Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Prince of Wales en Glen Urquhart plaids: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Prince_of_Wales_en_Glen_Urquhart_plaids&diff=cur&oldid=50362580 13 nov 2017 ‎ Kattiel 1 nov 2017 Ellywa vert wpen)
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
(2 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:Glen Plaid aka Prince of Wales check pattern.JPG|thumb|200px|Glen Glenurquhart]]
De '''Prince of Wales plaid''' (ook wel '''prince de galles''') en de '''Glen Urquhart plaid'''{{Refn|group=noot|In Schotland is een ''plaid'' een geruite doek die over de schouder wordt gedragen als accessoire bij een [[kilt]]; het woord plaid wordt ook gebruikt om de geruite stof  mee aan te duiden. Een ''check'' is een ruitpatroon, er wordt daarom ook wel gesproken van Prince of Wales check en Glen Urquhart check.}} zijn twee geweven [[textiel]]soorten met een [[keperbinding]] van kleine en grote [[Ruit (textiel)|ruiten]]. De termen worden zowel voor de stof als voor het patroon gebruikt. Traditioneel zijn de Prince of Wales en Glen Urquhart plaids van [[wol]], maar tegenwoordig worden ook [[katoen]] en mengsels van industriële materialen als [[polyester]] en [[viscose]] gebruikt. De patronen behoren tot de meest gebruikte voor geruite herenkostuums.<ref name=":0">{{Citeer web|url=https://parisiangentleman.co.uk/2016/11/17/how-to-identify-a-glen-check-within-seconds-vbc-fabric-academy-6/|titel=How to Identify a Glen Check Within Seconds VBC Fabric Academy 6|bezochtdatum=2017-11-03|datum=2016-11-17|werk=Parisian Gentleman|taal=en}}</ref>
[[Bestand:Glen plaid.jpg|thumb|Prince of Wales]]
De '''Prince of Wales plaid''' of '''prince de galles''' en de '''Glen Glenurquhart plaid''' of '''glen check'''{{Refn|group=noot|In Schotland is een ''plaid'' een geruite doek die over de schouder wordt gedragen als accessoire bij een [[kilt]]; het woord plaid wordt ook gebruikt om de geruite stof  mee aan te duiden. Een ''check'' is een ruitpatroon.}} zijn twee geweven [[textiel]]soorten met een [[keperbinding]] van kleine en grote [[Ruit (textiel)|ruiten]]. De termen worden zowel voor de stof als voor het patroon gebruikt. Traditioneel zijn de Prince of Wales en Glen Glenurquhart plaids van [[wol]], maar tegenwoordig worden ook [[katoen]] en mengsels van industriële materialen als [[polyester]] en [[viscose]] gebruikt. De patronen behoren tot de meest gebruikte voor geruite herenkostuums.<ref name=":0">{{Citeer web|url=https://parisiangentleman.co.uk/2016/11/17/how-to-identify-a-glen-check-within-seconds-vbc-fabric-academy-6/|titel=How to Identify a Glen Check Within Seconds VBC Fabric Academy 6|bezochtdatum=2017-11-03|datum=2016-11-17|werk=Parisian Gentleman|taal=en}}</ref>


De Glen Glenurquhart plaid bestaat uit een fijn weefsel met verticale en horizontale strepen van verschillende breedte, die een ruitpatroon vormen. Het geweven resultaat bestaat uit telkens vier vakken, die er verschillend uitzien. Een van de vakken heeft het [[pied-de-poule]]patroon. De kleuren zijn meestal zwart of grijs en wit of gedempte kleuren. Ligt over het fijne ruitpatroon nog een ruit in een contrasterende kleur, dan wordt van Prince of Wales gesproken. De oorspronkelijke kleuren van de Prince of Wales zijn roodbruin en wit, waarbij donkergrijs of marineblauw wordt gebruikt om de vakken van elkaar te scheiden.<ref name=":1">E.S. Harrison, ''Our Scottish district checks'', National Association of Scottish woolen manufacturers, Edinburgh, 1968, pag. 63</ref><ref>{{Citeer web|url=http://www.bondsuits.com/breaking-down-the-glen-urquhart-check/|titel=Breaking Down the Glen Urquhart Check – The Suits of James Bond|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=Matt Spaiser|datum=2014-01-10|werk=The Suits of James Bond|taal=en}}</ref>
== Glen plaid ==
Glen plaid is de algemene term voor stofontwerpen waar de Prince of Wales en de Glen Urquhart plaids toe behoren; onder de glen plaids vallen zowel de officieel geregistreerde patronen, als de in moderne tijden ontworpen patronen. Glen plaids moeten onderscheiden worden van de [[tartan]]s, die gekoppeld zijn aan een Schotse [[Clan (verwanten)|clan]]. De term glen plaid wordt pas sinds 1926 gebruikt.<ref>{{Citeer web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/glen+plaid|titel=Merriam-Webster Online dictionary|bezochtdatum=2017-11-02}}</ref>


