Brontekst bekijken van Sint-Petersburg

{{wrapper}}
|{{Infobox plaats in Rusland
| soort                 = [[Federale steden van Rusland|Federale stad]]
| naam                  = Sint-Petersburg
| altnaam               = Санкт-Петербург
| wapen                 = Coat of Arms of Saint Petersburg (2003).svg | vlag = Flag of Saint Petersburg Russia.svg
| deelgebied            = [[Federale steden van Rusland|Fed. stad]] Sint-Petersburg
| federaal district     = [[Noordwestelijk Federaal District|Noordwest]]
| indeling              = [[Bestuurlijke indeling van Sint-Petersburg|18 bestuurlijke okroegen]]
| km2                   = 1146.2
| inwoners              = 5.351.935
| census                = [[Russische volkstelling (2018)|2018]]
<!-- | agglomeratieinwoners = 5,4 miljoen | agglomeratiemeetjaar = 2002 | agglomeratiebron = <ref>{{ru}} {{Citeer web|url=http://www.csr-nw.ru/content/data/article/file/st57_1077.pdf|titel=Транспортно-коммуникационная основа согласованного развития Москвы и Санкт-Петербурга (pdf)|auteur=V.V. Solodilov|uitgever=Фонд «Центр стратегический разработок „Северо-запад“»|jaar=2005|datumbezocht=17 oktober 2009|werk=Развитие городских агломераций в зоне транспортного коридора Москва – Санкт-Петербург}}</ref> -->
| lat_deg               = 59
| lat_min               = 56
| lon_deg               = 30
| lon_min               = 16
| tijdzone              = 3
| hoogte                = 3
| postcodes             = 190000-199406 | netnummer = 812 | okatonummer = 40
| stadsdag              = [[27 mei]]
| stichting             = 27 mei 1703
| voormalige namen      = 1914-1924: '''Petrograd'''<br />1924-1991: '''Leningrad'''
| burgemeester          = [[Georgij Poltavtsjenko]] (gouverneur)
| website officieel     = [http://gov.spb.ru/ gov.spb.ru]
| locatiekaartspecifiek = oblast Leningrad | pos naamlocatie = right
| afb stadsbeeld        = St. Petersburg Montage 2016.png
| afb onderschrift      = [[Admiraliteit (Sint-Petersburg)|Admiraliteit]], [[Petrus-en-Paulusvesting]], [[Izaäkkathedraal]], Fontankarivier, [[Winterpaleis]], [[Peter I van Rusland|bronzen ruiter]]
}}
|-
|{{Infobox werelderfgoed
| soort=cultuur
| afbeelding=Auferstehungskirche (Sankt Petersburg).JPG|240px
| naam=Historisch centrum van Sint-Petersburg en bijbehorende groepen van monumenten
| land={{RU}}
| regio=Europa en Noord-Amerika
| criteria=i, ii, iv, vi
| UNESCO volgnr.=540
| inschrijving=1990
}}
'''Sint-Petersburg''' ([[Russisch]]: Санкт-Петербург, ''Sankt-Peterboerg'') is na [[Moskou]] de belangrijkste stad en tevens de voormalige hoofdstad van [[Rusland]] en is daarnaast een belangrijk industrieel, wetenschappelijk en cultureel centrum. De stad is gelegen in een deltagebied aan de monding van de rivier de [[Neva]] in de [[Nevabaai]], het oostelijkste deel van de [[Finse Golf]]. Het inwonertal in 2018 is 5.351.935.

Sint-Petersburg is de zetel van de [[oblast]] [[oblast Leningrad|Leningrad]], hoewel het er zelf geen deel van uitmaakt, en was van 1713 tot 1728 en van 1732 tot 1918 de hoofdstad van het Keizerrijk Rusland. De stad heette van 1914 tot 1924 '''Petrograd''' en van 1924 tot 1991 '''Leningrad'''. Met zijn architectuur uit de [[18e eeuw|18e]] en [[19e eeuw]], zijn grachten, zijn lange rechte straten, tuinen, parken en paleizen is het een toeristische [[trekpleister (toerisme)|trekpleister]] van belang.

De stad is een belangrijk verkeersknooppunt met een zeehaven, een [[Luchthaven Poelkovo|internationale luchthaven]] en de [[Wolga-Baltische waterweg]] die een verbinding vormt met de [[Wolga]]. De stad heeft een [[Metro van Sint-Petersburg|metro]] (sinds 1955). Er is veel industrie, onder andere staal, chemie en machinebouw. De stad is de zetel van de Russische Academie van Wetenschappen en telt vele [[Onderzoeksinstituut|onderzoeksinstituten]], drie universiteiten en een conservatorium. Er zijn zo'n 120 musea, waaronder de [[Hermitage (Sint-Petersburg)|Hermitage]] en het [[Russisch Museum]], en meer dan 50 theaters, waaronder het [[Mariinskitheater]].

