Brontekst bekijken van Eurovisiesongfestival

{{wrapper}}
|
{{Infobox televisie
  | titel        = Eurovisiesongfestival
  | afbeelding   = ESF landen.png
  | onderschrift = Landen die lid zijn van de [[Europese Radio-unie|EBU-UER]]
  | genre        = Muziek
  | speelduur    = 
  | producer     =  
  | presentatie  = 
  | land         = [[Europese Radio-unie|leden van de EBU-UER]]  
  | taal         = [[Engels]] en [[Frans]]
  | netwerk      = Televisie<br>Radio<br>Internet
  | start        = 1956
  | einde        =
  | afleveringen = 56 (finales), 10 (halve finales)
  | seizoenen    = 
  | website      = http://www.eurovision.tv/
  | portaal      = Eurovisiesongfestival
}}
|-
|
[[Bestand:EurovisionParticipants.png|{{largethumb}}|Groen: reeds deelgenomen. Roze: wilde debuteren, maar trok zich toch nog terug. Geel: nog nooit deelgenomen.]]
|}
Het '''Eurovisiesongfestival''' is sinds [[24 mei]] [[1956]] een jaarlijkse presentatie en competitie van liedjes, en wordt uitgezonden op [[televisie]] door heel [[Europa (werelddeel)|Europa]]; sinds [[1967]] wordt het festival ook in landen buiten [[Europa (werelddeel)|Europa]] uitgezonden. Verder is het festival op het internet te volgen. Het festival heeft de naam te danken aan het ''Eurovision TV Distribution Network'', een onderdeel van de [[Europese Radio-unie]] (EBU-UER). Aan het songfestival kan ieder actief lid van de EBU-UER meedoen, waardoor ook landen die buiten [[Europa (werelddeel)|Europa]] liggen die mogelijkheid krijgen. Het gaat hier om [[Algerije]], [[Armenië]], [[Azerbeidzjan]], [[Egypte (land)|Egypte]], [[Georgië]], [[Israël]], [[Jordanië]], [[Libanon]], [[Libië]], [[Marokko]], [[Tunesië]] en [[Turkije]].

{{Inhoud links}}
== Geschiedenis ==
=== Het eerste festival, 1956 ===
* Deelnemers: [[België]], [[Frankrijk]], [[Italië]], [[Luxemburg (land)|Luxemburg]], [[Nederland]], [[West-Duitsland]], [[Zwitserland]]

Het eerste songfestival, gebaseerd op het [[Italië|Italiaanse]] [[Festival van San Remo]], was een geesteskind van de EBU-UER. Het eerste festival vond plaats in [[1956]], toen zeven landen meededen, ieder met twee liedjes. Drie landen, [[Denemarken]], [[Oostenrijk]] en het [[Verenigd Koninkrijk]], werden gediskwalificeerd omdat hun aanmelding te laat binnenkwam.

[[Nederland]] had de eer het allereerste lied ooit op het Songfestival te mogen brengen. Het was "[[De vogels van Holland]]" gezongen door [[Jetty Paerl]].

=== Jaren 50 ===
In 1957 kwamen de drie "verloren landen" erbij, de komende jaren nog twee.
* [[Denemarken]] ([[1957]]), [[Oostenrijk]] (1957), het [[Verenigd Koninkrijk]] (1957), [[Zweden]] ([[1958]]), [[Monaco]] ([[1959]])

=== Jaren 60 ===
Al snel groeide het aantal deelnemende landen verder. De volgende landen debuteerden in de [[1960-1969|jaren 60]]:
* [[Noorwegen]] ([[1960]]), [[Finland]] ([[1961]]), [[Joegoslavië]] ([[1961]]), [[Spanje]] ([[1961]]), [[Portugal]], ([[1964]]), [[Ierland (land)|Ierland]] ([[1965]])

In [[Eurovisiesongfestival 1968|1968]] werd het festival voor het eerst in [[kleurentelevisie|kleur]] uitgezonden.

In [[Eurovisiesongfestival 1969|1969]] wonnen maar liefst vier landen: [[Frankrijk]], [[Nederland]], [[Spanje]] en het [[Verenigd Koninkrijk]].

=== Jaren 70 ===
De volgende landen debuteerden in de [[1970-1979|jaren 70]]:
* [[Malta (land)|Malta]] ([[1971]]), [[Israël]] ([[1973]]), [[Griekenland]] ([[1974]]), [[Turkije]] ([[1975]])

Sommige landen trokken zich weer terug. [[Denemarken]] deed tussen [[1966]] en [[1978]] niet mee omdat de [[Denemarken|Deense]] omroep het festival een toonbeeld van slechte smaak vond. In [[1970]] trokken de andere [[Scandinavië|Scandinavische]] landen, [[Oostenrijk]] en [[Portugal]] zich eenmalig terug na het debacle van [[1969]], toen er op het festival in [[Madrid (stad)|Madrid]] maar liefst vier winnaars waren. Datzelfde festival werd [[boycot|geboycot]] door [[Oostenrijk]], vanwege het [[Dictatuur (regeringsvorm)|regime]] van [[dictator (modern)|dictator]] [[Francisco Franco|Franco]] in Spanje.
In [[1976]] wilde [[Liechtenstein]] meedoen, maar omdat het land niet over een eigen nationale omroep beschikt kon dat niet doorgaan.

Waren het eerst vooral de traditionele [[chanson]]s die het goed deden op het festival, in [[1974]] won de Zweedse groep [[ABBA]] met ''[[Waterloo (nummer)|Waterloo]]'' (en werd daarna wereldberoemd), en de intrede van popgroepen en daarmee een stuk modernisering was een feit. In [[2005]] werd deze plaat in het [[Denemarken|Deense]] [[Kopenhagen]] gekozen tot beste songfestivalhit aller tijden.