In de praktijk wordt tussen beide patronen vaak ten onrechte geen onderscheid gemaakt en wordt de term glen plaid ook gebruikt voor Prince of Wales.<ref>{{Citeer web|url=https://propercloth.com/reference/glen-plaid-fabric-pattern/|titel=Glen Plaid Fabric - Proper Cloth Reference|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=|datum=2014-02-04|werk=Proper Cloth Reference|uitgever=|taal=en|citaat=Voorbeeld van het door elkaar gebruiken van de termen Prince of Wales en glen plaid.}}</ref>
== Verschil tussen de patronen ==
De Glen Urquhart plaid bestaat uit een fijn weefsel met verticale en horizontale strepen van verschillende breedte, die een ruitpatroon vormen. Het geweven resultaat bestaat uit telkens vier vakken, die er verschillend uitzien. Een van de vakken heeft het [[pied-de-poule]]patroon. De oorspronkelijke kleuren waren donkerblauw en wit, maar tegenwoordig zijn ze meestal zwart of grijs en wit of gedempte kleuren.<ref name=":3" />


== Geschiedenis ==
Ligt over het fijne ruitpatroon nog een ruit in een contrasterende kleur, dan wordt van Prince of Wales gesproken. De oorspronkelijke kleuren van de Prince of Wales zijn roodbruin en wit, waarbij donkergrijs of marineblauw wordt gebruikt om de vakken van elkaar te scheiden.<ref name=":1">E.S. Harrison, ''Our Scottish district checks'', National Association of Scottish woolen manufacturers, Edinburgh, 1968, pag. 63</ref><ref>{{Citeer web|url=http://www.bondsuits.com/breaking-down-the-glen-urquhart-check/|titel=Breaking Down the Glen Urquhart Check – The Suits of James Bond|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=Matt Spaiser|datum=2014-01-10|werk=The Suits of James Bond|taal=en}}</ref>
[[Bestand:Edward VII and Prince George 1902.jpg|thumb|200px|Edward VII (rechts) en prins George in 1902. Edward VII draagt een kilt in Glen Glenurquhart.]]
Het Prince of Wales patroon, met de extra ruit, zou volgens een niet te verifiëren legende ontworpen zijn voor [[Eduard VII van het Verenigd Koninkrijk|Edward VII]] (1841-1910), die zeer lang [[prins van Wales]] was.<ref name=":1" /> [[Eduard VIII van het Verenigd Koninkrijk|Edward VIII]] (1894-1972, de latere [[hertog van Windsor]]) droeg juist de Glen Glenurquhart, zonder de bovenliggende ruit. Dit heeft geleid tot de onduidelijkheid over de benaming van de twee patronen.


In 1822 vroeg koning [[George IV van het Verenigd Koninkrijk|George IV]] aan clanleden in [[Schotland]] bij officiële gelegenheden de kleuren van hun [[Clan (verwanten)|clan]] te dragen, en in het vervolg hun eigen patroon te handhaven.<ref name=":0" /> Twintig jaar later, rond 1840,<ref>{{Citeer web|url=https://www.tartanregister.gov.uk/tartanDetails?ref=1440|titel=Glenurquhart Estate Check Tartan Details - The Scottish Register of Tartans|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=National Records of Scotland|datum=|werk=www.tartanregister.gov.uk|uitgever=|taal=}}</ref> werd de Glen Glenurquhart geïntroduceerd in de meest primitieve vorm. Het originele ontwerp werd de ''Glenurquhart estate check'', uit de omgeving van [[Inverness (Verenigd Koninkrijk)|Inverness]], waarschijnlijk ontworpen door Elizabeth Macdougall. De gravin van Seafield, Lady Caroline, die vanuit Nieuw-Zeeland naar [[Urquhart Castle]] was verhuisd, nam het patroon over om haar [[pachter]]s en [[jachtopziener]]s te kleden.<ref>E.S. Harrison, ''Our Scottish district checks'', National Association of Scottish woolen manufacturers, Edinburgh, 1968, pag. 36-37</ref>
In de mode wordt tussen beide patronen vaak ten onrechte geen onderscheid gemaakt. Het Prince of Wales patroon, met de extra ruit, zou ontworpen zijn voor [[Eduard VII van het Verenigd Koninkrijk|Edward VII]] (1841-1910), die zeer lang [[prins van Wales]] was.<ref name=":1" /> [[Eduard VIII van het Verenigd Koninkrijk|Edward VIII]] (1894-1972, de latere [[hertog van Windsor]]) droeg juist de Glen Urquhart, zonder de bovenliggende ruit. Dit heeft geleid tot de onduidelijkheid over de benaming van de twee patronen.
<ref name=":0" /> De Glenurquhart estate check is vervolgens opgenomen in het Schotse register van [[Tartan|tartans]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.tartanregister.gov.uk/tartanDetails?ref=5038|titel=Prince of Wales Tartan Details - The Scottish Register of Tartans|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=National Records of Scotland|datum=|werk=www.tartanregister.gov.uk|uitgever=|taal=}}</ref><ref name=":0" />