== Geschiedenis ==
Sint-Petersburg werd op 27 mei 1703 gesticht door [[Peter I van Rusland|Peter de Grote]] om de oude door [[Ivan IV van Rusland|Ivan de Verschrikkelijke]] ontvolkte [[hanzestad]] [[Veliki Novgorod|Novgorod]] als 'venster op het [[Westerse wereld|Westen]]' te vervangen. Het werd tevens de hoofdstad van Rusland. De stad is niet vernoemd naar haar stichter, maar naar de apostel [[Petrus]], de beschermheilige van de stad. Oorspronkelijk was de naam ''Sankt-Piter-Boerch'' (Санкт-Питер-Бурхъ), een imitatie van het Nederlandse "Sint-Pietersburg". Deze naam werd echter al snel veranderd in het Duitse ''Sankt-Peterburg'', de naam die de stad gedurende haar periode als hoofdstad van het Russische Rijk droeg en na de val van het [[communisme]] opnieuw kreeg.

Bij de bouw werden vooral dwangarbeiders ingezet. Onduidelijk is hoeveel doden hierbij vielen, maar mogelijk kwamen tot 100.000 van hen om het leven bij de 18-jaar durende aanleg van de stad. De stad kreeg een Westers aanzien met onder meer zo'n veertig grachten naar [[Nederland]]s model. De stad lag in een dunbevolkt gebied, [[Ingermanland]], dat tevoren niet door Russen, maar door [[Ingriërs]], een aan de Finnen verwant volk, werd bewoond. Er vestigden zich veel immigranten, zowel Russen als West-Europeanen. De stad overvleugelde al snel [[Archangelsk]] als voornaamste havenstad van [[Rusland]]. Tegen het eind van [[Tsaar]] Peters regering (1725) telde de stad al ongeveer 50.000 inwoners. De stad zou tot 1918 het regeringscentrum van Rusland blijven.

Vanaf het midden van de 18de eeuw tot de [[Russische Revolutie (1917)|Russische Revolutie]] onderhielden de zogenaamde ''[[Rusluie]]'' contacten tussen [[Vriezenveen]] ([[Overijssel]]) en Sint-Petersburg. In eerste instantie reisden de Nederlanders heen en weer, later vonden zij permanente huisvesting in Sint-Petersburg aan de [[Nevski Prospekt]], waar een echte Hollandse wijk inclusief [[Nederduits Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)|Gereformeerde Kerk]] ontstond. Belangrijkste handelswaar was textiel, maar ook wijn en tabak werden verhandeld.

Tegen het eind van de 18de eeuw was de bevolking van de stad tot ongeveer 200.000 gegroeid, nog wel iets minder dan [[Moskou]], dat toen bijna 300.000 inwoners telde. In de tijd van [[Catharina II van Rusland]] (1762-1796) begon er zich in de stad een levendig cultureel leven te ontwikkelen. Zo werd er onder meer een universiteit gesticht.

In de [[1810-1819|jaren-1810]] waren in Sint-Petersburg enkele ingenieurs van Napoleon werkzaam, onder wie [[Pierre-Dominique Bazaine]]. Hij bouwde in de stad bruggen, kustverdedigingswerken en een gietijzeren constructie voor een wintertuin. In 1824 werd hij tot hoofd van de genie benoemd.

In 1825 vond in Sint-Petersburg de [[Decembristenopstand|Dekabristenopstand]] plaats, een verzet van een aantal adellijke officieren tegen de nieuwe tsaar. Zij wilden meer westerse ideeën invoeren die tegen het autocratische systeem ingingen. De leiders van de opstand werden opgehangen.

In 1868 werd de [[Verklaring van Sint-Petersburg]] uitgegeven, die de 26 staten die het ondertekenden verbood om explosieve projectielen van minder dan vierhonderd gram te gebruiken.

In maart 1881 werd tsaar [[Alexander II van Rusland|Alexander II]] het slachtoffer van een bomaanslag door een lid van de revolutionaire beweging [[Narodnaja Volja]] (Volkswil). Op de plek waar hij dodelijk gewond raakte, liet zijn zoon tsaar [[Alexander III van Rusland|Alexander III]] de Orthodox-Russische [[Kerk van de Verlosser op het Bloed|Kathedraal van de Opstanding "Onze Verlosser op het bloed"]] bouwen, die enigszins contrasteert met de algemene uitstraling van de op het Westen gerichte stad.

