Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Heinrich Heine: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(→‎Eigen uitgaven: aanvulling)
 
(23 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Zie artikel|Voor de gelijknamige trein, zie [[Heinrich Heine (trein)]].}}
{{Zie artikel|Voor de gelijknamige trein, zie [[Heinrich Heine (trein)]].}}
{{Infobox persoon
| naam            =
| afbeelding      = Heinrich Heine-Oppenheim.jpg
| onderschrift    = Heine een van de belangrijkste Duitse dichters, auteur van Aus den Herrn von Schnabelewopski december Memories (1834), die is gebaseerd het libretto [[De Vliegende Hollander (Richard Wagner)|De Vliegende Hollander]].
| volledigenaam  = Christian Johann Heinrich Heine
| pseudoniem      =
| bijnaam        =
| academischetitel=
| adeltitel      =
| religieuzetitel =
| religieuzenaam  =
| handtekening    = Heinrich Heine signature.jpg
| geboortedatum  = [[13 december]] [[1797]]
| geboorteplaats  = [[Düsseldorf]]
| sterfdatum      = [[17 februari]] [[1856]]
| sterfplaats    = [[Parijs]]
| doodsoorzaak    =
| nationaliteit  =
| beroep          = dichter
| bekendvan      =
| algemeennaam1  =
| algemeen1      =
| tijdvak1        =
| functie9        =
| partners        =
| kinderen        =
| religie        =
| politieknaam    =
| politiek        =
| politieknaam1  =
| politiek1      =
| overignaam1    =
| overig1        =
| overignaam2    =
| overig2        =
| zieook          =
| website        =
| portaal        =
| extra portaal  =
}}
'''Christian Johann Heinrich Heine''' ([[Düsseldorf]], [[13 december]] [[1797]] – [[Parijs]], [[17 februari]] [[1856]]) was een [[Duits]]e [[dichter]].
==Leven==
Harry Heine, zo was zijn geboortenaam, was de oudste zoon van de stofhandelaar Samson Heine en diens echtgenote Betty van Geldern. Hun [[Joden|Joodse]] familie was door de ideeën van de [[Haskala]], de ’joodse Verlichting’, verregaand geassimileerd in de Duitse omgeving. Hij had nog een zus en twee broers, Charlotte, Gustav en Maximilian.
Als schrijver werd Harry bekend onder de naam Heinrich Heine. In zijn periode in Frankfurt (Main) bezocht hij met zijn vader de Frankfurtse vrijmetselaarsloge ''Zur aufgehenden Morgenröte''. Daar kregen zij sociale erkenning, die hen als joden vaak verweerd bleef. In zijn latere periode in Parijs was hij aangesloten bij de vrijmetselaarsloge ''Les Trinosophes'' (1844).<ref>Eugen Lennhoff, Oskar Posner, Dieter A. Binder: ''Internationales Freimaurer-Lexikon''. 2000, p. 38</ref>
In 1825 trad hij toe tot de [[Lutheranisme|lutherse kerk]], maar een meer innerlijke band met het [[christendom|christelijk geloof]] kreeg hij pas toen hij aan het eind van zijn leven verlamd was.


'''Christian Johann Heinrich Heine''' ([[Düsseldorf]], [[13 december]] [[1797]]- [[Parijs]], [[17 februari]] [[1856]]) was een [[Duits]]e [[dichter]] van [[Joden|Joodse]] afkomst. Hij werd geboren als ''Harry Heine'', maar werd als schrijver bekend onder de naam Heinrich Heine.
Omdat hij wegens zijn politieke visie steeds vaker met vijandigheden te maken kreeg, verhuisde Heine op 1 mei 1831 naar Parijs. Hij werkte er als. buitenlands correspondent van de Augsburgse krant ''Allgemeine Zeitung''… uitgegeven door Johann Friedrich Cotta. Hij maakte kennis met [[Honoré de Balzac]], [[Alexandre Dumas]] senior, [[Victor Hugo]], [[George Sand]], [[Hector Berlioz]], [[Frédéric Chopin]] en [[Franz Liszt]].  
In 1825 trad hij toe tot de [[Lutheranisme|Lutherse kerk]], maar een meer innerlijke band met het [[christendom|christelijk geloof]] kreeg hij pas toen hij aan het eind van zijn leven verlamd op zijn ziekbed in Parijs lag, waar hij sinds 1831 woonde.
 