Een ander verhaal over het ontstaan van de Glen Glenurquhart is dat hij is gecreëerd voor Engelse landeigenaren in Schotland die geen recht hadden om een tartan te dragen, het patroon van de clans. Omdat ze hun personeel toch wilden kleden in herkenbare stoffen, voorzagen ze hen van fantasieruiten, die ''district checks'' werden genoemd, in dit geval naar de vallei van Glen Urquhart in de streek rond Inverness, waar de geruite wol in de negentiende eeuw voor het eerst werd gebruikt.
== Geschiedenis ==
In 1822 vroeg koning [[George IV van het Verenigd Koninkrijk|George IV]] aan clanleden in [[Schotland]] bij officiële gelegenheden de kleuren van hun clan te dragen, en in het vervolg hun eigen patroon te handhaven.<ref name=":0" /> Twintig jaar later, rond 1840, werd de Glen Urquhart geïntroduceerd. Glen Urquhart zou zijn gecreëerd voor Engelse landeigenaren in Schotland die geen recht hadden om een tartan te dragen. Omdat ze hun personeel toch wilden kleden in herkenbare stoffen, voorzagen ze hen van fantasieruiten, die ''district checks'' werden genoemd, in dit geval naar de vallei van Glen Urquhart in de streek rond [[Inverness (Verenigd Koninkrijk)|Inverness]], waar de geruite wol in de negentiende eeuw voor het eerst werd gebruikt.


De naam glen plaid werd pas na 1926 gebruikt.<ref>{{Citeer web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/glen+plaid|titel=Merriam-Webster Online dictionary|bezochtdatum=2017-11-02}}</ref>
Het originele ontwerp van de ''Glenurquhart estate check'' is waarschijnlijk gemaakt door Elizabeth Macdougall. De gravin van Seafield, Lady Caroline, die vanuit Nieuw-Zeeland naar [[Urquhart Castle]] was verhuisd, nam het patroon over om haar [[pachter]]s en [[jachtopziener]]s te kleden.<ref name=":3">E.S. Harrison, ''Our Scottish district checks'', National Association of Scottish woolen manufacturers, Edinburgh, 1968, pag. 36-37</ref><ref name=":0" /> De Glenurquhart estate check en de Prince of Wales check zijn later opgenomen in het Schotse register van [[Tartan|tartans]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.tartanregister.gov.uk/tartanDetails?ref=1440|titel=Glenurquhart Estate Check Tartan Details - The Scottish Register of Tartans|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=National Records of Scotland|datum=|werk=www.tartanregister.gov.uk|uitgever=|taal=}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.tartanregister.gov.uk/tartanDetails?ref=5038|titel=Prince of Wales Tartan Details - The Scottish Register of Tartans|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=National Records of Scotland|datum=|werk=www.tartanregister.gov.uk|uitgever=|taal=}}</ref>


Beide weefpatronen worden inmiddels in zeer veel kledingstukken toegepast, niet alleen in kostuums, maar in stropdassen, overhemden, petten, rokken en zelfs leggings voor vrouwen. Daarbij worden soms ook de traditionele kleuren zwart en grijs vervangen door andere, modieuze kleuren.
Beide weefpatronen worden inmiddels in zeer veel kledingstukken toegepast, niet alleen in kostuums, maar in stropdassen, overhemden, petten, rokken en zelfs leggings voor vrouwen. Daarbij worden soms ook de traditionele kleuren zwart en grijs vervangen door andere, modieuze kleuren.