In 1905 was de stad opnieuw het toneel van een mislukte revolutie, toen op [[Bloedige Zondag (1905)|Bloedige Zondag]] de paleiswacht het vuur opende op een aantal demonstranten die een verzoekschrift voor meer democratie wilden aanbieden aan tsaar [[Nicolaas II van Rusland|Nicolaas II]]. In 1914, toen de [[Eerste Wereldoorlog]] uitbrak, werd Sint-Petersburg omgedoopt in '''Petrograd''', aangezien ''Sankt-Peterburg'' te Duits klonk, en Rusland in oorlog was met [[Duitse Keizerrijk|Duitsland]]. In de loop van de oorlog kwam er, vooral in de steden, een steeds groter gebrek aan voedsel en andere producten en zo nam de ontevredenheid onder de arbeiders en soldaten toe. In 1917 volgden de [[Februarirevolutie (1917)|Februarirevolutie]] en de [[Oktoberrevolutie]], die respectievelijk het einde van de tsaren en het begin van de Sovjettijd inluidden.

De bolsjewieken, die nieuw aan de macht waren gekomen, wilden na hun machtsovername vrede sluiten met de [[Centralen]] (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Bulgarije en het Ottomaanse Rijk). Na de afgekondigde wapenstilstand van 15 december 1917 tussen enerzijds de Centralen en anderzijds Rusland, duurden de vredesonderhandelingen erg lang. [[Leon Trotski]], onderhandelaar namens de Russische regering, wilde niet toegeven aan de Duitse eisen van gebiedsafstand. Na 9 februari 1918 kreeg het Duitse leger opdracht om de opmars in Rusland voort te zetten. In één etmaal werd het overgrote deel van [[Oekraïne]] bezet. Ook stuurde Duitsland een zeevloot af op Sint-Petersburg, gevolgd door landtroepen uit het zuiden van [[Finland]]. Rusland capituleerde en op 3 maart 1918 werd de [[vrede van Brest-Litovsk]] getekend. De bolsjewieken besloten naar aanleiding van deze gebeurtenissen om van [[Moskou]] de nieuwe hoofdstad te maken. In 1924 kreeg Petrograd de naam '''Leningrad''', als eerbetoon aan de in dat jaar overleden [[Vladimir Lenin|Lenin]].

In de [[Tweede Wereldoorlog]] moest de stad een [[Beleg van Leningrad|29 maanden durende belegering]] door de [[nazi-Duitsland|nazi]]'s doorstaan, die grote opofferingen van de burgerbevolking eiste. Gedurende de wintermaanden was er zo nu en dan enige bevoorrading over het nabijgelegen, bevroren, [[Ladogameer]] mogelijk, maar anderszins was er verschrikkelijke honger in de stad, wat zelfs tot [[kannibalisme]] leidde. Het precieze aantal doden (vooral burgers) tijdens de belegering is niet bekend. Alleen op de Piskarovskoje-begraafplaats werden meer dan 600.000 doden begraven. Men schat dat er zeker meer dan een miljoen mensen zijn omgekomen. Voor de heldhaftige verdediging kreeg Leningrad de eretitel ''[[Heldenstad]] van de [[Sovjet-Unie]]''.

Op 6 september 1993 kreeg Leningrad, na een referendum, haar oude naam van vóór 1914 terug: '''Sint-Petersburg'''. De omringende [[oblast]] bleef Leningrad heten.

== Klimaat ==
{{Tabel weergemiddelden
| locatie=Sint-Petersburg, Rusland
| bron=WeerOpReis.com<ref>http://www.weeropreis.com/Sint-Petersburg/per-maand/</ref>
| jan_gem_ns=44
| feb_gem_ns=33
| mrt_gem_ns=37
| apr_gem_ns=31
| mei_gem_ns=46
| jun_gem_ns=71
| jul_gem_ns=79
| aug_gem_ns=83
| sep_gem_ns=64
| okt_gem_ns=68
| nov_gem_ns=55
| dec_gem_ns=51
| jaar_gem_ns= 662
| jan_gem_min=-8 | jan_gem_max=-3
| feb_gem_min=-9 | feb_gem_max=-3
| mrt_gem_min=-4 | mrt_gem_max=2
| apr_gem_min=2 | apr_gem_max=9
| mei_gem_min=7 | mei_gem_max=16
| jun_gem_min=12 | jun_gem_max=20
| jul_gem_min=15 | jul_gem_max=23
| aug_gem_min=13 | aug_gem_max=21
| sep_gem_min=9 | sep_gem_max=15
| okt_gem_min=4 | okt_gem_max=9
| nov_gem_min=-2 | nov_gem_max=2
| dec_gem_min=-6 | dec_gem_max=-2
| jaar_gem_min= 2.8 | jaar_gem_max= 9.1
}}

== Transport en vervoer ==
[[Luchthaven Poelkovo|Poelkovo]] is de belangrijkste [[luchthaven]] van Sint-Petersburg. Internationale vluchten komen aan op terminal 2. Een derde terminal is in aanbouw. Er zijn meerdere [[busnet van Sint-Petersburg|buslijnen]] en [[marsjroetka]]'s die voor de verbinding met het centrum dan wel met het meest nabij gelegen metrostation ''Moskovskaja'' zorgen.