Vanaf februari 1848 moest hij, bijna volledig verlamd, de laatste acht jaar van zijn leven in bed blijven. Hij kon nauwelijks nog schrijven, maar kon nog gedichten dicteren of zijn eigen krabbels laten uitschrijven door een secretaris. Hij bleef de drukproeven zelf nalezen. Vermoedelijk leed hij aan amyotrofische lateraalsclerose.


Heine behoorde tot de [[Romantiek (stroming)|Romantiek]] en maakte vele ironische en spitsvondige gedichten die ook heden ten dage nog aanspreken. Hij werkte soms samen met zijn tijdgenoot [[Karl Marx]].
Heine behoorde tot de [[Romantiek (stroming)|Romantiek]] en maakte vele ironische en spitsvondige gedichten die ook heden ten dage nog aanspreken. Hij werkte soms samen met zijn tijdgenoot [[Karl Marx]].
Regel 8: Regel 57:
Innerlijk was Heine een tegenstrijdig mens, enerzijds voelde hij zich Duitser, anderzijds [[wereldburger]]; dezelfde soort dubbele gevoelens had hij ook ten aanzien van het jodendom en de romantiek.
Innerlijk was Heine een tegenstrijdig mens, enerzijds voelde hij zich Duitser, anderzijds [[wereldburger]]; dezelfde soort dubbele gevoelens had hij ook ten aanzien van het jodendom en de romantiek.


Beroemd is zijn uitspraak "wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen" ("waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen"<ref>In het toneelstuk ''Almansor'' naar aanleiding van de verbranding van een [[Koran]] door de [[Inquisitie]].</ref>) die als een profetische vooruitblik geldt voor wat er later in het '[[Derde Rijk]]' van [[Adolf Hitler|Hitler]] zou plaatsvinden.
In [[nazi-Duitsland]] (1933-1945) was Heine als zoon van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder alsook progressief vrijdenker taboe. Zijn lied over de "[[Lorelei]]" was echter zo populair dat het onmogelijk uit populaire liederenbundels kon worden geweerd. Men liet het dus staan met de vermelding "Dichter: unbekannt" (nl: Dichter onbekend).
 
==Beroemde uitspraken==
Beroemd is zijn uitspraak „wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen” („waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen”<ref>In het toneelstuk ''Almansor'' naar aanleiding van de verbranding van een [[Koran]] door de [[Inquisitie]].</ref>) die als een profetische vooruitblik geldt voor wat er later in het ’[[Derde Rijk]]’ van [[Adolf Hitler|Hitler]] zou plaatsvinden.
 
==Werken==
{{infobox}}
|
:'''Im wunderschönen Monat Mai '''
 
:''Im wunderschönen Monat Mai,
:''Als alle Knospen sprangen,
:''Da ist in meinem Herzen
:''Die Liebe aufgegangen.
 
:''Im wunderschönen Monat Mai,
:''Als alle Vögel sangen,
:''Da hab ich ihr gestanden
:''Mein Sehnen und Verlangen.


Een beroemde dichtbundel van hem is ''Das Buch der Lieder'' (Het Liederenboek) met onder andere ''[[Die Loreley|Die Lorelei]]'' en ''[[Im wunderschönen Monat Mai]]''.
:— '''Heinrich Heine''', ''Buch der Lieder''
|}
Een beroemde dichtbundel van hem is ''Das Buch der Lieder'' (Het Liederenboek) met onder andere ''[[Die Loreley|Die Lorelei]]'' en ''[[Im wunderschönen Monat Mai]]''.<ref>{{YouTube|OFtKg9jM81k |Dietrich Fischer-Diskau zingt ''Im wunderschönen Monat Mai'' op muziek van [[Robert Schumann]].}}<br>Het gedicht ''Im wunderschönen Monat Mai'' wordt niet vertaald. Een vertaling naar het Nederlands zou alleen maar afbreuk doen aan de poëtische en ritmische tekst.</ref>


== Bibliografie ==
== Bibliografie ==
Regel 37: Regel 106:
* 1869 (postuum): ''Letzte Gedichte und Gedanken''
* 1869 (postuum): ''Letzte Gedichte und Gedanken''
* 1884 (postuum): ''Memoiren''
* 1884 (postuum): ''Memoiren''
* 1892 (postuum): ''Heinrich Heines Familienleben. 122 Familienbriefe des Dichters und 4 Bilder''.  
* 1892 (postuum): ''Heinrich Heines Familienleben. 122 Familienbriefe des Dichters und 4 Bilder''.
 
