Rufinus van Aquileia

Tyrranius Rufinus van Aquileia (Concordia bij Aquileia (Venetië), 345 – Messina (Sicilië), 411) was een Latijns christelijk asceet, schrijver en kerkhistoricus. Hij is het best bekend als vertaler van de geschriften van de kerkvaders van het Grieks naar het Latijn.

Rufinus werd geboren in Concordia, in de omgeving van Aquileia (Venetië). Hij studeerde in Rome, waar Hiëronymus zijn klasgenoot was. Omdat hij zich aangetrokken voelde tot het kloosterleven, ging hij in de buurt van Aquileia in een klooster. Ook Hiëronymus trok in ditzelfde klooster. Later kon hij in het gezelschap van Melania de Oudere, een Romeinse adellijke, een reis ondernemen naar de Egyptische woestijnen, waar toen beroemde asceten leefden. Hij bezocht vooral Makarius van Alexandrië en volgde zes jaar lang lessen bij Didymus ’de Blinde’ van Alexandrië, die hem liet kennis maken met de geschriften van de oostelijke kerkvaders en van Origenes. In 377 vertrok hij naar Jeruzalem, waar Melania intussen een klooster had gesticht op de Olijfberg. Rufinus werd rond 360 tot priester gewijd door Johannes van Jeruzalem.

De eerste vertaling van Rufinus uit het Grieks was het Kleine Asketikon van Basilius van Caesarea in Cappadocië. Deze monniksregels zijn alleen bewaard gebleven in de Latijnse vertaling van Rufinus en werden bekend als Regula Sancti Patris Nostri Basili, of kort: Regula Basili. Rufinus vertaalde de kerkgeschiedenis van Eusebius van Caesarea en schreef een vervolg op dit werk voor de periode vanaf de regering van Constantijn I tot de dood van Theodosius I (395). Dit werd op zijn beurt gebruikt door de Grieken Socrates Scholastikos en Sozomenos voor hun voortzetting van het werk van Eusebius.

Toen een strijd uitbrak over de zienswijzen van Origenes, koos Rufinus de kant van Johannes van Jeruzalem, terwijl zijn vriend Hiëronymus, hoewel hij Origenes ook had bewonderd, partij koos voor Epifanes en de anti-origenisten. Hiëronymus schreef later minstens drie werken tegen Rufinus, waarin hij zijn standpunten bestreed en de kwaliteit van zijn vertalingen in twijfel trok.

Rufinus moest voor paus Anastasius verschijnen om zijn rechtgelovigheid toe te lichten (400).

Van Rufinus’ hand is ook de vertaling van de pseudoclementijnse geschriften en een Latijnse vertaling van de meeste werken van Flavius Josephus.

Rufinus overleed in Messina (Sicilië), waar hij zijn toevlucht had gezocht wegens de invasie van de Goten.

Verering

Rufinus werd heilig verklaard en wordt in de Rooms-Katholieke Kerk gevierd op 8 december, in de Orthodoxe Kerk op 19 januari en in de Koptische Kerk op de datum die overeenkomt met 1 mei.

 

artikelkiem