Monaco trad in [[1979]] terug uit het festival om uiteindelijk pas na maar liefst 25 jaar weer terug te keren. Tussen [[1979]] en [[2004]] heeft Monaco dus niet deelgenomen.

=== Jaren 80 ===
In de [[1980-1989|jaren 80]] kwamen er ook weer nieuwe landen bij:
* [[Marokko]] ([[1980]]), [[Cyprus]] ([[1981]]), [[IJsland]] ([[1986]])

Marokko debuteerde in 1980 en eindigde op de voorlaatste plaats met 7 punten. Hierna keerde Marokko nooit meer terug naar het festival. Er wordt zelfs gefluisterd dat de toenmalige koning, [[Hassan II van Marokko|Hassan II]], verboden zou hebben dat Marokko ooit nog deel mocht nemen.

=== Jaren 90 ===
In de [[1990-1999|jaren 90]] kwamen er wederom landen bij:
* [[Bosnië en Herzegovina]] ([[1993]]), [[Kroatië]] (1993), [[Slovenië]] (1993), [[Estland]] ([[1994]]), [[Hongarije]] (1994), [[Litouwen]] (1994), [[Polen]] (1994), [[Roemenië]] (1994), [[Rusland]] (1994), [[Slowakije]] (1994), [[Macedonië (land)|Macedonië]] (1998)

In 1992 waren er uiteindelijk 23 deelnemers, toen er zich nieuwe ontwikkelingen voordeden. Joegoslavië, of wat daarvan overbleef, zou voor de laatste keer deelnemen in [[1992]] met de zangeres [[Extra Nena]]. Op dat moment waren Slovenië en Kroatië reeds onafhankelijk en zonden het festival zelfstandig uit.

Een flinke groep [[Oost-Europa|Oost-Europese]] landen die lid waren geworden van de EBU-UER, wilde meedoen. Omdat 30 of meer landen op het songfestival iets te veel van het goede was, werd er na een proef met een voorronde voor "nieuwe" landen in 1993 in [[Ljubljana]] besloten tot een nieuw systeem, waarbij de landen die in de onderste posities eindigden - dit wisselde door de jaren heen tussen 5 en 8 landen - een jaar moesten overslaan. Voor België leverde dit meteen in 1994 al een jaar bankzitten op, vanwege de laatste plaats voor [[Barbara Dex]]. In 1995 trof Nederland hetzelfde lot, doordat [[Willeke Alberti]] het jaar daarvoor flink onderuit was gegaan met de 23e plaats van 25 deelnemers.

In 1993 deden Kroatië, Slovenië en Bosnië en Herzegovina voor het eerst als onafhankelijke landen mee, en in 1994 volgden Litouwen, Estland, Roemenië, Polen, Rusland, Slowakije en Hongarije, enkele jaren later gevolgd door Macedonië.

In 1993 was het tevens het laatste jaar dat [[Luxemburg (land)|Luxemburg]], 5-voudig winnaar van het Eurovisiesongfestival, zou deelnemen aan het festival, daar het niet zeker meer wist of het aan de financiële verplichtingen zou kunnen voldoen wanneer het festival zou winnen. Dit mag vreemd klinken aangezien Luxemburg een van de rijkste staten ter wereld is, maar de Luxemburgse omroep die de publiekeomroepfunctie heeft, [[RTL Group|RTL Tele Letzebuerg]] is - ondanks dat het onderdeel is van de grootste commerciële televisiegroep van Europa, maar van zeer bescheiden omvang. Italië liet het na 1997 (na al enkele jaren te hebben overgeslagen) afweten. De reden hiervoor is nooit officieel aangegeven, maar de nieuwe regel dat alle landen het festival voortaan live moesten uitzenden en de beperkte reclamemogelijkheden zouden hierbij een rol kunnen hebben gespeeld. Daarbij is het songfestival bij het Italiaanse publiek vrij onbekend en verre van populair. Het is daarom voor de Italiaanse omroep [[Radio Audizione Italiane|RAI]] commercieel veel minder interessant dan het nationale [[Festival van San Remo|San Remo-festival]].

Overigens werd het afvalsysteem na enkele jaren tijdelijk (1997-2001) vervangen door een systeem waarbij de landen met het laagste puntengemiddelde over de laatste vijf jaar afvielen. In 1996 was er een interne voorronde waaraan alle landen die dat wensten mee mochten doen. Toen echter Duitsland, een van de grootste financiële ondersteuners van het festival, hierbij afviel werd besloten dat de vier landen die het meest bijdragen (naast Duitsland ook Spanje, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk) elk jaar mochten deelnemen, ongeacht hun resultaten. Deze regel werd overigens pas in 1999 van kracht en geldt nog steeds, maar kwam in het geding na het festival van 2005 toen deze landen de vier slechtste resultaten behaalden.

Vanaf 1997 ging het songfestival verder met zijn tijd mee. Beslisten hiervoor de jury's (bestaande uit een mix van vakmensen en mensen die juist niets met de muziekwereld te maken hadden) over de te geven punten, vanaf nu waren het de mensen thuis die door middel van [[televoting]] per [[telefonie|telefoon]], en later ook per [[sms]], de winnaar konden aanduiden. In 1997 kon dit in slechts vijf landen, maar in [[1998]] deden bijna alle deelnemende landen hieraan mee, en sinds 2004 is televoting verplicht in alle landen.