== Over ==
== Trivia ==
* George Prochnik: Heinrich Heine. Writing the Revolution. Yale University Press, 2021 319 blz
* In [[nazi-Duitsland]] (1933-1945) was Heine als zoon van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder alsook progressief vrijdenker taboe. Zijn lied over de "[[Lorelei]]" was echter zo populair dat het onmogelijk uit populaire liederenbundels kon worden geweerd. Men liet het dus staan met de vermelding "Dichter: unbekannt" (nl: Dichter onbekend).
**NRC Recensie.  [https://www.nrc.nl/nieuws/2022/02/03/zelfspot-en-ironie-van-de-geestige-heinrich-heine-nog-altijd-actueel-a4084216#/handelsblad/2022/02/04/#216 Zelfspot en ironie van de geestige Heinrich Heine nog altijd actueel] [http://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Overleg:Heinrich_Heine&oldid=334759 A]


== Linken ==
== Links ==
*[http://hhp.uni-trier.de/Projekte/HHP/Projekte/HHP/start Das Heinrich-Heine-Portal]
* [http://www.heinrich-heine.net/haupt.htm heinrich-heine.net] omvangrijkste Heinrich Heine-website op het internet
*[http://www.zeno.org/Literatur/M/Heine,+Heinrich Zeno.org]
*[http://hhp.uni-trier.de/Projekte/HHP/Projekte/HHP/start Das Heinrich-Heine-Portal] Universiteit Trier
*[https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/entity/118548018 Deutschen Digitalen Bibliothek (DDB)]
*[http://www.zeno.org/Literatur/M/Heine,+Heinrich werken op Zeno.org]
*[http://gutenberg.spiegel.de/autor/heinrich-heine-257 Projekt Gutenberg-DE]
*[https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/entity/118548018 Deutsche Digitale Bibliothek (DDB)]
*[https://web.archive.org/web/20150703014114/http://www.ub.fu-berlin.de/service_neu/internetquellen/fachinformation/germanistik/autoren/autorh/heine.html Linksammlung der Universitätsbibliothek der FU Berlin]  
*[https://web.archive.org/web/20150703014114/http://www.ub.fu-berlin.de/service_neu/internetquellen/fachinformation/germanistik/autoren/autorh/heine.html Weblinkverzameling van de universiteitsbibliotheek van Berlijn] via archive.org
*[https://www.uni-due.de/lyriktheorie/texte/1828_heine.html Reviews voor "Menzel: Duitse literatuur", 1828]
*[https://www.uni-due.de/lyriktheorie/texte/1828_heine.html Reviews voor "Menzel: Duitse literatuur", 1828]
*[http://www.gutenberg.org/browse/authors/h#a1049 Gutenberg.org]
*[http://www.gutenberg.org/browse/authors/h#a1049 Gutenberg.org]
*[http://digitale-sammlungen.ulb.uni-bonn.de/ulbbnhans/content/titleinfo/1573051 Digitalisat der ULB Bonn]
*[http://gutenberg.spiegel.de/autor/heinrich-heine-257 Projekt Gutenberg-DE]
*[http://www.staff.uni-mainz.de/pommeren/Gedichte/HeineNachlese/index.htm Nachgelesene Gedichte 1812–1827]
*[http://digitale-sammlungen.ulb.uni-bonn.de/ulbbnhans/content/titleinfo/1573051 Gedigitaliseeerde werken] Universiteit Bonn
*[http://www.staff.uni-mainz.de/pommeren/Gedichte/HeineNachlese/index.htm Nachgelesene Gedichte 1812–1827] Universiteit Mainz
*[https://librivox.org/author/69?primary_key=69&search_category=author&search_page=1&search_form=get_results Librivox Acoustical liberation of books in the public domain]
*[https://librivox.org/author/69?primary_key=69&search_category=author&search_page=1&search_form=get_results Librivox Acoustical liberation of books in the public domain]
*[http://nl.wikiquote.org/wiki/Heinrich_Heine Wikiquote {{PAGENAME}}]
{{Quote}}
*[https://de.wikisource.org/wiki/Heinrich_Heine Wikisource]
{{Wikisource|de}}
{{Commons|Heinrich Heine}}
{{Commons|Heinrich Heine}}
{{bron|bronvermelding=
{{bron|bronvermelding=
<references/>
<references/>
}}
}}
{{authority control|TYPE=p|GND=118548018|LCCN=n/79/81313|NDL=00442914|VIAF=34457918|Wikidata=Q44403}}
{{authority control |TYPE=p |GND=118548018 |LCCN=n/79/81313 |NDL=00442914 |VIAF=34457918 |Wikidata=Q44403}}
{{DEFAULTSORT:Heine}}
{{DEFAULTSORT:Heine}}
[[Categorie:Duits dichter]]
[[Categorie:Duits dichter]]
[[Categorie:Duits vrijmetselaar]]
[[Categorie:Duits vrijmetselaar]]
[[Categorie:Persoon met Joodse afkomst]]
[[en:Christian Johann Heinrich Heine]]
{{kiem}}