Sint-Petersburg heeft 5 kopstations. Het [[Baltiejski vokzal]] verzorgde vroeger de verbinding met [[Tallinn]], maar dient nu uitsluitend voor de verbinding met de voorsteden. Dagelijks arriveren en vertrekken er hier nog steeds meerdere bussen naar [[Tallinn]] en Kohtla Jarva in [[Estland]]. Vanaf het [[Finljandski vokzal]] vertrekken de treinen naar het noorden, zoals naar [[Vyborg]] en [[Helsinki]]. Het [[Ladozjski vokzal]] bedient treinen naar het noorden en oosten, terwijl het [[Moskovski vokzal (Sint-Petersburg)|Moskovski vokzal]] treinen naar het oosten en zuiden bedient. Treinen naar [[Moskou]] vertrekken van deze laatste twee stations. Ten slotte is er het [[Vitebski vokzal]] voor verbindingen met het zuiden.

De [[metro van Sint-Petersburg]] heeft 5 lijnen, die continu worden uitgebreid en alle treinstations met elkaar verbinden. De stations zijn erg diep gelegen. Het [[trolleybus]]- en [[tram]]lijnennet is zeer groot maar vooral de tram is slecht onderhouden en er zijn de laatste 20 jaar tientallen kilometers opgeheven. [[Marsjroetka]]'s - particuliere buslijnen - romen het gemeentelijk vervoerbedrijf af.
{{Zie ook|Zie ook: [[Tram van St. Petersburg]]}}
[[Bestand:Nevsky Prospect, St. Petersburg, Russia.jpg|{{largethumb}}|Nevski Prospekt]]
De belangrijkste verkeersader in het centrum is de [[Nevski Prospekt]], die begint bij de [[Admiraliteit (Sint-Petersburg)|Admiraliteit]] en 4 kilometer verder eindigt bij het [[Alexander Nevski-klooster]]. Deze weg wordt door verschillende riviertjes in de [[Neva]]-delta doorsneden, namelijk (van de Admiraliteit af gezien) de [[Mojka]], het [[Gribojedovkanaal]] en de [[Fontanka]]. Het sociale leven in Sint-Petersburg speelt zich al vanaf de tijd van [[Aleksandr Poesjkin|Poesjkin]] en [[Nikolaj Gogol|Gogol]] rondom de [[Nevski Prospekt]] af, waarvan het korte verhaal ''Nevski Prospekt'' van Gogol getuigt.

Op dit moment zijn de bouwwerkzaamheden voor een grote snelweg (tolweg) in het centrum in volle gang. Deze verhoogde zwevende snelweg loopt vanaf het zuiden (luchthaven) via Vasilevsky Island naar het noorden. De verwachte opleverdatum ligt ergens om de nabij 2015. Een deel van de weg is al in gebruik.

In 2008 is de ruim 115 kilometer lange [[KAD (Sint-Petersburg)|KAD]] in gebruik genomen. Ten westen van de stad ligt de rondweg op de [[Sint-Petersburgdam]]. Deze [[Dam (waterkering)|dam]] is aangelegd om de stad te beschermen tegen overstromingen en het water van de [[Nevabaai]] niet te hoog te laten worden. Sinds de stichting van de stad in 1703 is er gemiddeld eenmaal per jaar een overstroming geregistreerd.

== Kunst en cultuur ==
=== Musea ===
Sint-Petersburg heeft een groot aantal musea, waarvan de [[Hermitage (Sint-Petersburg)|Hermitage]] verreweg het bekendst is. De hoofdvestiging van de Hermitage is gevestigd in het voormalige [[Winterpaleis]], de belangrijkste residentie van de Russische tsaren. De collectie van de Hermitage bestaat vooral uit West-Europese kunst, en is begonnen met de verzameling van [[Catharina II van Rusland|Catharina de Grote]], waaraan na de [[Oktoberrevolutie]] de [[bolsjewieken]] de van de gevluchte edelen in beslag genomen kunstwerken toegevoegd hebben. De Hermitage heeft een aantal dependances in Sint-Petersburg, waaronder het [[Mensjikovpaleis]].

