Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Bulck (toponiem): verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(29 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
Bulk en de synoniemen zijn terug te vinden in familienamen, straatnamen, namen van kastelen, hoeves en domeinen.
Een oude plaatsnaam met als betekenis een omsloten weiland, hooiland of ingesloten land.
Dit voornamelijk in Vlaanderen, Frans-Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen met uitbreiding naar Franstalig België en Nederland


== Oorsprong ==
== Oorsprong ==
Net als met andere woorden evolueert de betekenis van een woord met de tijd en de locatie, zeker is dat 'Bil(c)k' is afgeleiding van het Germaanse werkwoord ''bilûkan'' met de betekenis van ''omheinen''.
Een ''bil(c)k'' was een omheind stuk grond.
* de oudste percelen lagen tegen het water. Later bleek die niet altijd meer het geval
* een variant spreekt over levend houtgewas als omheining, maar dit kon evengoed een geweven afrastering zijn en wanneer hout duur of zeldzaam was, werden bomen gebruikt.
Zo’n perceel kon zowel als graas-en hooiland als voor akkerbouw gebruikt worden. We lezen in diverse bronnen dat na gebruik als akkergrond het gebruik veranderde naar grasland om er dieren op te laten grazen of als hooiland voor wintervoorraad.
* akkerbouw: granen, groenten, knolgewassen maar ook fruitbomen (Keirsbilck) waarbij wisselcultuur niet nodig was 
In Oost-Vlaanderen verschijnt vanaf de 15de eeuw ook de vorm ''bul(c)k''. In het Gentse werden bulken omsloten door knotwilgen<ref>[https://www.routeyou.com/nl-be/location/view/48862506/bulkenlandschapref Een bulkenlandschap]</ref><ref>[https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/135238 Onroerend erfgoed: Zwijnaarde, bulkengebied en bulkenlandschap.]</ref>
== Betekenis ==
=== Bulck ===


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Taal !! Betekenis
|-
|-
! Taal!! Betekenis
| Middeleeuws Vlaams || een oevergrasland
|-
|-
| Middeleeuws Vlaams || Een bulk is een oevergrasland.
| Oudgermaans || bilc (van ''bilûkan'', omheinen), een perceel dat omheind is met levend houtgewas dat dient voor grazen of beplanting, zoals een kersenbulck <ref>{{citeer boek
|auteur    = Annelies De Mulder,
|titel      = Toponymie van Knesselare tot 1650
|url        = https://adoc.pub/toponymie-van-knesselare-tot-1650.html
|datum      = 2008-2009
|uitgeverij = Universiteit, Gent}}</ref><ref>[https://www.etymologiebank.nl/trefwoord/bilk Etymologiebank.nl]</ref><ref>[https://www.dbnl.org/tekst/_naa002200001_01/_naa002200001_01_0005.php?q=Bulk#hl1 Naamkunde. Jaargang 32(2000), pagina's 81 en 82]</ref>
|-
|-
| Oud Germaans || Bilûkan betekende omheinen. Een bilc was dan een perceel dat omheind was met levend houtgewas dat diende voor grazen of beplanting zoals een kersenbulck.
| Middennederlands || een goed grasland dicht bij de woonplaats<ref>{{citeer boek
|-
|auteur    = Prof. Dr C. H. EDELMAN
| Oud Nederlands || Een bulk is goed grasland dicht bij de woonplaats.
|titel      = Over de perceelnamen van het Nederlandse Rivierkleigebied
|url        = https://edepot.wur.nl/400721
|datum      = 1949
|uitgeverij = Noord Hollandsche Uitgevers Maatschappij, Amsterdam}}</ref>
|}
|}
=== Bulkengebied ===
Een ‘bulkengebied’ is een agrarisch door knotwilgenrijen gesloten gebied waarvan de percelen werden bewerkt in het wissel- of koppelstelsel. Hierbij werden percelen na een aantal jaren van bezaaiing omgezet in gras- of graasland. Om het vee binnen de percelen te houden werd een afsluiting aangelegd. Grachten afgezoomd met knotwilgen en eventueel aangevuld met vlechtwerken van dood hout dienden als afsluiting.
Gentse bulkenlandschappen zijn steeds door knotwilgenrijen gesloten gronden die contrasteren met de open landschappen van kouters.


