Elektrische installatie

Een elektrische installatie is het geheel van elektrische apparaten, aansluitingen en verbindingen en kunnen overal voorkomen zoals in huizen, bedrijfspanden, voertuigen, vliegtuigen, etc.

Woningen

De elektrische installatie van een woning is aangesloten op het netwerk van een elektriciteitsleverancier ook wel lichtnet genoemd. Dit netwerk is op haar beurt weer aangesloten op een Elektriciteitscentrale.

De aansluiting op het netwerk van de leverancier zit in de meterkast.

Meterkast

Belangrijke onderdelen van de meterkast:

• een aardlekschakelaar
• een smeltveiligheid per groep
• een hoofdschakelaar
• een elektriciteitsmeter

Sommige meters registreren apart de elektriciteit die overdag of 's nachts is afgenomen. Zogenaamde nachtstroom is vaak goedkoper. Hiermee probeert de leverancier het verbruik te spreiden.

Aanleg

Buizen

In bedrijfsruimten wordt de installatie meestal met metalen buizen in zicht gelegd. In zicht houdt in dat het verloop van de leidingen zichtbaar is. In woningen gebruikt men tegenwoordig PVC-buizen die onzichtbaar in het beton of stucwerk worden verwerkt.

Leidingen worden zoveel mogelijk in rechte lijn gelegd. Door het aantal bochten en de totale bochtlengte tot een minimum te beperken zal het draadtrekken later soepel verlopen. Het maximale aantal bochten is vier. Buizen die in zicht komen te liggen worden met zadels vastgezet, PVC-buizen met een tussenruimte van 40 cm (niet verticaal) of 50 cm (verticaal), metalen buizen met een meter tussenruimte. Worden de buizen ingemetseld, dan is een tijdelijke bevestiging voldoende.

Om de PVC-buizen te buigen heeft men een buigveer nodig. Zou men deze niet gebruiken dan breekt de buis. Dit geldt niet voor heel flauwe bochten.

Draden

Het draadtrekken mag pas gebeuren als de buizen defintief vastzitten. Voor ingemetselde buizen betekent dat dat stucwerk in ruw gereed moet zijn. Voor het draadtrekken wordt een trekveer gebruikt. Bij voorkeur wordt de draad ingevoerd bij de veelal lager gemonteerde dozen voor wandcontactdozen zodat men in een ergonomische lichaamshouding aan de trekveer kan trekken vanuit de centraaldoos. De trekrichting is in het verlengde van de buis zodat zo min mogelijk wrijving ontstaat.

De kleuren van de draden zijn gestandaardiseerd (bruin = fase, blauw = nul, zwart = schakeldraad, groen-geel = aarde)

Afmonteren van centraaldoos

Na het draadtrekken kan begonnen worden met het afmonteren. De getrokken draden worden voor een deel ontdaan van het isolatiemateriaal (strippen) en de juiste draden worden met elkaar verbonden en voorzien van een lasdop. Dit kan een draailasdop zijn, waarbij de draden in elkaar worden gedraaid en vervolgens worden voorzien van een ronde isolerende dop met daarin een sterke draadveer die, na om de draden heen te zijn gedraaid, in de buitenzijde van alle draden is gekerfd waardoor er een zeer goed contact tussen de draden is ontstaan en die tevens alle draden bijeen houdt. Voordeel hiervan is een groot contactvlak tussen de draden en zodoende minder elektrische weerstand en minder warmteontwikkeling. Nadeel is dat dit type werk arbeidsintensiever is en meer vakbekwaamheid vereist. Een andere manier is om gebruik te maken van steeklasklemmen, in de volksmond ook wel WAGO-klemmen genoemd, naar de naam van de bekendste fabrikant. Ook worden de nuldraad, eventueel aarddraad en één of meerdere schakeldraden naar buiten gevoerd en afgemonteerd met een kroonsteen zodat hier een lamparmatuur op aangesloten kan worden.

Regelgeving voor woningen in Nederland

• Een hoofdschakelaar is verplicht voor alle nieuwe installaties en ook bij grote wijzigingen aan de bestaande installatie;
• Alle groepen moeten achter een aardlekschakelaar zitten met een maximum van vier groepen per aardlekschakelaar;
• Alle apparaten met een aansluitwaarde van meer dan 3000 watt moeten een eigen groep hebben;
• Wasmachine, droger, vaatwasmachine en oven moeten een eigen groep achter een aardlekschakelaar hebben. Dit geldt niet als de installatie uit een TN-stelsel gevoed wordt en de wasmachine of het fornuis vast aangesloten wordt;
• Elke nieuwe wandcontactdoos die aangelegd wordt moet een aardcontact hebben;
• Installatiedraad om wandcontactdozen (stopcontacten) aan te sluiten moet minimaal 2,5 mm² zijn;
• Er is een maximum aan het aantal draden door één buis. In 16 mm (5/8 inch) schuifbuis mag maximaal 3 x 2,5 mm² + 2 x 1,5 mm² VD of 2 x 2,5 mm² + 3 x 1,5 mm² VD liggen. Voor 16 mm flexibele buis echter 1 stuks 1,5 mm² VD minder.

Regelgeving voor woningen in België

Deze vindt men terug in het AREI of Algemeen Reglement voor Elektrische Installaties.