Het [[Russisch Museum]] huisvest een grote verzameling van vooral Russische kunstenaars, beginnend met [[icoon (religieuze kunst)|iconen]]. Dit museum heeft de op een na grootste collectie schilderijen van de stroming van ''De Trekkers'' (''[[Peredvizjniki]]''). Verder bevat de collectie een groot aantal werken van Russische [[avant-garde]] kunstenaars als [[Natalja Gontsjarova]] en [[Kazimir Malevitsj]]. De hoofdvestiging van het Russisch Museum is gevestigd in het Michailovskipaleis, gelegen naast de [[Kerk van de Verlosser op het Bloed|Kathedraal van de Opstanding "Onze Verlosser op het bloed"]]. Daarnaast heeft het museum een aantal dependances in Sint-Petersburg, waaronder het Marmeren Paleis (met het [[Ludwig-museum in het Russisch Museum|Ludwig-museum]]).

=== Theaters ===
Het bekendste theater van Sint-Petersburg is het [[Mariinskitheater]], dat in de tijd van de [[Sovjet-Unie]] als Kirovtheater bekendstond. Het is de thuisbasis van het [[Mariinskiballet]] en vele beroemde dansers (onder wie [[Vaslav Nijinski]], [[Rudolf Noerejev]] en [[Mikhail Baryshnikov]]) werden opgeleid aan de aan het theater gelieerde [[Agrippina Vaganova|Vaganova Ballet Academie]].

Tijdens het Russische keizerrijk was het bij de Russische adel mode om ook een privé-theater te hebben in hun paleizen. Bekende voorbeelden daarvan zijn het [[Hermitagetheater]] en het theater in het [[Joesoepovpaleis]], die ook nu nog actief gebruikt worden als theaters.

=== Literatuur ===
Veel Russische schrijvers hebben in Sint-Petersburg gewoond. [[Aleksandr Poesjkin]] volgde zijn opleiding op het lyceum van [[Tsarskoje Selo]], nabij Sint-Petersburg. Omdat zijn gedichten vaak de toorn opriepen van de machthebbers, werd Poesjkin tot twee keer toe verbannen naar het platteland. Het [[Poesjkinhuis|huis]] aan de [[Mojka]] waar Poesjkin woonde tot zijn dood in 1837 is nu een museum.

[[Nikolaj Gogol]] was korte tijd professor aan de universiteit van Sint-Petersburg. Een aantal van zijn korte verhalen (bijvoorbeeld ''Nevski Prospekt'') speelt zich af in Sint-Petersburg. [[Fjodor Dostojevski]] leefde lange tijd in Sint-Petersburg. Zijn roman [[Misdaad en Straf]] speelt zich in Sint-Petersburg af, en de verschillende plaatsen die Dostojevski beschrijft zijn nog steeds te herkennen.

In de eerste helft van de twintigste eeuw was Sint-Petersburg de thuisbasis voor de [[Acmeïsme|Acmeïsten]], een belangrijke groep dichters met onder andere [[Anna Achmatova]] en [[Osip Mandelstam]]. Ook [[Russisch symbolisme|symbolisten]] als [[Aleksandr Blok]] en [[Andrej Bely]] woonden in Sint-Petersburg en schreven over de stad.

=== Religie en kerken ===
De belangrijkste religie in Sint-Petersburg is de [[Russisch-orthodoxe Kerk|Russische orthodoxie]]. Onder het communistisch bewind zijn veel kerken gesloten, maar na de val van het communisme werd een aantal kerkgebouwen aan de Kerk teruggegeven. Het belangrijkste religieuze complex in Sint-Petersburg is het [[Alexander Nevski-klooster]] met de [[Tichvin-begraafplaats]]. Het klooster, ín 1710 gesticht door [[Peter I van Rusland|Peter de Grote]], is een van de vier [[lavra]]'s van de [[Russisch-orthodoxe Kerk]]. Op de Tichvin-begraafplaats zijn vele belangrijke musici en schrijvers begraven, onder wie [[Pjotr Iljitsj Tsjaikovski|Tsjaikovski]] en [[Fjodor Dostojevski|Dostojevski]].

Prominent in het stadsgezicht van Sint-Petersburg is de torenspits van de [[Petrus- en Pauluskathedraal (Sint-Petersburg)|Petrus- en Pauluskathedraal]], die nu de graven van alle [[tsaar|tsaren]] van Rusland vanaf Peter de Grote tot Nicolaas II huisvest. Deze kathedraal, gelegen binnen de muren van de [[Petrus- en Paulusvesting]] op het Hazeneiland in de rivier de Neva, is een museum sinds 1924, maar na de omwenteling worden er weer diensten gehouden.