== Synoniemen ==
== Synoniemen ==
* Bulk
* bulk
* Blok
* blok
* Bilc
* bilc
* Bulc
* bilk
* Bulque
* bulc
* bulque, in de Franstalige vorm
 
== Gebruik ==
Bulck en de synoniemen zijn terug te vinden in straatnamen, namen van kastelen, hoeves en domeinen.
Deze situeeren zich voornamelijk in Vlaanderen, Frans-Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen met een beperkte uitbreiding tot midden Nederland.
 
Een uitzondering is de recentere [[Luitenant_Kolonel_Charles_Vanden_Bulck#Charles_Vanden_Bulck_Bridge|Charles Vanden Bulck Bridge]] in Loudon county, Tennessee, VS.
 
Als familienaam oorspronkelijk gebruikt in Vlaanderen met een gelijkaardige spreiding aangevuld met migraties naar het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.


== Locaties ==
== Locaties ==
 
=== Vlaanderen ===
'''Vlaanderen'''
#[http://www.zingem.be/website/9-www/83-www/105-www.html 9750 Zingem]
#[http://www.zingem.be/website/9-www/83-www/105-www.html 9750 Zingem]
## - Kleiputten Grootten-Bulck
## - Kleiputten Grootten-Bulck
Regel 35: Regel 70:
## Destelbulck
## Destelbulck
## Lindenbulck
## Lindenbulck
# 9830 [https://nl.wikipedia.org/wiki/Rekkem Rekkem]
## [[Heerlijkheid ten Bulcke]]
#[http://www.landvannevele.com/tijdschriften/1981%20LvN%20jrg%2012%20afl%203.pdf 9850 Nevele], landerijen vernoemd vanaf 1500
#[http://www.landvannevele.com/tijdschriften/1981%20LvN%20jrg%2012%20afl%203.pdf 9850 Nevele], landerijen vernoemd vanaf 1500
## Sperrebulck
## Sperrebulck
Regel 50: Regel 87:
## het hofgeweebulck
## het hofgeweebulck
## Diverse bulcken met de naam van de respectievelijke eigenaars
## Diverse bulcken met de naam van de respectievelijke eigenaars
=== Nederland ===
#Betuwe
## Gemeente Tiel, gelegen aan de Waal in Gelderland [https://www.geldersarchief.nl/bronnen/archieven Geldersarchief]
### Avezaath bestaande uit onder andere de blokken (bron 1402 Register Leenaktenboeken Gelre. Kwartier van Nijmegen, p. 327 en 336 )
#### het Kleine Bulk
#### het Grote Bulk
# Bommelerwaard
## Aminersooien: Bulk Buikskamp
## Delwijnen: Bulk
## Driel: Bulk, Hof den Bulk
## Gameren: Bulk, Butersbulk
## Hedel: Bulk, Biesbulk, Drie morgen bulk, Hoekbulk, Koppenbuik, Zes morgen bulk
## Nieuwaal: Bulk.
# Gelderland
## [https://nl.wikipedia.org/wiki/Bulkestein Kasteel Bulkestein], ook gekend als Bulckestein en Bulckesteyn lag ten westen van de gemeente Deil, ongeveer 900 meter ten westen van de kerk, langs de Bulkstraat, ten zuiden van de Beemdstraat.


