms/ebbwebsite.html The Elizabeth Barrett Browning Website] | * [http://www.florin.ms/ebbwebsite.html The Elizabeth Barrett Browning Website] | ||
* [http://www.browningguide.org/ The Brownings: A Research Guide] | * [http://www.browningguide.org/ The Brownings: A Research Guide] | ||
* [http://www.browningsociety.org/ The Browning Society] | * [http://www.browningsociety.org/ The Browning Society] | ||
;Nederlands | |||
* [http://fleursdumal.nl/mag/elizabeth-barrett-browning-sonnets-from-the-portugese-vertaald-door-cornelis-w-schoneveld ''Sonnetten van E.B. Browning vertaald door Cornelis Schoneveld''] | |||
* [https://kunst-en-cultuur.infonu.nl/taal/196823-elizabeth-barretts-liefdessonnetten-voor-robert-browning.html Jules Grandgagnage: ''Elizabeth Barretts liefdessonnetten voor Robert Browning''] | |||
{{appendix||2= | {{appendix||2= | ||
==Bronnen== | ==Bronnen== | ||
| Regel 45: | Regel 48: | ||
* Encyclopaedia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopedia Britannica, 2010. | * Encyclopaedia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopedia Britannica, 2010. | ||
== | ==Noten== | ||
{{references||2}} | {{references||2}} | ||
| Regel 55: | Regel 58: | ||
[[Categorie:Engels dichter]] | [[Categorie:Engels dichter]] | ||
{{groei}} | {{groei}} | ||
Huidige versie van 9 mrt 2020 om 22:01
Elizabeth Barrett Browning (Coxhoe Hall, nabij Durham, 6 maart 1806 – Florence, 29 juni 1861) was een politiek geëngageerde, hoogontwikkelde protofeministe en vooral een van de meest vooraanstaande dichters van het Victoriaanse tijdperk. Haar poëzie was tijdens haar leven zowel in Engeland als in de Verenigde Staten bijzonder populair. Een verzameling van haar laatste gedichten werd kort na haar dood gepubliceerd door haar man, Robert Browning. Behalve om haar romance met deze dichter is zij nu vooral bekend om haar Sonnets from the Portuguese, een reeks liefdesgedichten die zij aan hem wijdde. De beroemdste versregel uit deze bundel is How do I love thee? Let me count the ways.
Jeugd
Elizabeth werd geboren als oudste van elf kinderen, op een landgoed bij Durmham in Herefordshire. Zij was de eerste van haar familie die sinds lange tijd werd geboren in Engeland. Eeuwenlang woonde de familie Barrett, die van gedeeltelijk Creoolse afkomst was, in Jamaica. Daar baatten ze suikerplantages uit met slaven. Elizabeths vader, Edward Barrett Moulton Barrett, koos ervoor zijn gezin in Engeland te stichten, terwijl zijn fortuin groeide in Jamaica. Elizabeth kreeg thuisonderwijs en had voor ze tien jaar oud was al passages gelezen uit Miltons Paradise Lost, een aantal toneelstukken van William Shakespeare en andere grote werken. Omstreeks haar twaalfde jaar schreef ze haar eerste ’episch’ gedicht, dat bestond uit vier boeken van rijmende coupletten. Twee jaar later kreeg Elizabeth een longaandoening die haar voor de rest van haar leven zou plagen. Artsen begonnen een behandeling met morfine, en die zou ze tot aan haar dood blijven gebruiken. Elizabeth liep ook een rugletsel op (een dwarslaesie) toen ze op haar vijftiende haar pony aan het zadelen was. Ondanks haar kwalen bleef ze studeren om zich te ontwikkelen. Tijdens haar tienerjaren leerde ze zichzelf Hebreeuws zodat ze het Oude Testament kon lezen, en later begon ze aan de studie van het Grieks. Behalve voor de klassieken toonde ze ook een enthousiaste interesse voor haar christelijke geloof. Ze werd actief in de Bijbel- en missionarisgemeenschappen van haar kerk.
Carrière en huwelijk
In 1826 publiceerde Elizabeth anoniem haar collectie An Essay on Mind and Other Poems. Twee jaar later overleed haar moeder. Het fortuin van de Barretts smolt weg vanwege de afschaffing van de slavernij in Engeland en het wanbeheer van de plantages in Jamaica. In 1832 verkocht Elizabeths vader zijn landgoed op een openbare veiling. Hij verhuisde met zijn familie naar een kustplaats. Daar huurde hij huisjes voor de komende drie jaar, voordat hij zich permanent in Londen vestigde. Terwijl ze aan de kust woonde, publiceerde Elizabeth haar vertaling van Prometheus Geboeid (1833), door de Griekse toneelschrijver Aeschylus.