Een andere kerk die prominent aanwezig is, is de [[Izaäkkathedraal]], die nu fungeert als museum voor [[mozaïek]]. De kerk is de grootste van Sint-Petersburg. De [[Kazankathedraal (Sint-Petersburg)|Kazankathedraal]], gelegen op een prominente plek langs de [[Nevski Prospekt]], is ontworpen om op de [[Sint-Pietersbasiliek]] in het [[Vaticaanstad|Vaticaan]] te lijken, en werd tijdens het communistisch bewind gebruikt als een ''Museum van de Geschiedenis van Religie en Atheïsme''. Inmiddels is de kerk weer in gebruik als kerk. Vanaf de kathedraal is aan het einde van het [[Gribojedovkanaal]] de [[Kerk van de Verlosser op het Bloed|Kathedraal van de Opstanding "Onze Verlosser op het bloed"]] te zien. Deze kathedraal, gebouwd op de plek waar tsaar [[Alexander II van Rusland|Alexander II]] dodelijk gewond raakte bij een aanslag, heeft nooit als een officiële kerk gefunctioneerd. De enige diensten die daar worden gehouden zijn herdenkingsdiensten voor de overleden tsaar. Vanwege de enorme oppervlakte aan mozaïeken, is deze kerk organisatorisch ondergebracht bij de Izaakskathedraal.

De [[Nicolaaskathedraal (Sint-Petersburg)|St. Nicolaaskathedraal]] is traditioneel de kerk voor de zeelieden in Sint-Petersburg. Deze kerk, waar in 1967 de uitvaartmis van de dichteres [[Anna Achmatova]] werd gehouden, heeft zowel een bovenkerk als een onderkerk. De bovenkerk wordt alleen gebruikt op bijzondere feestdagen.

Ander kerkgebouwen zijn de [[Panteleimonkerk (Sint-Petersburg)|Panteleimonkerk]], [[Kerk van de Heilige Apostel Matthias en de Moeder Gods (Sint-Petersburg)|Kerk van de Heilige Apostel Matthias en de Moeder Gods]], de [[Verlosserkerk (Sint-Petersburg)|Verlosserkerk]] en de [[Andreaskathedraal (Sint-Petersburg)|Andreaskathedraal]].

=== Witte Nachten ===
Door de noordelijke ligging van Sint-Petersburg is de nacht rondom het begin van de zomer (21 juni) erg kort. In deze periode, die de [[Witte Nacht]]en genoemd wordt, zijn de bruggen de hele tijd open van 1 tot 5 uur 's nachts. Sinds 1993 wordt jaarlijks het [[Witte Nachten Festival]] gehouden met elke avond voorstellingen in het [[Mariinskitheater]].

In deze periode wordt ook het "Scharlaken zeilen" (Алые паруса) feest gevierd om het einde van het schooljaar te vieren.

== Voorsteden ==
===Lomonosov===
[[Lomonosov (stad)|Lomonosov]] ligt aan de zuidkust van de Finse golf, tegenover het eiland [[Kronstadt (Rusland)|Kronstadt]]. Tot 1948 droeg de voorstad van Sint-Petersburg de naam ''Oranienbaum'', dat in het Duitse "sinaasappelboom" betekent. In dat jaar werd de stad vernoemd naar de Russische geleerde [[Michail Lomonosov]]. Lomonosov is vooral bekend vanwege het [[paleizencomplex Oranienbaum]], een vroegere residentie van de tsarenfamilie. Daarnaast is hier de componist [[Igor Stravinsky]] geboren.

=== Peterhof ===
In [[Peterhof (stad)|Peterhof]] is het beroemde [[paleizencomplex in Peterhof|paleizencomplex]] gelegen, dat ook wel wordt vergeleken met [[Kasteel van Versailles|Versailles]]. Het complex, dat gebouwd werd in opdracht van [[Peter de Grote]], bestaat uit het grote paleis, een boven- en benedentuin, en een aantal kleinere paleizen. De tuinen zijn rijkelijk versierd met fonteinen, die uitsluitend op waterdruk als gevolg van hoogteverschil werken.

=== Poesjkin ===
Het plaatsje [[Poesjkin (stad)|Poesjkin]], voorheen ''Tsarskoje Selo'', is na de [[Russische Revolutie (1917)|Russische Revolutie]] vernoemd naar de grote Russische schrijver [[Aleksandr Poesjkin]], omdat deze hier op het lyceum naar school is geweest. Daar heeft hij ook zijn eerste gedichten in het publiek voorgedragen aan de destijds beroemdste dichter van Rusland, [[Gavrila Derzjavin]]. Het dorpje Tsarskoje Selo werd in de 18e eeuw vooral bekend doordat de tsaren hier hun zomerresidentie hadden. Het [[Catharinapaleis (Poesjkin)|Catharinapaleis]] en het [[Alexanderpaleis]] zijn de grootste publiekstrekkers.