== Straten ==
== Straten ==
# België
=== België ===
## 8930 Menen, Wijk Ten Bulke
# 8930 Menen: Wijk Ten Bulke
## 9031 Gent - Drongen, Leysbulckstraat
# 9031 Gent - Drongen: Leysbulckstraat
## 9032 Gent - Wonfelgem, Gaverbulk
# 9032 Gent - Wonfelgem: Gaverbulk
## 9041 Gent - Oostakker, Paardenbulkpad
# 9041 Gent - Oostakker: Paardenbulkpad
## 9051 Gent - St Denijs W., Surkelbulkstraat
# 9051 Gent - St Denijs Westrem: Surkelbulkstraat
## 9052 Gent - Zwijnaarde, Klaasbulkstraat  
# 9052 Gent - Zwijnaarde: Klaasbulkstraat  
## 9250 Waasmunster, Bulk
# 9250 Waasmunster: Bulk
## 9700 Oudenaarde, Den Bulk, Bulkendreef
# 9700 Oudenaarde - Bevere: Bulkendreef
## 9750 Zingem, Bulkenstraat
# 9700 Oudenaarde - Nedername: wijk Den Bulk  
## 9790 Wortegem-Petegem, Kwadenbulk
# 9750 Zingem: Bulkenstraat
## 9800 Deinze, Biesbulckstraat, Grijsbulkstraat, Kruisbulckstraat, Houtbulkstraat, Bulkenhof, Mussenbulk, Ginstbulk, Vossenbulk
# 9790 Wortegem-Petegem: Kwadenbulk
## 9830 Sint-Martens-Latem, Robulken, Gillebulk
# 9800 Deinze: Biesbulckstraat, Grijsbulkstraat, Kruisbulckstraat, Houtbulkstraat, Bulkenhof, Mussenbulk, Ginstbulk, Vossenbulk
## 9840 De Pinte, Eekbulk, Ginstbulken, Lindenbulk, Wissenbulk
# 9830 Sint-Martens-Latem: Robulken, Gillebulk
## 9850 Nevele, Wallenbulk
# 9840 De Pinte: Eekbulk, Ginstbulken, Lindenbulk, Wissenbulk
## 9870 Zulte, Leybulk-Los
# 9850 Nevele: Wallenbulk
## 9880 Aalter, Lobulckstraat, Kattebulkdreef
# 9870 Zulte: Leybulk-Los
## 9970 Kaprijke, Braembulck
# 9880 Aalter: Lobulckstraat, Kattebulkdreef
# Nederland  
# 9970 Kaprijke: Braembulck
## 5126 PW Gilze (NB), Den Bulk
 
# Frankrijk
=== Nederland ===
## 59173 Renescure (Ruysscheure), Rue de Beulque. Deze straat loopt naar het Canal de Neufossé (de Nieuwegracht of de Nieuwedijk), een kanaal van 18 km tussen de rivier de Leie in Aire-sur-la-Lys en de rivier de Aa in Sint-Omaars. Ze loopt dus naast een (oude) bulk naar een waterloop.
# 4158 EB Deil, Bulkstraat, voormalige locatie van [https://nl.wikipedia.org/wiki/Bulkestein kasteel Bulkestein]
## 59200 Rue Paul Beulque, Tourcoing
# 5126 PW Gilze (NB), Den Bulk
 
=== Frankrijk ===
# 59173 Renescure ([https://nl.wikipedia.org/wiki/Ruisscheure Ruisscheure]), Rue de Beulque. Deze straat loopt naar het Canal de Neufossé (de Nieuwegracht of de Nieuwedijk), een kanaal van 18 km tussen de rivier de Leie in Aire-sur-la-Lys en de rivier de Aa in Sint-Omaars. Ze loopt dus naast een (oude) bulk naar een waterloop.
# 59200 Rue Paul Beulque, Tourcoing


== Externe linken ==
== Externe linken ==
[[Van den Bulck|Familienaam Van den Bulck]]
[[Van den Bulck|Familienaam Van den Bulck]]
{{Appendix||2=
== Bronnen ==
# heemkundige kring „HET LAND VAN NEVELE”
# [http://familienaam.be familienaam.be]
# [http://nl.geneanet.org geneanet.org]
# [http://inventaris.onroerenderfgoed.be inventaris.onroerenderfgoed.be]
# [https://download.vlaanderen.be/Producten/Detail/72 Belgisch stratenregister]
# Nederlands stratenregister
# [https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/457/935/RUG01-001457935_2011_0001_AC.pdf Bijdrage tot de toponymie van de Meetjeslandse polderdorpen]
# [https://edepot.wur.nl/400721 Over de perceelsnamen van het Nederlandse rivierkleigebied - Betuwe en Bommelerwaard]
----
Referenties
{{References}}
}}
[[Categorie:Toponymie]]
[[Categorie:Toponymie]]

Huidige versie van 18 feb 2023 om 13:45

Een oude plaatsnaam met als betekenis een omsloten weiland, hooiland of ingesloten land.

