Dirk Willems

Dirk Willems was een martelaar van de wederdopers, bekend voor het verhaal over hoe hij een van zijn vervolgers behandelde. Nadat hij uit de gevangenis was ontsnapt, werd hij achternagezeten. Willems liep over een dichtgevroren vijver, maar zijn achtervolger zakte door het ijs. Willems keerde terug om de man uit het water te helpen. Daarop wou de achtervolger Willems laten gaan, maar de autoriteiten grepen in. Willems werd aan de paal verbrand in 1569.

Leven

Dirk Willems werd geboren in Asperen in Gelderland omstreeks 1551. Nadat hij contact kreeg met wederdopers, verwierp hij het gebruik van de kinderdoop en liet zich als jonge volwassene dopen. Dit leidde tot een veroordeling door de Rooms-Katholieke Kerk en zijn arrestatie in 1569. Hij werd opgesloten in een woning die als gevangenis werd gebruikt, maar kon ontsnappen door lappen aan elkaar vast te binden als een touw. Een bewaker bemerkte de ontsnapping en zette de achtervolging in. Dirk had gezicht verloren door de kleine porties voeding die hij in de gevangenis kreeg, en geraakte veilig over het dunne ijs van de vijver ’Het Hondegat’. Maar de achtervolger viel door het ijs en schreeuwde om hulp, terwijl hij probeerde uit het ijskoude water te geraken. Willems keerde terug om het leven van de achtervolger te redden, maar werd opnieuw gevangen genomen. Hoewel de achtervolger de wens uitte om Willems in vrijheid te laten gaan, herinnerde de burgemeester hem aan zijn eed om Willems niet te laten ontsnappen.

Willems bleef in de gevangenis tot hij werd voorgeleid voor een commissie van zeven rechters. Zij oordeelden dat, aangezien Willems ’hardnekkig volhardde in zijn mening’, hij veroordeeld werd tot de vuurdood aan de paal op 16 mei 1569 en dat zijn bezittingen in beslag genomen werden ten voordele van Zijne Koninklijke Majesteit. Willems was werd geëxecuteerd in Asperen. Omdat er een sterke oostenwind waaide, waaiden de vlammen weg van zijn bovenlichaam, waardoor zijn dood verlangzaamd werd. Naar verluidt droeg de wind het geluid van zijn geschreeuw tot in het nabijgelegen Leerdam, waar men zijn uitroepen zoals „O Heer, mijn God” tot wel zeventig keer kon horen. De baljuw of drossaard, die te paard zat, was zo ontdaan door Willems’ lijden, dat hij de beul de opdracht gaf: „Geef die man een snelle dood.” Het is niet duidelijk of de beul gevolg gaf aan die opdracht.

Weblinks

• Thieleman van Braght Martelaerenspiegel (gemoderniseerde spelling) Folio 387, = p. 376 van de pdf
• Dirk Willems, in de Martyrs Mirror (’Martelarenspiegel’) op homecomers.org; Engelse vertaling van De Martelaersspiegel door Thieleman van Braght
• Dirk Willems op goshen.edu