=== Jaren 2000 ===
De volgende landen debuteerden in de [[2000-2009|jaren 2000]]:
* [[Letland]] ([[2000]]), [[Oekraïne]] ([[2003]]), [[Andorra]] ([[2004]]), [[Albanië]] (2004), [[Wit-Rusland]] (2004), [[Servië en Montenegro]] (2004), [[Bulgarije]] ([[2005]]), [[Republiek Moldavië|Moldavië]] (2005),[[Libanon]] (2005) [[Armenië]] ([[2006]]), [[Georgië]] ([[2007]]), [[Montenegro]] (2007), [[Servië]] (2007), [[Tsjechië]] (2007), [[Azerbeidzjan]] (2008), [[San Marino]] (2008).

In 2004 was er opnieuw een golf van nieuwe deelnemers en ook Monaco kwam na een lange afwezigheid weer terug. Om dit mogelijk te maken werd het reglement grondig herzien. Voortaan zou er een voorronde komen, enkele dagen voor het festival, waaruit de 10 beste liedjes zouden doorstoten naar de grote finale. De landen die het voorafgaande jaar bij de beste 10 waren geëindigd kregen gegarandeerde toegang tot de finale.

Het [[Eurovisiesongfestival 2004|festival van 2004]] werd gehouden op [[12 mei|12]] en [[15 mei]] in de Turkse stad [[Istanboel]] en gepresenteerd door [[Meltem Cumbul]] en [[Korhan Abay]]. Winnares was de Oekraïense zangeres [[Ruslana]] met ''Wild dances''. Opvallend is dat sinds de winnaar bepaald wordt door televoting, het visuele aspect, of de act, meer dan ooit van belang lijkt te zijn. Dit jaar was dat geen uitzondering: het winnende nummer werd gebracht met een wervelende dansshow. Nederland en België eindigden op dit songfestival in de lagere regionen (respectievelijk 20e en 22e plaats op 24 deelnemers in de finale) en moesten derhalve in 2005 aan de voorronde deelnemen.

Het festival in 2005 vond plaats in [[Kiev]] op [[19 mei|19]] en [[21 mei]]. Het was meteen ook een [[jubileum]], namelijk het 50ste Eurovisiesongfestival. Het evenement werd gewonnen door de Griekse [[Helena Paparizou]] met het nummer ''My number one''. Wederom waren er nieuwe deelnemende landen (zie boven). Hongarije was na een afwezigheid van 7 jaar weer terug. Libanon zou eigenlijk het derde debuterende land zijn, met het hooggeprezen Franse liedje ''Quand tout s'enfuit'' met zangeres [[Aline Lahoud]], maar Libanon wilde het liedje van Israël niet uitzenden omdat de Libanese omroep hier wettelijk niet toe gerechtigd is (zie ook: [[Libanon en het Eurovisiesongfestival]]). Volgens de reglementen echter moeten de deelnemende landen alle andere bijdragen uitzenden, zowel in de halve finale als in de finale. Ook Tsjechië zou voor het eerst deelnemen, maar liet reeds voor de diskwalificatie van Libanon verstek gaan. Daardoor was het aantal deelnemers uiteindelijk 39, een recordaantal.

Op [[22 oktober]] [[2005]] was er een 2,5 uur durende jubileumuitzending ''[[50 jaar Eurovisiesongfestival]]'' vanuit [[Kopenhagen]], waarbij enkele ex-deelnemers waaronder [[Johnny Logan]] en [[Dana International]] optraden. De Zweedse groep [[ABBA]] won dit festival met hun lied ''Waterloo''. ''Waterloo'' was in 1974 het winnende liedje van het Eurovisiesongfestival.

Ook in [[2006]] in [[Athene]] was er een debuterend land: [[Armenië]]. Dat land scoorde meteen een 8e plek en daarmee een direct ticket naar de finale van 2007. Winnaar werd de Finse band [[Lordi]]. Finland won het festival nooit eerder. Georgië zou dit jaar tevens een nieuwkomer zijn, maar de Georgische omroep gaf aan niet te kunnen voldoen aan de participatiekosten van €&nbsp;50&nbsp;000. Oostenrijk trok zich in 2006 terug omdat men het festival niet meer vindt passen bij de huidige Oostenrijkse muziekwereld. Voor meer over dit festival van 2006, zie: [[Eurovisiesongfestival 2006]].

In [[2007]] deed [[Georgië]] wel mee. Ook [[Tsjechië]] (zie ook: [[Tsjechië en het Eurovisiesongfestival]]) debuteerde in 2007. In [[2007]] kwamen ook [[Oostenrijk]] en [[Hongarije]] terug op het podium in [[Helsinki]]. Voor 2008 toonde San Marino interesse om te debuteren. [[Italië]] wilde in [[2008]] na 10 jaar afwezigheid terugkeren. In [[2007]] won [[Servië]] het Eurovisiesongfestival. Op deze manier bleef de traditie van de [[21e eeuw]] overeind: telkens won een land voor de eerste keer.

De editie van [[2008]] vond plaats in [[Belgrado]], [[Servië]]. Voor het eerst in de geschiedenis werden er twee halve finales gehouden: de eerste op dinsdag 20 mei, de tweede op donderdag 22 mei. De Nederlandse inzending, [[Hind Laroussi|Hind]] met het nummer ''Your heart belongs to me'', en ook de Belgische inzending, [[Ishtar (folkgroep)|Ishtar]] met ''O julissi'', sneuvelden tijdens de eerste avond. Nederland werd dertiende, België zeventiende. De finale werd gehouden op 24 mei en werd gewonnen door [[Rusland]]. Zanger [[Dima Bilan]], die al eerder namens Rusland meedeed, won met het nummer ''Believe''.

Voor de editie van [[2009]] in Moskou werd opnieuw een jury ingevoerd, die voor de helft van het totale aantal punten gaat meetellen (de andere helft blijft het resultaat van televoting). Winnaar werd [[Alexander Rybak]] met ''[[Fairytale]]'' met 387 punten, de hoogste score tot nog toe.

=== Jaren 2010 ===
Tijdens de editie van [[2010]] werd het optreden van Spanje verstoord door een fan die tussen de dansers ging zitten. Hierdoor werd op het einde van de reeks liedjes een herkansing voor de Spaanse inzending toegestaan. De uiteindelijke winnaar van het Eurovisiesongfestival 2010 was [[Lena Meyer-Landrut]] voor Duitsland.

In [[2011]] keert [[Italië]] terug na 13 jaar afwezigheid. Ook [[Hongarije]], [[Oostenrijk]] en [[San Marino]] keren terug. Met 43 deelnemende landen evenaart dit festival de recordeditie van [[2008]].

=== Aantal liedjes ===
Behalve bij het eerste festival, toen slechts zeven landen deelnamen, dingt per land één liedje mee. Door een groeiend aantal potentiële deelnemers is sinds 1993 gezocht naar verschillende manieren om het aantal deelnemers te beperken, zodat ook de Oostbloklanden die zich vanaf dat jaar aanmeldden mee konden doen zonder dat het programma te lang werd. Een liedje mag niet langer duren dan drie minuten.

=== Uitvoerende(n) ===
Het huidige reglement geeft aan dat per land maximaal zes uitvoerders op het podium mogen staan. Die moeten uiterlijk op 31 december van het jaar van deelname minimaal 16 jaar oud zijn. Er is geen restrictie voor wat betreft hun nationaliteit, zodat bijvoorbeeld de [[Canada|Canadese]] [[Céline Dion]] Zwitserland kon vertegenwoordigen. Ook enkele kleinere landen, zoals Monaco en Luxemburg, namen vaak hun toevlucht tot buitenlandse artiesten. In de periode van 1973 tot en met 1976 en vanaf 1999 is het toegestaan in elke willekeurige taal te zingen. Veel landen kiezen sindsdien voor het [[Engels]] omdat men vindt dat men in deze taal het publiek beter kan bereiken.

Artiesten die meer dan éénmaal deelnamen zijn onder meer [[Lys Assia]] (Zwitserland), [[Fud Leclerc]] (België), [[Louis Neefs]] (België), [[Peter, Sue & Marc]] (Zwitserland), [[Sandra Reemer]] (Nederland), [[Maggie MacNeal]] (Nederland), [[Anne-Marie David]] (Luxemburg / Frankrijk), [[Corry Brokken]] (Nederland), [[Edsilia Rombley]] (Nederland), [[Carola Häggkvist|Carola]] (Zweden), [[Jahn Teigen]] (Noorwegen), [[Domenico Modugno]] (Italië), [[Hot Eyes]] (Denemarken), [[Elena Paparizou]] (Griekenland), [[Ireen Sheer]] (Duitsland / Luxemburg), [[Katja Ebstein]] (Duitsland),[[Lena Meyer-Landrut]](Duitsland), [[Kirsti Sparboe]] (Noorwegen), [[Romuald Figuier|Romuald]] (Luxemburg / Monaco), [[Tommy Seebach]] (Denemarken), [[Udo Jürgens]] (Oostenrijk), [[Şebnem Paker]] (Turkije), [[Wind (band)|Wind]] (Duitsland), [[Chiara Siracusa]] (Malta), [[Karolina Gočeva]] (VJR Macedonië), [[Ich Troje]] (Polen), [[Anna Vissi]] (Griekenland / Cyprus), [[Evridiki]] (Cyprus), [[Elpida]] (Griekenland/Cyprus), [[Cliff Richard]] (Verenigde Koninkrijk), [[Selma Björnsdóttir]] (IJsland), [[Charlotte Perrelli]] (Zweden), [[Dima Bilan]] (Rusland), [[Gigliola Cinquetti]] (Italië), [[Feminnem]] (Bosnië-Herzegovina / Kroatië), [[Johnny Logan]] (Ierland), [[Sakis Rouvas]] (Griekenland), [[Niamh Kavanagh]] (Ierland) en [[Vicky Leandros]] (Luxemburg).

=== Landen die mogen deelnemen ===
{{Kolommen3|Kolom1=
'''Reeds deelgenomen:'''
* {{AL}}
* {{AM}}
* {{AZ}}
* {{BE}}
* {{BA}}
* {{BG}}
* {{CY}}
* {{DK}}
* {{DE}}
* {{EE}}
* {{FI}}
* {{FR}}
* {{GE}}
* {{GR}}
* {{HU}}
* {{IE}}
* {{IS}}
* {{IL}}
* {{IT}}
* {{HR}}
* {{LV}}
| Kolom2=
* {{LT}}
* {{LU}}
* {{MK}}
* {{MT}}
* {{MA}}
* {{MD}}
* {{MC}}
* {{ME}}
* {{NL}}
* {{NO}}
* {{UA}}
* {{AT}}
* {{PL}}
* {{PT}}
* {{RO}}
* {{RU}}
* {{SM}}
* {{RS}}
* {{SI}}
* {{SK}}
* {{ES}}
* {{CZ}}
| Kolom3=
* {{TR}}
* {{GB}}
* {{BY}}
* {{SE}}
* {{CH}}
'''Nog nooit deelgenomen:'''
* {{DZ}}
* {{EG}}
* {{JO}}
* {{LB}}
* {{LY}}
* {{LI}}
* {{TN}}
* {{VA}}
}}

===Landen die niet mogen deelnemen===
* {{AD}}: heeft op 8 november 2011 het lidmaatschap van de EBU beëindigd
* {{Kosovo-tijdelijk}}: RTK is nog geen lid van de EBU