Oorsprong

Net als met andere woorden evolueert de betekenis van een woord met de tijd en de locatie, zeker is dat 'Bil(c)k' is afgeleiding van het Germaanse werkwoord bilûkan met de betekenis van omheinen.

Een bil(c)k was een omheind stuk grond.

  • de oudste percelen lagen tegen het water. Later bleek die niet altijd meer het geval
  • een variant spreekt over levend houtgewas als omheining, maar dit kon evengoed een geweven afrastering zijn en wanneer hout duur of zeldzaam was, werden bomen gebruikt.

Zo’n perceel kon zowel als graas-en hooiland als voor akkerbouw gebruikt worden. We lezen in diverse bronnen dat na gebruik als akkergrond het gebruik veranderde naar grasland om er dieren op te laten grazen of als hooiland voor wintervoorraad.

  • akkerbouw: granen, groenten, knolgewassen maar ook fruitbomen (Keirsbilck) waarbij wisselcultuur niet nodig was

In Oost-Vlaanderen verschijnt vanaf de 15de eeuw ook de vorm bul(c)k. In het Gentse werden bulken omsloten door knotwilgen[1][2]

Betekenis

Bulck

Taal Betekenis
Middeleeuws Vlaams een oevergrasland
Oudgermaans bilc (van bilûkan, omheinen), een perceel dat omheind is met levend houtgewas dat dient voor grazen of beplanting, zoals een kersenbulck [3][4][5]
Middennederlands een goed grasland dicht bij de woonplaats[6]

Bulkengebied

Een ‘bulkengebied’ is een agrarisch door knotwilgenrijen gesloten gebied waarvan de percelen werden bewerkt in het wissel- of koppelstelsel. Hierbij werden percelen na een aantal jaren van bezaaiing omgezet in gras- of graasland. Om het vee binnen de percelen te houden werd een afsluiting aangelegd. Grachten afgezoomd met knotwilgen en eventueel aangevuld met vlechtwerken van dood hout dienden als afsluiting.

Gentse bulkenlandschappen zijn steeds door knotwilgenrijen gesloten gronden die contrasteren met de open landschappen van kouters.

Synoniemen

  • bulk
  • blok
  • bilc
  • bilk
  • bulc
  • bulque, in de Franstalige vorm

Gebruik

Bulck en de synoniemen zijn terug te vinden in straatnamen, namen van kastelen, hoeves en domeinen. Deze situeeren zich voornamelijk in Vlaanderen, Frans-Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen met een beperkte uitbreiding tot midden Nederland.

Een uitzondering is de recentere Charles Vanden Bulck Bridge in Loudon county, Tennessee, VS.

Als familienaam oorspronkelijk gebruikt in Vlaanderen met een gelijkaardige spreiding aangevuld met migraties naar het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.

Locaties

Vlaanderen

  1. 9750 Zingem
    1. - Kleiputten Grootten-Bulck
    2. - Peeter Bulck
  2. 9771 Nokere
    1. den bulck - „een partye lands genompt den bulck inde prochie van Nokere” (1661)
  3. 9800 Meigem - Deinze (1768)
    1. Biesbulck - den cleenen Biesbulck, den Middelsten Biesbulck, den grooten Biesbulck
    2. boerenbulckxken
    3. Destelbulck
    4. Lindenbulck
  4. 9830 Rekkem
    1. Heerlijkheid ten Bulcke
  5. 9850 Nevele, landerijen vernoemd vanaf 1500
    1. Sperrebulck
    2. Naectebulck - Nackten Bulck
    3. Tarwen Bulck
    4. Gheynsbulck
    5. Peerdenbulck
    6. Cleynen Beeckebulck
    7. Loocbulcke, Loockbulck, de Leucke
    8. Braembulck
    9. Straten Bulckxken
    10. Grendelbulck
    11. Kerckenbulck - eigendom van de kerk
    12. Oven Bulckxken
    13. het hofgeweebulck
    14. Diverse bulcken met de naam van de respectievelijke eigenaars