Huidige versie van 25 mrt 2022 om 16:45

Voor de gelijknamige trein, zie Heinrich Heine (trein).
Heinrich Heine
Heine een van de belangrijkste Duitse dichters, auteur van Aus den Herrn von Schnabelewopski december Memories (1834), die is gebaseerd het libretto De Vliegende Hollander.
Heine een van de belangrijkste Duitse dichters, auteur van Aus den Herrn von Schnabelewopski december Memories (1834), die is gebaseerd het libretto De Vliegende Hollander.
Algemene informatie
Volledige naam Christian Johann Heinrich Heine
Handtekening title=Handtekening van
Geboren 13 december 1797, Düsseldorf
Overleden 17 februari 1856, Parijs
Beroep dichter
rel=nofollow

Christian Johann Heinrich Heine (Düsseldorf, 13 december 1797 – Parijs, 17 februari 1856) was een Duitse dichter.

Leven

Harry Heine, zo was zijn geboortenaam, was de oudste zoon van de stofhandelaar Samson Heine en diens echtgenote Betty van Geldern. Hun Joodse familie was door de ideeën van de Haskala, de ’joodse Verlichting’, verregaand geassimileerd in de Duitse omgeving. Hij had nog een zus en twee broers, Charlotte, Gustav en Maximilian.

Als schrijver werd Harry bekend onder de naam Heinrich Heine. In zijn periode in Frankfurt (Main) bezocht hij met zijn vader de Frankfurtse vrijmetselaarsloge Zur aufgehenden Morgenröte. Daar kregen zij sociale erkenning, die hen als joden vaak verweerd bleef. In zijn latere periode in Parijs was hij aangesloten bij de vrijmetselaarsloge Les Trinosophes (1844).[1]

In 1825 trad hij toe tot de lutherse kerk, maar een meer innerlijke band met het christelijk geloof kreeg hij pas toen hij aan het eind van zijn leven verlamd was.

Omdat hij wegens zijn politieke visie steeds vaker met vijandigheden te maken kreeg, verhuisde Heine op 1 mei 1831 naar Parijs. Hij werkte er als. buitenlands correspondent van de Augsburgse krant Allgemeine Zeitung… uitgegeven door Johann Friedrich Cotta. Hij maakte kennis met Honoré de Balzac, Alexandre Dumas senior, Victor Hugo, George Sand, Hector Berlioz, Frédéric Chopin en Franz Liszt.

Vanaf februari 1848 moest hij, bijna volledig verlamd, de laatste acht jaar van zijn leven in bed blijven. Hij kon nauwelijks nog schrijven, maar kon nog gedichten dicteren of zijn eigen krabbels laten uitschrijven door een secretaris. Hij bleef de drukproeven zelf nalezen. Vermoedelijk leed hij aan amyotrofische lateraalsclerose.

Heine behoorde tot de Romantiek en maakte vele ironische en spitsvondige gedichten die ook heden ten dage nog aanspreken. Hij werkte soms samen met zijn tijdgenoot Karl Marx.

Innerlijk was Heine een tegenstrijdig mens, enerzijds voelde hij zich Duitser, anderzijds wereldburger; dezelfde soort dubbele gevoelens had hij ook ten aanzien van het jodendom en de romantiek.

In nazi-Duitsland (1933-1945) was Heine als zoon van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder alsook progressief vrijdenker taboe. Zijn lied over de "Lorelei" was echter zo populair dat het onmogelijk uit populaire liederenbundels kon worden geweerd. Men liet het dus staan met de vermelding "Dichter: unbekannt" (nl: Dichter onbekend).

