Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Kritiese spelling: verschil tussen versies
(Nieuwe pagina aangemaakt met 'De '''kritiese spelling''' was een vorm van Nederlandse spelling, die vooral in de jaren 1970 gebruikt werd. Deze was nooit de officiële voorkeurspelling. Typerend...') |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
De '''kritiese spelling''' was een | De '''kritiese spelling''' was een vereenvoudigde Nederlandse spelling, die vooral in de jaren 1970 gebruikt werd. Deze was nooit de officiële voorkeurspelling. | ||
Typerend was vooral dat de uitgang '''-isch''' geschreven werd als '''-ies'''. | Typerend was vooral dat de uitgang '''-isch''' geschreven werd als '''-ies'''. | ||
De kritiese spelling ontwikkelde zich uit de spelling-[[Roeland Anthonie Kollewijn|Kollewijn]]. In Zuid-Afrika werd in 1897 reeds een vereenvoudigde Nederlandse spelling op basis van de voorstellen van Kollewijn in gebruik genomen. | De kritiese spelling ontwikkelde zich uit de spelling-[[Roeland Anthonie Kollewijn|Kollewijn]]. In Zuid-Afrika werd in 1897 reeds een vereenvoudigde Nederlandse spelling op basis van de voorstellen van Kollewijn in gebruik genomen. | ||
Enkele voorbeelden van kritiese spelling: kapitalisties, kommunisties, aksie. | Bij de Nederlandse spellingshervorming van 1946/1947 kwam er naast een ’voorkeurspelling’ (spellingsvoorbeelden: ''contact'' en ''apotheek'') ook een ’toegelaten spelling’ (voorbeelden: ''kontakt'' en ''apoteek''),<ref>https://doorbraak.be/mark-grammens-en-de-progressieve-spelling/</ref> die eveneens in het [[Groene Boekje]] stond. Inofficieel stond deze ook bekend als ’progressieve spelling’.<ref>{{aut|E. Nordlohne}}, ''Spelling en staatkunde'', in: {{ts.|Neerlandia}}, 1989, nr. 1, p. 199. https://www.dbnl.org/tekst/_nee003198901_01/_nee003198901_01_0164.php?q=progressieve#hl1 </ref> De kritiese spelling leek op een radicalere versie van de ’progressieve spelling’ en stond niet in het Groene Boekje. | ||
De kritiese spelling werd graag gebruikt door radicale politieke actiegroepen en communistische partijen of bewegingen. Deze afwijkende spelling werd soms smalend de ''kommunistiese spelling'' genoemd. | |||
Enkele voorbeelden van woorden in kritiese spelling: brosjure, kapitalisties, proletaries, feministies, kommunisties, aksie. | |||
Voorbeelden van organisaties met de kritiese spelling: | |||
* de fictieve organisatie [[Simplisties Verbond]], van [[Van Kooten en De Bie]] | |||
* de Socialistiese Partij (nu [[Socialistische Partij (Nederland)|Socialistische Partij]] | |||
* [[Kommunistiese Eenheidsbeweging Nederland]] | |||
* [[Pacifisties Socialistiese partij]] (later Pacifistisch Socialistische Partij) | |||
* [[Proletaries Links]] | |||
==Verwijzingen== | |||
{{reflist}} | |||
[[Categorie:Nederlandse spelling]] | [[Categorie:Nederlandse spelling]] | ||
Huidige versie van 10 apr 2023 om 09:39
De kritiese spelling was een vereenvoudigde Nederlandse spelling, die vooral in de jaren 1970 gebruikt werd. Deze was nooit de officiële voorkeurspelling. Typerend was vooral dat de uitgang -isch geschreven werd als -ies.
De kritiese spelling ontwikkelde zich uit de spelling-Kollewijn. In Zuid-Afrika werd in 1897 reeds een vereenvoudigde Nederlandse spelling op basis van de voorstellen van Kollewijn in gebruik genomen.
Bij de Nederlandse spellingshervorming van 1946/1947 kwam er naast een ’voorkeurspelling’ (spellingsvoorbeelden: contact en apotheek) ook een ’toegelaten spelling’ (voorbeelden: kontakt en apoteek),[1] die eveneens in het Groene Boekje stond. Inofficieel stond deze ook bekend als ’progressieve spelling’.[2] De kritiese spelling leek op een radicalere versie van de ’progressieve spelling’ en stond niet in het Groene Boekje.
De kritiese spelling werd graag gebruikt door radicale politieke actiegroepen en communistische partijen of bewegingen. Deze afwijkende spelling werd soms smalend de kommunistiese spelling genoemd.
Enkele voorbeelden van woorden in kritiese spelling: brosjure, kapitalisties, proletaries, feministies, kommunisties, aksie.
Voorbeelden van organisaties met de kritiese spelling:
- de fictieve organisatie Simplisties Verbond, van Van Kooten en De Bie
- de Socialistiese Partij (nu Socialistische Partij
- Kommunistiese Eenheidsbeweging Nederland
- Pacifisties Socialistiese partij (later Pacifistisch Socialistische Partij)
- Proletaries Links
Verwijzingen
- º https://doorbraak.be/mark-grammens-en-de-progressieve-spelling/
- º E. Nordlohne, Spelling en staatkunde, in: Neerlandia, 1989, nr. 1, p. 199. https://www.dbnl.org/tekst/_nee003198901_01/_nee003198901_01_0164.php?q=progressieve#hl1