=== Repino ===
Het dorpje [[Repino]] was in het begin van de twintigste eeuw een onderdeel van [[Grootvorstendom Finland|Finland]], dat tot 1918 door Rusland werd geregeerd, en heette toen Kuokkala. Toen de [[Karelische Landengte]] na de [[Winteroorlog]] en de [[Vervolgoorlog]] door de Sovjet-Unie werd ingelijfd, werd het in 1948 vernoemd naar zijn meest beroemde inwoner, de kunstschilder [[Ilja Repin]], die hier zijn eigen huis en atelier had ontworpen en laten bouwen.

== Meer bezienswaardigheden ==
'''Musea'''
* [[Dostojevski]]museum
* [[Joesoepovpaleis]]
* [[Petrus- en Paulusvesting]]
* [[Spoorwegmuseum Sint-Petersburg|Spoorwegmuseum]] (voormalig Warschaustation)

'''Theaters'''
* [[Alexandrinskitheater]]
* [[Moessorgskitheater]]

'''Kloosters, kerken'''
* [[Drievuldigheidskathedraal (Sint-Petersburg)|Drievuldigheidskathedraal]]
* [[Kerk van de Verlosser op het Bloed]]
* [[Petrus- en Pauluskathedraal (Sint-Petersburg)|Petrus en Pauluskathedraal]]
* [[Kazankathedraal (Sint-Petersburg)|Kazankathedraal]]
* [[Smolnyklooster]]
* [[Izaäkkathedraal]]
* [[Nicolaaskathedraal (Sint-Petersburg)|Kathedraal van de Heilige Nicolaas]]
* [[Transfiguratiekathedraal (Sint-Petersburg)|Transfiguratiekathedraal]]
* [[Vladimirkathedraal (Sint-Petersburg)|Vladimirkathedraal]]
* [[Vladimirskaja-kathedraal]]
* [[Sampsonievski-kathedraal|Kathedraal van de Heilige Sampson]]
* [[Tsjesme-kerk]]

'''Gedenkplaatsen, begraafplaatsen, parken'''
* [[Monument voor de blokkade]]
* [[Piskarovskoje begraafplaats]]
* [[Taurisch Paleis|Taurische tuin]]
* [[Zomertuin]]

'''Overige bezienswaardigheden'''
* [[Admiraliteit (Sint-Petersburg)|Admiraliteit]]
* [[Konservatorija im. N.V.Rimskogo-Korsakova]]
* [[Leningradski Zoopark]]
* [[Nieuw Holland (Sint-Petersburg)|Nieuw Holland]]
* [[Paleisplein]]
* [[Smolny-instituut]]
* [[Taurisch Paleis]]

'''In de omgeving van St-Petersburg'''
* [[Gatsjina]]
* [[Lomonosov (stad)|Lomonosov]] (Oranienbaum)
* [[Pavlovsk (Sint-Petersburg)|Pavlovsk]]

== Onderwijs ==
Sint-Petersburg is het meest belangrijke educatieve en wetenschappelijk centrum van Rusland. In de stad bevinden zich meer dan 120 [[universiteit]]en en [[Hogeschool|hogescholen]]. Bekend zijn o.a. de [[Staatsuniversiteit van Sint-Petersburg]], [[Universiteit van Economie en Financiën (Sint-Petersburg)|Universiteit van Economie en Financiën]] en de [[Polytechnische Universiteit (Sint-Petersburg)|Polytechnische Universiteit]], de Russische [[Academie voor Beeldende Kunsten (Sint-Petersburg)|Academie voor Beeldende Kunsten]] en het [[Conservatorium van Sint-Petersburg]].
In de stad zijn ongeveer 600.000 mensen werkzaam in het onderwijs en wetenschap, onder wie ongeveer 340.000 studenten.
In Petersburg, woonde en werkte een aantal Nobelprijswinnaars, onder wie de laatste [[Zhores Alferov]], de [[Nobelprijs voor de Natuurkunde]] in 2000.

== Sport ==
In de hoogste afdeling van het Russisch voetbal, de [[Premjer-Liga]], speelt [[FK Zenit Sint-Petersburg]]. De club speelt zijn thuiswedstrijden in het [[Nieuwe Zenitstadion]] (66.881 plaatsen). In dit stadion zal worden gespeeld voor het [[Wereldkampioenschap voetbal 2018|WK Voetbal van 2018]] en [[Europees kampioenschap voetbal 2020|EK Voetbal van 2020]]. In 2017 werd er al voor het toernooi voor de [[FIFA Confederations Cup 2017|Confedarations Cup]] gevoetbald. Duitsland won in Sint-Petersburg de finale.

Zenit Sint-Petersburg, destijds onder leiding van [[Dick Advocaat]], speelde op 14 mei 2008 de [[UEFA Cup]]-finale tegen Glasgow Rangers in Manchester, en won die met 2-0.