Beroemde uitspraken

Beroemd is zijn uitspraak „wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen” („waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen”[2]) die als een profetische vooruitblik geldt voor wat er later in het ’Derde Rijk’ van Hitler zou plaatsvinden.

Werken

Im wunderschönen Monat Mai
Im wunderschönen Monat Mai,
Als alle Knospen sprangen,
Da ist in meinem Herzen
Die Liebe aufgegangen.
Im wunderschönen Monat Mai,
Als alle Vögel sangen,
Da hab ich ihr gestanden
Mein Sehnen und Verlangen.
— Heinrich Heine, Buch der Lieder

Een beroemde dichtbundel van hem is Das Buch der Lieder (Het Liederenboek) met onder andere Die Lorelei en Im wunderschönen Monat Mai.[3]

Bibliografie

Eigen uitgaven

  • 1821: Gedichte
  • 1823: Tragödien nebst einem lyrischen Intermezzo (met hierin: William Ratcliff, Almansor und Lyrisches Intermezzo)
  • 1824: Dreiunddreißig Gedichte
  • 1826: Reisebilder. Erster Teil (met hierin: Die Harzreise, Die Heimkehr, Die Nordsee. Erste Abteilung en verscheidene gedichten)
  • 1827: Buch der Lieder en Reisebilder. Zweiter Teil (met hierin: Die Nordsee. Zweite und dritte Abteilung, Ideen. Das Buch Le Grand en Briefe aus Berlin)
  • 1830: Reisebilder. Dritter Teil (met hierin: Die Reise von München nach Genua en Die Bäder von Lucca)
  • 1831: Inleiding tot Kahldorf über den Adel en Reisebilder. Vierter Teil (met hierin: Die Stadt Lucca en Englische Fragmente)
  • 1832: Französische Zustände
  • 1833: Über den Denunzianten. Eine Vorrede zum dritten Teil des Salons., Inleiding tot Don Quixote en Der Salon. Dritter Teil (met hierin: Florentinische Nächte en Elementargeister)
  • 1834: Der Salon. Erster Teil (met hierin: Französische Maler, Aus den Memoiren des Herren von Schnabelewopski en verscheidene gedichten)
  • 1835: Der Salon. Zweiter Teil (met hierin: Zur Geschichte der Religion und Philosophie in Deutschland en de gedichtencyclus Neuer Frühling)
  • 1836: Der Salon. Dritter Teil
  • 1836: Die romantische Schule
  • 1838: Der Schwabenspiegel
  • 1839: Shakespeares Mädchen und Frauen en Schriftstellernöten
  • 1840: Ludwig Börne. Eine Denkschrift en Der Salon. Vierter Teil (met hierin: Der Rabbi von Bacherach, Über die französische Bühne en verschillende gedichten)
  • 1844: Neue Gedichte (met hierin: Deutschland. Ein Wintermärchen)
  • 1847: Atta Troll – Ein Sommernachtstraum
  • 1851: Romanzero en Der Doktor Faust. Ein Tanzpoem
  • 1854: Vermischte Schriften, 3 boeken
    (met hierin: Geständnisse, Die Götter im Exil, Die Göttin Diana, Ludwig Marcus, Gedichte 1853 und 1854, Lutetia. Erster Teil en Lutetia. Zweiter Teil)
  • 1857 (postuum): Tragödien
  • 1869 (postuum): Letzte Gedichte und Gedanken
  • 1884 (postuum): Memoiren
  • 1892 (postuum): Heinrich Heines Familienleben. 122 Familienbriefe des Dichters und 4 Bilder.

Over

Links

Wikiquote  Citaten van of over Heinrich Heine op Wikiquote

Wikisource  (de) Heinrich Heine op Wikisource

Wikimedia Commons  Vrije mediabestanden over Heinrich Heine op Wikimedia Commons

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  1. º Eugen Lennhoff, Oskar Posner, Dieter A. Binder: Internationales Freimaurer-Lexikon. 2000, p. 38
  2. º In het toneelstuk Almansor naar aanleiding van de verbranding van een Koran door de Inquisitie.
  3. º Bekijk op YouTube  Dietrich Fischer-Diskau zingt Im wunderschönen Monat Mai op muziek van Robert Schumann. op YouTube
    Het gedicht Im wunderschönen Monat Mai wordt niet vertaald. Een vertaling naar het Nederlands zou alleen maar afbreuk doen aan de poëtische en ritmische tekst.
rel=nofollow
rel=nofollow
 
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Heinrich_Heine&oldid=334761"