Nederland

  1. Betuwe
    1. Gemeente Tiel, gelegen aan de Waal in Gelderland Geldersarchief
      1. Avezaath bestaande uit onder andere de blokken (bron 1402 Register Leenaktenboeken Gelre. Kwartier van Nijmegen, p. 327 en 336 )
        1. het Kleine Bulk
        2. het Grote Bulk
  2. Bommelerwaard
    1. Aminersooien: Bulk Buikskamp
    2. Delwijnen: Bulk
    3. Driel: Bulk, Hof den Bulk
    4. Gameren: Bulk, Butersbulk
    5. Hedel: Bulk, Biesbulk, Drie morgen bulk, Hoekbulk, Koppenbuik, Zes morgen bulk
    6. Nieuwaal: Bulk.
  3. Gelderland
    1. Kasteel Bulkestein, ook gekend als Bulckestein en Bulckesteyn lag ten westen van de gemeente Deil, ongeveer 900 meter ten westen van de kerk, langs de Bulkstraat, ten zuiden van de Beemdstraat.

Straten

België

  1. 8930 Menen: Wijk Ten Bulke
  2. 9031 Gent - Drongen: Leysbulckstraat
  3. 9032 Gent - Wonfelgem: Gaverbulk
  4. 9041 Gent - Oostakker: Paardenbulkpad
  5. 9051 Gent - St Denijs Westrem: Surkelbulkstraat
  6. 9052 Gent - Zwijnaarde: Klaasbulkstraat
  7. 9250 Waasmunster: Bulk
  8. 9700 Oudenaarde - Bevere: Bulkendreef
  9. 9700 Oudenaarde - Nedername: wijk Den Bulk
  10. 9750 Zingem: Bulkenstraat
  11. 9790 Wortegem-Petegem: Kwadenbulk
  12. 9800 Deinze: Biesbulckstraat, Grijsbulkstraat, Kruisbulckstraat, Houtbulkstraat, Bulkenhof, Mussenbulk, Ginstbulk, Vossenbulk
  13. 9830 Sint-Martens-Latem: Robulken, Gillebulk
  14. 9840 De Pinte: Eekbulk, Ginstbulken, Lindenbulk, Wissenbulk
  15. 9850 Nevele: Wallenbulk
  16. 9870 Zulte: Leybulk-Los
  17. 9880 Aalter: Lobulckstraat, Kattebulkdreef
  18. 9970 Kaprijke: Braembulck

Nederland

  1. 4158 EB Deil, Bulkstraat, voormalige locatie van kasteel Bulkestein
  2. 5126 PW Gilze (NB), Den Bulk

Frankrijk

  1. 59173 Renescure (Ruisscheure), Rue de Beulque. Deze straat loopt naar het Canal de Neufossé (de Nieuwegracht of de Nieuwedijk), een kanaal van 18 km tussen de rivier de Leie in Aire-sur-la-Lys en de rivier de Aa in Sint-Omaars. Ze loopt dus naast een (oude) bulk naar een waterloop.
  2. 59200 Rue Paul Beulque, Tourcoing

Externe linken

Familienaam Van den Bulck

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen

  1. heemkundige kring „HET LAND VAN NEVELE”
  2. familienaam.be
  3. geneanet.org
  4. inventaris.onroerenderfgoed.be
  5. Belgisch stratenregister
  6. Nederlands stratenregister
  7. Bijdrage tot de toponymie van de Meetjeslandse polderdorpen
  8. Over de perceelsnamen van het Nederlandse rivierkleigebied - Betuwe en Bommelerwaard

Referenties

rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Bulck_(toponiem)&oldid=344835"