== Bekende dragers ==
== Bekende dragers ==
De Amerikaanse president [[Ronald Reagan]] werd als "onpresidentieel" beschouwd in een grijs-blauw Prince of Wales pak tijdens een reis naar Europa in 1982.<ref>{{Citeer web|url=http://www.cnn.com/ALLPOLITICS/1997/06/30/back.time |titel= Live Men Do Wear Plaid|bezochtdatum=2017-11-02|auteur=Hugh Sidey|taal=en}}</ref> Pee-wee Herman, het alter ego van de Amerikaanse acteur [[Paul Reubens]], is bekend om zijn lichtgrijze Prince of Wales kostuum. Acteur [[Cary Grant]] droeg een grijs Prince of Wales pak in de spionagefilm ''[[North By Northwest]]'' uit 1959. [[Sean Connery]] droeg Glen Glenurquhart in de [[James Bond]] film, ''[[From Russia with Love (film)|From Russia With Love]]''.<ref>{{Citeer web|url=http://www.bondsuits.com/breaking-down-the-glen-urquhart-check/|titel=Breaking Down the Glen Urquhart Check – The Suits of James Bond|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=Matt Spaiser|datum=2014-01-10|werk=The Suits of James Bond|taal=en}}</ref>
De Amerikaanse president [[Ronald Reagan]] werd als "onpresidentieel" beschouwd in een grijs-blauw Prince of Wales pak tijdens een reis naar Europa in 1982.<ref>{{Citeer web|url=http://www.cnn.com/ALLPOLITICS/1997/06/30/back.time |titel= Live Men Do Wear Plaid|bezochtdatum=2017-11-02|auteur=Hugh Sidey|taal=en}}</ref> Pee-wee Herman, het alter ego van de Amerikaanse acteur [[Paul Reubens]], is bekend om zijn lichtgrijze Prince of Wales kostuum. Acteur [[Cary Grant]] droeg een grijs Prince of Wales pak in de spionagefilm ''[[North By Northwest]]'' uit 1959. [[Sean Connery]] droeg Glen Urquhart in de [[James Bond]] film, ''[[From Russia with Love (film)|From Russia With Love]]''.<ref>{{Citeer web|url=http://www.bondsuits.com/breaking-down-the-glen-urquhart-check/|titel=Breaking Down the Glen Urquhart Check – The Suits of James Bond|bezochtdatum=2017-11-03|auteur=Matt Spaiser|datum=2014-01-10|werk=The Suits of James Bond|taal=en}}</ref>


{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
== Bronnen ==
{{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Rapport_(Textil)#Glencheck_und_Prince_of_Wales_Check|oldid=169732012|datum=20171101}}
{{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Rapport_(Textil)#Glencheck_und_Prince_of_Wales_Check|oldid=169732012|datum=20171101}}
{{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Glen plaid|oldid=780057912|datum=20171101}}
{{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Glen plaid|oldid=780057912|datum=20171101}}
== Noten ==
== Noten ==
{{References|group=noot}}
{{References|group=noot}}
Regel 32: Regel 29:
{{References}}
{{References}}
}}
}}
 
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q154306 }}
[[Categorie:Weefsel (textiel)]]
[[Categorie:Patroon]]
[[Categorie:Patroon]]
[[Categorie:Stofsoort]]

Huidige versie van 3 aug 2018 om 21:02

De Prince of Wales plaid (ook wel prince de galles) en de Glen Urquhart plaid[noot 1] zijn twee geweven textielsoorten met een keperbinding van kleine en grote ruiten. De termen worden zowel voor de stof als voor het patroon gebruikt. Traditioneel zijn de Prince of Wales en Glen Urquhart plaids van wol, maar tegenwoordig worden ook katoen en mengsels van industriële materialen als polyester en viscose gebruikt. De patronen behoren tot de meest gebruikte voor geruite herenkostuums.[1]

Glen plaid

Glen plaid is de algemene term voor stofontwerpen waar de Prince of Wales en de Glen Urquhart plaids toe behoren; onder de glen plaids vallen zowel de officieel geregistreerde patronen, als de in moderne tijden ontworpen patronen. Glen plaids moeten onderscheiden worden van de tartans, die gekoppeld zijn aan een Schotse clan. De term glen plaid wordt pas sinds 1926 gebruikt.[2]

Verschil tussen de patronen

De Glen Urquhart plaid bestaat uit een fijn weefsel met verticale en horizontale strepen van verschillende breedte, die een ruitpatroon vormen. Het geweven resultaat bestaat uit telkens vier vakken, die er verschillend uitzien. Een van de vakken heeft het pied-de-poulepatroon. De oorspronkelijke kleuren waren donkerblauw en wit, maar tegenwoordig zijn ze meestal zwart of grijs en wit of gedempte kleuren.[3]

Ligt over het fijne ruitpatroon nog een ruit in een contrasterende kleur, dan wordt van Prince of Wales gesproken. De oorspronkelijke kleuren van de Prince of Wales zijn roodbruin en wit, waarbij donkergrijs of marineblauw wordt gebruikt om de vakken van elkaar te scheiden.[4][5]

In de mode wordt tussen beide patronen vaak ten onrechte geen onderscheid gemaakt. Het Prince of Wales patroon, met de extra ruit, zou ontworpen zijn voor Edward VII (1841-1910), die zeer lang prins van Wales was.[4] Edward VIII (1894-1972, de latere hertog van Windsor) droeg juist de Glen Urquhart, zonder de bovenliggende ruit. Dit heeft geleid tot de onduidelijkheid over de benaming van de twee patronen.