In de jaren 1830 verkreeg Elizabeth bekendheid door haar werk en zij bleef in het Londense huis van haar vader wonen, onder zijn tirannieke heerschappij. Hij begon met haar twee jongere jongere broers naar Jamaica te sturen om te helpen op de landgoederen van de familie. Elizabeth verzette zich hevig tegen slavernij en wilde niet dat haar broers en zussen werden weggestuurd. In deze periode schreef ze The Seraphim and Other Poems (1838), waarin ze haar christelijke gevoelens uitdrukte in de vorm van de klassieke Griekse tragedie. Omwille van haar zwakker wordende gezondheid was ze verplicht om een jaar door te brengen in Torquay, een plaatsje aan de zee. Zij was vergezeld van haar broer Edward, die ze ’Bro’ noemde. Later dat jaar verdronk haar broer tijdens een boottocht bij Torquay en Elizabeth keerde emotioneel gebroken terug naar huis. De volgende vijf jaren bracht ze als een kluizenaar door in haar slaapkamer in het huis van haar vader. Ze bleef echter schrijven, en had in 1844 een verzameling gedichten klaar die ze de titel Just Poems meegaf. Dit boek ving de aandacht van de dichter Robert Browning, wiens werk Elizabeth had geprezen in een van haar gedichten. Browning schreef haar een brief, en zo begon hun relatie.
Elizabeth en de zes jaar jongere Robert wisselden de komende twintig maanden 574 brieven uit. Hun romance zou later in Rudolf Besiers toneelstuk The Barretts of Wimpole Street (1930) vereeuwigd worden. Haar vader verzette zich echter hevig tegen hun relatie omdat hij geen van zijn kinderen wilde laten trouwen. In 1846 liep het koppel weg en vestigde zich in Florence, waar Elizabeths gezondheid verbeterde. Zij kregen een zoon, Robert Wideman Browning, maar haar vader sprak nooit meer tegen haar. Elizabeths Sonnets from the Portuguese, opgedragen aan haar man (en in het geheim geschreven voor haar huwelijk), werd gepubliceerd in 1850. Critici beschouwen deze liefdessonnetten, die ook bijzonder populair werden, over het algemeen als haar beste werk. Bewonderaars vergeleken haar beeldende taal zelfs met die van Shakespeare en haar gebruik van de Italiaanse dichtvorm met Petrarca.
In haar latere werk richtte Elizabeth zich op politieke en maatschappelijke thema's. In Poems Before Congress (1860) en Casa Guidi Windows (1848-1851) drukte ze haar intens medeleven uit voor de strijd voor de eenmaking van Italië. In 1857 publiceerde Browning haar berijmde roman Aurora Leigh, die de mannelijke dominantie over de vrouw portretteert. In haar poëzie bekommert ze zich ook om de onderdrukking van de Italianen door de Oostenrijkers, kinderarbeid in Engelse mijnen en fabrieken, slavernij en andere sociale onrechtvaardigheden. Hoewel dit haar populariteit verminderde, was Elizabeth gekend in heel Europa.
Elizabeth Barrett Browning overleed in Florence op 29 juni 1861.
Werken (verzamelingen)
- 1820: The Battle of Marathon: A Poem. Privé-druk
- 1826: A Essay On Mind, with Other Poems. Londen: James Duncan
- 1833: Prometheus Bound, Translated from the Greek of Aeschylus,and Miscellaneous Poems. Londen: A.J. Valpy
- 1838: The Seraphim, and Other Poems. Londen: Saunders and Otley
- 1844: Poems (UK) / A Drama of Exile, and other Poems (US). Londen: Edward Moxon. New York: Henry G. Langley
- 1850: Poems ("New Edition," 2 vols.) Revisie van de editie van 1844 met toevoeging van Sonnets from the Portuguese en andere gedichten. Londen: Chapman & Hall
- 1851: Casa Guidi Windows. Londen: Chapman & Hall
- 1853: Poems (3d ed.). Londen: Chapman & Hall
- 1854: Two Poems: "A Plea for the Ragged Schools of London" en "The Twins". Londen: Bradbury & Evans
- 1856: Poems (4th ed.). Londen: Chapman & Hall
- 1857: Aurora Leigh. Londen: Chapman and Hall
- 1860: Poems Before Congress. Londen: Chapman & Hall
- 1862: Last Poems. Londen: Chapman & Hall
Externe links
- Engels
- Nederlands
- Sonnetten van E.B. Browning vertaald door Cornelis Schoneveld
- Jules Grandgagnage: Elizabeth Barretts liefdessonnetten voor Robert Browning
Bronnen
Noten |
Vrije mediabestanden over Elizabeth Barrett Browning op Wikimedia Commons
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland)Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT] • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • Claude.ai (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • Bing Copilot (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • tekst herschrijven met scribbr.io •