{{clearall}}
== Jury ==
=== Een internationaal proces ===
De winnaar van het festival wordt bepaald door het geven van punten door ieder deelnemend land (sinds 1975 is dit 1 t/m 8, 10 en 12) aan hun tien favoriete liedjes. In alle landen geschiedt dit verplicht door middel van 50% televoting en 50% vakjury's. Iedere kijker kan telefonisch op het liedje van zijn of haar voorkeur stemmen. Deelnemende landen mogen niet op zichzelf stemmen. De kritiek hierop is dat de stemmen van kleine landen net zo zwaar wegen als van grote landen terwijl er minder mensen hebben gestemd.
De presentatoren roepen de juryvoorzitter van elk land via een satellietverbinding op. Deze geeft de punten door. Tot en met 2003 herhaalden de presentatoren de punten in het Frans en Engels, via de vaste structuur ''land'', ''aantal punten''. Dat gebeurde eerst in de taal waarin de punten werden gegeven en vervolgens opnieuw in de andere taal.
In 2004 en 2005 herhaalden de presentatoren de punten alleen in de andere taal dan waarin de punten zijn gegeven.
Vanaf 2006 verschijnen de punten 1 tot en met 7 op het score-overzicht. De punten 8, 10 en 12 worden door de woordvoerder van de jury gegeven. De presentator herhaalt de punten in de andere taal dan waarin de punten worden gegeven.

=== Landnamen ===
Bij het noemen van de punten hanteert men een internationale Engelse of Franse naam voor het land. Sinds 1997 is het verplicht om Nederland in het Engels als 'The Netherlands' aan te duiden. Dit om verwarring tussen 'Poland' en 'Holland' te voorkomen.

=== Nul punten ===
Omdat ieder land een aantal punten doorgeeft, gebeurt het slechts zelden dat een land geheel zonder punten blijft. Indien dit wel gebeurt, wordt dit aangeduid met de term ''nul points'', een samentrekking van het [[Frans]]e ''nul'' en het Engelse ''points'', de twee talen van de [[European Broadcasting Union|EBU]]. De volgende landen behaalden onder andere ''nul points'':

* In 1978 bleef [[Jahn Teigen]] puntloos voor Noorwegen.
* Oostenrijk kreeg zowel in 1988 als in 1991 geen enkel punt.
* In 2003 kreeg het duo Jemini voor het Verenigd Koninkrijk "nil points", wat voor consternatie in eigen land zorgde. Het duo overwoog als 'Nil Points' verder te gaan.
* In [[1962]] kregen [[De Spelbrekers]] geen punt voor Nederland; een jaar later bleef [[Annie Palmen]] met lege handen zitten.
* De Belg [[Fud Leclerc]] kreeg geen punten voor zijn inzending in 1962. Ook [[Lize Marke]] kreeg in 1965 niets voor haar Belgische inzending.
* In 1962 bleven naast [[België]] en [[Nederland]] de punten ook uit voor [[Oostenrijk]] en [[Spanje]].
* [[Piero Esteriore]] & [[The Musicstars]] konden in de halve finale van 2004 in Istanboel geen punten bemachtigen voor Zwitserland.
* [[Gipsy.cz]] kon in de eerste halve finale van 2009 in Moskou geen punten bemachtigen voor Tsjechië.

Er zijn in totaal 34 liedjes geweest die geen punten hebben gekregen. Noorwegen overkwam dit vier keer en is daarmee recordhouder. Noorwegen houdt overigens ook het record aan laatste plaatsen (10 keer, met 2004 als laatste maal).

== Organisatie ==
De eer van het organiseren van het Eurovisiesongfestival gaat naar de winnaar van het voorgaande jaar. Uitzondering hierop waren de festivals van 1957, 1960, 1963, 1972, 1974 en 1980.

Soms wordt gesuggereerd dat sommige landen kansloze deelnemers sturen omdat de kosten van het songfestival voor de organiserende omroep te hoog zouden zijn. Vele popgroepen en -zangers begonnen hun carrière met deelname aan het songfestival. Desondanks waren [[Nana Mouskouri]], [[Julio Iglesias]], [[Cliff Richard]], [[Olivia Newton-John]], [[ABBA]], [[Vicky Leandros]] en [[Céline Dion]] de enige deelnemers die werkelijk wereldfaam verkregen.

== Kritiek ==
Een veelgehoorde kritiek op het Eurovisiesongfestival is dat vaak clichéliedjes winnen. Ook zou de algehele kwaliteit van de liedjes niet hoog genoeg zijn. Liedjes die goed in het gehoor liggen of zich sterk onderscheiden van de norm zouden het goed doen.
De meest gehoorde kritiek in Nederland en België is dat buurlanden, landen die goed in Europa liggen of landen die vanwege hun politieke beslissingen negatief in de schijnwerpers staan, beïnvloed zouden worden door andere factoren dan alleen het niveau van het lied dat gezongen wordt. Een voorbeeld is dat Duitsland en Nederland elkaar weinig punten geven en doordat de vele kleinere Oost-Europese landen elkaar punten geven zijn West-Europese landen praktisch uitgesloten van deelname aan de finale. Ook geven landen met een grote Turkse gemeenschap, zoals Nederland, Duitsland, België, Frankrijk en Engeland vrijwel altijd 12 punten aan Turkije. Zo werden in 2007 de 10 gekozen plaatsen bezet door landen in de oostelijke helft van Europa, namelijk; [[Wit-Rusland]], [[Macedonië (land)|Macedonië]], [[Slovenië]], [[Hongarije]], [[Georgië]], [[Letland]], [[Servië]], [[Bulgarije]], [[Turkije]] en [[Moldavië (land)|Moldavië]]. O.a. Nederland, België, Oostenrijk, Zwitserland, Israël en Portugal (songfestivallanden die al van voor 1980 meedoen) werden al in de halve finale uitgeschakeld. Oostenrijk besloot zijn deelnames enkele jaren stop te zetten uit onvrede met het reglement. Het Eurovisiesongfestival zou een hoog kitschgehalte hebben, waardoor niemand meer naar het lied kijkt maar naar de act en zodoende wordt het gezien als schoolvoorbeeld van [[Camp (cultuuruiting)|camp]].

Een ander veel gehoord kritiekpunt is dat er (althans in de West-Europese landen) geen grote artiesten meer meedoen. Dit zou mede komen door het eerder genoemde kitscherige en Oost-Europese imago van het festival. Aan de andere kant kan men ook stellen dat deze afwezigheid de eerder genoemde punten nog verder versterkt, mede omdat Oost-Europese landen wèl met enige regelmaat artiesten sturen die bekend zijn in hun regio, of op zijn minst populair in eigen land.

=== Tegenreactie ===
Vanwege een steeds groter wordend verzet tegen de kitscherigheid van het songfestival ontstonden er in 2000 steeds meer tegenacties. Zo riepen verschillende websites in 2006 op om vooral op de groep Lordi te stemmen. Deze hardrockgroep zou het tegenovergestelde van de "zoetsappige kitsch" symboliseren, en won vervolgens ook het festival van dat jaar. Tevens eindigde een andere reactie op de kitsch, een inzending van Litouwen, op de zesde plaats. In de opvolgende jaren zouden steeds meer antiliederen worden ingezonden; voorbeelden zijn de inzending van Estland en Ierland in 2008.

== Prijzen ==
Naast het winnen van het Eurovisiesongfestival zijn er sinds 2002 nog de [[Marcel Bezençon Awards]] vernoemd naar de bedenker van het festival te winnen.
*''Press Award'' - bepaald door de geaccrediteerde media en pers.
*''Artistic Award'' - bepaald door de commentators van de deelnemende landen (tot en met 2009 door de oud-deelnemers van het festival)
*''Composer Award'' - bepaald door de componisten en tekstschrijvers van de liedjes van het betreffende jaar

Op internet worden diverse officieuze prijzen uitgereikt. De bekendste zijn de [[Barbara Dex Award]] (voor slechtste kleding) en de [[Alexandra Award]] (voor slechtste uitspraak).

== Winnaars ==
{{Zie hoofdartikel|Lijst van Eurovisiesongfestivalwinnaars}}
Het Eurovisiesongfestival is zeven keer gewonnen door [[Ierland (land)|Ierland]], dat daarmee recordhouder is. Als we tweede en derde plaatsen zouden meerekenen zou het Verenigd Koninkrijk tot nu toe het succesvolst zijn geweest: maar liefst 15 keer behaalde dit land de tweede plaats; het won vijf keer. Ook Frankrijk en Luxemburg wonnen vijf keer; Zweden en Nederland wonnen vier keer.

België won het festival in 1986, met ''J'aime la vie'' van [[Sandra Kim]]. Nederland won vier keer met; ''Net als toen'' door [[Corry Brokken]] ([[1957]]), ''Een beetje'' door [[Teddy Scholten]] ([[1959]]), ''De troubadour'' door [[Lenny Kuhr]] ([[1969]], gedeelde winst) en ''Ding-a-dong'' door [[Teach-In]] ([[1975]]). Aan het winnende liedje van [[Dana Scallon|Dana]] in 1970, ''All kinds of everything'', werkte het orkest o.l.v. [[Dolf van der Linden]] mee, en in 1985 wonnen de Noorse [[Bobbysocks]] met ''La det swinge'', een [[Eddy Ouwens]]-productie met een [[choreografie]] van [[Donald Jones]]. In 2001 won de groep Tanel Padar, [[Dave Benton]] & 2XL het liedjesfestival met "Everybody". Benton is een geboren Arubaan en zorgde hiermee toch voor Nederlands succes. Tevens was Estland de eerste Oost-Europese winnaar.

Van de landen die al meer dan 25 jaar meedoen wacht [[Portugal]] nog altijd op zijn eerste overwinning.

De succesvolste artiest is [[Johnny Logan]]. Deze won maar liefst drie maal het songfestival voor Ierland, waarvan twee keer als vertolker. De eveneens Ierse [[Brendan Graham]] en de Noorse [[Rolf Løvland]] componeerden beiden twee winnende liedjes. De [[Nederlands|Nederlander]] [[Willy van Hemert]] schreef twee keer een winnende tekst.

== Aantal overwinningen en georganiseerde festivals ==
[[Bestand:Eurovision winners map.png|{{largethumb}}|Eurovision Winners|450px|right|Aantal overwinningen per land]]
{| class="wikitable" style="font-size:95%"
|-
!Plaats
!Land
!Overwinningen
!Organisaties
|-
|1
|{{IE-esf}}
|7 ([[Eurovisiesongfestival 1970|1970]], [[Eurovisiesongfestival 1980|1980]], [[Eurovisiesongfestival 1987|1987]], [[Eurovisiesongfestival 1992|1992]], [[Eurovisiesongfestival 1993|1993]], [[Eurovisiesongfestival 1994|1994]], [[Eurovisiesongfestival 1996|1996]])
|7
|-
|rowspan="3" valign="top"|2
|{{FR-esf}}
|5 ([[Eurovisiesongfestival 1958|1958]], [[Eurovisiesongfestival 1960|1960]], [[Eurovisiesongfestival 1962|1962]], [[Eurovisiesongfestival 1969|1969]], [[Eurovisiesongfestival 1977|1977]])
|3
|-
|{{LU-esf}}
|5 ([[Eurovisiesongfestival 1961|1961]],[[Eurovisiesongfestival 1965|1965]], [[Eurovisiesongfestival 1972|1972]], [[Eurovisiesongfestival 1973|1973]], [[Eurovisiesongfestival 1983|1983]])
|4
|-
|{{GB-esf}}
|5 ([[Eurovisiesongfestival 1967|1967]], [[Eurovisiesongfestival 1969|1969]], [[Eurovisiesongfestival 1976|1976]], [[Eurovisiesongfestival 1981|1981]], [[Eurovisiesongfestival 1997|1997]])
|8
|-
|rowspan="2" valign="top"|5
|{{NL-esf}}
|4 ([[Eurovisiesongfestival 1957|1957]], [[Eurovisiesongfestival 1959|1959]], [[Eurovisiesongfestival 1969|1969]], [[Eurovisiesongfestival 1975|1975]])
|4
|-
|{{SE-esf}}
|4 ([[Eurovisiesongfestival 1974|1974]], [[Eurovisiesongfestival 1984|1984]], [[Eurovisiesongfestival 1991|1991]], [[Eurovisiesongfestival 1999|1999]])
|4
|-
|rowspan="2" valign="top"|7
|{{IL-esf}}
|3 ([[Eurovisiesongfestival 1978|1978]], [[Eurovisiesongfestival 1979|1979]], [[Eurovisiesongfestival 1998|1998]])
|2
|-
|{{NO-esf}}
|3 ([[Eurovisiesongfestival 1985|1985]], [[Eurovisiesongfestival 1995|1995]], [[Eurovisiesongfestival 2009|2009]])
|3
|-
|rowspan="5" valign="top"|9
|{{DK-esf}}
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1963|1963]], [[Eurovisiesongfestival 2000|2000]])
|2
|-
|{{DE-esf}}
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1982|1982]], [[Eurovisiesongfestival 2010|2010]])
|3
|-
|{{IT-esf}}
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1964|1964]], [[Eurovisiesongfestival 1990|1990]])
|2
|-
|{{ES-esf}}
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1968|1968]], [[Eurovisiesongfestival 1969|1969]])
|2
|-
|{{CH-esf}}
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1956|1956]], [[Eurovisiesongfestival 1988|1988]])
|2
|-
|rowspan="14" valign="top"|14
|{{AZ-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2011|2011]])
|0
|-
|{{BE-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 1986|1986]])
|1
|-
|{{EE-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2001|2001]])
|1
|-
|{{FI-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2006|2006]])
|1
|-
|{{GR-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2005|2005]])
|1
|-
|{{YUCS-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 1989|1989]])
|1
|-
|{{LV-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2002|2002]])
|1
|-
|{{MC-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 1971|1971]])
|0
|-
|{{UA-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2004|2004]])
|1
|-
|{{AT-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 1966|1966]])
|1
|-
|{{RU-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2008|2008]])
|1
|-
|{{RS-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2007|2007]])
|1
|-
|{{TR-esf}}
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2003|2003]])
|1
|}
Kijk voor meer informatie ook naar het artikel [[Statistieken van het Eurovisiesongfestival]].

== Officiële discografie ==
Sinds 2000 brengt de organisatie van het Eurovisiesongfestival een cd uit met alle inzendingen van het betreffende jaar. Vanaf 2004 verscheen er tevens een dvd met de inzendingen.

{| class="vatop"
|width="50%" |
=== Cd ===
* 2000: ''Eurovision Song Contest 2000 Stockholm'' Ariola/BMG - 776587 2 (24 tracks)
* 2001: ''Eurovision Song Contest Copenhagen 2001'' Ariola/BMG - (23 tracks)
* 2002: ''Eurovision Song Contest Estonia 2002'' Ariola/BMG - (24 tracks)
* 2003: ''Eurovision Song Contest Riga 2003'' EMI - 5843942 (26 tracks)
* 2004: ''Eurovision Song Contest Istanbul 2004'' EMI - 5770012 (36 tracks (2cd))
* 2005: ''Eurovision Song Contest Kiev 2005'' EMI - 3120022 (39 tracks (2cd))
* 2006: ''Eurovision Song Contest Athens 2006'' EMI - 3653692 (37 tracks (2cd))
* 2007: ''Eurovision Song Contest Helsinki 2007'' EMI -94639454 (42 tracks (2cd))
* 2008: ''Eurovision Song Contest Belgrado 2008'' EMI -921699726 (43 tracks (2cd))
* 2009: ''Eurovision Song Contest Moskou 2009'' EMI -969968020 (42 tracks (2cd))
* 2010: ''Eurovision Song Contest Oslo 2010'' EMI -964171722 (39 tracks (2cd))
* 2011: ''Eurovision Song Contest Düsseldorf 2011'' EMI - 0970562 (43 tracks (2cd))

|width="50%" |
=== Dvd ===
* 2004: ''Eurovision Song Contest Istanbul 2004'' EMI - 5994849 (36 clips (2dvd))
* 2005: ''Eurovision Song Contest Kiev 2005'' EMI - 3103159 (39 clips (2dvd))
* 2006: ''Eurovision Song Contest Athens 2006'' EMI - 3648309 (37 clips (2dvd))
* 2007: ''Eurovision Song Contest Helsinki 2007'' EMI - 94639454 (42 clips (2dvd))
* 2008: ''Eurovision Song Contest Belgrado 2008'' EMI - 94639454 (43 clips (2dvd))
* 2009: ''Eurovision Song Contest Moskou 2009'' EMI - 969968099 (42 clips (2dvd))
* 2010: ''Eurovision Song Contest Oslo 2010'' EMI - 969968099 (39 clips (2dvd))
|}

== Belgische inzendingen ==
{{Zie ook|Zie [[België op het Eurovisiesongfestival]] voor een overzicht.}}

België doet net als Nederland vanaf het eerste jaar mee, en moest alleen in [[Eurovisiesongfestival 1994|1994]], [[Eurovisiesongfestival 1997|1997]] en [[Eurovisiesongfestival 2001|2001]] verstek laten gaan, vanwege slechte resultaten in de voorafgaande jaren. De Belgische inzending wordt elk jaar afwisselend aangeduid of gekozen door de [[Vlaanderen|Vlaamse]] [[omroep]] ([[Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie|VRT]]) en de [[Franse Gemeenschap|Franstalige]] omroep ([[Radio-Télévision Belge de la communauté Française|RTBF]]). In [[Eurovisiesongfestival 2007|2007]] was het de beurt aan de laatste. Waar de RTBF al eens zorgde voor een Belgische winst dankzij [[Sandra Kim]], is het beste resultaat behaald door de [[Nederlands]]talige omroep een gedeelde zesde plaats, namelijk door [[Bob Benny]] ([[Eurovisiesongfestival 1959|1959]]) met het liedje ''Hou toch van mij''.
In [[Eurovisiesongfestival 2003|2003]] kende [[België]] een groot succes door met ''Sanomi'' van [[Urban Trad]] op de tweede plaats te eindigen na [[Sertab Erener|Sertab]]. Daardoor mocht België in [[Eurovisiesongfestival 2004|2004]] rechtstreeks in de finale, maar daar scoorde [[Xandee]] heel zwak. De daarop volgende vijf jaar wist België zich niet te plaatsen voor de finale, met als absolute dieptepunt van het decennium de voorlaatste plaats in de halve finale met één punt in 2009. In 2010 wist [[Tom Dice]] de ban te breken. België wist zich voor het eerst via de halve finale te plaatsen voor de grote finale. Tom Dice werd 6de in Oslo en dit was terwijl een Vlaamse overwinning - zoals eerder al aangehaald was de andere beste Vlaamse plaats in 1959 ook de zesde plaats, al namen er toen veel minder landen deel aan het Eurovisiesongfestival.

== Nederlandse inzendingen ==
{{Zie ook|Zie [[Nederland op het Eurovisiesongfestival]] voor een overzicht.}}

Nederland doet sinds [[Eurovisiesongfestival 1956|1956]] mee aan het songfestival. In [[1985]] en [[1991]] besloot de [[Nederlandse Omroep Stichting|NOS]] niet mee te doen aan het festival, omdat dit plaatsvond op [[4 mei]], de dag van de [[Dodenherdenking]]. Vanwege slechte resultaten in het voorafgaande jaar was Nederland er in [[1995]] en [[2002]] ook niet bij. De Nederlandse inzending wordt traditioneel gekozen in het [[Nationaal Songfestival]].

In 1986 werd het Eurovisiesongfestival uitgezonden door [[Veronica Omroep Organisatie|Veronica]], toen nog een [[publieke omroep]].<ref>{{Youtube}} [http://www.youtube.com/watch?gl=NL&hl=nl&v=6zxaoAaEQXA ESC 1986: Eurovisie Logo Veronica (Nederland)]</ref> Het Nationaal Songfestival werd dat jaar wel door de NOS verzorgd. 

In [[Eurovisiesongfestival 2000|2000]] besloot de NOS de uitzending van het Songfestival om 22:00 uur te staken na de [[Vuurwerkramp Enschede|ontploffing van een vuurwerkopslagplaats in Enschede]]. Hierdoor kon het Nederlandse publiek ook niet aan de televoting meedoen.
In 2009 besloot de NOS te stoppen met het uitzenden. De TROS neemt dit over tot minimaal 2013.

=== Nationaal Songfestival ===
De Nederlandse voorronde voor het Eurovisiesongfestival is getiteld het '''[[Nationaal Songfestival]]'''. In 1956 werd deze voorronde voor het eerst gehouden. In de loop der jaren werd er voor vele verschillende formats gekozen om de Nederlandse inzending te bepalen.

== Junior Eurovisiesongfestival ==
{{Zie hoofdartikel|Junior Eurovisiesongfestival}}
Denemarken hield oorspronkelijk in 2000 een songfestival voor kinderen en organiseerde daarna een Noord-Europees Kindersongfestival. De [[European Broadcasting Union|EBU]] zag opnamen van de show en besloot er een officieel festival van te maken.

Vanaf 2003 wordt er ook een Eurovisiesongfestival voor kinderen gehouden genaamd [[Junior Eurovisiesongfestival]].

== Externe links ==
* [http://www.eurovision.tv/ Website van het Eurovisiesongfestival]
* [http://www.songfestival.nl/ Website van het Eurovisiesongfestival in Nederland]
* [http://www.esc-history.com/countries-selections.asp Informatie over deelnemers en nationale finales]
* {{Youtube}} [http://www.youtube.com/results?search_query=Eurovision+Song+Contest+full+contest&oq=Eurovision+Song+Contest+full+contest&aq=f&aqi=g1&aql=&gs_l=youtube.12..0.66972.73700.0.76774.2.2.0.0.0.0.191.368.0j2.2.0...0.0.wLsf9eOg3X4 Eurovision Song Contest (full contest)]
{{Commonsklein|Category:Eurovision}}
{{Bron|bronvermelding=
<div class="plainlinks">
{{References}}</div>   
}}
{{Navigatie Eurovisiesongfestival}}
{{Navigatie landen Eurovisiesongfestival}}
{{Navigatie europreselectie}}

[[Categorie:Muziekprogramma]]
[[Categorie:Eurovisiesongfestival| ]]
[[Categorie:Televisieprogramma uit 1956]]
[[Categorie:Programma van één]]
[[Categorie:Programma van de TROS]]