IJshockeyclub [[SKA Sint-Petersburg]] speelt in de [[Kontinental Hockey League]] en won in 2015 en 2017 de Gagarin Cup. Sint-Petersburg was in 2000 en [[Wereldkampioenschap ijshockey mannen 2016|2016]] gastheer van het [[Wereldkampioenschap ijshockey|WK ijshockey]].

== Stedenbanden ==
{|
| style="vertical-align: top" |
* {{EG-VLAG}} [[Alexandrië]] (Egypte)
* {{BE-VLAG}} [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] (België), sinds 1958
* {{AZ-VLAG}} [[Bakoe]] (Azerbeidzjan)
* {{ES-VLAG}} [[Barcelona (Spanje)|Barcelona]] (Spanje)
* {{RS-VLAG}} [[Belgrado]] (Beograd) (Servië)
* {{IN-VLAG}} [[Bombay (hoofdbetekenis)|Bombay]] (Mumbai) (India)
* {{FR-VLAG}} [[Bordeaux (stad)|Bordeaux]] (Frankrijk)
* {{HU-VLAG}} [[Debrecen]] (Hongarije)
* {{SA-VLAG}} [[Djedda]] (Saoedi-Arabië)
* {{DE-VLAG}} [[Dresden]] (Duitsland), sinds 1961
* {{AM-VLAG}} [[Jerevan]] (Armenië)
* {{PL-VLAG}} [[Gdańsk]] (Polen), sinds 1997
* {{SE-VLAG}} [[Göteborg (stad)|Göteborg]] (Zweden)
* {{DE-VLAG}} [[Hamburg]] (Duitsland), sinds 1953
* {{IR-VLAG}} [[Isfahan]] (Iran), sinds 1999
* {{TR-VLAG}} [[Istanboel]] (Turkije)
* {{ZA-VLAG}} [[Kaapstad]] (Zuid-Afrika)
* {{SD-VLAG}} [[Khartoem]] (Soedan)
* {{SK-VLAG}} [[Košice (stad in Slowakije)|Košice]] (Slowakije), sinds 1995
* {{US-VLAG}} [[Lansing (Michigan)|Lansing]] (Verenigde Staten), sinds 1992
* {{US-VLAG}} [[Los Angeles]] (Verenigde Staten)
| style="vertical-align: top" |
* {{UA-VLAG}} [[Lviv]] (Oekraïne), sinds 2006
* {{GB-VLAG}} [[Manchester]] (Verenigd Koninkrijk), sinds 1962
* {{AU-VLAG}} [[Melbourne]] (Australië), sinds 1989
* {{MM-VLAG}} [[Naypyidaw]] (Myanmar), sinds 2006
* {{JP-VLAG}} [[Osaka (stad)|Osaka]] (Japan), sinds 1979
* {{NO-VLAG}} [[Oslo (hoofdbetekenis)|Oslo]] (Noorwegen)
* {{FR-VLAG}} [[Parijs]] (Frankrijk), sinds 1997
* {{BG-VLAG}} [[Plovdiv (stad)|Plovdiv]] (Bulgarije), sinds 2001
* {{BR-VLAG}} [[Porto Alegre (gemeente)|Porto Alegre]] (Brazilië)
* {{CA-VLAG}} [[Quebec (stad)|Quebec]] (Canada), sinds 2002
* {{IS-VLAG}} [[Reykjavik]] (IJsland)
* {{IL-VLAG}} [[Rishon LeZion]] (Israël)
* {{NL-VLAG}} [[Rotterdam (hoofdbetekenis)|Rotterdam]] (Nederland), sinds 1984
* {{US-VLAG}} [[Saint Petersburg]] (Verenigde Staten)
* {{CN-VLAG}} [[Shanghai]] (China), sinds 1988
* {{BG-VLAG}} [[Sofia (stad)|Sofia]] (Bulgarije), sinds 1973
* {{FI-VLAG}} [[Turku]] (Finland), sinds 1953
* {{PL-VLAG}} [[Warschau]] (Polen), sinds 1997
* {{HR-VLAG}} [[Zagreb]] (Kroatië), sinds 1968
|}

== Bekende personen uit Sint-Petersburg ==
{{Zie hoofdartikel|Lijst van personen uit Sint-Petersburg}}

== Externe links ==
* [http://maps.yandex.ru/map.xml?mapID=3&mapX=6350080&mapY=6650420&size=2 Interactieve stadsplattegrond (Yandex)] (Cyrillisch schrift)

== Voetnoten ==
{{References}}

{{Commons|Saint Petersburg|Sint-Petersburg}}
{{Wikivoyage}}
{{Navigatie deelgebieden Rusland}}
{{Navigatie grootste steden Rusland}}
{{Navigatie werelderfgoed Rusland}}
{{Navigatie heldensteden Sovjet-Unie}}

[[Categorie:Sint-Petersburg| ]]
[[Categorie:Werelderfgoed in Rusland]]