Geschiedenis

In 1822 vroeg koning George IV aan clanleden in Schotland bij officiële gelegenheden de kleuren van hun clan te dragen, en in het vervolg hun eigen patroon te handhaven.[1] Twintig jaar later, rond 1840, werd de Glen Urquhart geïntroduceerd. Glen Urquhart zou zijn gecreëerd voor Engelse landeigenaren in Schotland die geen recht hadden om een tartan te dragen. Omdat ze hun personeel toch wilden kleden in herkenbare stoffen, voorzagen ze hen van fantasieruiten, die district checks werden genoemd, in dit geval naar de vallei van Glen Urquhart in de streek rond Inverness, waar de geruite wol in de negentiende eeuw voor het eerst werd gebruikt.

Het originele ontwerp van de Glenurquhart estate check is waarschijnlijk gemaakt door Elizabeth Macdougall. De gravin van Seafield, Lady Caroline, die vanuit Nieuw-Zeeland naar Urquhart Castle was verhuisd, nam het patroon over om haar pachters en jachtopzieners te kleden.[3][1] De Glenurquhart estate check en de Prince of Wales check zijn later opgenomen in het Schotse register van tartans.[6][7]

Beide weefpatronen worden inmiddels in zeer veel kledingstukken toegepast, niet alleen in kostuums, maar in stropdassen, overhemden, petten, rokken en zelfs leggings voor vrouwen. Daarbij worden soms ook de traditionele kleuren zwart en grijs vervangen door andere, modieuze kleuren.

Bekende dragers

De Amerikaanse president Ronald Reagan werd als "onpresidentieel" beschouwd in een grijs-blauw Prince of Wales pak tijdens een reis naar Europa in 1982.[8] Pee-wee Herman, het alter ego van de Amerikaanse acteur Paul Reubens, is bekend om zijn lichtgrijze Prince of Wales kostuum. Acteur Cary Grant droeg een grijs Prince of Wales pak in de spionagefilm North By Northwest uit 1959. Sean Connery droeg Glen Urquhart in de James Bond film, From Russia With Love.[9]

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

Noten

  1. º In Schotland is een plaid een geruite doek die over de schouder wordt gedragen als accessoire bij een kilt; het woord plaid wordt ook gebruikt om de geruite stof mee aan te duiden. Een check is een ruitpatroon, er wordt daarom ook wel gesproken van Prince of Wales check en Glen Urquhart check.
rel=nofollow

Referenties

  1. 1,0 1,1 1,2 (en) How to Identify a Glen Check Within Seconds VBC Fabric Academy 6. Parisian Gentleman (2016-11-17) Geraadpleegd op 2017-11-03
  2. º Merriam-Webster Online dictionary Geraadpleegd op 2017-11-02
  3. 3,0 3,1 E.S. Harrison, Our Scottish district checks, National Association of Scottish woolen manufacturers, Edinburgh, 1968, pag. 36-37
  4. 4,0 4,1 E.S. Harrison, Our Scottish district checks, National Association of Scottish woolen manufacturers, Edinburgh, 1968, pag. 63
  5. º (en) Matt Spaiser. Breaking Down the Glen Urquhart Check – The Suits of James Bond. The Suits of James Bond (2014-01-10) Geraadpleegd op 2017-11-03
  6. º National Records of Scotland. Glenurquhart Estate Check Tartan Details - The Scottish Register of Tartans. www.tartanregister.gov.uk Geraadpleegd op 2017-11-03
  7. º National Records of Scotland. Prince of Wales Tartan Details - The Scottish Register of Tartans. www.tartanregister.gov.uk Geraadpleegd op 2017-11-03
  8. º (en) Hugh Sidey. Live Men Do Wear Plaid Geraadpleegd op 2017-11-02
  9. º (en) Matt Spaiser. Breaking Down the Glen Urquhart Check – The Suits of James Bond. The Suits of James Bond (2014-01-10) Geraadpleegd op 2017-11-03
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow