http://nl.wikisage.org/w/api.php?action=feedcontributions&user=Mdd&feedformat=atomWikisage - Gebruikersbijdragen [nl]2024-03-19T13:52:22ZGebruikersbijdragenMediaWiki 1.41.0http://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Ben_Vollers&diff=358000Ben Vollers2024-01-16T13:01:18Z<p>Mdd: Update data</p>
<hr />
<div>{{Infobox kunstenaar<br />
| naam = Ben Vollers<br />
| afbeelding =<br />
| onderschrift = <br />
| volledige naam = J. B. M. Vollers <br />
| bijnaam = <br />
| pseudoniem = <br />
| geboren = [[14 mei]] [[1947]] te [[Amsterdam]]<br />
| overleden = [[28 december]] [[2023]] te [[Amsterdam]]<br />
| land = <br />
| nationaliteit = Nederlands<br />
| beroep = Beeldend kunstenaar<br />
| signatuur = <br />
| jaren-actief = Sinds 1989<br />
| periode = <br />
| stijl = <br />
| bekende-werken = <br />
| RKD = 95457<br />
| website = http://www.benvollers.com<br />
}}<br />
'''J.B.M. (Ben) Vollers''' ([[Amsterdam]], [[14 mei]] [[1947]] - idem, [[28 december]] [[2023]]<ref>[https://twitter.com/norski/status/1744339991797645463?ref_src=twsrc%5Etfw Ben Vollers funeral this afternoon. RIP] op norski@norski op X, vh Twitter.</ref>) was een Nederlands [[beeldend kunstenaar]], actief als [[schilder]] en [[keramist]].<ref name="rkd">[https://rkd.nl/nl/explore/artists/95457 Ben Vollers, man / Nederlands, schilder, keramist]. Geraadpleegd 21.07.2019.</ref><br />
<br />
== Levensloop ==<br />
Vollers is geboren en opgegroeid in [[Amsterdam]]. In 1988 studeerde hij op 41-jarige leeftijd af aan de [[Universiteit van Amsterdam]]. In 1993 studeerde hij nog een jaar aan de [[Nieuwe Academie Utrecht]], de zaterdagacademie voor beeldende kunsten.<ref name="rkd"/><br />
<br />
In 1988 was Vollers als [[autodidact]] begonnen als kunstenaar in Amsterdam. Hij schildert zowel op doek als op papier in een abstracte stijl. De titels verwijzen veelal naar historische thema's uit de [[klassieke oudheid]] en latere ontwikkeling in [[Europa]]. Na 2007 heeft hij enige jaren samen met [[Fons Heijnsbroek]] gezamenlijk een serie abstracte werken gemaakt onder de naam ''BenFo.''<ref name="rkd"/> <br />
<br />
Met een negental kunstenaars richtte hij in 2002 de Amsterdamse kunstenaarsgroep 'Art-abstract' op, met o.a. met [[Daan Lemaire]]. Daarnaast werd hij in 2003 lid van de kunstenaarsgroep 'De Onafhankelijken.'<ref name="rkd"/><br />
<br />
Het werk van Vollers is in het bezit van particulieren en bedrijven als een apotheek, een huisartsenpraktijk, en het Sociaal Fonds Bouwnijverheid. daarnaast is er ook werk van hem in bezit van het Museum van Avallonnais in [[Avallon]].<ref name="CV 2019">[http://www.benvollers.com/curriculum-vitae-ben-vollers/ Curriculum Vitae Ben Vollers] op ''benvollers.com,'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref><br />
<br />
== Werk ==<br />
Over zijn eigen werk stelde Ben Vollers: <br />
<br />
:"In mijn werk geef ik vaak tijdloze en universele stemmingen weer in abstracte beelden die voortkomen uit een persoonlijke belevingswereld. Ik ben gefascineerd door oude culturen en mediterrane invloeden. Mijn werk verwijst naar landschappen, industrie, werk van vroegere schilders en onbekende rituelen. Mijn werkwijze kan men intuïtief noemen – een wisselwerking tussen innerlijke emotionele verkenning en louter picturale overweging."<ref>[http://www.deonafhankelijken.nu/vollers-ben/ Vollers Ben – Kunstenaarsvereniging de Onafhankelijken], op ''deonafhankelijken.nu,'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref><br />
<br />
== Exposities, een selectie ==<br />
* 1986. ''Galerie 30.'' Amsterdam.<ref>Caroline van Dullemen, "[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010471583:mpeg21:a0075 Er zit muziek in Galerie 30]". ''De waarheid,'' Amsterdam, 09-08-1986. Geraadpleegd op Delpher op 21-07-2019.</ref><br />
* 1989-90: ''[[Galerie Time is Art]],'' Leiden.<ref name="CV 2019"/><br />
* 1994: ''[[Galerie Vlasblom]]'', Arnhem.<ref name="CV 2019"/><br />
* 1996: ''[[Galeria Propitia]]'', Leiden.<ref name="CV 2019"/><br />
* 1998: ''[[Galerie Kadijkveste]]'', Amsterdam.<ref name="CV 2019"/><br />
* 2001: Groepsexpositie ''[[Vermeulen Art Gallery]]'', Loosdrecht.<ref name="CV 2019"/><br />
* 2003: Groepsexpositie Art-Abstract, Amsterdam.<ref name="CV 2019"/><br />
* 2005: Soloexpositie Denys Garnier, Avallon, Frankrijk.<ref name="CV 2019"/><br />
* 2012: Groepsexpositie, Kadekunst & Atelier PS, Björksebo, Zweden (uitwisseling).<ref name="CV 2019"/><br />
* 2016: Groepsexpositie, Huid, De Onafhankelijken Loods 6, Amsterdam.<ref name="CV 2019"/><br />
<br />
== Externe links ==<br />
* [http://www.benvollers.com/ benvollers.com] <br />
{{Bron|bronvermelding=<br />
{{References|2}} <br />
}}<br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Vollers, Ben}}<br />
[[Categorie:Nederlands kunstenaar]]<br />
[[Categorie:Geboren in Schiedam]]<br />
[[Categorie:Geboren in 1951]]<br />
[[Categorie:Geboren op 22 december]]<br />
[[Categorie:Overleden in 2023]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Fons_Heijnsbroek&diff=348075Fons Heijnsbroek2023-04-29T12:14:35Z<p>Mdd: Correctie(s)</p>
<hr />
<div>{{Infobox kunstenaar<br />
| naam = Fons Heijnsbroek<br />
| afbeelding =<br />
| onderschrift = <br />
| volledige naam = Alphonsus Gerardus Maria Heijnsbroek <br />
| bijnaam = <br />
| pseudoniem = FotoDutch<br />
| geboren = [[22 december]] [[1951]] te [[Schiedam]]<br />
| overleden = <br />
| land = <br />
| nationaliteit = Nederlands<br />
| beroep = Beeldend kunstenaar<br />
| signatuur = <br />
| jaren-actief = Sinds 1987<br />
| periode = <br />
| stijl = <br />
| bekende-werken = <br />
| RKD = 94194<br />
| website = https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/<br />
}}<br />
'''Alphonsus Gerardus Maria (Fons) Heijnsbroek''' ([[Schiedam]], [[22 december]] [[1951]]) is een Nederlands [[beeldend kunstenaar]], actief als [[schilder]] en [[tekenaar]],<ref name="rkd">[https://rkd.nl/nl/explore/artists/94194 Fons Heijnsbroek, man / Nederlands, schilder, tekenaar], op rkd.nl. Geraadpleegd 21.07.2019.</ref> [[blogger]], schrijver op [[Wikipedia]] en [[kunsthistoricus]]. <br />
<br />
== Levensloop ==<br />
Heijnsbroek is geboren en opgegroeid in [[Schiedam]], en studeerde van 1984 tot 1986 aan de kunstacademie [[Artibus]] te Utrecht in de richting autonoom schilderen. Hij verliet de opleiding vroegtijdig.<ref name="kunstbus">[https://www.kunstbus.nl/kunst/fons+heijnsbroek.html Fons Heijnsbroek] op kunstbus.nl, laatst bewerkt op 14-04-2008.</ref> Rond 1984 verhuisde hij naar [[Amsterdam]], waar hij sindsdien woont en werkt.<ref name="rkd"/> <br />
<br />
In 1984 in Amsterdam begon Heijnsbroek met realistisch werk van o.a. stadstaferelen, waarbij hij met meerdere stijlen experimenteerde.<ref>[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/kunstwerken/277867945_1984+Amsterdam.html#.XTQ0sugzaCg 1984, figuratief op papier, o.a. Amsterdam] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref> In de jaren 1990 is hij abstracter gaan werken in een abstract-expressionistische stijl. Tot in het begin van het nieuwe millennium schilderde hij ook olie- als acrylschilderijen, maar vanaf 2002 beperkte hij zich tot overwegend gouaches op papier.<ref name="kunstbus"/> Vanaf 2007 werkte hij een paar jaar samen met [[Ben Vollers]] en realiseerde, daarbij een serie kleurige en abstract-expressionistische schilderijen,<ref>[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/kunstwerken/368134_BenFo+%3D+Ben+%26+Fons.html#.XTRN_ugzaCg Grote abstracte moderne schilderijen van Benfo - gezamenlijke schilderijen] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref> <br />
<br />
In Amsterdam nam Heijnsbroek het initiatief tot oprichting van het Platform Abstracte Kunst,<ref name="kunstbus"/> voor de promotie van abstract werkende [[beeldend kunstenaar]]s. Met de jaren voerde hij opdrachten uit en verkocht werk in aan Amsterdam aan het Project Management Bureau, het Sociaal Agogisch Centrum, Amsterdam Thuiszorg, het Kunst in Bedrijf, en het SBK. In Antwerpen leverde hij werk aan Mercedes Benz BV, en verder verkocht hij werd aan en via Galerie Jos Artin Amsterdam, de Kunstuitleen het Gooi in Hilversum, en galerie Artwellness in België.<ref name="kunstbus"/><br />
<br />
=== Familie ===<br />
Een zoon van Heynsbroek, Arjan Heynsbroek en werkzaam als technisch tekenaar en werkvoorbereider, heeft rond 2012 met hem meegewerkt aan het ontwerp van een luchtbrug. Voor dit ontwerp waren twee locaties uitgekozen, tussen de twee Maasvlaktes of op het Malieveld in Den Haag.<ref>[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/kunstwerken/16669352_%2A%2A%2A%2A+Skywalk+design.html#.XTROregzaCg Skywalk: voorstel voor een luchtpad boven de Maasvlakte met uitzicht op de havens van Rotterdams] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref><br />
<br />
== Exposities, een selectie ==<br />
Sinds 1987 heeft Heijnsbroek deelgenomen in een groepsexposities en enige solo-exposities in binnen- en buitenland.<ref>Voor een volledig overzicht, zie [https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/index/13350564_CV+en+Exposities.html#.XTRsfugzaCg CV - exposities en aankopen van abstracte kunstenaar Fons Heijnsbroek] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref> Een selectie:<br />
* 2009. ''Fons Heijnsbroek - Gouaches.'' Galerie Thyencamp, Laaghalerveen, Drenthe.<ref>[https://web.archive.org/web/20120119111835/http://galerie.thyencamp.nl/nl/Kunstenaars-2009/fons-heijnsbroek-gouaches.html ''Fons Heijnsbroek - Gouaches].'' op ''galerie.thyencamp.nl,'' 2009 op archive.org, 2023.</ref><ref>[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/index/351088521_Interview%2C+2009.html#.ZE0IknZByCg Lang interview met Fons Heijnsbroek, 2009] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd, 29.04.2023.</ref><br />
* 2017. 1 september -29 september: Werken op papier (gouaches) in de kijk-etalage van Puntspatie, Grafische vormgeving, Amsterdam.<ref name="AMK 2017">[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/exposities.html#.XTQs6-gzaCg Fons Heijnsbroek: Eerdere exposities], op ''abstracte-moderne-kunst.nl,'' 2017. Geraadpleegd 21 juli 2019.</ref><br />
* 2017. 4 juni - 12 september: Stad op de Schop – in recente foto’s van Amsterdam, Straatvitrines aan de Sint Antoniesbreestraat, Amsterdam<ref name="AMK 2017"/> <br />
* 2017. 26 mei - 3 augustus: DOORKIJK - schilderijen en abstracte gouaches op papier, centrum De Roos te Amsterdam<ref name="AMK 2017"/> <br />
<br />
== Externe links ==<br />
* [https://www.abstracte-moderne-kunst.nl Fons Heijnsbroek] <br />
<br />
{{Bron|bronvermelding=<br />
{{References|2}} <br />
}}<br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Heijnsbroek, Alphonsus}}<br />
[[Categorie:Nederlands kunstenaar]]<br />
[[Categorie:Wikipediapersoon]]<br />
[[Categorie:Geboren in Schiedam]]<br />
[[Categorie:Geboren in 1951]]<br />
[[Categorie:Geboren op 22 december]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Fons_Heijnsbroek&diff=348074Fons Heijnsbroek2023-04-29T12:13:35Z<p>Mdd: Iets meer data + bron(nen)</p>
<hr />
<div>{{Infobox kunstenaar<br />
| naam = Fons Heijnsbroek<br />
| afbeelding =<br />
| onderschrift = <br />
| volledige naam = Alphonsus Gerardus Maria Heijnsbroek <br />
| bijnaam = <br />
| pseudoniem = FotoDutch<br />
| geboren = [[22 december]] [[1951]] te [[Schiedam]]<br />
| overleden = <br />
| land = <br />
| nationaliteit = Nederlands<br />
| beroep = Beeldend kunstenaar<br />
| signatuur = <br />
| jaren-actief = Sinds 1987<br />
| periode = <br />
| stijl = <br />
| bekende-werken = <br />
| RKD = 94194<br />
| website = https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/<br />
}}<br />
'''Alphonsus Gerardus Maria (Fons) Heijnsbroek''' ([[Schiedam]], [[22 december]] [[1951]]) is een Nederlands [[beeldend kunstenaar]], actief als [[schilder]] en [[tekenaar]],<ref name="rkd">[https://rkd.nl/nl/explore/artists/94194 Fons Heijnsbroek, man / Nederlands, schilder, tekenaar], op rkd.nl. Geraadpleegd 21.07.2019.</ref> [[blogger]], schrijver op [[Wikipedia]] en [[kunsthistoricus]]. <br />
<br />
== Levensloop ==<br />
Heijnsbroek is geboren en opgegroeid in [[Schiedam]], en studeerde van 1984 tot 1986 aan de kunstacademie [[Artibus]] te Utrecht in de richting autonoom schilderen. Hij verliet de opleiding vroegtijdig.<ref name="kunstbus">[https://www.kunstbus.nl/kunst/fons+heijnsbroek.html Fons Heijnsbroek] op kunstbus.nl, laatst bewerkt op 14-04-2008.</ref> Rond 1984 verhuisde hij naar [[Amsterdam]], waar hij sindsdien woont en werkt.<ref name="rkd"/> <br />
<br />
In 1984 in Amsterdam begon Heijnsbroek met realistisch werk van o.a. stadstaferelen, waarbij hij met meerdere stijlen experimenteerde.<ref>[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/kunstwerken/277867945_1984+Amsterdam.html#.XTQ0sugzaCg 1984, figuratief op papier, o.a. Amsterdam] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref> In de jaren 1990 is hij abstracter gaan werken in een abstract-expressionistische stijl. Tot in het begin van het nieuwe millennium schilderde hij ook olie- als acrylschilderijen, maar vanaf 2002 beperkte hij zich tot overwegend gouaches op papier.<ref name="kunstbus"/> Vanaf 2007 werkte hij een paar jaar samen met [[Ben Vollers]] en realiseerde, daarbij een serie kleurige en abstract-expressionistische schilderijen,<ref>[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/kunstwerken/368134_BenFo+%3D+Ben+%26+Fons.html#.XTRN_ugzaCg Grote abstracte moderne schilderijen van Benfo - gezamenlijke schilderijen] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref> <br />
<br />
In Amsterdam nam Heijnsbroek het initiatief tot oprichting van het Platform Abstracte Kunst,<ref name="kunstbus"/> voor de promotie van abstract werkende [[beeldend kunstenaar]]s. Met de jaren voerde hij opdrachten uit en verkocht werk in aan Amsterdam aan het Project Management Bureau, het Sociaal Agogisch Centrum, Amsterdam Thuiszorg, het Kunst in Bedrijf, en het SBK. In Antwerpen leverde hij werk aan Mercedes Benz BV, en verder verkocht hij werd aan en via Galerie Jos Artin Amsterdam, de Kunstuitleen het Gooi in Hilversum, en galerie Artwellness in België.<ref name="kunstbus"/><br />
<br />
=== Familie ===<br />
Een zoon van Heynsbroek, Arjan Heynsbroek en werkzaam als technisch tekenaar en werkvoorbereider, heeft rond 2012 met hem meegewerkt aan het ontwerp van een luchtbrug. Voor dit ontwerp waren twee locaties uitgekozen, tussen de twee Maasvlaktes of op het Malieveld in Den Haag.<ref>[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/kunstwerken/16669352_%2A%2A%2A%2A+Skywalk+design.html#.XTROregzaCg Skywalk: voorstel voor een luchtpad boven de Maasvlakte met uitzicht op de havens van Rotterdams] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref><br />
<br />
== Exposities, een selectie ==<br />
Sinds 1987 heeft Heijnsbroek deelgenomen in een groepsexposities en enige solo-exposities in binnen- en buitenland.<ref>Voor een volledig overzicht, zie [https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/index/13350564_CV+en+Exposities.html#.XTRsfugzaCg CV - exposities en aankopen van abstracte kunstenaar Fons Heijnsbroek] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd 21.07.2019.</ref> Een selectie:<br />
* 2009. ''Fons Heijnsbroek - Gouaches].'' Galerie Thyencamp, Laaghalerveen, Drenthe.<ref>[https://web.archive.org/web/20120119111835/http://galerie.thyencamp.nl/nl/Kunstenaars-2009/fons-heijnsbroek-gouaches.html ''Fons Heijnsbroek - Gouaches.'' op ''galerie.thyencamp.nl,'' 2009 op archive.org, 2023.</ref><ref>[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/index/351088521_Interview%2C+2009.html#.ZE0IknZByCg Lang interview met Fons Heijnsbroek, 2009] op ''abstracte-moderne-kunst.nl.'' Geraadpleegd, 29.04.2023.</ref><br />
* 2017. 1 september -29 september: Werken op papier (gouaches) in de kijk-etalage van Puntspatie, Grafische vormgeving, Amsterdam.<ref name="AMK 2017">[https://www.abstracte-moderne-kunst.nl/exposities.html#.XTQs6-gzaCg Fons Heijnsbroek: Eerdere exposities], op ''abstracte-moderne-kunst.nl,'' 2017. Geraadpleegd 21 juli 2019.</ref><br />
* 2017. 4 juni - 12 september: Stad op de Schop – in recente foto’s van Amsterdam, Straatvitrines aan de Sint Antoniesbreestraat, Amsterdam<ref name="AMK 2017"/> <br />
* 2017. 26 mei - 3 augustus: DOORKIJK - schilderijen en abstracte gouaches op papier, centrum De Roos te Amsterdam<ref name="AMK 2017"/> <br />
<br />
== Externe links ==<br />
* [https://www.abstracte-moderne-kunst.nl Fons Heijnsbroek] <br />
<br />
{{Bron|bronvermelding=<br />
{{References|2}} <br />
}}<br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Heijnsbroek, Alphonsus}}<br />
[[Categorie:Nederlands kunstenaar]]<br />
[[Categorie:Wikipediapersoon]]<br />
[[Categorie:Geboren in Schiedam]]<br />
[[Categorie:Geboren in 1951]]<br />
[[Categorie:Geboren op 22 december]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Hans_Wiegel&diff=345351Hans Wiegel2023-03-05T11:58:15Z<p>Mdd: /* Privéleven */ + link(s)</p>
<hr />
<div>{{Infobox politicus Nederland<br />
| naam = Hans Wiegel<br />
| afbeelding = Hans Wiegel 1977 (1).jpg<br />
| afbeeldingbreedte = 250px<br />
| onderschrift = Hans Wiegel in 1977<br />
| volledige naam = <br />
| geboren = [[16 juli]] [[1941]]<br />
| geboorteplaats = [[Amsterdam]] ([[Noord-Holland]])<br />
| overleden = <br />
| overlijdensplaats = <br />
| huidige functie = <br />
| sinds = <br />
| partij = [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] <small>(vanaf 1963)</small><br />
| religie = <br />
| titulatuur = [[Kandidaats|cand.]]<br />
| alma mater = [[Universiteit van Amsterdam]]<br />
| tijdvak1 = 1967–1977 <br /> 1981–1982<br />
| functie1 = Lid [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]]<br />
| tijdvak2 = 1971–1977 <br /> 1981–1982<br />
| functie2 = [[Fractievoorzitter]] [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]]<br />
| tijdvak3 = 1971–1982<br />
| functie3 = [[Lijst van partijleiders van de VVD|Partijleider van de VVD]]<br />
| tijdvak4 = 1977–1981<br />
| functie4 = [[Lijst van Nederlandse ministers van Binnenlandse Zaken|Minister van Binnenlandse Zaken]]<br />
| tijdvak5 = 1977–1981<br />
| functie5 = [[Vicepremier (Nederland)|Vicepremier]]<br />
| tijdvak6 = 1982–1994<br />
| functie6 = [[Lijst van gouverneurs en commissarissen van de Koning in Friesland|Commissaris van de Koningin van Friesland]]<br />
| tijdvak7 = 1995–2000<br />
| functie7 = Lid [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|Eerste Kamer]]<br />
| handtekening = Hans Wiegel Signature.png<br />
| website = https://www.parlement.com/id/vg09llcz55yq/h_hans_wiegel<br />
}}<br />
<br />
'''Hans Wiegel''' ([[Amsterdam]], [[16 juli]] [[1941]]) is een voormalig [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederlands]] [[politicus]] van de [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie]] (VVD). Wiegel was [[Lijst van partijleiders van de VVD|partijleider van de VVD]] van 1971 tot 1982 en was [[lijsttrekker]] voor de [[Tweede Kamerverkiezingen 1977|Tweede Kamerverkiezingen van 1977]] en [[Tweede Kamerverkiezingen 1981|1981]]. Hij was lid van de Tweede Kamer van 1967 tot 1977 en fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer van 1971 tot 1977 en [[Lijst van Nederlandse ministers van Binnenlandse Zaken|minister van Binnenlandse Zaken]] en [[Vicepremier (Nederland)|vicepremier]] in het [[Kabinet-Van Agt I]] van 1977 tot 1981 en wederom fractievoorzitter in de Tweede Kamer van 1981 tot 1982. Wiegel was later [[Lijst van gouverneurs en commissarissen van de Koning in Friesland|commissaris van de Koningin van Friesland]] van 1982 tot 1994 en lid van de Eerste Kamer van 1995 tot 2000.<br />
<br />
==Afkomst en opleiding==<br />
Wiegel is de zoon van Wilhelm Wiegel (1913-1989) en Sophia Maria Alberdina Smolenaars (1915-2007). Zijn vader was [[Interieurarchitect|binnenhuisarchitect]], bezat een [[meubelmaker]]sbedrijf en was tevens [[aannemer]].<br />
<br />
Wiegel zat in Amsterdam op de openbare [[Basisonderwijs in Nederland|lagere]] Potgieterschool, vervolgens van 1953 tot 1959 op het [[Gemeentelijk Gymnasium (Hilversum)|Gemeentelijk Gymnasium]] in [[Hilversum]], waar hij de [[Exacte wetenschap|B]]-richting volgde. Daarna studeerde hij van 1959 tot 1965 aan de [[Universiteit van Amsterdam]] enige maanden [[Rechtsgeleerdheid|rechten]] en vervolgens [[Politicologie|politieke wetenschappen]] waarin hij zijn [[kandidaats]]examen behaalde. Hij was korte tijd lid van het [[ASC/AVSV|Amsterdams Studentencorps]] (A.S.C.) bij het pas opgerichte dispuutgenootschap E.N.E.R.G.I.A. met als dispuutsnaam Wammes.<br />
<br />
==Politieke carrière==<br />
[[Bestand:Hans Wiegel (1968).jpg|thumb|left|200px|Hans Wiegel in 1968]]<br />
[[Bestand:Fractievoorzitters Joop den Uyl (links, PvdA) en Hans Wiegel (VVD) in gesprek, Bestanddeelnr 925-6856.jpg|thumb|left|220px|[[Joop den Uyl]] en Hans Wiegel in de Tweede Kamer op 22 juni 1972.]]<br />
Wiegel begon zijn politieke loopbaan als interim-[[penningmeester]] bij de Gooise [[Jongerenorganisatie Vrijheid en Democratie|JOVD]], de jongerenorganisatie gelieerd aan de VVD, en stroomde binnen korte tijd door tot [[voorzitter]] van de afdeling [[Het Gooi|'t Gooi]]. Na in 1965 landelijk voorzitter van de JOVD te zijn geworden, ging hij in 1967 voor de VVD naar de [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]]. Zijn politieke [[Mentor (begeleider)|mentor]] in die tijd was de bekende VVD-[[Eerste Kamer der Staten-Generaal|senator]] [[Harm van Riel]].<br />
<br />
In 1971 bracht hij het tot voorman van de VVD en in 1972 was hij [[lijsttrekker]] voor de partij tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. Hij werd bekend als een vurig bestrijder van het [[kabinet-Den Uyl]] dat hij onder andere verweet te veel geld uit te geven. Hij hield in de Tweede Kamer felle redevoeringen tegen toenmalig [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]-[[Premier (regeringsleider)|premier]] [[Joop den Uyl]]. <br />
<br />
Den Uyl en Wiegel golden destijds als elkaars tegenpolen, en uit Wiegels [[retoriek]] werd vooral bekend zijn smalende onthulling waarbij hij tijdens de aanloop naar de [[Tweede Kamerverkiezingen 1972]] de lachers op zijn hand kreeg, tijdens een zeer druk bezocht, 'legendarisch' geworden debat voor studenten met Den Uyl in Congrescentrum Het Tehuis in Groningen in oktober 1972 "Sinterklaas bestáát! Daar zit-ie, achter de tafel!", wijzend op Den Uyl en zinspelend op de hevig bekritiseerde PvdA-standpunten over de [[verzorgingsstaat]] en het programma [[Keerpunt '72]], een moment dat werd vastgelegd door een cameraploeg van het tv-actualiteitenprogramma [[Achter het Nieuws (Nederland)| Achter het Nieuws]]. <ref>''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011016473:mpeg21:a0073 Ongewild klappen voor Vara-camera]'', Nieuwsblad van het Noorden, 24 oktober 1972</ref>. Wiegel ontwikkelde zich in de jaren 70 als de gevatte woordvoerder van de [[Oppositie (politiek)|oppositie]] van het kabinet-Den Uyl en als de sterke tegenspeler die het opnam tegen premier Den Uyl. <ref>[https://www.trouw.nl/nieuws/hoe-wiegel-sinterklaas-voor-z-n-politieke-karretje-spande~b71d0012/ ''Hoe Wiegel Sinterklaas voor z'n politieke karretje spande'' (datering verkeerd: moet zijn oktober 1972)]</ref><br />
<br />
[[Bestand:Verkiezingscampagne voor de Tweede Kamer.ogv|start=2:42|end=3:33|thumbtime=3:30|thumb|[[Polygoon-journaal]]-impressie van de [[verkiezingscampagne]]s voor de [[Tweede Kamerverkiezingen 1977|Tweede Kamerverkiezingen van 1977]]. Hans Wiegel op campagne voor de [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]].]]<br />
In het [[kabinet-Van Agt I|eerste kabinet-Van Agt]] was Wiegel [[minister]] van [[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Binnenlandse Zaken]] en vice-premier. Als minister was Wiegel onder meer verantwoordelijk voor [[wet]]ten waarin zaken zoals het rechtstreeks kunnen kiezen van Nederlandse leden van het [[Europees Parlement]], het instellen van de [[Nationale ombudsman]] en het verplicht stellen van een [[Gemeente (bestuur)|Gemeentelijk]] [[rampenplan]] werden geregeld.<br />
<br />
Na zijn periode als minister, en een korte tijd in de Tweede Kamer, vertrok Wiegel uit de landelijke politiek om per 16 juni 1982 commissaris van de Koningin in de [[provincie]] [[Friesland]] te worden. Deze functie vervulde hij 12 jaar. Hij kreeg de bijnamen ''Het [[orakel]] uit [[Leeuwarden (stad)|Ljouwert]]'' (of Leeuwarden) en ''De grote [[IJsmeester|ijsmeester]]''.<br />
<br />
In 1986 weigerde Wiegel, onder druk van de Friese Staten, een tijdelijke terugkeer naar Den Haag als minister van Binnenlandse Zaken in het [[kabinet-Lubbers I|eerste kabinet Lubbers]], na de plotselinge dood van [[Koos Rietkerk]]. Ook in 1993 en 2002 heeft hij nog eens een rentree overwogen.<br />
<br />
===Nacht van Wiegel===<br />
[[Bestand:Minister Wiegel haalt premier Nederlandse Antillen Rozendal, Bestanddeelnr 929-5441.jpg|thumb|left|220px|[[Lijst van premiers van de Nederlandse Antillen|Premier van de Nederlandse Antillen]] [[Boy Rozendal]] en Hans Wiegel tijdens een persconferentie op 26 januari 1978.]]<br />
[[Bestand:AhmadouAhidjoNL1979-3.jpg|thumb|left|220px|[[Lijst van presidenten van Kameroen|President van Kameroen]] [[Ahmadou Babatoura Ahidjo]] en Hans Wiegel bij het [[Catshuis]] op 5 juli 1979.]]<br />
Van 1995 tot 2000 was Wiegel lid van de [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|Eerste Kamer]]. Hij was in de nacht van 18 op 19 mei 1999 verantwoordelijk voor wat de ''[[Nacht van Wiegel]]'' is gaan heten toen hij tegen een wetsvoorstel voor een [[Volksraadpleging|correctief referendum]] stemde (naar eigen zeggen zou op de achtergrond zijn vrouw hierin een beslissende invloed hebben gehad). Na een debat van 16 uur werd het op 19 mei, 1:30 uur 's nachts, in stemming gebracht. Alhoewel vooraf door velen werd gedacht dat het voorstel voldoende stemmen zou halen, bleek de tegenstem van Wiegel de nekslag. Wiegel was de enige overgebleven senator van vijf senatoren, die ook in 1997 tegen stemden en dreigden het referendum te verwerpen, die tegenstemde.<ref>[https://www.anderetijden.nl/programma/1/Andere-Tijden/aflevering/788/De-Nacht-van-Wiegel De Nacht van Wiegel] Andere Tijden, 20 maart 2019</ref> Dit leidde tot een korte [[kabinetscrisis]] van het [[kabinet-Kok II|tweede Paarse kabinet]].<br />
<br />
===Speculaties over zijn terugkeer===<br />
Sinds zijn aftreden als minister werd meerdere malen gespeculeerd over zijn terugkeer als leider van de VVD en een mogelijk premierschap, niet in de laatste plaats door het dagblad ''[[De Telegraaf]]''. Zelf onthulde Wiegel jaren later dat [[Pim Fortuyn]] in Wiegel een geschikte minister-president zag voor een coalitie van de LPF met VVD en CDA. Fortuyn zelf zou dan als fractieleider in de Tweede Kamer blijven. Door de moord op Fortuyn en de verkiezingswinst van het CDA ging dit plan niet door.<ref>[http://www.hpdetijd.nl/2011-07-06/hans-wiegel-ja-pim-fortuyn-vroeg-me-als-premier/ Hans Wiegel: 'Ja, Pim Fortuyn vroeg me als premier'], ''HP/De Tijd'', 6 juli 2011</ref><br />
<br />
Wiegel gaf ten slotte aan na de [[Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2006|gemeenteraadsverkiezingen in maart 2006]] een besluit te zullen nemen. Toen [[Jozias van Aartsen]] na de voor de VVD slecht verlopen gemeenteraadsverkiezingen terugtrad als fractievoorzitter van de VVD, en daarmee ook als premierkandidaat voor de [[Tweede Kamerverkiezingen 2006|verkiezingen van 2007]], maakte Wiegel de volgende ochtend bekend dat hij had besloten om redenen van 'persoonlijke en politieke aard' niet te zullen terugkeren in de politiek.<br />
<br />
Op 22 november 2007 zei Wiegel dat volgens hem de VVD op zou moeten gaan in een brede [[liberalisme|liberale]] beweging samen met de [[Partij voor de Vrijheid|PVV]] van [[Geert Wilders]], [[Trots op Nederland]] van [[Rita Verdonk]] en [[Democraten 66|D66]]. Behalve Verdonk was geen van de genoemde partijen voorstander van dit plan. Op 15 september 2009 herhaalde hij dergelijke bewoordingen in het ochtendbulletin ''Goedemorgen Nederland'' toen hij verklaarde dat zijn partij samenwerking moest zoeken met de PVV.<ref>"Wiegel wil samenwerking VVD met PVV", ''De Pers'', 15 september 2009</ref><br />
<br />
==Privéleven==<br />
Hans Wiegel is tweemaal getrouwd geweest. Zijn eerste vrouw, Pien Frederiks (1954-1980), kwam in 1980 om het leven bij een auto-ongeluk.<ref>[http://dezedag.rtvnoord.nl/artikel.asp?id=9191 Deze Dag in de Geschiedenis]{{Dode link|datum=april 2021 |bot=InternetArchiveBot }}, RTV Noord</ref> Een toeschouwer bij een verkiezingsdebat in de aanloop naar de [[Tweede Kamerverkiezingen 1981]] zorgde in april 1981 onbedoeld voor een rel door in het [[AVRO]]-televisieprogramma [[Vragenvuur]] te informeren naar het beperken van gezinshulp aan weduwnaars met jonge kinderen. De net weduwnaar geworden Wiegel mocht deze vraag beantwoorden, maar barstte in snikken uit. Voor de uitzending door presentator [[Jaap van Meekren]] is op de beelden te zien hoe Den Uyl troostend zijn hand op Wiegels arm legt. <ref>''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBPERS01:002974022:mpeg21:a00013 Wiegel in tranen tijdens tv-debat]'', Algemeen Dagblad, 27 april 1981</ref><ref>''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000027339:mpeg21:a0030 Wiegel door emoties overmand]'', NRC Handelsblad, 27 april 1981</ref><br />
<br />
In 1982 hertrouwde hij met Piens oudere zuster [[Marianne Frederiks|Marianne]] (1951-2005). In 2005 verongelukte ook zij door een auto-ongeval.<ref>[https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/echtgenote-van-wiegel-verongelukt-bij-diever~b152bd22/ Echtgenote van Wiegel verongelukt bij Diever], ''de Volkskrant'', 7 januari 2005</ref><br />
<br />
==Onderscheidingen==<br />
* Ridder in de [[Orde van de Nederlandse Leeuw]] (26 oktober 1981)<br />
* Commandeur in de [[Orde van Oranje-Nassau]] (28 april 1989)<br />
* Grootofficier in de Orde van Oranje-Nassau (20 januari 1994)<br />
* Schipper in de [[Sneekweek#Orde_van_de_Sneker_Pan|Orde van de Sneker Pan]] (5 augustus 1994)<br />
* Erevoorzitter van de [[Jongerenorganisatie Vrijheid en Democratie|JOVD]] (27 februari 1999)<br />
<br />
==Trivia==<br />
*Wiegel speelde de hoofdrol (in zwart-wit) in een VPRO-documentaire van [[Theo Uittenbogaard]] getiteld ''De heer met de pet'' <ref>[https://www.youtube.com/watch?v=yid0blQkT_I| De heer met de pet]</ref> (in kleur) tijdens de campagne voor de [[Provinciale Statenverkiezingen]] van 1974 geconcentreerd rond de apotheose in Roermond, met [[Jos van Rey]] in een bijrol. <br />
*Wiegel was politiek commentator en columnist voor de gratis krant ''[[De Pers]]''.<br />
<br />
== Literatuur ==<br />
*Pieter Sijpersma, ''Hans Wiegel. De biografie''. Amsterdam, 2020.<br />
<br />
== Externe links ==<br />
<br />
* [https://www.parlement.com/id/vg09llcz55yq/h_hans_wiegel Parlement.com - biografie]<br />
* [https://vvd-digitaal.dnpp.nl/partijleiders/hans-wiegel VVD geschiedenis - biografie]<br />
{{Appendix}}<br />
{{Bibliografische informatie}}<br />
{{Wikiquote}}<br />
{{Commonscat}}<br />
{{StartOpvolging}}<br />
{{OpvolgingCombi<br />
| lijst = [[Lijst van partijleiders van de VVD|Partijleider van de VVD]]<br />1971–1982<br />
| vorige = [[Molly Geertsema|W.J. (Molly) Geertsema]]<br />
| volgende = [[Ed Nijpels|E.H.T.M. (Ed) Nijpels]]<br />
}}<br />
{{OpvolgingCombi<br />
| lijst = [[Lijst van Nederlandse ministers van Binnenlandse Zaken|Minister van Binnenlandse Zaken]]<br />1977–1981<br />
| vorige = [[Wilhelm Friedrich de Gaay Fortman|W.F. (Gaius) de Gaay Fortman]]<br />
| volgende = [[Ed van Thijn|E. (Ed) van Thijn]]<br />
}}<br />
{{OpvolgingCombi<br />
| lijst = [[Vicepremier (Nederland)|Vicepremier]]<br />1977–1981<br />
| vorige = [[Wilhelm Friedrich de Gaay Fortman|W.F. (Gaius) de Gaay Fortman]]<br />
| volgende = [[Joop den Uyl|J.M. (Joop) den Uyl]] en [[Jan Terlouw|J.C. (Jan) Terlouw]]<br />
}}<br />
{{OpvolgingCombi<br />
| lijst = [[Lijst van gouverneurs en commissarissen van de Koning in Friesland|Commissaris van de Koningin van Friesland]]<br />1982–1994<br />
| vorige = [[Hedzer Rijpstra|H. (Hedzer) Rijpstra]]<br />
| volgende = [[Loek Hermans|L.M.L.H.A. (Loek) Hermans]]<br />
}}<br />
{{EindOpvolging}}<br />
{{Navigatie VVD}}<br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Wiegel, Hans}}<br />
[[Categorie:Commissaris van de Koning]]<br />
[[Categorie:Eerste Kamerlid]]<br />
[[Categorie:JOVD-voorzitter]]<br />
[[Categorie:Nederlands bestuurder]]<br />
[[Categorie:Nederlands columnist]]<br />
[[Categorie:Nederlands minister van Binnenlandse Zaken]]<br />
[[Categorie:Nederlands topfunctionaris]]<br />
[[Categorie:Nederlands werkgeversbestuurder]]<br />
[[Categorie:Nederlands zorgbestuurder]]<br />
[[Categorie:Tweede Kamerlid]]<br />
[[Categorie:VVD-politicus]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Marcel_Douwe_Dekker&diff=340791Marcel Douwe Dekker2022-08-28T14:03:36Z<p>Mdd: /* Jeugd, studie en nevenactiviteiten */ zinsnede geanonimiseerd</p>
<hr />
<div>{{Infobox kunstenaar<br />
| naam = Marcel Douwe Dekker<br />
| afbeelding = Marcel Douwe Dekker.jpg<br />
| onderschrift = Marcel Douwe Dekker in 2007<br />
| volledige naam = <br />
| bijnaam = <br />
| pseudoniem = Mdd<br />
| geboren = [[3 december]] [[1964]] te Delft<br />
| overleden = <br />
| land = <br />
| nationaliteit = Nederlands<br />
| beroep = Conceptueel kunstenaar, onderzoeker, vormgever, schrijver.<br />
| signatuur = <br />
| jaren-actief = Vanaf 1985<br />
| periode = <br />
| stijl = Droog Design <br />
| bekende-werken = KAST kast; Spinlampje <br />
| RKD = <br />
| website = https://web.archive.org/web/20100617003043/http://home.kpn.nl/mddekker/index.html webarchive<br />
}}<br />
'''Marcel Douwe Dekker''' (Delft, [[3 december]] [[1964]]) is een Nederlands [[ingenieur]], [[kunstenaar]], [[vormgever]] en [[schrijver]]. Na een bewogen studietijd begon hij in de jaren 1990er jaren als zelfstandig [[kunstenaar]] en [[vormgever]].<ref name="KPN 2007">* [https://web.archive.org/web/20100617003043/http://home.kpn.nl/mddekker//werk/produkten.html Mdd website, Producten] op web.archive.org, 2010.06.17.</ref> Sinds het nieuwe millennium is hij actief als [[onderzoeker]], [[schrijver]] en [[redacteur]] met eigen werk en op [[Wikipedia]].<ref name="Wiki">[https://nl.wikipedia.org/wiki/Gebruiker:Mdd Gebruiker:Mdd] op de Nederlandse Wikipedia. Geraadpleegd 13-11.2019.</ref><br />
<br />
== Levensloop ==<br />
=== Jeugd, studie en nevenactiviteiten === <br />
Dekker is geboren in Delft en groeide op in Heemskerk. Met twee broers blonk hij uit in schaken. Na twee jaar [[werktuigbouwkunde]] op de [[HTS]] Alkmaar stapte hij over naar de [[TU Delft]], waar hij bij [[bedrijfskunde|Industriële Organisatie]] bij [[Jan in 't Veld]] afstudeerde. Hierna deed nog een jaar op de [[kunstacademie]] in Rotterdam bij [[Kees Verschuren]], [[George Belzer]], en [[Otto Egberts]].<ref name="LinkedIn">[https://www.linkedin.com/in/marceldouwedekker/?locale=nl_NL Marcel Douwe Dekker; Conceptual art and global design] op ''linkedin.com.'' Geraadpleegd 13-11.2019.</ref><br />
<br />
In Delft was hij verder actief in [[studentenvereniging]] [[DSV Sint Jansbrug|Jansbrug]], [[roeivereniging]] [[D.S.R. Proteus-Eretes|Proteus]] en later bij het studiedispuut van Industriële Organisatie. Hij werd enige tijd practicumassistent [[materiaalkunde]], studentenassistent voor [[hoogleraar]] [[Pierre Malotaux]] en studeerde af bij een bedrijf, Fokker Bedrijf Ypenburg. Tussendoor was hij naar Rotterdam verhuisd, waar hij korte tijd fotograaf was bij [[Diergaarde Blijdorp]]. Hij werd lid werd van het [[Humanistisch Verbond]], en actief bij [[Amnesty International]]. <br />
<br />
Naast de studie was door contacten met enige studenten in meer artistieke studies een fascinatie gegroeid voor [[fotografie]] en kunst, waar hij werk van wilde maken. Hij begon met [[schrijven]], en experimenteerde wat met [[meubelmaken]], [[tekenen]], [[grafisch ontwerpen]], [[beeldhouwen]] tot [[installatiekunst|installaties]] en [[performance]]s.<ref name="KPN 2007"/><br />
<br />
=== Verdere werkervaring en eigen ontwikkeling ===<br />
In voorjaar 1992 begon Dekker een eigen bedrijf voor [[kunst]] en [[vormgeving]], en presenteerde zijn eerste werk in Rotterdam en bij [[galerie KIS]] in Amsterdam. Hij begon een eigen tijdschrift, wat na het eerste nummer stopte. Ter ondersteuning werkte hij als nachtportier, ober en bij de opbouw van Hotel New York. Voor de [[Rotterdamse Kunststichting]] RKS werkte hij een keer als expositiebouwer in de [[Kunsthal]], waar hij eind 1993 korte tijd was aangenomen als hoofd technische dienst onder [[Wim van Krimpen]].<br />
<br />
Door samenwerkingen met [[galerie KIS]], [[galerie Ecce]], de Rotterdamse [[Gabriëlle Anceaux|Stichting U&R]] en [[Saskia Meulendijks]] kwam zijn werk in 1994 van de grond, en won hij een [[Nederlandse Meubelprijs]]. Hij presenteerde installaties bij het [[Hilton Rotterdam]], bij boekhandel Donner in de etalage, op de [[RAI Amsterdam|Interieur RAI]], bij de [[Haagse kunstkring]] en bij het [[CBK Rotterdam]], en U&R bracht landelijk en buiten de grenzen enige verkoop op gang van het onderscheiden Spinlampje. <br />
<br />
Later in de 1990er jaren is hij meer themagericht gaan werken met [[mixed media]]<!-- aangeduid als operations ALF, FLOW, KAD, K&D, MBV, M&Co, Smoke, ZOO.--> gericht op de vraag, hoe je van een idee tot realisatie komt. De laatste jaren deed hij enkele opvolgende conceptuele projecten naar het artistieke proces. In het nieuwe millennium heeft hij zijn [[kunst]] en [[design]]productie gestaakt om zich volledig te richten op visie-ontwikkeling. Na een vergeefse poging zijn visies tot een samenhangende [[theorie]] te bundelen, begon hij in 2004 bij [[Wikipedia]] te schrijven over de beginselen daarvan.<ref name="Wiki"/><br />
<br />
== Werk ==<br />
In de 1990er jaren kwam Marcel Douwe Dekker met uiteenlopend werk naar buiten. Succes boekte hij vooral met zijn grotere en kleinere [[interieurobject]]en opgebouwd uit lettervormen, en objecten met [[dier]]lijke vormen en [[plant]]aardige vormen. Zijn werk is in alle windstreken gepresenteerd en gepubliceerd,<ref name="WIND 1995">Red. Ëxhibition Kortrijk," ''WIND: World Interior Design.'' 29, winter 1995. p. 74-75.</ref> en er zijn wereldwijd enkele duizenden van zijn werken verkocht. Het bekendste werk is zijn spinlampje,<ref>Johannes Nieyer et all. ''Het meubelboek: Nederlands meubelontwerp 1986-1996.'' Den Haag: [[Stichting SOFA]]. ISBN 9090101519. 1996. p. 152.</ref> die is geprezen om het “geestige en inventieve gebruik van industrieel vervaardigde materialen,”<ref name="T 1994">Red. "Jonge ontwerpers verliezen zich te veel in leuke vondsten," ''[[Trouw (krant) |Trouw]],'' 3 september 1994. Geraadpleegd op [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010826181:mpeg21:a0805 Delpher] op 06-05-2018.</ref> Die interieurontwerpen waren een uitvloeisel van zijn conceptueel [[onderzoek]]ingen, en zijn zelf weer deel geworden van verdere artistieke uitingen. <br />
<br />
Op Wikipedia is hij als gebruiker Mdd actief als schrijver, redacteur en moderator, en schrijft onder andere over [[organisatieleer]], [[filosofie van de geest]], [[methodologie]], [[modelvorming]] en [[systeemdenken]]. Volgens Dekker boterde het niet altijd op Wikipedia, en dat maakt het moeilijk om te blijven bijdragen.<ref>Mark Schaevers. "De oorlog op Wikipedia: bericht uit de loopgraven" ''[[Humo]]'', 27 Maart 2012. p. 34-39.</ref> De belangrijkste reden om door te gaan, is volgens Dekker, dat de Wikipedia artikelen zelf zijn geworden tot anker in de digitale wereld.<br />
<br />
== Afbeeldingen ==<br />
<gallery widths="250" heights="250"><br />
Bestand:KAST_kast_designed_by_Marcel_Douwe_Dekker_in_1992.jpg|Kastontwerp met de letters K, A, S en T, 1992 <br />
Bestand:Letter Interior with Nature.jpg|Installatie in Haagse Kunstkring met KAST kast, SOFA kast, TAFEL tafel e.d., 1994 <br />
Bestand:Systems thinking about the society.jpg|Systeemdenken over de maatschappij, 2007<br />
</gallery><br />
<br />
<!--<br />
== Levensloop == <br />
=== Jeugd en opleiding ===<br />
Dekker is geboren in [[Delft]], en groeide op in [[Heemskerk]]. Na twee jaar HTS Alkmaar, begon hij in 1984 met de studie [[werktuigbouwkunde]] aan de [[Technische Universiteit Delft]]. Hij studeerde hier in 1991 af onder Professor [[Jan in 't Veld]] in een bedrijfskundige richting op een project bij Fokker Bedrijf Ypenburg. <br />
<br />
In zijn studententijd was Dekker actief lid van de studentenvereniging [[D.S.V. Sint Jansbrug]], succesvol roeier<ref>''Boek: Records roeien op de Bosbaan,'' ca. 1990. Vermeld competitieroeier heren baanrecord op 250 m. door PE 42 in 1985.</ref> en coach<ref>Boek Nederlands competitieroeier vrouwen 1985-86 vermeld PE vrouwen-vier als kampioen.</ref> in de roeivereniging [[D.S.R. Proteus-Eretes]], en was voorzitter van het studiedispuut Pandora.<ref>"Geschiedenis Dispuut Pandora, Dispuut Transportkunde Pandora." ''Transportkunde.nl.'' Bezien 6 mei 2018.</ref> Hij was een jaar studentenassistent [[materiaalkunde]], en daarna anderhalf jaar assistent van Professor [[Pierre Malotaux]] van [[bedrijfskunde]]. <br />
<br />
In zijn tweede jaar in Delft was Dekker begonnen te [[fotograferen]] en [[schrijven]], en volgde een cursus documentairefotografie. In zijn derde jaar verhuisde hij naar Rotterdam en was korte tijd actief als fotograaf bij [[Diergaarde Blijdorp]] en bij het [[Humanistisch Verbond]]. Later werd hij actief bij [[Amnesty International]]. <br />
<br />
Vanaf zijn studietijd kwam Dekker door uiteenlopende relaties in contact met vele facetten van de kunst en cultuur. Net in Rotterdam in 1987 wilde hij zelf al eens fotograaf worden, en halverwege zijn afstuderen in 1990 besloot hij kunstenaar te worden. Na zijn afstuderen studeerde hij nog een jaar autonome kunst aan de [[Academie voor Beeldende Kunst te Rotterdam]].<br />
<br />
=== Eerste carrièrestappen ===<br />
In 1992 startte Dekker zijn eerste eigen bedrijf ''Marcello'' voor kunst en vormgeving. Hij was daarnaast actief als fotograaf, schrijver, [[grafisch ontwerper]], [[timmerman]] en [[expositiebouwer]], en was een blauwe maandag hoofd technische dienst in de [[Kunsthal Rotterdam]]. <br />
<br />
In 1994 brak hij door met zijn designproducten, ontving hij een eervolle vermelding bij de Nederlandse meubelprijs,<ref>''Nederlandse Meubelprijzen, 1994.'' Jury rapport, 1994.</ref><ref>Els Palmkoeck. "Meubels in de Prijzen." ''Telegraaf: de Woonkrant.'' 31 augustus 1994. p. T.27.</ref><ref name="T 1994"/> en kwam ook internationaal in de belangstelling.<ref name = "Mdd MO">"[https://web.archive.org/web/20100618125727/http://home.kpn.nl/mddekker/organisatie/marktontwikkeling.html Marktontwikkeling]." op web.archive.org, 2010.06.17.</ref> Daarnaast presenteerde hij in die periode verschillende installaties,<ref name="Mdd inst">"[https://web.archive.org/web/20100618125927/http://home.kpn.nl/mddekker/werk/installaties/installaties.html Mdd Installaties]," op web.archive.org, 2010.06.17.</ref> en realiseerde en droeg bij aan enkele [[performances]].<ref name="Mdd perf"> "[https://web.archive.org/web/20100617003058/http://home.kpn.nl/mddekker/werk/installaties/Performances.html Mdd performances]," op web.archive.org, 2010.06.17.</ref><br />
<br />
In 1997 startte Dekker het bedrijf MDD voor de idee-ontwikkeling voor de kunst, vormgeving, wetenschap en organisatie. In het nieuwe millennium heeft hij al zijn kunst en designproductie gestaakt om zich volledig te richten op visie-ontwikkeling. In dit kader startte hij als schrijver en redacteur bij [[Wikipedia]]. <br />
<br />
== Werk ==<br />
Dekker stelt als [[conceptueel kunstenaar]] te werken over de grenzen van de [[kunst]], [[vormgeving]], [[wetenschap]] en [[organisatie]] aan, wat hij noemt, een "samenhangende visie op de wetenschap en [[maatschappij]] en het menselijk [[denken]] en doen."<ref name = "Mdd Home">"[https://web.archive.org/web/20100617003043/http://home.kpn.nl/mddekker/index.html MDD Homepage]." op web.archive.org, 2010.06.17.</ref> Sinds zijn studietijd werkt hij door aan eigen onderzoek en ontwikkeling, die hij op uiteenlopende fronten heeft gepresenteerd. <br />
<br />
De bindende factor in zijn werk is, volgens eigen zeggen, het zoeken naar [[verbondenheid]] en [[zingeving]]. Terwijl ieder mens dit voor zichzelf moeten invullen, is een elementair gemeenschappelijk besef hieromtrent essentieel voor een duurzame mens- en natuurwaardige [[samenleving]]. Kunst en wetenschap bieden de basis voor een creatieve en rationele [[beeldvorming]] en beleving daarop, en daar wil hij zijn steentje bijdragen. <br />
<br />
=== Opzet van multimedia ===<br />
In zijn vroege werk in de jaren 90 heeft Dekker getracht een [[multimedia]] [[kunstbedrijf]] van de grond te krijgen. In zijn studietijd in 1985 en 1990 had hij al stappen ondernomen in die richting. Vervreemd van de werktuigbouwkunde en het reguliere studentenleven, ondervond hij in de [[documentaire fotografie]] een medium om in direct contact te komen met de wereld. Over een andere boeg schreef hij zijn eerste korte verhalen met eenzelfde intentie. Daar wilde hij in 1985 mee aan de slag, maar verder dan Diergaarde Blijdorp kwam hij niet. <br />
[[Bestand:Systems thinking about the society.jpg|thumb|Systeemdenken over de maatschappij, 2007.]]<br />
Dekker hervond zijn interesse in de wetenschap door de belofte in de [[systeemdenken]], dat deze een samenhangende [[wereldbeeld]] en [[mensbeeld]] te bieden had. Terwijl de studie de bouwstenen aanreikte, trachtte hij deze in zijn studie en werk tevergeefs in elkaar te passen. Net als de fotografie liep hij met deze [[gedachte-experiment]]en zwaar tegen zijn grenzen op. Toch bleef hij geloven, dat kunst en wetenschap het eigen leven kunnen verrijken. Om de impasse te doorbreken en dit te bewerkstelligen, meende hij halfweg zijn afstuderen in de zomer 1990 zijn leven tot kunst te kunnen verheffen. <br />
<br />
Kort gezegd was zijn eigen leven geworden tot object van zijn werk. In dit kader ging hij ook [[beeldhouwen]] met de materialen uit zijn directe omgeving. Een uit een verbouwing overgebleven koperen pijp, die al tijden door de ruimte was gedrappeerd, werkte hij op tot een eerste zonnebloemlamp.<ref>Album "[https://www.flickr.com/photos/marceldouwedekker/albums/72157623901766728 Flower light 1991 to 1994]," op ''Flickr''. Bezien 5 mei 2018.</ref> Van een chromen staande asbak jaren 60/70 verving hij het frame door acht spaken aan de onderzijde, waarmee zijn eerste spinasbak ontstond.<ref>"[https://www.flickr.com/photos/marceldouwedekker/albums/72157623968412921 Spiders, 1990 to 1999]," op ''Flickr''. Bezien 5 mei 2018.</ref> Zijn fascinatie voor grafische vormgeving kwam ook weer boven met ontwerp van posters,<ref>"[https://www.flickr.com/photos/marceldouwedekker/albums/72157628380301165 Mdd Graphic Design]," op ''Flickr''. Bezien 5 mei 2018.</ref> en met enige [[performance]]s wilde hij dat alles aan de man brengen.<ref>[https://www.flickr.com/photos/marceldouwedekker/albums/72157623841553218 Rotterdam 1990]," op ''Flickr''. Bezien 5 mei 2018. Chronologisch oevrzicht van artistieke uitspatting met ertussen enkele performances.</ref>Het was een schot voor de boeg, maar legde wel de basis voor zijn verdere werk.<br />
<br />
Zijn eerste jaren in de kunst werkte Dekker in diverse media van schrijven, grafische vormgeving en fotografie tot ruimtelijk werk met beeldhouwen uitgewerkt tot interieurobjecten tot installaties en lezingen toe. Het ruimtelijk werk varieerde verder in thematiek van letterontwerpen tot bloemvormen en diervormen. Hij realiseerde voor diverse partijen foto's en fotoseries, publiceerde een eerste nummer van een eigen literair [[tijdschrift]],<ref>"[https://www.flickr.com/photos/marceldouwedekker/4946138073/in/album-72157623763821537/ Teneno Magazine, Aug 1992]," op ''Flickr''. Bezien 5 mei 2018.</ref> exposeerde zijn artistieke designobjecten van Rotterdam tot [[Galerie K.I.S.]] in Amsterdam, was expositiebouwer in de [[Kunsthal Rotterdam]], en presenteerde zich als [[maquettebouwer]]. Dit alles kwam echter niet echt van de grond. <br />
<br />
=== De idee-ontwikkeling voorop === <br />
[[Bestand:KAST_kast_designed_by_Marcel_Douwe_Dekker_in_1992.jpg|right|thumb|Kastontwerp met de letters K, A, S en T, 1992.]] <br />
[[Bestand:Letter Interior with Nature.jpg|thumb|right|Installatie in de Haagse Kunstkring met KAST kast, SOFA kast, TAFEL tafel e.d., 1994 ]]<br />
In het jaar aan de [[kunstacademie]] had Dekker geleerd zijn ingeslagen weg van idee-ontwikkeling te cultiveren. Aan de TU Delft werd juist geleerd om langs de weg van reductie en eliminatie tot de beste oplossing te komen. Aan de kunstacademie leerde [[Kees Verschuren]] hem daarentegen, dat je langs een proces van [[conceptontwikkeling]] voortdurend de kwaliteit van een concept kan verbeteren. Deze iteratieve werkwijze was op zijn lijf geschreven. <br />
<br />
Zo culmuleerde in zijn eerste jaren de idee-ontwikkeling van lettermeubels tot een virtueel interieur, die hij in 1994 eerst in het [[Hilton Rotterdam]] en bij Boekhandel Donner in de etalage, en later in de [[Haagse Kunstkring]] presenteerde (zie afbeelding).<ref name="NRC 1994"/> De recensie van de kunstredacteur van de ''[[Haagse Courant]]'' was echter niet mals:<br />
<br />
{{citaat|:..Het resultaat is een onderhoudende maar wat warhoofdige uitstalling met een hoog toonzaal-gehalte. Inderdaad zijn in het werk van de drie exposanten op verschillende wijze gedichten, letters of teksten verwerkt, maar dan wel telkens zonder dat de noodzaak daarvan zichtbaar wordt. Zo is er Marcel Douwe Dekker. Hij heeft een meubelsysteem ontworpen, dat letterlijk uit letters bestaat. Lettervormige meubelelementen kunnen tot woorden aaneengeschakeld worden bijvoorbeeld een kast, gemaakt van de letters K-A-S-T, of een zithoekje samengesteld uit de letters C-H-A-I-R... Het probleem van al het werk op deze tentoonstelling is de hinderlijke discrepantie die er bestaat tussen de overwegend goede ruimtelijke kwaliteiten en de veelal flauwe obligate wijze waarop met taal is omgegaan. Letterkundig weet geen van de ontwerpers te ontsnappen aan het kunstmatige of fantasieloze. Marcel Douwe Dekker maakt het zich met zijn lettermeubels wel heel erg makkelijk...<ref name="HC 1994"/>}} <br />
<br />
Deze kritiek stond in dit tijd niet op zichzelf. Jaap Huisman had eerder dat jaar in ''[[De Volkskrant]]'' over het nieuwe Nederlands design al eens beweerd, dat "Nederlands ontwerp leidt tot manische depressie."<ref name="JH 1994"/> Het werk liet de kunstcriticus kennelijk niet onberoerd, en gaf daarmee de publieke opinie iets om over te denken. Dit was alles bij elkaar toch niet onverdienstelijk. De idee-ontwikkeling had hier na materialisatie zijn weg gevonden naar de collectieve beleving. <br />
<br />
=== Werken aan samenwerking ===<br />
Met zijn leven als kiem van zijn artistieke werk, werd ook zijn [[samenwerking]] bron van onderzoek en ontwikkeling. Terwijl in de studie [[bedrijfskunde]] hiertoe allerlei kaders waren aangereikt, ging Dekker daar in de praktijk vroeg of laat telkens weer de mist in. Dit weerhield hem er niet van in de keuken van de [[kunstwereld|kunst]]- en [[cultuur]]wereld te blijven neuzen. Deze fascinatie is gebleven en is ook de motor achter de lange reeks [[biografie|biografische artikelen]], waar hij op [[Wikipedia]] aan gewerkt heeft. <br />
<!--Samenwerking met <br />
* Kunstacademiedocenten, KvK, CBK, FvBKA, WIK, BBK, Sociale Dienst, Belastingdienst <br />
* PAK Atelier collectief, La Meul Studio's, Hammerstraat Ateliercollectief, SKAR<br />
* Galeries Fabricatie, K.I.S, Galerie 2*2, Galerie Ecce, Het kookpunt, Galerie Buytenweg<br />
* Distributeurs, U&R in Rotterdam, K.I.S. in Amsterdam, Antartica in België, SKK Lightning in London<br />
* Met ontwerpers Sander Nelissen (H-CHAIR), Saskia Meulendijks (kleine TAFEL-tafel), Ronald Motta (grote TAFEL-tafel), Ron Blom en Ingrid Jansen <br />
* Met opdrachtgevers BARWOELA, Hotel New York, RKS, La Meul Studio's, Diergaarde Blijdorp... <br />
- - ><br />
<br />
Om een professionele basis voor zijn werk te leggen had Dekker in 1992 een bedrijf voor kunst en vormgeving opgezet, en schreef zich in bij de [[Kamer van Koophandel]]. Daarnaast wilde hij zich inschrijven bij het [[Centrum Beeldende Kunst]] CBK om aan te sluiten bij de vele artistieke initiatieven, maar dat kon niet. Kunstenaars mochten zich niet inschrijven bij de Kamer van Koophandel, en mensen zonder afgeronde kunstopleiding moesten bij het CBK eerst door de selectiecommissie. <br />
<br />
Wat niet hielp was, dat de opzet van Dekker's multimedia opzet ieders bevattingsvermogen te boven ging, en niet viel uit te leggen. Het [[Centrum Beeldende Kunst]] hield de deur stijf gesloten, want dat was toch geen kunst. In een omtrekkende beweging liften Dekker mee in de opkomende Dutch Design beweging, en kwam terecht in het reguliere mondiale distributie van design. <br />
<br />
=== Werken aan een samenhangend wereldbeeld ===<br />
Het waren zijn kleinere lichtobjecten, die in 1994 voor Dekker een artistieke doorbraak bewerkstelligen. Datzelfde jaar nog werd hem echter duidelijk dat zijn artistieke ambitie door de markt werd uitgekleed. Het gewenste multimedia kunstbedrijf was geworden tot een multimedia vormgevingsbedrijf, wat hem deed besluiten zijn zinnen te verzetten. Net als in zijn studietijd meende hij weer dat het hem aan overzicht en vooruitzicht ontbrak, en meende hij weer een poging te moeten wagen een onderliggend wereldbeeld te bemachtigen. <br />
--><br />
== Exposities, een selectie ==<br />
;Vormgeving productpresentatie en exposities, een selectie <br />
* 1992-1994: Productpresentatie bij Fabricatie woonwinkel, Rotterdam.<ref>Red. "Rotterdam, daar komen de leukste meubels vandaan." ''[[Viva (tijdschrift)|Viva]],'' nr. 38. 10 sept. 1992. p. Wonen, Vitrine.</ref> <br />
* 1992-2000: Productpresentaties bij [[Galerie K.I.S.]] in Amsterdam<ref name="MDD EP 2008">"[https://web.archive.org/web/20130724170747/http://home.kpn.nl/mddekker/Participatie/Presentatie/presentatie_in_Rdam_1992-99.html Eigen presentatie in Rotterdam 1992-99]," op web.archive.org, 2010.06.17.</ref><br />
* 1993: ''Rotterdams Design,'' [[Museum Hillesluis]], Rotterdam.<ref>Red. "Rotterdams Design in museum Hillesluis." ''[[Maasstad (krant)|Maasstad]].'' 25.11.1993.</ref><ref>Red. "Design in Hillesluis." ''[[Rotterdams Dagblad]].'''6 december 1993.</ref><ref>Red. "Design-expositie in Hillesluis." ''Het Zuiden.'' 25 november 1993.</ref><br />
* 1994: ''Casa Europea I,'' Bouwcentrum Antwerpen, Belgie.<ref name="JH 1994">Jaap Huisman (1994) " Nederlands ontwerp leidt tot manische depressie". In: ''[[de Volkskrant]]'', begin maart 1993.</ref><ref>"K.I.M. Artful facilities Rotterdam." in: ''Design: Tijdschrift voor vormgeving,'' 7e jaargang nr.4, (januari) 1994. p. 14. </ref> <br />
* 1994-96: Beurspresentaties met [[Unica & Replica]] in RAI Amsterdam, Jaarbeurs Utrecht, Interieur Kortrijk,<ref name="WIND 1995"/> etc.<ref><br />
Anj Sparidaans. "Unica & Replica bemiddeld: Kunst kopen via makelaar.'' ''[[Eindhovens Dagblad]].'' 14 januari 1995 p. 57.</ref><br />
* 1995-99: Beurspresentatie met SKK Lightning, Londen in o.a. [[Frankfurt]], [[Parijs]], [[San Francisco]], [[Seoel]], etc. <br />
* 1994-03: Productpresentaties bij [[Galerie Ecce]] in Rotterdam<ref>Flora Stiemer. "Het is nu eenmaal je hobby." ''[[Algemeen Dagblad]].'' 1 september 1995.</ref><ref>Red. "Nieuw design bij ECCE." ''[[Rotterdams Dagblad]],'' 27 februari 1999. p. 49</ref><br />
<br />
;Kunstpresentaties, een selectie<br />
* 1993: ''Allemaal in PAK.'' Passerelstraat Ateliercollectief.<ref>"L.N. "Een zwanenzang," ''Hokken Periodiek,'' nummer 3 juni t/m september 1993. p. 4</ref> <br />
* 1993. ''Superkunstmarkt bij Donner.'' Boekhandel Donner in Rotterdam.<ref>Red. "Superkunstmarkt bij Donner." ''[[De Havenloods]],'' 18.11.1993.</ref> <br />
* 1994. ''Marcel Douwe Dekker: Meubels en objecten'', [[Galerie 2*2]], Delfshaven.<ref>Monica Moonen. "Mooie dingen." ''[[NRC Handelsblad]].'' 12 januari 1995.</ref> <br />
* 1994: ''Tien hotelkamers.'' [[Hilton Rotterdam]] in Rotterdam<ref>Evelien Baks. "Tien hotelkamers met 26 kunstenaars: Grote overzichtstentoonstelling van Unica & Replica in Rotterdam Hilton," in ''[[Rotterdams Dagblad]].'' 14 mei 1994. p. 27</ref> <br />
* 1994: ''Leesbare Meubels'', [[Haagse Kunstkring]] in Den Haag<ref name="NRC 1994">Red. "LITERATUUR". ''[[NRC Handelsblad]].'' 15-12-1994. Geraadpleegd op [https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000030818:mpeg21:a0181 Delpher] op 06-05-2018.</ref><ref name="HC 1994">OS. "Letterlijk." ''[[Haagsche Courant]].'' 23.12.1994.</ref><br />
* 1994: ''Multiple Choice,'' [[Centrum Beeldende Kunst]], Rotterdam.<ref>Red. "Multiple Choice: Werk in oplage: 27 november tot en met 31 december." ''CBK Krant.'' 11.94, 1994. p. 2</ref><br />
* 1995: ''Multimedia Building performance op Erolife'', [[Jaarbeurs Utrecht]]<ref>"[https://www.flickr.com/photos/marceldouwedekker/albums/72157624025712827 Multimedia Building: Experiments to develop new forms of cooperation in the art & design world of Rotterdam, 1995]," at ''flickr.com'', Bezien 1 mei 2018.</ref><br />
* 1996: ''Kunst Drive-in,'' met [[Ron Blom]], [[Las Palmas (gebouw)|Las Palmas]] Rotterdam<ref>Canis Zijlmans, "Eerste drive-in tentoonstelling: 'Kunst is een bult op je voorhoofd.' ''[[Rotterdams Dagblad]]''. juli 2016</ref><ref>"Eerste drive-in-museum voor automobilisten," ''[[de Volkskrant]].'' 29 juli 1996.</ref><br />
* 1996: ''Shark Art Gallery'', Shop Art expositie, Nieuwe Binnenweg Rotterdam<ref>Red. "Shop art: De grootste galerie van Nederland," in ''[[De Havenloods]],'' 22 augustus 1996.</ref><br />
* 1999: ''Expositie terugblik'', Centrale bibliotheek Rotterdam<ref>[[Rini Biemans]]. ''Rotterdamse Kunstdagen 1999: tentoonstelling 9 juli-31 augustus. [[Centrale Bibliotheek Rotterdam]], 1999,'' Catalogus, 1999.</ref> <br />
* 1999: ''De Salon, hedendaagse Rotterdamse en Groninger Kunst,'' [[Kunsthal Rotterdam]]<ref>Red. ''De Salon maakt de Kunsthal tuin in volle bloei." ''[[Rotterdams dagblad]],'' Augustus 1999.</ref><br />
* 2014: ''Expositie VORMen TAAL'', [[Yksi Expo]] in Eindhoven<ref>"[http://www.uitgeverijgelderland.nl/nl/algemeen/229-agendapunt_tentoonstelling_yksi Bijzondere tentoonstelling bij Yksi Expo VORMenTAAL dyslexie en design], op ''uitgeverijgelderland.nl.'' Bezien 1 mei 2018.</ref><br />
<br />
== Publicaties ==<br />
;Publicaties in eigen beheer, een selectie<ref>"[http://home.kpn.nl/mddekker/werk/boekwerken.html Boekwerken]," op web.archive.org, 2010.06.17.</ref><br />
* ''Informatie management,'' scriptie TU Delft 1989.<br />
* ''Just In Time productie ondersteuning,'' afstudeeronderzoek TU Delft 1990-91<br />
* ''Momenten, langs lijnen van geleidelijkheid: fotografie 1986-91,'' april 1991. <br />
* ''Teneno, verhalen en schetsen voor als het uitkomt/'' Literair tijdschrift, augustus 1992. <br />
* ''Marcello Ondernemingsplan 1993-96,'' Rotterdam juni 1993.<br />
* ''Live and let Live, beeldend jaarverslag over 1997,'' Rotterdam Review mei 1998.<br />
* ''Denken over kunst, beeldverslag van een workshop,'' december 1998.<br />
<br />
;Catalogi, een selectie<br />
* Peter Hofland e.a. (red.). ''Rotterdams Design: 28 november 1993 t/m 9 januari 1994.'' Rotterdam: Museum Hillesluis, 1993.<br />
* Toon Lauwen. ''Casa Europea 1,'' Special van Design, Tijdschrift voor vormgeving, 7e jaargang nr. 4, (januari) 1994..<br />
* Vleugels, Marc. ''Leesbare meubels : meubels geïnspireerd op letters, taal en poëzie, 10 dec 1994 - 4 jan 1995.'' Haagse Kunstkring, 1994.<br />
* Rini Biemans. ''Terugblik: Rotterdamse kunstdagen 1999: tentoonstelling 9 juli t/m 31 augustus. Centrale Bibliotheek Rotterdam.'' 1999<br />
<br />
== Externe links ==<br />
* [https://web.archive.org/web/20100617003043/http://home.kpn.nl/mddekker/index.html Mdd website] op archive.org<br />
* [http://marceldouwedekker.blogspot.nl/2012/10/het-kunstenaarschap-in-quotes-2.html Het kunstenaarschap in quotes], ''blogspot.nl'', 2012.<br />
* [https://www.flickr.com/photos/marceldouwedekker/albums Marcel Douwe Dekker], beeldend werk op flickr. <br />
* [https://nl.wikipedia.org/wiki/Gebruiker:Mdd Gebruiker:Mdd] op de Nederlandse Wikipedia.<br />
<br />
{{commons|Marcel Douwe Dekker}}<br />
{{commonscat}}<br />
<br />
{{Bron|bronvermelding=<br />
{{References|2}} <br />
}}<br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Douwe Dekker, Marcel}}<br />
[[Categorie:Marcel Douwe Dekker]]<br />
[[Categorie:Nederlands kunstenaar]]<br />
[[Categorie:Nederlands ontwerper]]<br />
[[Categorie:Wikipediapersoon]]<br />
[[Categorie:Geboren in Delft]]<br />
[[Categorie:Geboren in 1964]]<br />
[[Categorie:Geboren op 3 december]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Overleg_gebruiker:Mdd&diff=340299Overleg gebruiker:Mdd2022-08-09T08:29:21Z<p>Mdd: /* Welkom terug */ Dank en korte toelichting</p>
<hr />
<div>{{welkom}}<br />
<br />
Hartelijk welkom dus! Met vriendelijke groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] 20 nov 2010 01:43 (CET)<br />
<br />
:Bedankt, Lidewij. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] 20 nov 2010 01:59 (CET)<br />
<br />
Ik ben je eveneens van harte welkom ! Groetjes, [[Gebruiker:SjorsXY|SjorsXY]] 21 nov 2010 09:15 (UTC).<br />
<br />
:Bedankt SjorsXY, leuke schema's heb je overigens ontwikkeld. Daar kom ik graag nog eens op terug. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] 22 nov 2010 02:25 (CET)<br />
<br />
Mdd, dank voor je aanvulling. --[[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 1 mei 2018 19:49 (CEST)<br />
::En ''welcome back''. [[User:Mendelo|Mendelo]] 2 mei 2018 15:15 (CEST)<br />
<br />
Mdd, alle pagina's krijgen het sjabloon. <nowiki>{{authority control|TYPE=|Wikidata= }}</nowiki> Het geeft de mogelijkheid door te klikken naar Wikipedia nl (rechtsonder), Reasonator en anderen <br />
<br />
Ook gebruiken we niet verplicht <nowiki>{{Appendix}}</nowiki> , soms is <nowiki>{{References}}</nowiki> handiger/mooier Groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 11 jul 2018 01:34 (CEST)<br />
<br />
:Inderdaad, prima en bedankt. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 11 jul 2018 01:38 (CEST)<br />
<br />
Er is een nieuwe pagina plus nieuwe overlegpagina, zonder geschiedenis. (Was even aan de telefoon) Groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 11 jul 2018 10:38 (CEST)<br />
<br />
== Ter info ==<br />
Ik heb je laatste mail inmiddels gezien, maar ga er even niet op reageren nu. Misschien later. Groet, De Wikischim 7 sep 2018 13:06 (CEST)<br />
<br />
:De Wikischim, je geeft al een aardig antwoord met je retorische vraag [http://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Edo_de_Roo&curid=102574&diff=263188&oldid=262973 hier]: ''...ik vraag me wel af wat het nu precies voor meerwaarde heeft om al dit soort zaken op te sommen. Hoort het niet op een GP van Wikipedia?'' Er wordt daar een zo representatief mogelijk beeld geschetst van de verschillende rollen, die deze persoon op Wikipedia vervuld. Dat is heel breed, heel respectabel, en zelfs daar nog niet volledig. Het is ook bedoeld als een soort eye-opener. Ik geloof niet dat het grote publiek daar veel weet van heeft, en dat maakt het interessant om dat te beschrijven. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 7 sep 2018 14:47 (CEST)<br />
<br />
== koken ==<br />
<br />
Misschien een idee.<br />
*https://www.nytimes.com/2019/05/03/obituaries/giuliano-bugialli-dead.html<br />
*https://www.nrc.nl/nieuws/2019/05/23/toscaanse-kookleraar-a3961183?utm_source=SIM&utm_medium=email&utm_campaign=Eten+%26+Gezondheid&utm_content=&utm_term=20190531<br />
Ik lees de NRC, als je het artikel wil hebben. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 31 mei 2019 22:47 (CEST)<br />
:Bedankt voor de tip. Met [[Giuliano Bugialli]] is nu een opzet gemaakt. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 1 jun 2019 00:28 (CEST)<br />
<br />
== Jan Ingen Housz ==<br />
<br />
Herr Dekker I delete the postage with illustration of the lemma<br />
I copy and paste over there<br />
regards R C Peña--[[Gebruiker:Penarc|Penarc]] ([[Overleg gebruiker:Penarc|overleg]]) 25 jul 2019 19:30 (CEST)<br />
:Ok, thank you. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 25 jul 2019 19:56 (CEST)<br />
<br />
==Eigen artikelen==<br />
We wensen dat Wikisage een eigen gezicht heeft, en geen verouderende kopie is van Wikipedia. Ik begrijp dat u een aantal artikelen wilt importeren, maar geef a.u.b. de voorkeur aan artikelen waaraan u iets wenst te verbeteren of waar u iets aan toe te voegen heeft. Het kopiëren zomaar om artikelen te hebben is niet bepaald iets wat bij anderen enthousiasme opwekt. [[User:Mendelo|Mendelo]] 12 nov 2019 09:36 (UTC)<br />
== klopt dit ==<br />
[[Helena van der Meulen]] ?<br />
--[[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 11 dec 2019 19:46 (UTC)<br />
:Bedankt [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 11 dec 2019 22:23 (UTC)<br />
<br />
== Artikel ==<br />
<br />
Bedankt dat u de artikelen wilt redigeren, kan u daar snel werk van maken aub. Het artikel Eddy Landzaat zit wel op slot door toedoen van een beheerder. Dus wil u daar ook eens naar kijken? Ik laat het voorts aan u over, en heb er vertrouwen in dat u er iets moois van maakt. [[Gebruiker:Tersiak2|Tersiak2]] ([[Overleg gebruiker:Tersiak2|overleg]]) 12 jan 2021 20:45 (UTC)<br />
*Dank voor uw engagement, kan u mij een stand van zaken doorgeven? Waar u voorlopig mee bezig bent en wat er nog op de agenda staat? [[Gebruiker:Tersiak2|Tersiak2]] ([[Overleg gebruiker:Tersiak2|overleg]]) 18 jan 2021 21:32 (UTC)<br />
<br />
=== Vervolg ===<br />
Mdd, kan je hier even naar kijken aub? [http://nl.wikisage.org/wiki/Overleg_gebruiker:Lidewij#Kladversie] [[Gebruiker:Tersiak2|Tersiak2]] ([[Overleg gebruiker:Tersiak2|overleg]]) 27 jan 2021 22:05 (UTC)<br />
<br />
== Welkom terug ==<br />
<br />
Dag Mdd, fijn je weer te zien. Dank voor de aanvulling van [[Elly Nanninga]], Mvg, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 2 aug 2022 07:31 (UTC)<br />
:Bedankt, ik heb slechts van de gelegenheid gebruik gemaakt, dat wat verder te onderzoeken. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 9 aug 2022 08:29 (UTC)</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elly_Nanninga&diff=340296Elly Nanninga2022-08-09T08:06:28Z<p>Mdd: Enige verdere uitwerking met bronnen</p>
<hr />
<div>'''Cornelia Geerte Johanna (Elly) Nanninga''' ([[Loppersum (plaats in Groningen)|Loppersum]], [[2 mei]] [[1927]] - [[Zwolle]], [[14 april]] [[2011]])<ref>[http://www.mensenlinq.nl/overlijdensberichten/drs-cornelia-geerte-jantina-elly-nanninga-3410130 Overlijdensadvertenties] in ''De Stentor'' en ''Dagblad van het Noorden''. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref> was een [[Nederland]]s [[psycholoog|kinderpsychologe]] en beroepskeuzecoach met een eigen praktijk in Hattum. Ze was een van de eerste kinderpsychologen in Nederland, die zich toelegde op beroepskeuzecoaching.<ref name="R&T 2017"/><br />
<br />
== Leven en werk ==<br />
=== Familie, school en studie ===<br />
Elly Nanninga was de dochter van Harmannus Stephanus Nanninga, arts te Loppersum, en Aafje Boon.<ref>[https://www.genealogieonline.nl/genealogie-uittien/I20019.php Cornelia Geerte Jantina "Elly" Nanninga (1927-2011)] op genealogieonline.nl. Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Ze groeide op in Loppersum, waar ze in 1973 haar zwemdiploma A behaalde. Dat kreeg je in die tijd voor 100 meter schoolslag, 50 meter rugzwemmen, en 25 meter gekleed zwemmen.<ref>"[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010676395:mpeg21:p006 Provinciaal nieuws; Loppersum]," "Nieuwsblad van het Noorden". Groningen, 07-09-1937, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 09-08-2022,<br />
</ref><br />
<br />
In juni 1939 behaalde Nanninga haar toelatingsexamen van de R.H.B.S. in Appingedam.<ref>"[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010676693:mpeg21:p015 Diverse Examens]," ''Nieuwsblad van het Noorden''. Groningen, 24-06-1939, p. 15. Geraadpleegd op Delpher op 09-08-2022.</ref> In 1942 werd ze aldaar bevorderd van de derde naar de vierde klasse.<ref>"[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010330457:mpeg21:p002 STAD EN PROVINCIE: R.H.B.S. Appingedam]," ''Nieuwsblad van het Noorden''. Groningen, 01-07-1942, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 09-08-2022.</ref> Nadien vestigde ze zich Amsterdam, waar ze psychologie studeerde. In september 1951 behaalde ze het doctoraalexamen psychologie<ref>"[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000846071:mpeg21:p00005 ONDERWIJS: Academische examens]," ''Het vaderland''. 's-Gravenhage, 21-09-1951, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 09-08-2022.</ref> aan de Gemeentelijke Universiteit, tegenwoordig Universiteit van Amsterdam.<ref>"[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011140191:mpeg21:p002 Amsterdam]," ''De Telegraaf''. Amsterdam, 22-09-1951, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 09-08-2022. Deze vermelding stond ook in: ''De Volkskrant,'' 22-09-1951, p. 2 en ''Algemeen Dagblad,'' 22-09-1951. p. 3.</ref><br />
<br />
=== Werkervaring en verder === <br />
Na haar studie in 1952 verhuisde Nanninga naar Leiden,<ref>"[https://leiden.courant.nu/issue/NLC/1952-09-29/edition/null/page/5?query= Gevestigde en vertrokken personen]," ''Nieuwe Leidsche Courant,'' 29 september 1952, pagina 5.</ref> waar ze aan het werk ging bij de Rijkspsychologische Dienst in het Laboratorium voor Personeelsselectie en Psycho-Diagnostiek. Ze werkte hier onder leiding van Drs. C. Sanders met enkele andere psychologen en artsen in opleiding als de verantwoordelijke medewerkers.<ref> ''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB26:000841001:00009 Officiële staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden, 1954]'', 1954. Geraadpleegd op Delpher op 01-08-2022.</ref> <br />
<br />
Nadien begon Nanninga een eigen praktijk in het [[Gelderland|Gelderse]] [[Hattem]], waar ze begon met beroepskeuzecoaching. Zij verstond de kunst om met behulp van een tekening, tekstjes en gesprekken [[Kind (leeftijdsgroep)|kinderen]] en [[Adolescentie|jongvolwassenen]] een [[beroepskeuzetest]] te laten maken en daarmee een bepaalde beroepskeuze te kunnen adviseren. "Is het een denker of een doener?" was een belangrijk criterium. Lang niet altijd beantwoordde het uitgebrachte advies aan de wens of verwachting van kind en ouders, maar later bleek toch dat zij de cliënten goed had laten nadenken en zodoende toch een goede keuze gemaakt kon worden, waarin de betreffende persoon zijn plaats vond in de maatschappij.<ref>"[https://www.politie.nl/nieuws/2015/maart/6/01nieuwe-expositie-galerie-politiebureau-groningen.html Nieuwe expositie galerie politiebureau Groningen]," op ''politie.nl/nieuws,'' maart 2015. Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link): Kunstenaar Joanne Schröder noemt een portret van Elly Nanninga ‘La Eminence Grise’. Portret [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a hier] op ''atelier-ocho.com.'' Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Ook heeft zij lange tijd, als supervisor, jongere collega's begeleid die zich ook als keuzecoach wilden profileren<ref name="R&T 2017">Rudolf Leermakers & Tamarinde Haven. "Het leven na de psychologie," in: ''[https://web.archive.org/web/20170426061113/http://www.gmw.rug.nl/~diemensies/Oudediemensies/1213/432.pdf Oude Diemensies, Vakgroepblad Psychologie RUG].'' Jaargang 43 (2012), Editie 2. p. 12-13; Online op ''gmw.rug.nl.'' Geraadpleegd 25 april 2017; Online op archive.org, 08.2022. Interview met Heleen Barkema, waarin ze mevr. Nanninga enkele malen aanhaalt.</ref>.<br />
<br />
Zij was jarenlang overtuigd lid van de vereniging 'Zonta' te Zwolle<ref>[http://www.zontazwolle.nl/ Zonta, Zwolle]</ref>. Zonta Nederland is de Nederlandse tak van de wereldwijde vereniging ''Zonta'' die werkt aan de verbetering van de juridische, professionele, politieke en economische status van vrouwen over de hele wereld.<br />
<br />
Zij overleed in Zwolle en werd op 18 april 2011 bijgezet in het [[familiegraf]] op de Gemeentelijke begraafplaats Brandenburg te [[Bilthoven]].<br />
<br />
== Publicaties, een selectie ==<br />
* C.G.J. Nanninga, A. Gambon-v.d.Post.''Schoolpsychologie N.W.-Overijssel '69-'70: experimenteerklas Steenwijk '69-'70.'' Streekraad Noordwest Overijssel, 1970. - 64 pagina's<br />
* C.G.J Nanninga. ''Schoolpsychologische dienst N.W.-Overijssel.'' Streekraad Noordwest Overijssel, Steenwijk, 1972 - 11 pagina's<br />
<br />
;Artikelen, een selectie:<br />
* C.G.J. Nanninga, "[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010619253:mpeg21:p006 Taalarmoede en dialect]," in: ''Nu, nieuwsbrief van en voor het basisonderwijs in Noordwest-Overijssel.'' ; Herpublicatie in: '' Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland,'' Leeuwarden, 05-02-1973, p. 6.<ref>"[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010619303:mpeg21:p009 Fries Mozaiek; Streektaal en onderwijs. Een voorbeeld uit Kuinre]." ''Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland.'' Leeuwarden, 04-04-1973, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-08-2022.</ref><br />
<br />
== Externe link ==<br />
* [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a La Eminente grise, Elly Nanninga], portret van Elly Nanninga door Joanne C. Schröder uit Zwolle<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{references}}}}<br />
<br />
{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }} <br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Nanninga, C.G.J.}}<br />
[[Categorie:Nederlands psycholoog]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elly_Nanninga&diff=340206Elly Nanninga2022-08-04T08:45:59Z<p>Mdd: Iets meer data</p>
<hr />
<div>'''Cornelia Geerte Johanna (Elly) Nanninga''' ([[Loppersum (plaats in Groningen)|Loppersum]], [[2 mei]] [[1927]] - [[Zwolle]], [[14 april]] [[2011]])<ref>[http://www.mensenlinq.nl/overlijdensberichten/drs-cornelia-geerte-jantina-elly-nanninga-3410130 Overlijdensadvertenties] in ''De Stentor'' en ''Dagblad van het Noorden''. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref> was een [[Nederland]]s [[psycholoog|kinderpsychologe]] en beroepskeuzecoach met een eigen praktijk in Hattum. Ze was een van de eerste kinderpsychologen in Nederland, die zich toelegde op beroepskeuzecoaching.<ref name="R&T 2017"/><br />
<br />
Elly Nanninga was de dochter van Harmannus Stephanus Nanninga, arts te Loppersum, en Aafje Boon.<ref>[https://www.genealogieonline.nl/genealogie-uittien/I20019.php Cornelia Geerte Jantina "Elly" Nanninga (1927-2011)] op genealogieonline.nl. Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Na haar studie werkte ze in 1954-1955 bij de Rijkspsychologische Dienst in het Laboratorium voor Personeelsselectie en Psycho-Diagnostiek onder leiding van Drs. C. Sanders met enkele andere psychologen en artsen in opleiding als de verantwoordelijke medewerkers.<ref> ''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB26:000841001:00009 Officiële staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden, 1954]'', 1954. Geraadpleegd op Delpher op 01-08-2022.</ref> <br />
<br />
Nadien begon Nanninga een eigen praktijk in het [[Gelderland|Gelderse]] [[Hattem]], waar ze begon met beroepskeuzecoaching. Zij verstond de kunst om met behulp van een tekening, tekstjes en gesprekken [[Kind (leeftijdsgroep)|kinderen]] en [[Adolescentie|jongvolwassenen]] een [[beroepskeuzetest]] te laten maken en daarmee een bepaalde beroepskeuze te kunnen adviseren. "Is het een denker of een doener?" was een belangrijk criterium. Lang niet altijd beantwoordde het uitgebrachte advies aan de wens of verwachting van kind en ouders, maar later bleek toch dat zij de cliënten goed had laten nadenken en zodoende toch een goede keuze gemaakt kon worden, waarin de betreffende persoon zijn plaats vond in de maatschappij.<ref>"[https://www.politie.nl/nieuws/2015/maart/6/01nieuwe-expositie-galerie-politiebureau-groningen.html Nieuwe expositie galerie politiebureau Groningen]," op ''politie.nl/nieuws,'' maart 2015. Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link): Kunstenaar Joanne Schröder noemt een portret van Elly Nanninga ‘La Eminence Grise’. Portret [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a hier] op ''atelier-ocho.com.'' Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Ook heeft zij lange tijd, als supervisor, jongere collega's begeleid die zich ook als keuzecoach wilden profileren<ref name="R&T 2017">Rudolf Leermakers & Tamarinde Haven. "Het leven na de psychologie," in: ''[https://web.archive.org/web/20170426061113/http://www.gmw.rug.nl/~diemensies/Oudediemensies/1213/432.pdf Oude Diemensies, Vakgroepblad Psychologie RUG].'' Jaargang 43 (2012), Editie 2. p. 12-13; Online op ''gmw.rug.nl.'' Geraadpleegd 25 april 2017; Online op archive.org, 08.2022. Interview met Heleen Barkema, waarin ze mevr. Nanninga enkele malen aanhaalt.</ref>.<br />
<br />
Zij was jarenlang overtuigd lid van de vereniging 'Zonta' te Zwolle<ref>[http://www.zontazwolle.nl/ Zonta, Zwolle]</ref>. Zonta Nederland is de Nederlandse tak van de wereldwijde vereniging ''Zonta'' die werkt aan de verbetering van de juridische, professionele, politieke en economische status van vrouwen over de hele wereld.<br />
<br />
Zij overleed in Zwolle en werd op 18 april 2011 bijgezet in het [[familiegraf]] op de Gemeentelijke begraafplaats Brandenburg te [[Bilthoven]].<br />
<br />
== Externe link ==<br />
* [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a La Eminente grise, Elly Nanninga], portret van Elly Nanninga door Joanne C. Schröder uit Zwolle<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{references}}}}<br />
<br />
{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }} <br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Nanninga, C.G.J.}}<br />
[[Categorie:Nederlands psycholoog]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elly_Nanninga&diff=340205Elly Nanninga2022-08-04T08:39:35Z<p>Mdd: Iets meer data + bron(nen)</p>
<hr />
<div>'''Cornelia Geerte Johanna (Elly) Nanninga''' ([[Loppersum (plaats in Groningen)|Loppersum]], [[2 mei]] [[1927]] - [[Zwolle]], [[14 april]] [[2011]])<ref>[http://www.mensenlinq.nl/overlijdensberichten/drs-cornelia-geerte-jantina-elly-nanninga-3410130 Overlijdensadvertenties] in ''De Stentor'' en ''Dagblad van het Noorden''. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref> was een [[Nederland]]s [[psycholoog|kinderpsychologe]] en beroepskeuzecoach met een eigen praktijk in Hattum. Ze was een van de eerste kinderpsychologen in Nederland, die zich toelegde op beroepskeuzecoaching.<ref name="R&T 2017"/><br />
<br />
Elly Nanninga was de dochter van Harmannus Stephanus Nanninga, arts te Loppersum, en Aafje Boon.<ref>[https://www.genealogieonline.nl/genealogie-uittien/I20019.php Cornelia Geerte Jantina "Elly" Nanninga (1927-2011)] op genealogieonline.nl. Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Na haar studie werkte ze in 1954-1955 bij de Rijkspsychologische Dienst in het Laboratorium voor Personeelsselectie en Psycho-Diagnostiek onder leiding van Drs. C. Sanders met enkele andere psychologen en artsen in opleiding als de verantwoordelijke medewerkers.<ref> ''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB26:000841001:00009 Officiële staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden, 1954]'', 1954. Geraadpleegd op Delpher op 01-08-2022.</ref> <br />
<br />
Nadien begon Nanninga een eigen praktijk in het [[Gelderland|Gelderse]] [[Hattem]], waar ze begon met beroepskeuzecoaching. Zij verstond de kunst om met behulp van een tekening, tekstjes en gesprekken [[Kind (leeftijdsgroep)|kinderen]] en [[Adolescentie|jongvolwassenen]] een [[beroepskeuzetest]] te laten maken en daarmee een bepaalde beroepskeuze te kunnen adviseren. "Is het een denker of een doener?" was een belangrijk criterium. Lang niet altijd beantwoordde het uitgebrachte advies aan de wens of verwachting van kind en ouders, maar later bleek toch dat zij de cliënten goed had laten nadenken en zodoende toch een goede keuze gemaakt kon worden, waarin de betreffende persoon zijn plaats vond in de maatschappij.<ref>"[https://www.politie.nl/nieuws/2015/maart/6/01nieuwe-expositie-galerie-politiebureau-groningen.html Nieuwe expositie galerie politiebureau Groningen]," op ''politie.nl/nieuws,'' maart 2015. Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link): Kunstenaar Joanne Schröder noemt een portret van Elly Nanninga ‘La Eminence Grise’. Portret [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a hier] op ''atelier-ocho.com.'' Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Ook heeft zij lange tijd, als supervisor, jongere collega's begeleid die zich ook als keuzecoach wilden profileren<ref name="R&T 2017">Rudolf Leermakers & Tamarinde Haven. "Het leven na de psychologie," in: ''[https://web.archive.org/web/20170426061113/http://www.gmw.rug.nl/~diemensies/Oudediemensies/1213/432.pdf Oude Diemensies, Vakgroepblad Psychologie RUG].'' Online op ''gmw.rug.nl,'' nr 1213/432, p. 12. Geraadpleegd 25 april 2017 (online op archive.org, 08.2022). Artikel over Heleen Barkema, waarin ze mevr. Nanninga enkele malen vermeld.</ref>.<br />
<br />
Zij was jarenlang overtuigd lid van de vereniging 'Zonta' te Zwolle<ref>[http://www.zontazwolle.nl/ Zonta, Zwolle]</ref>. Zonta Nederland is de Nederlandse tak van de wereldwijde vereniging ''Zonta'' die werkt aan de verbetering van de juridische, professionele, politieke en economische status van vrouwen over de hele wereld.<br />
<br />
Zij overleed in Zwolle en werd op 18 april 2011 bijgezet in het [[familiegraf]] op de Gemeentelijke begraafplaats Brandenburg te [[Bilthoven]].<br />
<br />
== Externe link ==<br />
* [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a La Eminente grise, Elly Nanninga], portret van Elly Nanninga door Joanne C. Schröder uit Zwolle<br />
<br />
{{Appendix|2={{references}}}}<br />
<br />
{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }} <br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Nanninga, C.G.J.}}<br />
[[Categorie:Nederlands psycholoog]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elly_Nanninga&diff=340197Elly Nanninga2022-08-03T11:53:22Z<p>Mdd: Iets meer data + link</p>
<hr />
<div>'''Cornelia Geerte Johanna (Elly) Nanninga''' ([[Loppersum (plaats in Groningen)|Loppersum]], [[2 mei]] [[1927]] - [[Zwolle]], [[14 april]] [[2011]])<ref>[http://www.mensenlinq.nl/overlijdensberichten/drs-cornelia-geerte-jantina-elly-nanninga-3410130 Overlijdensadvertenties] in ''De Stentor'' en ''Dagblad van het Noorden''. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref> was een [[Nederland]]s [[psycholoog|kinderpsychologe]] en beroepskeuzecoach met een eigen praktijk in Hattum. Ze was een van de eerste kinderpsychologen in Nederland, die zich toelegde op beroepskeuzecoaching.<br />
<br />
Elly Nanninga was de dochter van Harmannus Stephanus Nanninga, arts te Loppersum, en Aafje Boon.<ref>[https://www.genealogieonline.nl/genealogie-uittien/I20019.php Cornelia Geerte Jantina "Elly" Nanninga (1927-2011)] op genealogieonline.nl. Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Na haar studie werkte ze in 1954-1955 bij de Rijkspsychologische Dienst in het Laboratorium voor Personeelsselectie en Psycho-Diagnostiek onder leiding van Drs. C. Sanders met enkele andere psychologen en artsen in opleiding als de verantwoordelijke medewerkers.<ref> ''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB26:000841001:00009 Officiële staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden, 1954]'', 1954. Geraadpleegd op Delpher op 01-08-2022.</ref> <br />
<br />
Nadien begon Nanninga een eigen praktijk in het [[Gelderland|Gelderse]] [[Hattem]], waar ze begon met beroepskeuzecoaching. Zij verstond de kunst om met behulp van een tekening, tekstjes en gesprekken [[Kind (leeftijdsgroep)|kinderen]] en [[Adolescentie|jongvolwassenen]] een [[beroepskeuzetest]] te laten maken en daarmee een bepaalde beroepskeuze te kunnen adviseren. "Is het een denker of een doener?" was een belangrijk criterium. Lang niet altijd beantwoordde het uitgebrachte advies aan de wens of verwachting van kind en ouders, maar later bleek toch dat zij de cliënten goed had laten nadenken en zodoende toch een goede keuze gemaakt kon worden, waarin de betreffende persoon zijn plaats vond in de maatschappij.<ref>"[https://www.politie.nl/nieuws/2015/maart/6/01nieuwe-expositie-galerie-politiebureau-groningen.html Nieuwe expositie galerie politiebureau Groningen]," op ''politie.nl/nieuws,'' maart 2015. Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link): Kunstenaar Joanne Schröder noemt een portret van Elly Nanninga ‘La Eminence Grise’. Portret [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a hier] op ''atelier-ocho.com.'' Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Ook heeft zij lange tijd, als supervisor, jongere collega's begeleid die zich ook als keuzecoach wilden profileren<ref>Artikel van Heleen Barkema over drs. Nanninga. in: ''Oude Diemensies, Vakgroepblad Psychologie RUG.'' Online op ''gmw.rug.nl,'' nr 1213/432, p. 12. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref>.<br />
<br />
Zij was jarenlang overtuigd lid van de vereniging 'Zonta' te Zwolle<ref>[http://www.zontazwolle.nl/ Zonta, Zwolle]</ref>. Zonta Nederland is de Nederlandse tak van de wereldwijde vereniging ''Zonta'' die werkt aan de verbetering van de juridische, professionele, politieke en economische status van vrouwen over de hele wereld.<br />
<br />
Zij overleed in Zwolle en werd op 18 april 2011 bijgezet in het [[familiegraf]] op de Gemeentelijke begraafplaats Brandenburg te [[Bilthoven]].<br />
<br />
== Externe link ==<br />
* [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a La Eminente grise, Elly Nanninga], portret van Elly Nanninga door Joanne C. Schröder uit Zwolle<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{references}}}}<br />
<br />
{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }} <br />
{{DEFAULTSORT:Nanninga, C.G.J.}}<br />
[[Categorie:Nederlands psycholoog]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elly_Nanninga&diff=340162Elly Nanninga2022-08-01T11:08:06Z<p>Mdd: Iets meer data + bron(nen)</p>
<hr />
<div>'''Cornelia Geerte Johanna (Elly) Nanninga''' ([[Loppersum (plaats in Groningen)|Loppersum]], [[2 mei]] [[1927]] - [[Zwolle]], [[14 april]] [[2011]])<ref>[http://www.mensenlinq.nl/overlijdensberichten/drs-cornelia-geerte-jantina-elly-nanninga-3410130 Overlijdensadvertenties] in ''De Stentor'' en ''Dagblad van het Noorden''. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref> was een [[Nederland]]s [[psycholoog|kinderpsychologe]] en beroepskeuzecoach met een eigen praktijk in Hattum. Ze was een van de eerste kinderpsychologen in Nederland, die zich toelegde op beroepskeuzecoaching.<br />
<br />
Elly Nanninga was de dochter van Harmannus Stephanus Nanninga, arts te Loppersum, en Aafje Boon.<ref>[https://www.genealogieonline.nl/genealogie-uittien/I20019.php Cornelia Geerte Jantina "Elly" Nanninga (1927-2011)] op genealogieonline.nl. Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Na haar studie werkte ze in 1954-1955 bij de Rijkspsychologische Dienst in het Laboratorium voor Personeelsselectie en Psycho-Diagnostiek onder leiding van Drs. C. Sanders met enkele andere psychologen en artsen in opleiding als de verantwoordelijke medewerkers.<ref> ''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB26:000841001:00009 Officiële staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden, 1954]'', 1954. Geraadpleegd op Delpher op 01-08-2022.</ref> <br />
<br />
Nadien begon Nanninga een eigen praktijk in het [[Gelderland|Gelderse]] [[Hattem]], waar ze begon met beroepskeuzecoaching. Zij verstond de kunst om met behulp van een tekening, tekstjes en gesprekken [[Kind (leeftijdsgroep)|kinderen]] en [[Adolescentie|jongvolwassenen]] een [[beroepskeuzetest]] te laten maken en daarmee een bepaalde beroepskeuze te kunnen adviseren. "Is het een denker of een doener?" was een belangrijk criterium. Lang niet altijd beantwoordde het uitgebrachte advies aan de wens of verwachting van kind en ouders, maar later bleek toch dat zij de cliënten goed had laten nadenken en zodoende toch een goede keuze gemaakt kon worden, waarin de betreffende persoon zijn plaats vond in de maatschappij.<ref>"[https://www.politie.nl/nieuws/2015/maart/6/01nieuwe-expositie-galerie-politiebureau-groningen.html Nieuwe expositie galerie politiebureau Groningen]," op ''politie.nl/nieuws,'' maart 2015. Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link): Kunstenaar Joanne Schröder noemt een portret van Elly Nanninga ‘La Eminence Grise’. Portret [https://www.atelier-ocho.com/portraits?pgid=k3u5u1hz-cbe9a824-98ea-4a0a-8f3a-c2f5c0db9d6a hier] op ''atelier-ocho.com.'' Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Ook heeft zij lange tijd, als supervisor, jongere collega's begeleid die zich ook als keuzecoach wilden profileren<ref>Artikel van Heleen Barkema over drs. Nanninga. in: ''Oude Diemensies, Vakgroepblad Psychologie RUG.'' Online op ''gmw.rug.nl,'' nr 1213/432, p. 12. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref>.<br />
<br />
Zij was jarenlang overtuigd lid van de vereniging 'Zonta' te Zwolle<ref>[http://www.zontazwolle.nl/ Zonta, Zwolle]</ref>. Zonta Nederland is de Nederlandse tak van de wereldwijde vereniging ''Zonta'' die werkt aan de verbetering van de juridische, professionele, politieke en economische status van vrouwen over de hele wereld.<br />
<br />
Zij overleed in Zwolle en werd op 18 april 2011 bijgezet in het [[familiegraf]] op de Gemeentelijke begraafplaats Brandenburg te [[Bilthoven]].<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{references}}}}<br />
<br />
{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }} <br />
{{DEFAULTSORT:Nanninga, C.G.J.}}<br />
[[Categorie:Nederlands psycholoog]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elly_Nanninga&diff=340160Elly Nanninga2022-08-01T10:54:04Z<p>Mdd: Correctie(s)</p>
<hr />
<div>'''Cornelia Geerte Johanna (Elly) Nanninga''' ([[Loppersum (plaats in Groningen)|Loppersum]], [[2 mei]] [[1927]] - [[Zwolle]], [[14 april]] [[2011]])<ref>[http://www.mensenlinq.nl/overlijdensberichten/drs-cornelia-geerte-jantina-elly-nanninga-3410130 Overlijdensadvertenties] in ''De Stentor'' en ''Dagblad van het Noorden''. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref> was een [[Nederland]]s [[psycholoog|kinderpsychologe]] en beroepskeuzecoach met een eigen praktijk in Hattum. Ze was een van de eerste kinderpsychologen in Nederland, die zich toelegde op beroepskeuzecoaching.<br />
<br />
Elly Nanninga was de dochter van Harmannus Stephanus Nanninga, arts te Loppersum, en Aafje Boon.<ref>[https://www.genealogieonline.nl/genealogie-uittien/I20019.php Cornelia Geerte Jantina "Elly" Nanninga (1927-2011)] op genealogieonline.nl. Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Na haar studie werkte ze in 1954-1955 bij de Rijkspsychologische Dienst in het Laboratorium voor Personeelsselectie en Psycho-Diagnostiek onder leiding van Drs. C. Sanders met enkele andere psychologen en artsen in opleiding als de verantwoordelijke medewerkers.<ref> ''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB26:000841001:00009 Officiële staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden, 1954]'', 1954. Geraadpleegd op Delpher op 01-08-2022.</ref> <br />
<br />
Nadien begon Nanninga een eigen praktijk in het [[Gelderland|Gelderse]] [[Hattem]], waar ze begon met beroepskeuzecoaching. Zij verstond de kunst om met behulp van een tekening, tekstjes en gesprekken [[Kind (leeftijdsgroep)|kinderen]] en [[Adolescentie|jongvolwassenen]] een [[beroepskeuzetest]] te laten maken en daarmee een bepaalde beroepskeuze te kunnen adviseren. "Is het een denker of een doener?" was een belangrijk criterium. Lang niet altijd beantwoordde het uitgebrachte advies aan de wens of verwachting van kind en ouders, maar later bleek toch dat zij de cliënten goed had laten nadenken en zodoende toch een goede keuze gemaakt kon worden, waarin de betreffende persoon zijn plaats vond in de maatschappij.<ref>"[https://www.politie.nl/nieuws/2015/maart/6/01nieuwe-expositie-galerie-politiebureau-groningen.html Nieuwe expositie galerie politiebureau Groningen]," op ''politie.nl/nieuws,'' maart 2015. Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link): Kunstenaar Joanne Schröder noemt een portret van Elly Nanninga ‘La Eminence Grise’.</ref> Ook heeft zij lange tijd, als supervisor, jongere collega's begeleid die zich ook als keuzecoach wilden profileren<ref>Artikel van Heleen Barkema over drs. Nanninga. in: ''Oude Diemensies, Vakgroepblad Psychologie RUG.'' Online op ''gmw.rug.nl,'' nr 1213/432, p. 12. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref>.<br />
<br />
Zij was jarenlang overtuigd lid van de vereniging 'Zonta' te Zwolle<ref>[http://www.zontazwolle.nl/ Zonta, Zwolle]</ref>. Zonta Nederland is de Nederlandse tak van de wereldwijde vereniging ''Zonta'' die werkt aan de verbetering van de juridische, professionele, politieke en economische status van vrouwen over de hele wereld.<br />
<br />
Zij overleed in Zwolle en werd op 18 april 2011 bijgezet in het [[familiegraf]] op de Gemeentelijke begraafplaats Brandenburg te [[Bilthoven]].<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{references}}}}<br />
<br />
{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }} <br />
{{DEFAULTSORT:Nanninga, C.G.J.}}<br />
[[Categorie:Nederlands psycholoog]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elly_Nanninga&diff=340157Elly Nanninga2022-08-01T10:44:33Z<p>Mdd: Correctie(s)</p>
<hr />
<div>'''Cornelia Geerte Johanna (Elly) Nanninga''' ([[Loppersum (plaats in Groningen)|Loppersum]], [[2 mei]] [[1927]] - [[Zwolle]], [[14 april]] [[2011]])<ref>[http://www.mensenlinq.nl/overlijdensberichten/drs-cornelia-geerte-jantina-elly-nanninga-3410130 Overlijdensadvertenties] in ''De Stentor'' en ''Dagblad van het Noorden''. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref> was een [[Nederland]]s [[psycholoog|kinderpsychologe]] en beroepskeuzecoach met een eigen praktijk in Hattum. Ze was een van de eerste kinderpsychologen in Nederland, die zich toelegde op beroepskeuzecoaching.<br />
<br />
Elly Nanninga was de dochter van Harmannus Stephanus Nanninga, arts te Loppersum, en Aafje Boon.<ref>[https://www.genealogieonline.nl/genealogie-uittien/I20019.php Cornelia Geerte Jantina "Elly" Nanninga (1927-2011)] op genealogieonline.nl. Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Na haar studie werkte ze in 1954-1955 bij de Rijkspsychologische Dienst in het Laboratorium voor Personeelsselectie en Psycho-Diagnostiek onder leiding van Drs. C. Sanders met enkele andere psychologen en artsen in opleiding als de verantwoordelijke medewerkers.<ref> ''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB26:000841001:00009 Officiële staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden, 1954]'', 1954. Geraadpleegd op Delpher op 01-08-2022.</ref> <br />
<br />
Nadien begon Nanninga een eigen praktijk in het [[Gelderland|Gelderse]] [[Hattem]], waar ze begon met beroepskeuzecoaching. Zij verstond de kunst om met behulp van een tekening, tekstjes en gesprekken [[Kind (leeftijdsgroep)|kinderen]] en [[Adolescentie|jongvolwassenen]] een [[beroepskeuzetest]] te laten maken en daarmee een bepaalde beroepskeuze te kunnen adviseren. "Is het een denker of een doener?" was een belangrijk criterium. Lang niet altijd beantwoordde het uitgebrachte advies aan de wens of verwachting van kind en ouders, maar later bleek toch dat zij de cliënten goed had laten nadenken en zodoende toch een goede keuze gemaakt kon worden, waarin de betreffende persoon zijn plaats vond in de maatschappij.<ref>"[https://www.politie.nl/nieuws/2015/maart/6/01nieuwe-expositie-galerie-politiebureau-groningen.html Nieuwe expositie galerie politiebureau Groningen]," op ''politie.nl/nieuws,'' maart 2015. Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link): Kunstenaar Joanne Schröder noemt een portret van Elly Nanninga ‘La Eminence Grise’.</ref> Ook heeft zij lange tijd, als supervisor, jongere collega's begeleid die zich ook als keuzecoach wilden profileren<ref> "[http://www.gmw.rug.nl/~diemensies/Oudediemensies/1213/432.pdf Oude Diemensies]," op ''gmw.rug.nl.'' Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link) ; Artikel van Heleen Barkema over drs. Nanninga (p. 12)]</ref>.<br />
<br />
Zij was jarenlang overtuigd lid van de vereniging 'Zonta' te Zwolle<ref>[http://www.zontazwolle.nl/ Zonta, Zwolle]</ref>. Zonta Nederland is de Nederlandse tak van de wereldwijde vereniging ''Zonta'' die werkt aan de verbetering van de juridische, professionele, politieke en economische status van vrouwen over de hele wereld.<br />
<br />
Zij overleed in Zwolle en werd op 18 april 2011 bijgezet in het [[familiegraf]] op de Gemeentelijke begraafplaats Brandenburg te [[Bilthoven]].<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{references}}}}<br />
<br />
{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }} <br />
{{DEFAULTSORT:Nanninga, C.G.J.}}<br />
[[Categorie:Nederlands psycholoog]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elly_Nanninga&diff=340156Elly Nanninga2022-08-01T10:40:45Z<p>Mdd: Iets meer data + bronnen</p>
<hr />
<div>'''Cornelia Geerte Johanna (Elly) Nanninga''' ([[Loppersum (plaats in Groningen)|Loppersum]], [[2 mei]] [[1927]] - [[Zwolle]], [[14 april]] [[2011]])<ref>[http://www.mensenlinq.nl/overlijdensberichten/drs-cornelia-geerte-jantina-elly-nanninga-3410130 Overlijdensadvertenties] in ''De Stentor'' en ''Dagblad van het Noorden''. Geraadpleegd 25 april 2017.</ref> was een [[Nederland]]s [[psycholoog|kinderpsychologe]] en beroepskeuzecoach met een eigen praktijk in Hattum. Ze was een van de eerste kinderpsychologen in Nederland, die zich toelegde op beroepskeuzecoaching.<br />
<br />
Elly Nanninga was de dochter van Harmannus Stephanus Nanninga, arts te Loppersum, en Aafje Boon.<ref>[https://www.genealogieonline.nl/genealogie-uittien/I20019.php Cornelia Geerte Jantina "Elly" Nanninga (1927-2011)] op genealogieonline.nl. Geraadpleegd 01.08.2022.</ref> Na haar studie werkte ze in 1954-1955 bij de Rijkspsychologische Dienst in het Laboratorium voor Personeelsselectie en Psycho-Diagnostiek onder leiding van Drs. C. Sanders met enkele andere psychologen en artsen in opleiding als de verantwoordelijke medewerkers.<ref> ''[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB26:000841001:00009 Officiële staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden, 1954]'', 1954. Geraadpleegd op Delpher op 01-08-2022.</ref> <br />
<br />
Nadien begon Nanninga een eigen praktijk in het [[Gelderland|Gelderse]] [[Hattem]], waar ze begon met beroepskeuzecoaching. Zij verstond de kunst om met behulp van een tekening, tekstjes en gesprekken [[Kind (leeftijdsgroep)|kinderen]] en [[Adolescentie|jongvolwassenen]] een [[beroepskeuzetest]] te laten maken en daarmee een bepaalde beroepskeuze te kunnen adviseren. "Is het een denker of een doener?" was een belangrijk criterium. Lang niet altijd beantwoordde het uitgebrachte advies aan de wens of verwachting van kind en ouders, maar later bleek toch dat zij de cliënten goed had laten nadenken en zodoende toch een goede keuze gemaakt kon worden, waarin de betreffende persoon zijn plaats vond in de maatschappij.<ref>"[https://www.politie.nl/nieuws/2015/maart/6/01nieuwe-expositie-galerie-politiebureau-groningen.html Nieuwe expositie galerie politiebureau Groningenhttps]," op ''politie.nl,'' maart 2015. Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link): Kunstenaar Joanne Schröder noemt een portret van Elly Nanninga ‘La Eminence Grise’.</ref> Ook heeft zij lange tijd, als supervisor, jongere collega's begeleid die zich ook als keuzecoach wilden profileren<ref> "[http://www.gmw.rug.nl/~diemensies/Oudediemensies/1213/432.pdf Oude Diemensies]," op ''gmw.rug.nl.'' Geraadpleegd 25 april 2017. (dode link) ; Artikel van Heleen Barkema over drs. Nanninga (p. 12)]</ref>.<br />
<br />
Zij was jarenlang overtuigd lid van de vereniging 'Zonta' te Zwolle<ref>[http://www.zontazwolle.nl/ Zonta, Zwolle]</ref>. Zonta Nederland is de Nederlandse tak van de wereldwijde vereniging ''Zonta'' die werkt aan de verbetering van de juridische, professionele, politieke en economische status van vrouwen over de hele wereld.<br />
<br />
Zij overleed in Zwolle en werd op 18 april 2011 bijgezet in het [[familiegraf]] op de Gemeentelijke begraafplaats Brandenburg te [[Bilthoven]].<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{references}}}}<br />
<br />
{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }} <br />
{{DEFAULTSORT:Nanninga, C.G.J.}}<br />
[[Categorie:Nederlands psycholoog]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Wikisage:Te_verwijderen&diff=321639Wikisage:Te verwijderen2021-01-24T12:06:04Z<p>Mdd: /* even verder */</p>
<hr />
<div>{{Portaal Wikisage}}<br />
{{kopje te verwijderen}}<br />
{{noindex}} <br />
[[Categorie:Wikisage:Project]]<br />
[[en:Wikisage:To delete]]<br />
--------------------------------------<br />
== [[Lijst van veganisten]] en [[Lijst van vegetariërs]] ==<br />
Wat is het nut van het aanmaken van lijsten met bekende wereldburgers die toevallig geen vlees dan wel dierlijke producten eten. Deze mensen staan hier niet om bekend, het betreft mensen die toevallig er voor kiezen geen vlees/dierlijke producten te eten. En bij veganisten gaan ze nog iets verder, maar dat doet er niet toe. Er is ook geen lijst van geheelonthouders of van alcoholisten, van kauwgumkauwers, etc..<br />
*Bovendien kan iemand er voor kiezen weer anders te gaan eten en wie zijn 'wij' om te vermelden wie 'mogelijk' zo eet/leeft. Net als bij de lijst van holebi's, die ondanks overleg verwijderd werd, zijn dit ook lijsten die iets over iemand zeggen, waar degene misschien later anders over gaat denken. Onwenselijk dus. - [[Gebruiker:B. Lesnar|B. Lesnar]] ([[Overleg gebruiker:B. Lesnar|overleg]]) 2 feb 2015 14:23 (CET)<br />
:B. Lesnar, er is geen enkele overeenkomst met lijst van holebi's. Deze kunnen letterlijk worden aangevallen. Vegetariërs en veganisten maken een bewuste keuze, en de personen op de lijst dragen deze keuze uit. --[[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 2 feb 2015 15:02 (CET)<br />
::Die is er wel. Iemand kan besluiten weer vlees te gaan eten en heeft dan toch een 'stempel' als vegetariër. Bovendien had die holebi-lijst deels (deels dus) als doel het wat minder in de taboehoek te stoppen. Als dit wel mag en die andere niet, dan ben ik daar niet blij mee. En wie interesseert het nou wie veganist is (als degene het nog steeds is). Weg ermee, anders overweeg ik weg te gaan, maar dat is nog niet zeker. - [[Gebruiker:B. Lesnar|B. Lesnar]] ([[Overleg gebruiker:B. Lesnar|overleg]]) 2 feb 2015 17:32 (CET)<br />
:::Een groot deel van de wereldbevolking is vegetarisch. Hoewel deze lijst inderdaad niet het criminele potentieel heeft als een lijst van holebi's, is het toch niet heel encyclopedisch. In artikelen of boeken over vegetarisme staat wel regelmatig een kort lijstje met wat voorbeelden van vegetariërs. Sommigen zou ik ook betwijfelen als er geen betrouwbare bron bij staat. Is het misschien een goede tussenoplossing om het ergens als persoonlijke pagina op te slaan? De lijst van personen die zich tijdelijk op een bepaalde manier hebben gevoed, is nog minder relevant. —[[User:Mendelo|Mendelo]] 2 feb 2015 18:37 (CET)<br />
::::"Het criminele potentieel". Homofoben zijn er overal, maar 99% van het gevaar voor holebi's komt uit de moslimhoek, vooral Marokkanen e.d. Om die reden was ik er tegen dat de lijst verwijderd werd. We gaan niet buigen voor de islam e.d. .. En over Encylopedisch gesproken: deze lijsten zijn dat nog veel minder dan de door mij genoemde lijst. Ik ken een groepje mensen dat op een paar dingen na veganist was en nu hebben ze een vrouw of man gevonden en eten ze gewoon vlees, ze eten eieren, etc.. Vaak is het een tijdelijk iets en 5 of 10 jaar is ook tijdelijk of 20 jaar. Bovendien is een groot deel van de twee lijsten niet voorzien van bronnen. Wat mij betreft weg ermee. - [[Gebruiker:B. Lesnar|B. Lesnar]] ([[Overleg gebruiker:B. Lesnar|overleg]]) 2 feb 2015 20:45 (CET)<br />
:::::Misschien geen 99%, maar het scheelt niet veel. Het hangt er vanaf wat je als 'gevaar' ziet. Is het discriminatie op het werk, dan kan dat iedereen zijn bij wijze van spreken. Maar echt wat betreft geweld, de kans op mishandeling of erger, komt vooral uit die hoek, dat weet ik, wie dat ook tegenspreekt, dat weet ik gewoon. Tuurlijk zijn er ook voetbalfans en mensen die zelf holebi zijn en (nog heel erg) in de kast zitten. Doet er verder niet toe, het gaan nu om die andere lijsten en je hebt gelijk dat veganist e.d. een keuze is, dus een lijst daarvan opstellen heeft geen nut, iedereen kan de volgende dag besluiten anders te gaan leven.. - [[Gebruiker:B. Lesnar|B. Lesnar]] ([[Overleg gebruiker:B. Lesnar|overleg]]) 3 feb 2015 00:01 (CET)<br />
{{voor}} verwijderen. [[User:Mendelo|Mendelo]] 9 apr 2016 16:13 (CEST)<br />
*Per bovenstaande reacties {{voor}} verwijderen. Liever niet in de hoofdnaamruimte, persoonlijke naamruimte mag wel. --[[Gebruiker:Oleander|Oleander]] ([[Overleg gebruiker:Oleander|overleg]]) 23 feb 2018 13:02 (CET)<br />
:Zo relevant als lijst van niet-rokers. 😁<br />
:Binnen enkele decennia maken we een lijst van [[carnisme|carnisten]]. [[User:Mendelo|Mendelo]] 12 nov 2019 16:36 (UTC)<br />
<br />
== [[:Categorie:Talen van mensen]] ==<br />
Mag weg. Indien ooit nodig, is de naam [[:Categorie:Mensentaal]] passender. [[User:Mendelo|Mendelo]] 25 sep 2016 20:50 (CEST)<br />
<br />
== [[:Bestand:Athos klooster.jpg]] ==<br />
Dit bestand is volledig beschermd door auteursrechten. [[Gebruiker:Rodejong|Ro de Jong]] ([[Overleg gebruiker:Rodejong|overleg]]) 3 okt 2016 12:14 (CEST)<br />
*[[:Bestand:Athos klooster.jpg]] lijkt mij terecht voorgedragen, kennelijk is de status van de foto achteraf veranderd, dit kan op Flickr, en de foto zal nooit hier gebruikt worden. [[Gebruiker:Hold The Line|Hold The Line]] ([[Overleg gebruiker:Hold The Line|overleg]]) 2 jan 2018 11:09 (CET)<br />
**'''Nuweg''' - overduidelijke auteursrechtenschending. --[[Gebruiker:Oleander|Oleander]] ([[Overleg gebruiker:Oleander|overleg]]) 23 feb 2018 13:06 (CET)<br />
*** Toen het werd geplaatst was er toestemming. Later bij een andere indeling stond de toestemming bij tekst en bovenin, het symbool met de link die er nu staat met de algemene tekst. <br />
Nu zijn de symbolen bij de tekst verdwenen. Misschien eens vragen wat de bedoeling is. --[[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 7 mrt 2018 11:54 (CET)<br />
<br />
== [[EP: ElectronicPartner]] ==<br />
Doorverwijzing naar een onbestaande pagina. --[[Gebruiker:Oleander|Oleander]] ([[Overleg gebruiker:Oleander|overleg]]) 23 feb 2018 12:53 (CET)<br />
<br />
== Band en groep ==<br />
*[[:Categorie:Vlaamse hiphopband]] <br />
Categorie vervangen door Categorie:Belgische hiphopband. Analoog aan andere categorieën in het muziekgenre die ingedeeld worden naar land en niet naar regio. Indeling naar regio zou het veel te complex maken. --[[Gebruiker:Oleander|Oleander]] ([[Overleg gebruiker:Oleander|overleg]]) 23 feb 2018 14:02 (CET)<br />
* [[:Categorie:Vlaamse band]]<br />
Gelijk aan wat hierboven staat. Alle artikels bevinden zich in categorie:Belgische band. --[[Gebruiker:Oleander|Oleander]] ([[Overleg gebruiker:Oleander|overleg]]) 23 feb 2018 14:09 (CET)<br />
*[[:Categorie:Rapgroep naar nationaliteit]] <br />
Dubbelop met Categorie:Rapgroep naar land, waar alle artikels al instaan. --[[Gebruiker:Oleander|Oleander]] ([[Overleg gebruiker:Oleander|overleg]]) 23 feb 2018 14:14 (CET)<br />
<br />
Oleander, op Wikipedia heeft men het Vlaams verwijderd, dat betekend niet dat dat ook hier zou moeten. Maar ook daar is het niet de bedoeling om eerst een categorie leeg te trekken en dan te nomineren. Ook zag ik geen overleg met bv gebruiker IPA om de door hem gegeven categorie te verwijderen. Belgisch is geen taal en de Hiphop veelal in het Vlaams. Een Belgische band kan de Spaanse nationaliteit bezitten. Groet, --[[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 7 mrt 2018 12:39 (CET<br />
:Vlaams verwijst hier naar regio, niet naar taal. Als dat wel zou zijn, zou een groep uit pakweg de VS in de categorie 'Vlaamse band' mogen geplaatst worden omdat het er in het Nederlands wordt gezongen, eveneens in de categorie 'Nederlandse band'. Een band uit Guinee mag dan ook in de categorie: 'Franse band' staan. --[[Gebruiker:Oleander|Oleander]] ([[Overleg gebruiker:Oleander|overleg]]) 7 mrt 2018 14:57 (CET)<br />
:Groepsleden van een band kunnen een andere nationaliteit dragen dan waar de band zijn thuisbasis heeft. Maar een band op zich heeft geen nationaliteit.<br />
::Oleander, dank voor het meedenken. De categorieën zijn onderdeel van het werk van IPA. Wanneer hij/zij iets wil veranderen zal hij/zij mij wel benaderen. Met vriendelijke groet, --[[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 8 mrt 2018 22:37 (CET)<br />
<br />
*[[:Bestand:DSCF5380.JPG]] Helemaal fout. [[Gebruiker:Hold The Line|Hold The Line]] ([[Overleg gebruiker:Hold The Line|overleg]]) 12 mrt 2018 22:03 (CET)<br />
**Ik hem het behandeld met http://compressjpeg.com/nl/ , waardoor het bestand al maar half zo groot meer is, maar het is de afmeting die te groot is. Dat ook nog eens halveren, dan lukt het wel, schat ik. Welke duidelijke bestandsnaam wil je het geven? [[User:Mendelo|Mendelo]] 13 mrt 2018 07:54 (CET)<br />
***Ik heb een nieuwe, wat mooiere foto gemaakt omdat ik de achtergrond wat onrustig vond. [[:Bestand:Ringkern trafo.JPG]]. Ik was vergeten de foto te verkleinen. Toevallig was ik net met zo een trafo bezig, en Franciscus was aan het bewerken in zijn artikel over trafo's. Misschien heeft hij er wat aan en ik wilde hem er wat over vragen. Maar bedankt voor de moeite, de oude kan nu weg. Vriendelijke groet, [[Gebruiker:Hold The Line|Hold The Line]] ([[Overleg gebruiker:Hold The Line|overleg]]) 13 mrt 2018 13:08 (CET)<br />
<br />
==<s>[[Overleg:Kristalontvanger]]</s>==<br />
Kwam via Google deze pagina tegen. Copy-past van [http://became.nl/amroh/home.htm deze website] en heeft niets met een kristalontvanger van doen. Is copyvio dus Nuweg, en ik heb het artikel [[Amroh N.V.]] geschreven dus heeft ook verder geen enkele functie meer. [[Gebruiker:Hold The Line|Hold The Line]] ([[Overleg gebruiker:Hold The Line|overleg]]) 16 mrt 2018 14:40 (CET)<br />
*Prima zo, valt nu m.i. onder het citaatrecht. [[Gebruiker:Hold The Line|Hold The Line]] ([[Overleg gebruiker:Hold The Line|overleg]]) 16 mrt 2018 20:27 (CET)<br />
<br />
==[[:Bestand:Div. Buizen.JPG]]==<br />
*Hopeloze knoeipartij mijnerzijds, bestand opnieuw opgeladen uiteindelijk. [[Gebruiker:Hold The Line|Hold The Line]] ([[Overleg gebruiker:Hold The Line|overleg]]) 19 mrt 2018 18:05 (CET)<br />
: Wat maakte dat je deze vaker oplaadde? De foto die je nu gebruikt is wel erg krap gesneden.<br />
:Wat was er mis met de foto die er stond? --[[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 20 mrt 2018 23:57 (CET)<br />
::Technisch verhaal, de foto sloeg niet genoeg op het artikel. Het was een samenraapsel van zomaar wat. En het gaat om de buizen en niet om het wit. Wil hem met mijn andere camera overmaken. <br />
::Maar wat ik veel belangrijkere vind dan die foto, waarom staat er hier al jaren een kloon van een Pedia artikel, ritselend van de fouten en onvolledigheden, Lidewij? Het was deels geschreven door iemand die er geen klap van af wist, en met zomaar een plaatje plakken wat je wel leuk lijkt redt je het echt niet! En als ik het niet herschreven had had het er nog met alle fouten gestaan..... Waarschijnlijk jaren. [[Gebruiker:Hold The Line|Hold The Line]] ([[Overleg gebruiker:Hold The Line|overleg]]) 28 mrt 2018 16:17 (CEST)<br />
<br />
==Kalender==<br />
Onderstaande sjabloononderdelen zijn leeg en zijn vervangen door iets met een zinvollere naam.<br />
<br />
Ze mogen dus zeker weg. Ze zijn zelfs geen doorverwijzing. Dat is ook niet nodig, want de artikelen zijn vervangen. Bijvoorbeeld: [[Jaar 10 van de Franse republikeinse kalender]] verwijst door naar [[Jaar X van de Franse republikeinse kalender]], en deze beide vervangen [[Franse Republikeinse Kalender/Y10]], waar geen inhoud meer in staat. [[User:Mendelo|Mendelo]] 23 apr 2018 22:27 (CEST)<br />
<br />
Te verwijderen:[ ]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y1]] geen [http://nl.wikisage.org/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Franse_Republikeinse_Kalender/Y1 VerwijzingenNaar Hier]<br />
** [[Gebruiker:O/ I (Franse republikeinse kalender)]] (kopie van bovenstaande)<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y2]] <br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y3]] <br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y4]] <br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y5]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y6]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y7]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y8]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y9]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y10]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y11]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y12]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y13]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Y14]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Yx]]<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Yx+1]]<br />
** [[Franse Republikeinse Kalender/Yx 1]] (misnoemer voor bovenstaande)<br />
** [[Franse Republikeinse Kalender/Volgend jaar]] (was een hernoeming van bovenstaande)<br />
** [[Franse republikeinse Kalender/Volgend jaar]] (was een hernoeming van bovenstaande)<br />
* [[Franse Republikeinse Kalender/Yx-1]]<br />
<br />
**Bedankt. Opgeruimd staat netjes. Nu zie ik weer het verschil tussen kaf en koren. [[User:Mendelo|Mendelo]] 24 aug 2018 13:52 (CEST)<br />
<br />
== Cyberpesten ==<br />
Op Wikisage worden we regelmatig bezocht door gebruikers die geblokt zijn op Wikipedia.nl en als gebruiker hier de ruimte denken te vinden om hun ongenoegens te uiten. Prima, een uitlaatklep hebben we misschien allemaal wel eens nodig.<br><br />
Waar ik problemen mee ga krijgen is dat enkele al jaren hier hun conflicten/frustraties komen spuien als of Wikisage een forum voor ongenoegen mbt Wikipedia en Wikimedia is.<br><br />
Eerst werd de vorm van essay gebruikt, deze zijn verwijderd. Ze brachten geen te verspreiden kennis aan. <br />
Als alternatief werd de pagina Taveerne ingesteld om over Wikipedia te kunnen schrijven. Wel was gevraagd om niet over gebruikers van Wikipedia te schrijven, omdat bij de essays de grens van smaad was gerepasseerd. Echter dit lukte de gebruikers niet. Door namen te verhaspelen was er het zelfde probleem.<br />
Hierna is aan deze gebruikers gevraagd om hun teksten die niet dienen bij de opbouw van Wikisage op hun eigen fora (buiten Wikisage) te schrijven. Wat ze ook deden.<br><br />
Toch werd er weer met nieuwe gebruikersnamen de oude stijl voortgezet. Nu overlegpagina en andere pagina's binnen de gebruikersruimte die niet bedoeld waren voor de opbouw van Wikisage. Er werd een nieuwe mogelijkheid uit de kast gehaald, er werden pagina's geschreven over Wikipedianen waarbij gelijk hun nicknaam werd vermeld. Dit zie ik als een vorm van cyberpesten en niet alleen naar deze gebruikers maar ook naar mij. Want ik ben de persoon die hun beperkt in hun mogelijkheden en zou ze bij deze vorm niet kunnen tegenhouden.<br><br />
Ik ben het zat om voordat ik iets aan Wikisage kan bijdragen, eerst het gezwam van deze heren door te lezen om te kijken of ze de fatsoensregels overtreden.<br><br />
Ik wil ze tevens niet belonen, door de lemma's die bedoelt waren als cyberpesten te behouden.<br />
Daarom wil ik vragen of ik deze mag verwijderen. Lijstje volgt later. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 26 mei 2018 12:25 (CEST)<br />
<br />
*Als eerste [[Elly Waterman]] en [[Eddy Landzaat]]<br />
<br />
::Voor cyberpesten is hier geen plaats, en met de nieuwe Europese wet op de bescherming van de privacy al zeker niet. Personen die hier gal komem spuwen omdat ze ergens anders geblokkeerd zijn, kunnen maar beter iets anders gaan doen. [[User:Mendelo|Mendelo]] 26 mei 2018 19:51 (CEST)<br />
=== Mijn mening ===<br />
Als buitenstaander wil ik zeggen dat we artikelen beoordelen op basis van inhoud. We gooien geen artikel weg louter omdat ze door een geblokkeerde gebruiker is geschreven. Ik zie geen cyberpesten bij Elly Waterman. Eddy Landzaat is geredigeerd. [[Gebruiker:Moira|Moira]] ([[Overleg gebruiker:Moira|overleg]]) 28 mei 2018 12:16 (CEST)<br />
<br />
:Mee eens. Als Gerard van Ooijen E waarde heeft hebben deze mensen dat ook, en het bezwaar van doxxen is nu weggenomen. Dus voor behouden. Overigens ben ik ook een buitenstaander. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 12:53 (CEST)<br />
<br />
::De lemma's zijn met een doel aangemaakt. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 12:57 (CEST)<br />
<br />
===Off topic===<br />
:KZ, ik had je slimmer gedacht. Dus heb ik er weer een gebruiker te blokkeren. In de geschiedenis staan dingen die niet stroken met het privé. Elly wil duidelijk verschil maken, nadat dat ze terugkwam. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 12:49 (CEST)<br />
::Zou er een mogelijkheid zijn hier zakelijk en beleefd te communisten, en zonder PA's? en op de bal te spelen en niet op de man? Dreigen met blokkades in een normale discussie vind ik wel zeer mod onwaardig. Bij voorbaat dank. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 12:55 (CEST)<br />
Insinueert [[gebruiker:Lidewij]] mij nu iemand anders te zijn? Toen ik hier begon, wou ik het project naar een hoger niveau tillen. Mijn bewerkingen zijn sterk teruggeschroefd wegens tegenwerking. Ik laat me hier niet wegpesten, zoals op Wikipedia! [[Gebruiker:Moira|Moira]] ([[Overleg gebruiker:Moira|overleg]]) 28 mei 2018 13:05 (CEST)<br />
:Ik heb er net een vraag over gesteld op haar OP, Moira. ik vind namelijk dat ze erg mod onwaardig gedrag vertoond. PA's, valse insinuaties, mij van misdrijven beschuldigen en dat niet onderbouwen, twee maal maar liefst, niet op vragen ingaan, zaken hierbij slepen die er niks van doen mee hebben, zomaar met blokkades tegen nieuwe gebruikers driegen, lijkt me een trigger happy mod. Misschien moeten we toch eens naar een ander mod uitkijken. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 13:17 (CEST)<br />
<br />
KZ je gebruikte de IP van Truus. Groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 13:26 (CEST)<br />
::Dat zegt niks Lidewij. Kan een partner zijn, een kind, nee, dat is geen enkel bewijs tegenwoordig. Heb je wat beters? En heb je al over de andere vragen en feiten nagedacht? We hoeven toch geen afzetting tegen je te starten? Reden genoeg zou ik zo zeggen. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 13:28 (CEST)<br />
:::[[De Kat]]? [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 13:33 (CEST)<br />
::::Nou sla je toch wel helemaal erg aan het speculeren, en dat doen we niet hier maar op de beurs. Nee, feiten willen we, facts. wij zijn verslaafde Fact Checkerssss you know. Dus, waar blijven je antwoorden? Waar pleeg ik smaad of heb dat gedaan? We hebben het wel over een misdrijf waar je me van beschuldigde, en niet over de kat zijn kut, En waar heb je het bewijs dat het KZ is, and not his lovely girly, Lidewij? Bijvoorbeeld. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 13:38 (CEST)<br />
<br />
== Graaf Statler ==<br />
:::Doe je het weer! Gaan we het nog beleven dat jij het verschil tussen enkel- en meerfout gaat bevatten in dit leven Lidewij? Nogmaals, ik heb niets maar dan ook niets met die artikelen te maken, dus het is mij een raadsel waarom je dat hele verhaal bij zijn haren erbij sleept! Die zijn door ene Truus en Julien geschreven met wie ik niets maar dan ook niks van doen heb, ik weet zelfs niet eens zeker wie het is! <br />
:::Dat heet namelijk [[framing]] wat jij hier doet. En als je om de heer mogen weten welke reden mijn [[Gebruiker:Hold The Line/Lijst van Amerikaanse (Wikipedia) critisme uitdrukkingen|Lijst van Amerikaanse (Wikipedia) critisme uitdrukkingen]] niet had weggemikt had ik je dat daar kunnen uitduiden, evenals dat dit geen cyberpesten is., maar [[doxxing]]. Iets waar je je gedachte over kan en mag hebben natuurlijk. In Amerika is doxxing redelijk gemeengoed, daar zijn vrij veel (verscholen) lijsten met gebruikersnamen en de echte naam. Jazeker, ook van Nederlandse gebruikers. Had ik je beslist meer over kunnen vertellen als je niet om wederom om god moge het weten waarom [[Gebruiker:Bombardon/Graaf Statler went to America.]] had verwijderd, evenals het cynische [[Gebruiker:Bombardon/SanFanBan]]. Verder wijs ik je er op dat beschuldigen van smaad altijd onderbouwd dienen te zijn met voorbeelden, omdat anders je beschuldiging <u>op zich smaad is</u>. Ik verzoek je dus beleefd dergelijke beschuldigingen in het vervolg of te onderbouwen, of voor je te houden. Het is immers een misdrijf waar je mensen van beschuldigd, en dat mag niet ongefundeerd.<br />
<br />
:::Dit gezegd hebbende, Mendelo, dat is een goede, de nieuwe privecywet. We hadden dat mooi op het [[Overleg gebruiker:Bombardon]] kunnen bespreken, daar hadden we het immers over die privacywet. Helaas vond je collega het nodig die te verwijderen. <br />
:::Maar ik vind dit een veel principiëlere discussie dan die over slechts deze twee artikelen te houden, en van cyberpesten is dus geen sprake want het is doxxing. Blijft over of Doxxing hier wel of niet is toegestaan en dat lijkt mij aan de beheerder verder. Vriendelijke groet, [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 27 mei 2018 22:54 (CEST) aka Graaf Statler.<br />
<br />
Beste Statler, ik had jullie meermalen gevraagd om op Wikisage niet meer te schrijven over Wikipedia gebruikers. Je overlegpagina ging bijna over niets anders dan Wikipedia gebruikers, Wikipedia en Wikimedia. Zelfs IRC chats stond er. Jullie hebben zelf blogs. Ik snap niet waarom jullie daar, al die dingen die niets met Wikisage te maken hebben, niet plaatsen. Ik schreef je eerder, dat je bij ieder nieuw leven mogelijkheden verliest .<br><br />
Geschrijf wat niet direct of indirect nodig is voor een hoofdpagina, zal ik verwijderen. Ik heb er geen zin meer in, dus zoek een andere stek om je uit te leven. Ook de namen Truus/Julien zijn geblokkeerd. En het klopt KZ schreef de pagina's over gebruikers van Wikipedia. De volgende keer moet hij maar een pagina over jou schrijven, ik ben benieuwd hoe je dat zal vinden. Met vriendelijke groet. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 27 mei 2018 23:59 (CEST) PS we gaan niet opnieuw beginnen. 28 mei 2018 22:54 ben je geblokkeerd.<br />
<br />
:Nee, we beginnen niet opnieuw. Maar dit is een verwijderpagina, en het gaat over twee pagina's waar ik niks mee van doen heb, dus je verhaal hoort hier gewoon niet thuis, en je beschuldigd o.a. mij van smaad. En daar gaat het over, Lidewij. En niet over de rest. Zou je daar op willen reageren? [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 00:05 (CEST) PS, zou je me de richtlijn willen tonen waaruit blijkt dat je hier steeds meer rechten verliest, en een moderator de bevoegdheid heeft dit zo te beslissen? Ik kan hem namelijk niet vinden. Buiten het feit om dat het natuurlijk als moderator zeer kwalijk is een geschil te beslechten met je eigen knopjes, want dat is een moderatordoodzonde. Bij voorbaat dank. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 00:15 (CEST)<br />
::Ik heb overleg met Guido. Er is maar een gebruiker die niet leert van zijn fouten. Ik wilde je nog een kans geven. Je wilde alleen artikelen schrijven in de hoofdruimte, maar de meeste letters gaan daar niet heen. Ik ga nu ook niet op meerder pagina's schrijven. Je schreef bv: ''die Elly, met die andere genderwijven met hun controleren en prono feminisme, alstublieft zeg. Doe me een lol en ga wat in de zandbak verder spelen, Elly met je vriendinnetjes in plaats van de pot met donorgeld leeg te vreten.'' Maar Graaf het is klaar.[[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 00:33 (CEST)<br />
<br />
*'''Samengevat:'''<br />
*Dat het knap kut is dat De Kolonel jouw (neem ik aan?) en andere gedoxxed heeft, ja dat geloof ik graag, maar wat heb ik er mee uit te staan? <br />
*Wie ben jij dat je hier regeltjes vaststelt, en waar staat dat je die bevoegdheid hebt?<br />
*Dit is geen WMF project, het is uit onvrede over Wikipedia opgericht, hoezo mag er hier niet over wikipedia c.q.haar gebruikers gesproken worden? Dus op welke grond, richtlijn heb jij mijn pagina's verwijderd?<br />
*Waar heb ik smaad gepleegd, of pleeg ik smaad wat je claimed? Dat het niet leuk of aardig is wat ik schreef geef ik onmiddellijk toe, maar wat is er niet waar of niet te onderbouwen van wat ik claim? Want dáár gaat het om bij smaad!<br />
En de rest van wat je schrijft staat hier totaal buiten. Alvast dank voor je antwoorden! [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 00:40 (CEST) aka Graaf Statler.<br />
<br />
BWC reactie op je eerste geschrijf.<br />
: Statler, de gene die mij op Wikisage (intimiderend) aanspreekt ben jij. Het stukje hierboven over Elly schreef jij. Wie hier regeltjes vaststelt? Jij niet. Een keer over Wikipedia schrijven is geen punt. Bijna alleen maar over Wikipedia gebruikers, Wikipedia en Wikimedia schrijven wel. Daarom dat ik jullie gevraagd had, niet meer over deze onderwerpen te schrijven. Het is geen WMF project, daar had je geen kansen meer gekregen. Die smaad dat weet je zelf wel. Ik haalde teksten weg weet je nog. En ik ga geen pagina's terugzetten om deze wijzen. Het is niet het belangrijkste, het telkens weer je eigen gang gaan. Je niet te storen aan de dingen die ik vraag. Je begon de vorige keer je overlegpagina naar mij met: ''Ik heb een strak plan voor jouw''. Je overlegpagina werd niet in hoofdzaak gebruikt om over onderwerpen op Wikisage te overleggen. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 01:18 (CEST)<br />
<br />
Ja dat schreef ik, maar wat is de smaad. dat vraag ik je. En daar ga je niet op in. Wat kan ik niet onderbouwen, dat is de uiteindelijke vraag. En wie ben jij om de mate van kritiek vast te stellen. Je hebt nogal wat petten op, kun je niet ontkennen. Verder stel ik geen regels, ik volg ze slechts en wijs je erop, meer niet. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 01:25 (CEST)<br />
::Eerst kalmeren. Ik denk dat dat duidelijk was. [[User:Mendelo|Mendelo]] 28 mei 2018 07:16 (CEST)<br />
<br />
:::Dat is mij in het geheel niet duidelijk mijn waarde Mendelo, want ik ben de rust zelve. Ik stel alleen Lidewij vragen, die zij stelselmatig ontwijkt, en vraag op welke richtlijn of regel zij haar handelen baseert. <br />
:::Verder beschuldigd zij o.a. mij van smaad, een misdrijf, en ik vraag haar dat aan te tonen en dat lukt niet erg, want dat weet je zelf wel is niet bepaald een sterke onderbouwing. Ik weet het namelijk juist niet, want het was geen smaad. De aantoonbare waarheid kan namelijk nooit smaad zijn. Want, zoals je vast bekend is dient een smaadclaim goed onderbouwd te zijn omdat de claim anders op zich smaad is, wat een misdrijf is. Je mag immers mensen niet loos beschuldigen van een misdrijf. Verder beweerd ze dat ik haar intimideer, en ook dat zou ik graag onderbouwd willen zien en ik wil weten op grond van welke regel zij zaken niet terug plaatst in mijn naamruimte, want het is onzin wat ze nu neerschrijft. Of wil jij dat even doen? Het is immers veel beter als een niet-betrokken mod er even naar kijkt.<br />
<br />
:::Maar heb je inhoudelijk misschien ook nog wat? Vriendelijke groet, [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 09:32 (CEST)<br />
:Graaf Statler, de smaad was bij de essays in 2015. Je was gebruiker Sir Edgard, deze werd geblokkeerd ((Intimiderend gedrag) De essays zijn verwijderd.<br />
:Daarna was je Graaf Statler in 2016. Je beloofde bv niet met George te overleggen, dat zou ik doen. Maar je liep gewoon je eigen weg. Je werd weer geblokkeerd. (Intimiderend gedrag)<br />
: Je wilde weer bijdragen. Het oude gedrag zou er niet meer zijn, je zou je nergens mee bemoeien. Dat lukte je niet als Hold The Line. Ik stelde regels, die je op je eigenOP snel verwijderde.<br />
:::'''Blijf bij je eigen projecten.''' <br />
::'''Alleen in overleg bij Mendelo, KZ of bij mij'''. <br />
::'''Laat de rest met rust.''' 7 feb 2018 22:56<br />
:::24 mrt 2018 je viel weer in je oude gedrag door op een bepaalde manier over andere wiki's te schrijven.<br />
:Dus schreef ik; ''Nu komt er bij dat je alleen mag schrijven over andere wiki's zonder te vervallen in dit oude gedrag.'' op mijn OP schreef ik het zo '''Niet schrijven over gebruikers van Wikipedia.'''Je vond dit maar niks en je werd 29 mrt 2018 geblokkeerd weer wegens intimiderend gedrag.<br />
:Toen probeerde je, je leven te gaan beteren met Fantasy Island. Dat ging 14 dagen goed. Daarna begon je weer met intimiderend gedrag naar mij. Het gedrag waar je telkenmale voor wordt geblokkeerd. Ook nu weer.<br />
:Als gebruiker '''Bombardon deed je 161 bijdragen''', waarvan '''4''' in de hoofdnaamruimte en haalde je '''1''' foto binnen. Weer begon je met intimiderend gedrag op mijn overleg pagina. <br />
:Dus Statler al je blokkades zijn een reactie op jou intimiderend gedrag. Alle andere dingen spelen mee. Om een verhandeling te gaan houden over wat jij of ik smaad vinden, heeft geen enkele zin. <br />
:Gezien je bijdragen als Bombardon kom je hier niet om serieus aan Wikisage bij te dragen.<br />
:Bij Fantasy Island schreef ik dat er na ieder blokkade, minder van je getolereerd zou worden.<br />
:Je bent nu 5 keer geblokkeerd. Aan terugkomen zaten voorwaarden, die wilde je niet accepteren. Net zo als je niet wil accepteren dat ik hier moderator ben. Iedere keer wanneer je hier komt zal ik meer controleren en verwijderen wat geen doel heeft voor Wikisage.<br />
:Vanavond ben je voor 22:54 weer geblokkeerd. Eerder wanneer je op de zelfde voet verder gaat. De volgende keer zal ik gelijk blokkeren bij een vermoeden dat ik met jou te maken heb. Dit gedoe kost me tijd die ik liever ergens anders aan besteed. Groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 12:42 (CEST)<br />
<br />
Nou mooi, mijn tijd is ook kostbaar. Maar waarom introduceer je dan nu weer een nieuwe niet onderbouwde beschuldiging uit 2015? En wil je verder puntsgewijs op de vragen ingaan inplaats van hele lappen tekst wat er niks mee van doen heeft hier te dumpen? Dat spaart namelijk erg veel kostbare tijd van zowel jouw als mij. Of geef anders even aan wat die met dit verwijderingsverzoek van doen hebben, want dat was mijn oorspronkelijk bezwaar. Alweer bij voorbaat dank. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 13:01 (CEST)<br />
<br />
Ik heb je precies geschreven wat er aan jou gedrag schorst. Wanneer je dat niet wil begrijpen is dat jammer. Ik ga dingen die hier niet geschreven kunnen worden, nog eens herhalen. Je weet best wat toen schreef en dat dat niet kon. Ik ben er helemaal klaar mee. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 13:20 (CEST)<br />
<br />
::Nee, je hebt een verhaal opgeschreven wat helemaal niks met deze verwijderingsverzoeken van doen heeft, dus jij bent degene die hier tijd zit te verspillen, en laat ik daar nu eens helemaal klaar mee zijn. Geef nou eens fatsoenlijke antwoorden inplaats van je constant omtrekkende bewegingen. Nou, waarom beschuldig jij mij van misdrijven (En pleegt daar dus nu zelf misdrijven mee, twee maal maar liefst), en wat heb ik met deze artikelen en dus de zeverwijderingsverzoeken van doen, dat zijn de vragen. Ga daar nou eens op in, in plaats van van alles er bij te slepen en enorme lappen gezwets hier te dumpen wat er niks mee van doen heeft en slechts jouw Wikipedia-POV is. Ben je in een paar zinnen klaar namelijk. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 13:53 (CEST)<br />
<br />
<br />
Wanneer een persoon ons benadert om een lemma die over hun gaat te verwijderen, gebeurt dat zonder er hier melding van te maken. Bij deze gebruikers spelen er meer dingen, dus vandaar de melding en motivatie. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 28 mei 2018 14:07 (CEST)<br />
:Wanneer ik graag mij wil bezighouden met de wiu's weg te werken wordt ik actief tegengewerkt, maar als iemand anders zijn pagina wilt doen verdwijnen, kan dat allemaal. Lidewij is hier de baas, duidelijk is haar overlegpagina. Ik ben het kotsbeu, net zoals jij Lidewij. Maar dan die Wikipediaanse mentaliteit. Jij bent beïnvloedbaar door je actieve rol op Wikipedia. Als moderator zou je een stap opzij moeten zetten, tenzij je je activiteiten op Wikipedia per direct stopzet. Er is nu sprake van belangenvermenging, en dat hoort niet. De wet van sterkste, argumentatie en inhoud is van geen tel. [[Gebruiker:Moira|Moira]] ([[Overleg gebruiker:Moira|overleg]]) 28 mei 2018 14:18 (CEST)<br />
:::Ik zag u geen wiu's wegwerken. Ik zag iemand anderen bekritiseren omdat zij ergens een wiu-sjabloon hadden gezet en het vergeten waren, of ik zag iemand doordachte wijzigingen overplakken met een wiκipediakοpie. Dat is niet de bedoeling. Een wiu uitwerken vereist werk, niet kritiek op anderen. Gegroet. [[User:Mendelo|Mendelo]] 28 mei 2018 21:36 (CEST)<br />
<br />
::Ik ga lekker in de tuin zitten verder, en raadt een ieder aan hetzelfde te doen en laat deze discussie verder voor wat het is. Ik ken niemand ervan, en heb er niks mee van doen verder en dat was eigenlijk mijn punt en lijkt me nu duidelijk genoeg gemaakt. Verder per bovenstaande. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 14:24 (CEST)<br />
:::Zijn we het er eindelijk over eens dat u best in de tuin gaat zitten. Geniet van het mooie weertje. Verf het hekje of nodig wat vrienden uit op de barbecue. Geen tijd voor verveling. [[User:Mendelo|Mendelo]] 28 mei 2018 21:36 (CEST)<br />
<br />
===Terugplaatsverzoek=== <br />
*[[Gebruiker:Bombardon/Graaf Statler went to America.]] Eigen fantasie was niet voor een hoofdpagina<br />
*[[Gebruiker:Bombardon/Lijst van Amerikaanse (Wikipedia) critisme uitdrukkingen|Gebruiker:Hold The Line/Lijst van Amerikaanse (Wikipedia) critisme uitdrukkingen]]<br />
*[[Gebruiker:Bombardon/SanFanBan]] Eigen fantasie was niet voor een hoofdpagina<br />
<br />
**Is natuurlijk belachelijk dat jij zaken gaat beoordelen met als criterium geschikt voor de hoofdruimte op een wiki waar essays zijn toegestaan. Zet gewoon terug, je zit fout en verzint weer wat regeltjes. Of geef me even de richtlijn graag. Het is nooit of te nimmer voor een hoofdpagina bedoeld! [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 01:34 (CEST)<br />
<br />
Zie motivatie hierboven. [[Gebruiker:The way I walk|The way I walk]] ([[Overleg gebruiker:The way I walk|overleg]]) 28 mei 2018 01:13 (CEST)<br />
<br />
==[[De Kat]]==<br />
Leukigheidje. Een essay is dit dus niet. Een encyclopedisch lemma ook niet. Een neutrale beschrijving ook niet. Een cursiefje misschien? Eventueel kan men een encyclopedisch artikel over kat beginnen en er wat stukjes heen transporteren, zoals de uitdrukkingen of zo? [[User:Mendelo|Mendelo]] 31 mei 2018 22:16 (CEST)<br />
:Het artikel '''[[kat (dier)]]''' bestaat al. [[User:Mendelo|Mendelo]] 31 mei 2018 22:41 (CEST)<br />
<br />
== [[:Bestand:Stoomtramongeluk_1908_origineel_small.JPG]] ==<br />
Onjuist gebruik foto en de bedoeling was om een zeer kleine foto (de originele fotokaart van 7 april 1908, maar dan een verkleining ervan, want het origineel is 3263x2088px en 600 dpi) te plaatsen die niet commercieel misbruikt kan worden, zie hieronder.. De kopie is ondanks het kleine formaat te goed. Bij een uitvergroting op fotoformaat 10x15 cm is de kwaliteit nog steeds goed en dat is niet de bedoeling, zie wat commerciële sites met mijn uploads doen (deze van Commons, zelfs de tekst is overgenomen), hier: [https://www.alamy.com/nederlands-ontspoorde-stoomtram-7-april-1908-fotograaf-en-uitgever-jacob-braakman-httpmijnnoordwijkseafkomstblogspotnl201206jacob-braakmanhtml-deze-foto-krantenknipsel-is-ook-als-ansichtkaart-uitgegeven-door-de-fotograaf-j-braakman-zelf-een-van-zijn-laatste-ansichten-braakman-overleed-in-1932-zie-link-de-ansichtkaarten-van-jacob-braakman-zijn-redelijk-zeldzaam-vooral-de-stoomtrams-braakman-wordt-gezien-als-de-beste-fotograaf-van-noordwijk-en-omstreken-van-voor-de-eerste-wereldoorlog-english-steam-tram-deraillement-april-7-1908-in-local-newspaper-photographer-j-br-image211001277.html?pv=1&stamp=2&imageid=FD475CF8-770E-409B-BEC1-6EFA9FA447C1&p=706922&n=0&orientation=0&pn=1&searchtype=0&IsFromSearch=1&srch=foo%3dbar%26st%3d0%26pn%3d1%26ps%3d100%26sortby%3d2%26resultview%3dsortbyPopular%26npgs%3d0%26qt%3dzeldzaam%26qt_raw%3dzeldzaam%26lic%3d3%26mr%3d0%26pr%3d0%26ot%3d0%26creative%3d%26ag%3d0%26hc%3d0%26pc%3d%26blackwhite%3d%26cutout%3d%26tbar%3d1%26et%3d0x000000000000000000000%26vp%3d0%26loc%3d0%26imgt%3d0%26dtfr%3d%26dtto%3d%26size%3d0xFF%26archive%3d1%26groupid%3d%26pseudoid%3d%26a%3d%26cdid%3d%26cdsrt%3d%26name%3d%26qn%3d%26apalib%3d%26apalic%3d%26lightbox%3d%26gname%3d%26gtype%3d%26xstx%3d0%26simid%3d%26saveQry%3d%26editorial%3d1%26nu%3d%26t%3d%26edoptin%3d%26customgeoip%3d%26cap%3d1%26cbstore%3d1%26vd%3d0%26lb%3d%26fi%3d2%26edrf%3d%26ispremium%3d1%26flip%3d0}}] - Als het kan redelijk snel verwijderen, bij voorbaat dank. [[Gebruiker:Richardkiwi|Dog eat dog]] ([[Overleg gebruiker:Richardkiwi|overleg]]) 22 jul 2018 12:58 (CEST)<br />
<br />
Richard, de foto heb ik verwijderd. Te kleine foto's geven weinig informatie en frustratie voor de persoon die het wil zien. Wanneer iets op commons wordt gezet zullen de $ niet zo groeien bij de persoon die dit op deze manier op het net zette. Zag je mijn mail? Groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 22 jul 2018 13:26 (CEST)<br />
:Lidewij, nee nog niet, ik zal even kijken. Bedankt voor het verwijderen van de afbeelding. - [[Gebruiker:Richardkiwi|Dog eat dog]] ([[Overleg gebruiker:Richardkiwi|overleg]]) 22 jul 2018 13:37 (CEST)<br />
<br />
==Categorieën==<br />
Een aantal te verwijderen categorieën:<br />
:[[:Categorie: Belgisch DJ]] wordt geschreven met kleine letters (dj)<br />
:[[:Categorie: Nederlands DJ]]<br />
:[[:Categorie: Nederlands DJ duo]] moet zijn dj-duo<br />
:[[:Categorie: Live-Dj]]<br />
<br />
:[[:Categorie: Chassidisch judaïsme]] zie chassidisme<br />
:[[:Categorie: Computers]] zie computer<br />
<br />
:[[:categorie: Jehova's getuigen]] spelling met -h werd gekozen<br />
:[[:Categorie: Frans Getuige van Jehova]] onnodig<br />
:[[:Categorie: Getuige van Jehova naar nationaliteit]]<br />
<br />
:[[:Categorie: Nederlandse columnist]] al lang in gebruik zonder -e<br />
:[[:Categorie: Nederlandse gitarist]]<br />
:[[:Categorie: Nederlandse schrijver]]<br />
:[[:Categorie: Belgische live-dj]]<br />
<br />
:[[:Categorie: Oud-historicus]] <s>wat is dit? Een ex-geschiedkundige of iemand die "oude" historie onderzoekt?</s> vervangen door oudhistoricus<br />
<br />
:Typfouten van een letter:<br />
:[[:Categorie: Pianist-begrleider]]<br />
:[[:Categorie: Redemtoristen]]<br />
:[[:Categorie: Riddder in de Leopoldsorde]]<br />
:[[:Categorie: Gemeenteraaddlid in Schaarbeek]]<br />
<br />
:[[:Categorie: Talen van mensen]] vervangen<br />
<br />
[[User:Mendelo|Mendelo]] 19 sep 2018 16:31 (CEST)<br />
<br />
== Flirado ==<br />
Graag wil ik verdwijnen in de eeuwige jachtvelden der Wikisage... [http://nl.wikisage.org/wiki/Wikisage:Privacybeleid]<br />
:{{gedaan}} [[Gebruiker:Guido den Broeder|Guido den Broeder]] ([[Overleg gebruiker:Guido den Broeder|overleg]]) 25 nov 2018 22:15 (CET)<br />
<br />
== Olivier == <br />
Dit is aangemaakt door iemand zonder dat hier behoefte aan was ... [http://nl.wikisage.org/wiki/Olivier_van_Luijk]<br />
<br />
== [[De mens hunkert van nature naar weten.]] ==<br />
Verzameling van door anderen geschreven artikelen uit Wikipedia bij Pediapress uitgegeven, met vermelding van eigen naam als 'editor'. Veel onencyclopedischer kan het niet, temeer omdat de brabandere wegens voortdurend geknoei in teksten op WP geblokkeerd is. Verwijderen dus of naar de gebruikersruimte van deze medewerker verplaatsen. [[Gebruiker:Jules|Jules]] ([[Overleg gebruiker:Jules|overleg]]) 1 mrt 2019 16:22 (CET)<br />
<br />
==[[Jules Grandgagnage]] ==<br />
Ik wil om persoonlijke redenen geen pagina over mezelf meer. Op Wikipedia diende ik in 2012 al een verzoek in tot verwjdering [https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Te_beoordelen_pagina%27s/Toegevoegd_20121225&oldid=37555931 (zie hier)], maar liet me toen overhalen om het zo te laten. Overigens heeft een of andere moderator na twee jaar mijn eerder verzoek om de een of andere reden 'gehonoreerd'. Dank bij voorbaat, [[Gebruiker:Jules|Jules]] ([[Overleg gebruiker:Jules|overleg]]) 2 mrt 2019 12:26 (CET)<br />
:Jammer, ik ga er verder hier niet op in. Groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 5 mrt 2019 14:29 (CET)<br />
::{{smiley}} dank je, [[Gebruiker:Jules|Jules]] ([[Overleg gebruiker:Jules|overleg]]) 5 mrt 2019 14:45 (CET)<br />
<br />
==Fryslanboppe==<br />
Tot mijn grote spijt heb ik moeten constateren dat op Wikisage eenzelfde verkankerde sfeer heerst als op Wikipedia. Bij dezen het verzoek mijn account te verwijderen. [[Gebruiker:Fryslanboppe|Fryslanboppe]] ([[Overleg gebruiker:Fryslanboppe|overleg]]) 10 mrt 2019 21:22 (CET)<br />
:Ter info: met verkankerde sfeer bedoelt Fryslanboppe, dat we er niet de voorkeur aan geven om de Friese plaatsnamen standaard te gebruiken in de plaats van de Nederlandstalige namen. [[User:Mendelo|Mendelo]] 20 mei 2019 18:52 (CEST)<br />
<br />
==Eddy Scurovskis==<br />
Ik wil jullie vriendelijk verzoeken om deze pagina te verwijderen want ik wil deze informatie liever niet meer op het internet hebben staan.<br />
:Eddy het lijkt wel een mantra. Je reageert op niets. Ik zie geen zwaarwegende rede om deze tekst te verwijderen. Aan welk onderdeel stoort je je het meest? Je weet dat je actuele dingen kan toevoegen?<br />
:Deze pagina werd door jou op [https://nl.wikipedia.org/wiki/Overleg_gebruiker:Henkspreeuwenberg Wikipedia] aangemaakt. Daar heb je de tekst '' "vrijgeven onder de Creative Commons CC-BY-SA-licentie en de GNU-licentie voor vrije documentatie. Dit houdt onder meer in dat uw tekst door anderen naar believen bewerkt en verspreid kan worden, ook voor commercieel gebruik." ''<br />
: Voor Wikipedia [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Te_beoordelen_pagina%27s/Toegevoegd_20180225 was de persoon NE en Zp], wat wil zeggen "niet-encyclopedisch" (niet belangrijk genoeg) en (zelf)promotie.<br />
: Wikipedia nl, is De Wereld Encyclopedie in de Nederlandse taal. Wij zijn een Nederlandstalige encyclopedie die de wereld kan bevatten. Zie het ook als een soort van historische vereniging van het Nederlandse taalgebied. We hebben dan ook niet het relevantie probleem zoals op Wikipedia. We proberen zo ruimte te bieden aan alle mogelijke initiatieven die lange of korte tijd aanwezig waren. Jou initiatieven werden vermeld in een landelijke krant. Om je tegemoet te treden had ik het sjabloon <nowiki>{{noindex}}</nowiki> toegevoegd, waardoor Google de pagina niet meer meeneemt in de zoek opdrachten. (Dit duurt even, tot hij niet meer in de cache zit) Groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 20 mei 2019 17:06 (CEST)<br />
<br />
== Rick Malipaard ==<br />
<br />
Ik zou graag willen dat de pagina, [http://nl.wikisage.org/wiki/Rick_Malipaard], verwijderd word i.v.m. privacy. <br />
Bij voorbaat dank. <br />
Gr. Rick Malipaard<br />
:De pagina is al van NoIndex voorzien en niet meer te vinden via Google e.d. - [[Gebruiker:Richardkiwi|Richardkiwi]] ([[Overleg gebruiker:Richardkiwi|overleg]]) 7 sep 2019 13:19 (UTC)<br />
<br />
== Verwijder verzoek ==<br />
<br />
Zouden jullie deze webpagina willen verwijderen?<br />
<br />
http://nl.wikisage.org/wiki/Martin_ten_Boske<br />
<br />
Alvast dank!<br />
<br />
== Graag ''David Wristers'' verwijderen ==<br />
<br />
Graag de pagina 'David Wristers' verwijderen. Wil liever geen pagina over mijzelf meer. grts<br />
<br />
== David Wristers ==<br />
<br />
Mijn pagina, David Wristers, is nog steeds te vinden op Google nadat al ik meerdere verzoeken tot het verwijderen van de pagina heb gedaan. Graag zie ik deze pagina, die nu als titel 'David' heeft, zo snel mogelijk verwijderd.<br />
<br />
Mvg, David Wristers<br />
<br />
== David ==<br />
<br />
graag de pagina 'David' Verwijderen<br />
<br />
Link: http://nl.wikisage.org/wiki/David<br />
<br />
Wegens privacy wil ik deze pagina die ik ooit zelf aangemaakt hebt, verwijderen.<br />
: Er staat vrijwel niets in. U kunt ook <nowiki>__NOINDEX__</nowiki> bovenin plaatsen, nadat u de tekst heeft verwijderd. Na enkele weken wordt het zeer waarschijnlijk niet meer door Google geïndexeerd. M.v.g. - [[Gebruiker:Richardkiwi|Richardkiwi]] ([[Overleg gebruiker:Richardkiwi|overleg]]) 7 sep 2019 13:17 (UTC)<br />
:: PS, ik zie dat het al gedaan is, dus geen zorgen. - [[Gebruiker:Richardkiwi|Richardkiwi]] ([[Overleg gebruiker:Richardkiwi|overleg]]) 7 sep 2019 13:20 (UTC)<br />
<br />
==[[Belgische jodenjagers tijdens de Tweede Wereldoorlog]]==<br />
Kan perfect in een categorie en biedt geen meerwaarde. Sterke overlap met oplijsting onderaan de pagina [[Sicherheitspolizei und SD]]<br />
<br />
== Essay: Waarom vooral vrouwen van hekserij werden beschuldigd verwijderen a.u.b. ==<br />
<br />
Graag mijn [[Essay:Waarom vooral vrouwen van hekserij werden beschuldigd]] verwijderen a.u.b.<br />
Met dank, [[Gebruiker:Jules|Jules]] ([[Overleg gebruiker:Jules|overleg]]) 5 sep 2019 11:37 (UTC)<br />
<br />
:Jules wat maakt dat je het artikel wilt verwijderen? Volgens mij is het een prima artikel. Met vriendelijke groet, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 7 sep 2019 10:29 (UTC)<br />
::De mensen waren compleet gestoord in die tijd om onschuldige vrouwen tot heks te bestempelen en zelfs te verbranden en dergelijke. Deze essay is toch een overzichtelijk historisch stukje. Uiteraard kan zoiets altijd beter, maar slecht is het zeker niet. Ik ben voor behoud, dus {{tegen}} verwijderen. - [[Gebruiker:Richardkiwi|Richardkiwi]] ([[Overleg gebruiker:Richardkiwi|overleg]]) 7 sep 2019 13:16 (UTC)<br />
:::Toch verwijderen aub. Het is tenslotte geen gewoon artikel maar een persoonlijk essay, en dan vind ik het logisch dat ik ook mag beslissen om het te verwijderen. Het gaat me niet om de kwaliteit, maar ik ben bezig met een nieuw boek over magie en hekserij waar dit artikeltje een plaats in kan krijgen, en dan heb ik liefst dat het niet elders wordt gepubliceerd. mvg, [[Gebruiker:Jules|Jules]] ([[Overleg gebruiker:Jules|overleg]]) 7 sep 2019 14:17 (UTC)<br />
::::Het is hier al gepubliceerd, dus als er niets mis mee is blijft het staan, net als wanneer het in een tijdschrift zou zijn verschenen. Je behoudt natuurlijk als auteur wel het recht om het in je boek te gebruiken, ook commercieel. [[Gebruiker:Guido den Broeder|Guido den Broeder]] ([[Overleg gebruiker:Guido den Broeder|overleg]]) 7 sep 2019 17:16 (UTC)<br />
:::::Oké [[Gebruiker:Jules|Jules]] ([[Overleg gebruiker:Jules|overleg]]) 13 okt 2019 18:10 (UTC)<br />
<br />
== Niet-werkende sjablonen ==<br />
Niet direct werkende sjablonen mogen direct weg. <br />
[[:Sjabloon:Statistiek woonplaats Nederland inwoners]], [[:Sjabloon:Statistiek kerngebieden Nederland inwoners 2019 ]], [[:Sjabloon:Statistiek kerngebieden Nederland inwoners]], [[:Sjabloon:Statistiek kerngebieden Nederland inwoners 2017 ]], [[:Module:Array Nederland kerngebieden inwonertallen 2017]], [[:Sjabloon:Tijdlijn Mongoolse Rijk]]<br />
<br />
Het is bij nader inzien ook niet handig deze functionaliteit hier op Wikisage in te voeren. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 12 nov 2019 16:27 (UTC)<br />
<br />
==Geen doel==<br />
[[:Categorie:Bekende Pamelaars]] Bekende inwoners van dat dorp behoeven in dit stadium van de encyclopedie nog lang geen eigen pagina. ----<br />
<br />
== [[Het wonder van Aoffere]] ==<br />
Auteursrechtenschending: gekopieerd van website https://www.tweestromenlandinbeeldengeluid.nl/films/wonder-aoffere-2007/ [[Gebruiker:Jules|Jules]] ([[Overleg gebruiker:Jules|overleg]]) 14 dec 2019 20:51 (UTC)<br />
:Jules, het is werk van Wamel 2000 en deze gebruiker is van deze site. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 14 dec 2019 21:14 (UTC)<br />
::Ah, oké, wist ik niet. [[Gebruiker:Jules|Jules]] ([[Overleg gebruiker:Jules|overleg]]) 15 dec 2019 11:18 (UTC)<br />
<br />
== Aub verwijderen ==<br />
*[[Belinda Plat]],[[Loek Schmidt]], [[Jan van Knippenberg]] en [[Eddy Landzaat]] aub verwijderen zijn niet encyclopedische personen en hebben niet gevraagd om hier een pagina te hebben. [[Gebruiker:Tersiak2|Tersiak2]] ([[Overleg gebruiker:Tersiak2|overleg]]) 10 jan 2021 15:34 (UTC)<br />
*Ook graag versies van [http://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Casper_Albers&diff=235782&oldid=235771] en [http://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Mimy_Sluiter&diff=273611&oldid=273610] tot en met de link verbergen omwille van privacygronden. Dank! 10 jan 2021 15:42 (UTC)<br />
<br />
Tersiak2, wat een grimmigheid. Eerst lemma's leeghalen en dan om verwijdering vragen. Op Wikipedia worden dit soort gebruikers door MoiraMoira/Hoyanova gelijk geblokt. Vandalisme wordt dat genoemd.<br />
<br />
Net als op Wikipedia is het niet men vraag en wij draaien. Personen krijgen geen artikel omdat de personen er om vragen. Of iemand wel of niet encyclopedisch waardig is, is een mening.<br />
<br />
In de het gerefereerde artikel staat "De bond trachtte begin deze week het artikel over Ysselsteyn aan te vullen. Dat werd echter binnen een halve dag ongedaan gemaakt. Dat gebeurde drie maal, onder meer door een vrijwilliger met de schuilnaam MoiraMoira, die volgens de informatie van de AFVN Mimy Sluiter uit Bussum is, een oud-raadslid van D66." Misschien eens zoeken naar meer bronnen. Ik heb ze wel eens langs zien komen. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 10 jan 2021 16:15 (UTC)<br />
* Als u mij excuseert heb ik enkele privacygevoelige informatie alvast verwijderd, zoals sociale media en enkele irrelevante informatie. Het is mij te doen om de privacy van deze mensen, mijn excuses als ik kwaadwillig overkom maar dat is zeker niet mijn bedoeling. Vriendelijke groet, [[Gebruiker:Tersiak2|Tersiak2]] ([[Overleg gebruiker:Tersiak2|overleg]]) 10 jan 2021 17:18 (UTC)<br />
**De informatie op de pagina die u beveiligde is niet verifiërbaar, het is deze informatie die zou verwijderd moeten worden. [[Gebruiker:Tersiak2|Tersiak2]] ([[Overleg gebruiker:Tersiak2|overleg]]) 10 jan 2021 17:24 (UTC)<br />
<br />
Tersiak2, de toon was gezet. Dus bespaar je verdere moeite. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 10 jan 2021 17:45 (UTC)<br />
:Inderdaad Lidewij, deze persoon draagt hier als nieuweling bij en eist meteen dat er artikelen moeten verdwijnen en ingekort moeten worden. No way. Dat gaat niet gebeuren, denk ik zo. Nogal brutaal ... - [[Gebruiker:B. Lesnar|B. Lesnar]] ([[Overleg gebruiker:B. Lesnar|overleg]]) 10 jan 2021 23:20 (UTC)<br />
::Ik heb aangepast, hopelijk kan je er in vinden. [[Gebruiker:Tersiak2|Tersiak2]] ([[Overleg gebruiker:Tersiak2|overleg]]) 11 jan 2021 21:08 (UTC)<br />
:::Ik zou ook graag in overleg het beveiligde artikel redigeren als dat mogelijk is aub. [[Gebruiker:Tersiak2|Tersiak2]] ([[Overleg gebruiker:Tersiak2|overleg]]) 11 jan 2021 21:13 (UTC)<br />
::::Tersiak2, leuk speelgoed zo'n wiki? Olive 11 jan 2021 22:48 (UTC)<br />
<br />
'''Opmerking''': Reeds met de opzet met deze vier genomineerde artikelen en vergelijkbare artikelen in 2015-18 is Wikisage op de proef gesteld. Wat ik zelf heb gezien in 2015 met een [http://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Marcel_Douwe_Dekker&oldid=168934 artikel over mezelf] was, dat er een warhoofdige opzet was gemaakt met wat waarheid, halve waarheid, inferieure bronnen en verzinsels. Maar belangrijker nog was, dat er allerlei elementaire informatie en wapenfeiten niet genoemd zijn. Het was eigenlijk gewoon een Hoax, waar echter best een artikel mogelijk is.<br />
<br />
Hetzelfde heb ik gezien met de opzet van een artikel van [[Edo de Roo]], zie [http://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Edo_de_Roo&oldid=240676 hier], met dezelfde soort karakteristieken. Ik heb dat in 2018 uitgewerkt tot de huidige opzet, waar nog wat correcties zijn doorgevoerd. Er is daar een constructieve opsomming van z'n "wapenfeiten" gegeven, die ik op vergelijkbare wijze heb terug gezien in een [https://www.wikimedia.nl/nieuwsbericht/wikipedia-vrijwilliger-ontvangt-koninklijke-onderscheiding bericht van Wikipedia Nederland] hierover.<br />
<br />
Nu vind ik de opzet over het artikel van [[Jan van Knippenberg]] ook minderwaardig, terwijl die opzet over [[Eddy Landzaat]] toch iets beter in elkaar zit. Ik zou hier graag die artikelen binnenkort wat verder verbeteren. Met de opzet over [[Jan van Knippenberg]] ben ik al begonnen. De andere twee over [[Belinda Plat]] en [[Loek Schmidt]] kunnen genormaliseerd worden. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 12 jan 2021 12:24 (UTC)<br />
== even verder ==<br />
:Mdd, ik vind/vond dat er best wel iets gedaan kan/kon worden op die lemma's. Maar wanneer men begint met het leeghalen van lemma's en daarna komt vragen om het ''even'' te verwijderen. Dan moet er ook maar ''even'' gevoeld worden dat een passant op Wikisage niets te vertellen heeft. (net min zoals dat op Wikipedia kan trouwens). <br />
: Fijn dat je er even naar wil kijken. <br />
: Hou er rekening mee dat de passant bv. MoiraMoira/Hoyanova kan zijn, maar de kans is groter dat we te maken hebben met een van de heren van de Eerbeek groep, tegenwoordig flipjesland. [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 12 jan 2021 13:04 (UTC)<br />
<br />
::Bedankt, ik vind het heel goed dat je het terug heb gezegd, want zo erg was het nu ook weer niet. Ik zal die artikelen binnenkort nog iets verder normaliseren, en dan is dat opgelost. <br />
::Wat betreft die MoiraMoira/Hoyanova, daar kijk ik van op. Het zou fijn zijn als de eerste de draad weer zou oppakken, en heb wat interessante bijdragen van de tweede gezien. Maar de combinatie? Tussen beide heb ik zelf geen link gelegd. Een [https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Overleg_gebruiker:Ciell&oldid=57997791#Reactie_op_mail recente discussie] op Wikipedia schiet me hierbij in gedachte. Langs allerlei wegen wordt Wikipedia geïnviteerd als sokpoppen, moderatoren, OTRS-medewerkers en nu interne mail...!?<br />
::Wat dit betreft vind ik het zelf zo belangrijk, dat belangrijke sleutelfiguren op Wikipedia een echt gezicht krijgen. Die relatie tussen Jan van Knippenberg en Robotje heb ik zelf ook nog nergens teruggevonden. Hier is het dan zo dat zonder die relatie de eerste nauwelijks vermeldenswaardig is hier. Als ik het goed heb zit [[Eddy Landzaat]] ook niet zo te springen om een artikel hier, maar hij is toch al jaren een markant persoon op Wikipedia. -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 12 jan 2021 14:10 (UTC)<br />
<br />
Mdd, omdat jij zo af en toe, door sommige figuren, je helemaal afkeert van Wikipedia, mis je het een en ander. Dat maakt voor het weer gaan werken op Wikipedia niet uit, maar het is zo af en toe wel handig om te weten wat er speelt/speelde. Maar .. ik zie ook niet alles. Door mijn ziekte en alles wat daar omheen hangt, is het soms alleen maar mogelijk om wat te lezen/scannen. Er zijn dan gedeelte van mijn brein niet te gebruiken, het deel om te schrijven is dan ''out of order''.<br>Op Wikipedia wemelt het van gebruikers met sokpoppen, door de foutjes via ip's komt er zo af en toe iets aan het licht. Ik ben wat gefocust op de "nieuwe" omdat bv de heren van Eerbeek/flipjesland daar tussen zitten.<br>De meeste sokpoppen gaan via de weg van een vertaling van een pagina (of bij sommige enkele meerder pagina's). Dan wat kleine verbeteringen zoals wegwerken van vandalisme. Er worden wat nieuwelingen verwelkomt. Waarna het echte werk begint. Zoals het indikken van lemma's. Daar komt dan een reactie op, de reuring die men leuk vindt is een feit. Sommigen komen voor de reuring en niets anders. (Inhoudelijk aan een lemma werken is er meestal niet bij. Soms voelt men aan dat er even wat inhoudelijks gedaan moet worden om de sokpop verder te laten leven). <br>MoiraMoira/Hoyanova. Misschien kan ik dit beter eens mailen. Na de aanloop (pagina's vertalen) ging ze gelijk verder met het soortwerk en lemma's wat ze al eerder deed. (dus binnen de gebruikers ruimte van MoiraMoira) Toen ze door had dat sommige haar al gezien hadden, zijn pagina's verwijderd. Een grappenmaker [http://nl.wikisage.org/wiki/Speciaal:Bijdragen/Hoyanova kwam hier onder de naam Hoyanova]. De manier van werken en soms ook het taal gebruik is van de beide gebruikers gelijk. (In het begin vond ik het knap van de intrigant om MoiraMoira zo goed na te doen, totdat ik begreep "ze is het zelf") Ondanks dat de gebruiker gevraagd wordt om bij nuweg niet de pagina leeg te maken, veranderd er [https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kambiz_Roustayi&type=revision&diff=57937659&oldid=57937338 niets in het handelen]. Aan de houding die ze had als MoiraMoira is niets veranderd. Toen ze als MoiaMoira duidelijk had dat ze geen moderator beleef, ging ze overleg van het toneel vegen. Fouter kan je niet bezig zijn.<br>De zogenaamde internemail. Ik zie een plaatje. Voorafgaand aan deze mail was er een focus op bepaalde personen, dat heb ik door gegeven. [https://flipjesland.com/2020/12/22/nou-je-houdt-het-wel-spannend-sandra/ ]<br />
[https://flipjesland.com/2020/12/22/wat-is-dit-nu-weer-voor-imbeciell-gedoe/ ]<br />
[https://flipjesland.com/2020/12/23/ik-heb-eigenlijk-even-een-vraagje-ciell/ ]<br />
[https://flipjesland.com/2020/12/31/ik-ga-naar-de-polzieeee/ ] Groetjes, [[Gebruiker:Lidewij|Lidewij]] ([[Overleg gebruiker:Lidewij|overleg]]) 13 jan 2021 12:28 (UTC)<br />
<br />
:Bedankt voor deze uitgebreide toelichting, en heel veel sterkte toegewenst in deze donkere dagen. Het klopt inderdaad, dat ik af en toe uitval maar ik krijg toch ook nog wel wat mee. Zo had ik inderdaad die bewerkingen bij toen al MM gezien, maar was het me toen al niet duidelijk. Deze Hoyanova heeft voor zover ik kan zien een keurige reeds beginnetjes gemaakt over enkele bloemensoorten, en nogal atypisch daarnaast allerlei kanten op. Die bloemensoorten vind ik nu niets voor MM, maar wel typisch voor iemand uit de flipjesland stal die een naam wil opbouwen. Je wordt er vanzelf heel achterdochtig van. Overigens is dat goed kunnen imiteren en meepraten met de bende ook zo'n karakteristiek. Maar ik zit daar hier en ook op Wikipedia eigenlijk niet bovenop. Met vriendelijke groet, [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 15 jan 2021 00:11 (UTC)<br />
:: Het is opmerkelijk dat een en ander over het besproken verband [https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia%3ADe_kroeg&type=revision&diff=58108949&oldid=58108929 hier] wordt bevestigd. Mvg, -- [[Gebruiker:Mdd|Mdd]] ([[Overleg gebruiker:Mdd|overleg]]) 24 jan 2021 12:06 (UTC)</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Corneille_de_la_Haye&diff=321373Corneille de la Haye2021-01-17T16:03:05Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Corneille_de_la_Haye&oldid=55536469</p>
<hr />
<div>'''Corneille de la Haye''' (Cornelis van Den Haag) ([[Den Haag]], begin 16e eeuw - [[Lyon]], begraven op 8 november 1575), ook bekend als '''Corneille de Lyon''',<ref>{{Link RKD|id=18370}}</ref> was een 16e-eeuwse [[Nederlanders|Nederlandse]], later Franse kunstschilder aan het hof van de Franse koningen [[Hendrik II van Frankrijk|Hendrik II]] en [[Karel IX van Frankrijk|Karel IX]].<br />
<br />
== Leven en loopbaan ==<br />
De schilder, die vermoedelijk in werkelijkheid Cornelis heette, vestigde zich in of rond 1534 in Lyon. In ca. 1541 werd hij hofschilder en [[kamerheer]] van de Franse ''[[Dauphin (kroonprins)|dauphin]]'' (kroonprins), ook nadat deze in 1457 gekroond werd als [[Hendrik II van Frankrijk]]. Hij was een belangrijke portretschilder in het 16e-eeuwse Frankrijk en introduceerde een meer natuurlijke, realistische, Nederlandse stijl in Frankrijk. Zo portretteerde hij de Franse koningin [[Catharina de' Medici]], die in 1564 de schilder bezocht en getroffen werd door het realisme van haar portret. Datzelfde jaar kreeg hij een geldsom van koning [[Karel IX van Frankrijk]], wiens hofschilder hij was.<ref>[http://arts.jrank.org/pages/14966/Corneille-de-Lyon.html Encyclopedia of the Arts]</ref><ref name="eb">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/352938/Corneille-de-Lyon Encyclopædia Britannica]</ref><br />
<br />
In 1547, na de kroning van Hendrik II, werd Corneille genaturaliseerd tot Frans staatsburger. Hij bekeerde zich in 1569 van het [[protestantisme]] naar het [[rooms-katholiek]]e geloof. Corneille trouwde met Marguerite Fradin, de dochter van [[François Fradin]], een drukker in Lyon. Hun zoons Corneille de la Haye II (geboren in 1543) en Jacques de la Haye en hun dochter Clémence de la Haye volgden in hun vaders voetsporen en werden kunstschilder.<ref name="eb" /><ref name="artencyclopedia">[https://web.archive.org/web/20110719212753/http://www.answers.com/topic/corneille-de-lyon Grove Dictionary of Art] (gearchiveerd)</ref><br />
<br />
==Werken==<br />
Corneilles portretten zijn op miniatuurformaat, variërend van het formaat van een ansichtkaart tot ongeveer 20 x 25&nbsp;cm. De geportretteerde wordt met hoofd en schouders afgebeeld, en kijkt je vaak direct aan. Corneille werkte met olieverf op houten panelen. Op de huidgedeeltes werd de verf zeer dun aangebracht, terwijl de verf veel dikker aangebracht werd op de groen- of grijsachtige achtergrond.<ref name="wga" /><br />
<br />
Schilderijen die worden toegeschreven aan Corneille de la Haye bevinden zich onder meer in het [[Louvre]] in Parijs, de [[Hermitage (Sint-Petersburg)|Hermitage]] in Sint-Petersburg, de [[National Gallery (Londen)|National Gallery]] in Londen en het [[Metropolitan Museum of Art]] in New York. Er kan echter maar één werk met zekerheid aan hem worden toegeschreven, een portret van Pierre Aymeric uit 1533 dat zich nu in het Louvre bevindt. Een inscriptie in het handschrift van Aymeric achter op het schilderij bevestigt dat dit portret van Corneille de la Hayes hand is.<ref name="wga">[http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/c/corneill/index.html Web Gallery of Art]</ref><ref>[[Anthony Blunt]], "Art and Architecture in France, 1500-1700", pp. 62-64, 2e ed., 1957, Penguin</ref><br />
<br />
==Galerij==<br />
<gallery widths="180" heights="180"><br />
Corneille de Lyon - Pierre Aymeric.jpg|Pierre Aymeric, 1533. Dit portret is het enige werk dat met zekerheid aan Corneille de la Haye kan worden toegeschreven.<br />
Corneille de Lyon - Le Dauphin Henri.jpg|[[Hendrik II van Frankrijk|Hendrik van Valois]], hertog van Orléans, dauphin van Frankrijk, ca. 1536<br />
Corneille de Lyon - Catherine de Médicis.jpg|[[Catharina de' Medici]], echtgenote van Hendrik van Valois, vóór 1540<br />
Corneille de Lyon - Portrait of Anne de Montmorency.jpg|Portret van [[Anne van Montmorency (1493-1567)|Anne de Montmorency]], Frans veldheer en staatsman, 1536<br />
Attributed to Corneille de Lyon - Mary of Guise, 1515 - 1560. Queen of James V - Google Art Project.jpg|Portret van [[Maria van Guise (1515-1560)|Marie de Guise]] in 1537, kort vóór haar (2e) huwelijk, met met koning [[Jacobus V van Schotland]]<br />
François de Bourbon, comte d'Enghien.jpg|[[Frans van Bourbon-Condé]], graaf van [[Edingen]], ca. 1540<br />
Corneille de Lyon - Portrait of Louise de Halluin, dame de Cipierre - 1933.1061 - Art Institute of Chicago.jpg|Louise de Halluin, vrouwe van Cipierre, ca. 1555<br />
</gallery><br />
<br />
{{Appendix||2=<br />
== Verwijzingen ==<br />
{{References}}<br />
}}<br />
{{Commonscat|Corneille de Lyon}}<br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Haye, Corneille de la}}<br />
[[Categorie:Nederlands kunstschilder]]<br />
[[Categorie:Frans kunstschilder]]<br />
[[Categorie:Persoon in de Nederlanden in de 16e eeuw]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Jacqueline_de_Longwy&diff=321372Jacqueline de Longwy2021-01-17T16:02:30Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacqueline_de_Longwy&oldid=43468125</p>
<hr />
<div>[[Bestand:Jacqueline de Longwy.png|thumb|Jacqueline de Longwy omstreeks 1550]]<br />
'''Jacqueline de Longwy''' (?, rond [[1520]] - [[Parijs]], [[28 augustus]] [[1561]]) was gravin van [[Bar-sur-Seine]].<br />
<br />
Jacqueline was een dochter van Jean IV van [[Longwy]] en Jeanne van [[Graafschap Angoulême|Angoulême]], een onwettige halfzuster van de Franse koning [[Frans I van Frankrijk|Frans I]]. Zij was de moeder van [[Charlotte van Bourbon]], de derde vrouw van [[Willem van Oranje]]. Een portret van Jacqueline de Longwy, dat lang toegeschreven is aan [[Corneille de la Haye]], hangt in de Bibliothèque de Paris. <br />
<br />
==Huwelijk==<br />
Jacqueline was de eerste vrouw van [[Lodewijk III van Bourbon-Vendôme]], de hertog van [[Montpensier]]. Uit dit huwelijk werden zes kinderen geboren:<br />
*Françoise van Bourbon-Vendôme (1539-1587) <br />
*Anne (1540-1572) <br />
*Jeanne (1541-1620) <br />
*François (1542-1592) <br />
*[[Charlotte de Bourbon|Charlotte]] (1547-1582) <br />
*Louise (1548-1586) <br />
<br />
==Externe link==<br />
*[http://www.geneall.net/F/per_page.php?id=45131 (Genealogie:Jaqueline de Longwy)]<br />
<br />
[[Categorie:Huis Bourbon]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Geografisch_middelpunt&diff=321371Geografisch middelpunt2021-01-17T16:01:38Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Geografisch_middelpunt&oldid=55568718</p>
<hr />
<div>Het '''geografisch middelpunt''' van een land of gebied is een begrip zonder officiële definitie. Vaak wordt een berekening van het [[zwaartepunt]] van het landoppervlak gebruikt, maar een middelpunt kan ook op culturele of andere niet-geometrische gronden worden gekozen. <br />
<br />
== Definitie==<br />
In principe kan er een schier oneindige lijst van definities verzonnen worden voor het middelpunt van een geografisch gebied. Enkele van de voor de hand liggende definities zijn het nemen van de gebruikelijke [[centrummaat|centrummaten]] van zowel de x- als de y-coördinaten van het gebied:<br />
* Het [[modus (statistiek)|moduspunt]]: het punt met de meest voorkomende x-coördinaat en de meest voorkomende y-coördinaat.<br />
* Het [[mediaan (statistiek)|mediaanpunt]]: het punt met evenveel land ten oosten als ten westen ervan en evenveel land ten noorden als ten zuiden er van.<br />
* Het zwaartepunt ([[gemiddelde]]): het punt waar op het gebied in evenwicht zou balanceren.<br />
* Het middelpunt van de [[omgeschreven]] rechthoek (''mid-range''): x-coördinaat in het midden tussen het oostelijkste en westelijkste punt en y-coördinaat tussen het noordelijkste en zuidelijkste punt.<br />
<br />
== Geografisch middelpunt van België, Nederland en Luxemburg ==<br />
* [[Geografisch middelpunt van Benelux]]<br />
* [[Geografisch middelpunt van België]]<br />
* [[Geografisch middelpunt van Nederland]]<br />
* [[Geografisch middelpunt van Vlaanderen]]<br />
<br />
== Overige landen ==<br />
[[Bestand:Belle Fourche.jpg|thumb|Bord in Belle Fourche]]<br />
* In het [[Duitsland]] van na de hereniging noemen vijf plaatsen zich ''Mittelpunkt Deutschlands'': [[Niederdorla]], [[Krebeck]], [[Heilbad Heiligenstadt|de wijk Flinsberg in Heilbad Heiligenstadt]], [[Silberhausen]] en [[Eisenach|Landstreit bij Eisenach]].<br />
* [[Frankrijk]] kent binnen een straal van 15 kilometer zes gemeentes met het predicaat ''Centre de la France'': [[Vesdun]] (middelpunt van Frankrijk zonder Corsica, volgens IGN), [[Bruère-Allichamps]] (oudste middelpunt, volgens landsgrenzen van 1800), [[Saulzais-le-Potier]], [[Nassigny]], [[Chazemais]] en [[Vallon-en-Sully]].{{Bron?||2018|05|19}}<br />
* Het [[Verenigd Koninkrijk]] kent diverse ''centre points'': die van Groot-Brittannië (met/zonder eilanden), Engeland, Noord-Ierland, Schotland en Wales.<br />
* Het geografisch middelpunt van de [[Verenigde Staten]] ligt volgens de ''U.S. Coast and Geodetic Survey'' (USCGS) zo'n 20 mijl ten noorden van [[Belle Fourche]] in [[South Dakota]]. Daarnaast krijgt het dorpje [[Coffeyville]] in het zuiden van [[Kansas (staat)|Kansas]] aandacht als middelpunt in [[Google Maps]], al worden [[Alaska]] en [[Hawaï (hoofdbetekenis)|Hawaï]] in dat geval buiten beschouwing gelaten. Voordat Alaska en Hawaï toetraden tot de Verenigde Staten plaatste de USCGS het middelpunt van wat nu bekendstaat als de 48&nbsp;[[aaneengesloten staten]] op ongeveer 2,6 mijl ten noordwesten van [[Lebanon (Kansas)|Lebanon]], in het noorden van Kansas.<br />
<br />
== Continenten ==<br />
* [[Europa (werelddeel)|Europa]] en de [[Europese Unie]] hebben verschillende middelpunten, zie [[Geografisch middelpunt van Europa]] en [[Geografisch middelpunt van de Europese Unie]].<br />
<br />
== Wereld ==<br />
* In de Griekse oudheid werd [[Omphalos (Delphi)|Delphi]] de "navel" van de aarde genoemd en als middelpunt van wereld gezien.<br />
* In de middeleeuwen werd [[Jeruzalem]] als het middelpunt van de wereld beschouwd.<br />
* Het fysieke massamiddelpunt van de aarde bevindt zich in de onbereikbare aardkern. Met de wereldwijde acceptatie van de [[IERS-referentiemeridiaan|Meridiaan van Greenwich]] in 1984 is het snijpunt daarvan met de [[evenaar]] in de [[Atlantische Oceaan]] het officiële nulpunt van het [[ITRS|wereldwijde coördinatensysteem]].<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=fr|titel=Centre de la France}}<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Mittelpunkt Deutschlands}}<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Centre points of the United Kingdom}}<br />
* {{fr}}[https://web.archive.org/web/20070713114248/http://www.ign.fr/telechargement/P.I/ActusAgenda/Presse/CP_centre_europe_25.pdf Middelpunt van Europa]<br />
{{References}}<br />
}}<br />
<br />
[[Categorie:Geografie]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Geografisch_middelpunt_van_Europa&diff=321370Geografisch middelpunt van Europa2021-01-17T16:01:14Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Geografisch_middelpunt_van_Europa&oldid=55581477</p>
<hr />
<div>De bepaling van het '''[[geografisch middelpunt]]''' van het continent [[Europa (continent)|Europa]] is vanzelfsprekend afhankelijk van de vraag naar de uiterste grenzen. Zolang immers het eeuwenoude debat over de oostgrens van Europa niet beslecht is, zullen verschillende plaatsen in Europa zich het geografische (exacter: geometrische) middelpunt kunnen noemen. Het meest opgetuigde Middelpunt bevindt zich tamelijk ver ten noordoosten van [[Nederland]] en [[België (hoofdbetekenis)|België]], namelijk in [[Litouwen]] bij het plaatsje [[Radžiuliai]], 25 km ten noordoosten van de hoofdstad [[Vilnius]]. Dit punt is in [[1989]] berekend door het Franse Nationale Geografische Instituut (IGN).<br />
<br />
Hieronder een lijst van plaatsen die zich het geografisch middelpunt van Europa noemen, en waar deze claim met een bordje, een kunstwerk of andersoortig monument wordt ondersteund.<br />
<br />
* [[Litouwen]]: Radžiuliai. 25°19' OL en 54°54' NB. <br />
* [[Oekraïne]]: [[Rachiv]], nabij de grens met [[Roemenië]] aan de [[Tisza]]. <br />
* [[Slowakije]]: [[Kremnické Bane]], 4 km ten noorden van [[Kremnica]]. 18°55' OL en 48°44.5' NB.<br />
* [[Polen]]: [[Suchowola]] <br />
<br />
== Europese Unie ==<br />
{{Zie hoofdartikel|Geografisch middelpunt van de Europese Unie}}<br />
Het door de IGN berekende geografische middelpunt van de [[Europese Unie]] ligt sinds de [[Brexit]] in [[Duitsland]] in Gadheim in de gemeente [[Veitshöchheim]] in de Duitse deelstaat Beieren.<br />
<br />
== Zie ook ==<br />
* [[Geografisch middelpunt van Nederland]]<br />
* [[Geografisch middelpunt van België]]<br />
{{Appendix|bron|<br />
*http://lisieresdeurope.free.fr/carnet16.html<br />
*http://gheos.com/<br />
}}<br />
<br />
{{commonscat|Geographical centre of Europe|Geografisch middelpunt van Europa}}<br />
<br />
[[Categorie:Geografie van Europa|Middelpunt]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Continentaal_Europa&diff=321369Continentaal Europa2021-01-17T16:00:39Z<p>Mdd: </p>
<hr />
<div>'''Continentaal Europa''', het '''[[Continent|vasteland]] van Europa''' of het '''Europese vasteland''' houdt het [[continent]] van [[Europa (werelddeel)|Europa]] in, exclusief de (grotere) [[eiland]]en en soms ook de [[schiereiland]]en.<br />
<br />
De term wordt vooral in [[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]] gebruikt om zichzelf van de landen van het Europese vasteland te onderscheiden. Ook in [[Scandinavië]] wordt de term nogal eens gebruikt om zichzelf te onderscheiden van de landen van de rest van Europa.{{Bron?|Ook in Denemarken? Of alleen in Zweden en Noorwegen? Of ook in Finland en IJsland?|2019|04|06}}<br />
<br />
== Zie ook ==<br />
* [[Continent]]<br />
* [[Geografisch middelpunt van Europa]]<br />
* [[Continentale filosofie]]<br />
<br />
[[Categorie:Geografie van Europa]]<br />
[[Categorie:Politieke geografie]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Continentaal_Europa&diff=321368Continentaal Europa2021-01-17T16:00:20Z<p>Mdd: </p>
<hr />
<div>'''Continentaal Europa''', het '''[[Continent|vasteland]] van Europa''' of het '''Europese vasteland''' houdt het [[continent]] van [[Europa (werelddeel)|Europa]] in, exclusief de (grotere) [[eiland]]en en soms ook de [[schiereiland]]en.<br />
<br />
De term wordt vooral in [[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]] gebruikt om zichzelf van de landen van het Europese vasteland te onderscheiden. Ook in [[Scandinavië]] wordt de term nogal eens gebruikt om zichzelf te onderscheiden van de landen van de rest van Europa.{{Bron?|Ook in Denemarken? Of alleen in Zweden en Noorwegen? Of ook in Finland en IJsland?|2019|04|06}}<br />
<br />
== Zie ook ==<br />
* [[Vasteland (oppervlak)|Vasteland]]<br />
* [[Geografisch middelpunt van Europa]]<br />
* [[Continentale filosofie]]<br />
<br />
[[Categorie:Geografie van Europa]]<br />
[[Categorie:Politieke geografie]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Continentaal_Europa&diff=321367Continentaal Europa2021-01-17T15:59:19Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Continentaal_Europa&oldid=53564775</p>
<hr />
<div>'''Continentaal Europa''', het '''[[Vasteland (oppervlak)|vasteland]] van Europa''' of het '''Europese vasteland''' houdt het [[continent]] van [[Europa (werelddeel)|Europa]] in, exclusief de (grotere) [[eiland]]en en soms ook de [[schiereiland]]en.<br />
<br />
De term wordt vooral in [[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]] gebruikt om zichzelf van de landen van het Europese vasteland te onderscheiden. Ook in [[Scandinavië]] wordt de term nogal eens gebruikt om zichzelf te onderscheiden van de landen van de rest van Europa.{{Bron?|Ook in Denemarken? Of alleen in Zweden en Noorwegen? Of ook in Finland en IJsland?|2019|04|06}}<br />
<br />
== Zie ook ==<br />
* [[Vasteland (oppervlak)|Vasteland]]<br />
* [[Geografisch middelpunt van Europa]]<br />
* [[Continentale filosofie]]<br />
<br />
[[Categorie:Geografie van Europa]]<br />
[[Categorie:Politieke geografie]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Koninkrijk_Engeland&diff=321366Koninkrijk Engeland2021-01-17T15:58:48Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koninkrijk_Engeland&oldid=56858041</p>
<hr />
<div>{{Infobox historisch land<br />
| Naam in Landstaal=Kingdom of England<br />
| Voor1=Koninkrijk Wessex<br />
| Vlag_Voor1=Wyvern of Wessex.png<br />
| Voor2=Graafschap Northumbria<br />
| Vlag_Voor2=<br />
| Voor3=Powys Fadog<br />
| Vlag_Voor3=Flag of Powys Fadog.svg<br />
| Voor4=Powys Wenwynwyn<br />
| Vlag_Voor4=Flag of Powys.svg<br />
| Voor5=Prinsdom Wales<br />
| Vlag_Voor5=Flag of Gwynedd.png<br />
| Voor6=Engelse Gemenebest<br />
| Vlag_Voor6=Flag of the Commonwealth (1658-1660).svg<br />
| Na1=Engelse Gemenebest<br />
| Vlag_Na1=Flag of the Commonwealth (1649-1651).svg<br />
| Na2=Koninkrijk Groot-Brittannië<br />
| Vlag_Na2=Flag of Great Britain (1707-1800).svg<br />
| Jaar van ontstaan=927<br />
| Jaar van afloop=1649<br />1660 — 1707<br />
| Vlag=[[Bestand:Flag of England.svg|125px]]<br />
| Vlagartikel=Vlag van Engeland<br />
| Wapen=[[Bestand:Royal Coat of Arms of England (1399-1603).svg|80px]]<br />
| Wapenartikel=Wapen van Engeland<br />
| Kaart=Kingdom_of_England.png<br />
| Kaartjaar=1282<br />
| Regeringsvorm=[[Monarchie]]<br />
| Hoofdstad=[[Winchester]]<br />[[Londen]]<br />
| Staatshoofd=[[Koning (titel)|Koning]]<br />
| Dynastie=[[Lijst van Britse koningen|Normandië (1066-1154), Plantagenet (1154-1399), Tudor (1485-1553), Stuart (1603-1707)]]<br />
| Oppervlakte=151.156 km²<br />
| Bevolking=<br />
| Etniciteit=<br />
| Munteenheid=[[Pond sterling]]<br />
| Leus=''[[Dieu et mon droit]]''<br />
| Nationale feestdag=<br />
| Volkslied=<br />
| Talen=[[Oudengels]], [[Frans]], [[Engels]], [[Welsh (taal)|Welsh]]<br />
| Religie=<br />
| Noten=<br />
}}<br />
Het '''koninkrijk Engeland''' was, van [[927]] tot [[1707]], een [[soevereine staat]] ten noordwesten van [[continentaal Europa]]. Op zijn hoogtepunt overspande het Koninkrijk Engeland het zuidelijke twee derde van het eiland [[Groot-Brittannië (eiland)|Groot-Brittannië]] (inclusief zowel hedendaags [[Engeland]] als [[Wales]]) en verschillende kleinere omliggende eilanden; wat vandaag de dag bestaat uit het rechtsgebied [[Engeland en Wales]]. Het had een landgrens met het [[koninkrijk Schotland]] in het noorden. Aan het begin van de periode was zijn [[hoofdstad]] en belangrijkste koninklijke residentie [[Winchester]], maar [[Westminster (wijk)|Westminster]] en [[Gloucester]] werden een bijna gelijke status toegekend, waarbij Westminster geleidelijk aan de voorkeur kreeg.<br />
<br />
Engeland als een [[natiestaat]] begon op [[12 juli]] [[927]] na een bijeenkomst van koningen uit heel Groot-Brittannië op [[Eamont Bridge]], [[Cumbria]], maar in grote lijnen herleidt het zijn oorsprong zich tot de [[Angelsaksen|Angelsaksische]] vestiging van Groot-Brittannië en de [[heptarchie]] van kleine staten die volgden en zich uiteindelijk verenigden. De [[Normandiërs|Normandische]] invasie van [[Wales]] van 1067-1283 (geformaliseerd met het [[Statuut van Rhuddlan]] in 1284) bracht Wales onder Engelse controle, en Wales kwam onder de Engelse wet met de "[[Laws in Wales Acts 1535 and 1542]]". Op [[1 mei]] [[1707]] werd Engeland verenigd met [[koninkrijk Schotland]] om het [[Koninkrijk Groot-Brittannië]] te creëren onder de voorwaarden van de [[Acts of Union (1707)|Acts of Union 1707]]. Hoewel het niet langer een soevereine staat is, blijft modern [[Engeland]] een van de landen van het Verenigd Koninkrijk.<br />
<br />
In het begin van de [[12e eeuw]] was de stad Westminster in [[Londen]] de ''[[de facto]]'' [[hoofdstad]] geworden. Londen heeft dus feitelijk steeds gediend als de hoofdstad, eerst van het Koninkrijk Engeland, dan van het [[Koninkrijk Groot-Brittannië]] (1707-1801) en vervolgens van het [[Verenigd Koninkrijk]].<br />
<br />
Belangrijkste dynastieën die regeerden waren het [[Lijst van hertogen van Normandië|huis Normandië]] (1066-1154) na de [[Normandische verovering van Engeland]] in 1066, het [[huis Plantagenet]] (1154-1399) na de [[Anarchie (Engeland)|Anarchie]], het [[huis Tudor]] (1485-1553) na de [[Rozenoorlogen]] (1455-1485) tussen het [[Huis York]] (1461-1485) en [[huis Lancaster]] (1399-1471), en het [[huis Stuart]] (1603-1707) door huwelijk en vererving.<br />
<br />
Het [[Angevijnse Rijk]] van de Plantagenets in Frankrijk, een erfenis van de Franse origine van het koningshuis ging in [[Frans-Engelse Oorlog]] van 1202-1214 en uiteindelijk in de [[slag bij Bouvines]] verloren. Slechts het [[hertogdom Aquitanië]] en het graafschap [[Gascogne]] bleven in handen van het Engelse koningshuis als [[vazal]] van het koning van Frankrijk. Deze verloren oorlog leidde ook tot het [[handvest|charter]] [[Magna Carta]] en de inperking van de koninklijke macht. Het overgebleven [[Leen (feodalisme)|leen]] [[Guyenne]] leidde een eeuw later tot de [[Honderdjarige Oorlog]] (1337-1453) met de [[koninkrijk Frankrijk|koning van Frankrijk]] en het [[Huis Valois]].<br />
[[Hendrik IV van Engeland]] (1399-1413) was de eerste koning sinds de invasie van [[Willem de Veroveraar]], na meer dan 300 jaar, die als moedertaal Engels sprak.<br />
<br />
[[Hendrik VIII van Engeland]] (1509-1547) brak met [[Rooms-Katholieke Kerk|Rome]] en stichtte de Church of England in 1534 ([[Anglicaanse Kerk]]).<br />
<br />
[[Elizabeth I van Engeland]] (1558-1603) steunde de Engelse [[Piraterij (zeeroverij)|piraterij]] van [[John Hawkins]] en [[Francis Drake]] in [[West-Indië]], wat deels de aanleiding was voor de [[Spaans-Engelse Oorlog (1585-1604)]], en stichtte in 1600 de [[Britse Oost-Indische Compagnie]]. De eerste succesvolle [[Britse kolonisatie van Noord-Amerika|kolonisatiepoging van Noord-Amerika]] was [[Jamestown (Virginia)|Jamestown]] in 1607, de aanvang van het [[Britse Rijk]].<br />
<br />
De [[Engelse Burgeroorlog]] (1639 en 1651) brak uit tijdens de heerschappij van [[Karel I van Engeland]] (1625-1649), van het katholiekgezinde Schotse [[huis Stuart]], en bracht [[Oliver Cromwell]] aan de macht, vanaf 1649 als staatshoofd van het [[Engelse Gemenebest]]. [[Engelse Scheepvaartwetten]] van 1651 over de scheepvaart van en naar Engeland en de Engelse koloniën leidden tot de [[Engels-Nederlandse oorlogen]].<br />
<br />
De katholieke [[Jacobus II van Engeland]] (1685-1688) verloor de macht tijdens de [[Glorious Revolution]] aan zijn dochter [[Maria II van Engeland]] (1689-1694) en haar man [[Willem III van Oranje]] (1689–1702), [[stadhouder]] van de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]]. Willem erkende de [[Bill of Rights van 1689|Bill of Rights]] als basis voor machtsverschuiving naar het [[Parlement van Engeland]]. Tijdens de regering van de zus van Maria, [[Anna van Groot-Brittannië|Anna Stuart]], werden Schotland en Engeland bestuurlijk samengevoegd met de [[Acts of Union (1707)|Act of Union]].<br />
<br />
== Zie ook ==<br />
* [[Lijst van Engelse koningen]]<br />
* [[Geschiedenis van Engeland]]<br />
<br />
[[Categorie:Geschiedenis van Engeland]]<br />
[[Categorie:Historisch land in de middeleeuwen|Engeland]]<br />
[[Categorie:Historisch land in de nieuwe tijd|Engeland]]<br />
[[Categorie:Historisch land op de Britse Eilanden|Engeland]]<br />
[[Categorie:Historisch koninkrijk|Engeland]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Eduard_I_van_Engeland&diff=321365Eduard I van Engeland2021-01-17T15:58:18Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Eduard_I_van_Engeland&oldid=57682110</p>
<hr />
<div>{{Infobox dynastie<br />
| afbeelding = EdwardI-Cassell.jpg<br />
| naam = Eduard I<br />
| leven = 1239-1307<br />
| functie=[[Engelse troonopvolgers|1e opvolger voor de Engelse troon]]<br />
| periode=[[1239]]-[[1272]]<br />
| voorganger=[[Richard van Cornwall]]<br />
| opvolger=[[Hendrik van Engeland (1268-1274)|Hendrik]]<br />
| functie1 = [[Lijst van Britse koningen|Koning van Engeland]]<br />
| periode1 = [[1272]]-[[1307]]<br />
| voorganger1 = [[Hendrik III van Engeland|Hendrik III]]<br />
| opvolger1 = [[Eduard II van Engeland|Eduard II]]<br />
| vader = [[Hendrik III van Engeland|Hendrik III]]<br />
| moeder = [[Eleonora van Provence]]<br />
}}<br />
'''Eduard I''' (Engels: ''Edward'') ([[Palace of Westminster]], [[City of Westminster|Westminster]], [[17 juni]] [[1239]] — [[Burgh by Sands]], [[7 juli]] [[1307]]) was [[koninkrijk Engeland|koning van Engeland]] van [[1272]] tot [[1307]]. Hij was de oudste zoon van [[Hendrik III van Engeland|Hendrik III]] en [[Eleonora van Provence]] die hem vernoemd hadden naar zijn verre voorganger [[Eduard de Belijder]].<ref>{{Aut|[[Dan Jones]]}} (2012): ''The Plantagenets, the kings who made England'', HarperCollins, blz. 241.</ref><br />
Vanwege zijn postuur kreeg hij de bijnaam 'Longshanks' (Langbeen) of '''Edward de Stelt'''.<br />
<br />
== Wetgeving ==<br />
Al voor zijn troonsbestijging oefende hij de feitelijke macht uit voor zijn vader. Hij versloeg in [[1265]] de rebellerende baronnen onder leiding van [[Simon V van Montfort|Simon van Montfort]] en nam rigoureus wraak. Zo herstelde hij de macht van de koning en de rust in het land. Hij wilde definitief een eind maken aan de alom heersende [[regeringsloosheid|anarchie]], zocht versterking van de koninklijke macht en bracht nieuwe wetgeving en een betere bestuursvorm tot stand. Verder stelde hij een leger in dat direct onder zijn verantwoordelijkheid viel.<br />
<br />
== Kruistocht ==<br />
In augustus [[1270]] vertrok Eduard op [[Negende Kruistocht|kruistocht]]; na een omweg via [[Tunis]] kwam hij in mei [[1271]] uiteindelijk in [[Akko (stad)|Akko]] aan. Eduard vestigde in het [[Heilige Land]] een vechtersreputatie, maar kon ook niet verhinderen dat een jaar later de toestand voor de kruisvaarders al fel verslechterde. Nadat hij een moordaanslag ternauwernood overleefde, keerde Eduard dan ook huiswaarts, en het was in [[Sicilië]] dat hij in november het nieuws van de dood van zijn vader vernam. Na een omzwerving van twee jaar door zijn gebieden in [[Aquitanië]] werd hij in [[1274]] tot koning gekroond.<br />
<br />
== Oorlogen ==<br />
=== Wales ===<br />
Na een oorlog met [[Wales]], die in [[1276]] begon onder [[Llywelyn Ein Llyw Olaf|Llewelyn de Laatste]] en diens broer Dafyd, werd dit land in [[1284]] bij Engeland ingelijfd. In dat jaar viel de geboorte van zijn zoon, de latere [[Eduard II van Engeland|Eduard II]]. Hij was de eerste Engelse kroonprins die de titel [[Prins van Wales]] kreeg.<br />
<br />
Van [[1282]] tot [[1289]] bemiddelde hij in het conflict over de heerschappij over Sicilië: [[Karel I van Napels|Karel van Anjou]] had het daar met de zegen van de paus tot koning geschopt, maar legde de bevolking zulke hoge belastingen op, dat ze uiteindelijk in opstand kwam ([[Siciliaanse Vespers]]). Zijn rivaal [[Peter III van Aragón]] steunde de opstand, wat reactie uitlokte bij de koning van Frankrijk, [[Filips III van Frankrijk|Filips III]], tevens bondgenoot van de paus. Eduard was via Aquitanië [[vazal]] van de Franse koning, maar had familiebanden met het Spaanse huis, en voelde zich dus gedwongen te bemiddelen. In [[1285]] kwamen alle oorspronkelijke protagonisten te overlijden, en kon Eduard een wapenstilstand overeenkomen.<br />
<br />
=== Frankrijk ===<br />
De relatie met [[Frankrijk]] was aanvankelijk hartelijk; al waren er altijd juridische spanningen over de status van de Engelse gebieden in [[Gascogne]]. In [[1295]] kwam het echter plots tot een militaire confrontatie toen de Fransen het gebied bezetten. In dit licht moet ook de steun van Eduard gezien worden aan de graaf van Vlaanderen [[Gwijde van Dampierre]], in diens [[Geschiedenis van Vlaanderen|verzet]] tegen koning [[Filips IV van Frankrijk]]. Als tegenzet kwam er Franse diplomatieke steun aan Schotland. Eduard I verschoof de wolstapel in de zomer van 1295 van [[Dordrecht]] naar [[heerlijkheid Mechelen|Mechelen]] om [[hertogdom Brabant|Brabant]] in het Engelse kamp te krijgen. De [[Eduard II van Engeland|Engelse kroonprins]] was in 1294 verloofd met [[Filippa van Vlaanderen|Filippina]], de dochter van de Vlaamse graaf. Op 28 september 1294 werd zij met haar vader, Gwijde van Dampierre, door Filps IV gevangen genomen. Ze werd in het paleis [[Louvre]] gevangen gezet en overleed er in 1306. De Vlaamse graaf werd in 1295 in vrijheid gesteld. <br />
<br />
Graaf [[Floris V van Holland]] streed in oktober 1295 met [[graafschap Vlaanderen|Vlaanderen]] om [[Zeeland Bewesterschelde]]. Dit verdrag tussen Engeland en Vlaanderen en de verplaatsing van de wolstapel leidde er toe dat Floris V op 9 januari 1296 de kant koos van Filips IV. Voorheen stond Floris V aan de Engelse kant. Hij werd nu leenman van de Franse koning. Eduard I liet [[Jan I van Cuijk]] een centrale rol spelen om een bondgenootschap te vormen van oude tegenstanders van de Hollandse graaf. Het plan was Floris V naar Engeland te ontvoeren en zijn zoon [[Jan I van Holland|Jan I]], opgevoed aan het Engelse hof en toekomstige schoonzoon van de koning, op de grafelijke troon van Holland te plaatsen. Floris V werd 23 juni 1296 ontvoerd en in het [[Muiderslot]] vastgehouden. Op de vijfde dag, 27 juni 1296 werd hij tijdens een vluchtpoging door [[Gerard van Velsen]] doodgestoken. Jan I kwam in januari 1297 naar Holland, stierf jong aan dysenterie en werd opgevolgd door de Fransgezinde Henegouwse [[Jan II van Avesnes]].<ref>E.H.P.Cordfunke (2011), ''Floris V'', Walburg Pers, Zutphen, p. 54-57</ref> <br />
<br />
=== Schotland ===<br />
[[Koninkrijk Schotland|Schotland]] werd na [[1296]] onderworpen aan het Engelse gezag, hoewel hij er nooit in slaagde de twee landen te verenigen. Zijn tegenstander in de strijd tussen Engeland en Schotland was de opstandige Schot [[William Wallace]]. <br />
<br />
== Financiering ==<br />
Eduard bezondigde zich meermaals aan discriminerende maatregelen tegen de in Engeland wonende [[Joden]]. De burgerrechten van een gewone, Christelijke, onderdaan, waren in deze pre-democratische tijden evenmin veel waard en de maatregelen tegen joden hadden steeds een financiële achtergrond, op de sleutelmomenten dat Eduard krap bij kas zat. De Joden hadden een monopolie op het verstrekken van krediet sinds de paus aan het einde van de twaalfde eeuw Christenen verboden had [[rente]]s aan te rekenen. Waar dit enerzijds een winstgevende activiteit was, wekte dit uiteraard ook wrevel op bij de bevolking, en al snel konden joodse geldschieters in Engeland niet meer zonder de bescherming van het koningshuis.<br />
<br />
De prijs daarvoor waren altijd al willekeurige belastingen geweest, maar onder zijn vader Hendrik III werd die uitbuiting extreem. Sommige superrijken uit zijn omgeving gingen zich specialiseren in het overkopen van leningen bij joden die zelf hun verplichtingen niet meer konden nakomen. Op deze manier wist men dan beslag te leggen op de domeinen die oorspronkelijk als onderpand hadden gediend voor de leningen.<br />
<br />
In [[1270]] had Henry III al wetgeving moeten uitvaardigen om deze overdrachten van schulden aan banden te leggen; Eduard I zat in [[1275]] met zoveel schulden opgezadeld na zijn kruistocht, dat hij een drastisch gebaar diende te stellen om van de adel de nodige belastingen te mogen heffen. Hij verbood dan ook alle vormen van kredietverlening door Joden, maar gaf hun ter compensatie de mogelijkheid gewone handel te drijven met Christenen. Om die echter te behoeden voor 'ongewenste' contacten met Joden, moesten de Joden zich voortaan herkenbaar maken door een afbeelding van de twee tabletten van [[Mozes]]' [[tien geboden]] op hun kledij.<br />
<br />
[[Bestand:King Edward I penny London mint.jpg|thumb|left|Penning met portret van Edward I, geslagen te Londen.<br />
<br />Vz: EDWARR ANGL DNS HYB<br />
<br />Kz: CIV ITAS LON DON]]<br />
Vanaf dat moment liet Eduard zich financieren door de Italiaanse bankiersfamilie [[Riccardi]] van [[Lucca (stad)|Lucca]]. Eduard sloot een nieuwsoortige deal: in ruil voor onmiddellijke en bijna grenzeloze kredieten, verkregen de Riccardi een monopolie op het heffen van tol op onder andere de bloeiende wolhandel.<br />
<br />
In [[1278]] was het de oorlog in Wales die een groot gat in de schatkist had achtergelaten; en Eduard besloot nieuwe munten te slaan, die de bevolking met verlies kon inkopen met oude munten. Tegelijkertijd werden buiten proportie veel joden beschouwd als valsemunters.<br />
<br />
In [[1290]] werden de Joden zelfs uit Engeland verbannen, met verbeurdverklaring van alle nog uitstaande schulden, wat hem van de adel opnieuw de toelating opleverde belastingen te heffen.<br />
<br />
De oorlog in Schotland en vooral de onverwachte bezetting van Aquitanië door Frankrijk brachten ten slotte een einde aan de samenwerking met de Riccardi. In [[1294]] vroeg Eduard de fondsen terug die hij bij hen belegd had uit een pauselijke schenking voor een nieuwe kruistocht. Maar deze gelden konden niet op korte termijn vrijgemaakt worden, en de Italianen vielen uit de gratie.<br />
<br />
Eduard probeerde de schatkist aan te vullen via hoge belastingen, maar na een dreigende burgeroorlog dwong de adel hem echter om de verworvenheden van de [[Magna Carta]] in [[1297]] opnieuw te bevestigen en nieuwe belastingen eerst te laten goedkeuren door het parlement.<br />
<br />
== Huwelijken en kinderen ==<br />
Eduard is tweemaal gehuwd geweest.<br />
<br />
De eerste keer huwde hij te [[Burgos (Spanje)|Burgos]] in oktober [[1254]] [[Infant|infante]] [[Eleonora van Castilië (1241-1290)|Eleonora van Castilië]] ([[1241]] - [[28 november]] [[1290]]), dochter van koning [[Ferdinand III van Castilië|Ferdinand III]]. Uit dit huwelijk sproten zestien kinderen, onder meer:<br />
<br />
* [[Hendrik van Engeland (1268-1274)|Hendrik]] (1268-1274)<br />
* [[Eleonora van Engeland (1269-1298)|Eleonora]] ([[Windsor Castle]], ca. [[1269]] - [[Gent]], [[12 oktober]] [[1298]]), voor de eerste maal gehuwd met koning [[Alfons III van Aragón]] ([[1265]] - [[1291]]), voor de tweede maal in [[Bristol (stad)|Bristol]] op [[20 september]] [[1293]] met graaf [[Hendrik III van Bar]] (1247/50 - [[1302]]).<br />
* [[Johanna van Akko]] ([[Akko (stad)|Akko]], [[1271]] - [[Clare (Suffolk)|Clare]], [[23 april]] [[1307]], voor de eerste maal gehuwd in [[Westminster Abbey]] op [[30 april]] [[1290]] met [[Gilbert de Clare (1243-1295)|Gilbert de Clare, 7e graaf van Hertford]] ([[1243]] - [[1295]]) en voor de tweede maal in [[1297]] met baron Ralph de Monthermer (overleden [[1325]]).<br />
* [[Alfons van Chester]], ([[24 november]] [[1273]] - Windsor Castle, [[19 augustus]] [[1284]]), die in [[1281]] verloofd werd met Margaretha van Holland (overleden [[1284]]), dochter van graaf [[Floris V van Holland|Floris V]].<br />
* [[Margaretha van Engeland (Brabant)|Margaretha van Engeland]] (Windsor Castle, [[11 september]] [[1275]] - ca. [[1333]]), huwde hertog [[Jan II van Brabant]] ([[1275]] - [[1312]])<br />
* [[Maria van Woodstock|Maria]] (Windsor Castle, [[11 maart]] [[1278]] - [[Amesbury (Wiltshire)|Amesbury]], [[8 juli]] [[1332]]), die non werd.<br />
* [[Elisabeth van Engeland|Elisabeth]] ([[Rhuddlan]], [[7 augustus]] [[1282]] - [[5 mei]] [[1316]]), de eerste maal gehuwd te [[Ipswich (stad)|Ipswich]] op [[7 januari]] [[1297]] met graaf [[Jan I van Holland]] ([[1284]] - [[1299]]), voor de tweede maal te [[City of Westminster|Westminster]] op [[14 november]] [[1302]] met [[Humphrey de Bohun (1276-1322)|Humphrey de Bohun]] ([[1276]] - [[1322]]), 4e graaf van [[Hereford (Engeland)|Hereford]] en [[Essex (graafschap)|Essex]].<br />
* [[Eduard II van Engeland|Eduard van Carnarvon]], (Wales), 25 april 1284[1] – Berkeley Castle (Gloucestershire), 21 september 1327), die zijn vader als Eduard II opvolgde.<br />
<br />
Op [[9 september]] [[1299]] trouwde hij in [[Canterbury (Engeland)|Canterbury]] met prinses [[Margaretha van Frankrijk (1279-1318)|Margaretha van Frankrijk]] (1279 - [[Marlborough Castle]], [[14 februari]] 1318), dochter van koning [[Filips III van Frankrijk|Filips III]]. Met haar had hij nog drie kinderen, onder meer:<br />
<br />
* [[Thomas van Brotherton]] ([[1 juni]] [[1300]] - [[22 augustus]] [[1338]]), 1e [[graaf van Norfolk]]<br />
* [[Edmund van Woodstock]] ([[Woodstock (Engeland)|Woodstock]], [[5 augustus]] [[1301]] - [[Winchester]], [[19 maart]] [[1330]]), graaf van [[Kent (Engeland)|Kent]], in [[1325]] gehuwd met barones Margaretha Wake ([[1299]] - [[1349]])<br />
<br />
== Overlijden ==<br />
Eduard stierf in [[1307]] in Burgh-on-Sands in Northumberland en werd begraven in [[Westminster Abbey]]. Zijn zoon volgde hem op als [[Eduard II van Engeland|Eduard II]].<br />
<br />
== Voorouders ==<br />
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"<br />
|- bgcolor="#E0E0E0"<br />
!colspan="9"|Voorouders van Eduard I van Engeland<br />
|-<br />
|'''Overgrootouders'''<br />
|colspan="2"|[[Hendrik II van Engeland]] <br />(1133-1189)<br /> ∞ 1152<br />[[Eleonora van Aquitanië]] <br />(1122-1204)<br />
|colspan="2"|[[Adhémar van Angoulême]] <br />(1160-1202)<br /> ∞ 1186<br />[[Adelheid van Courtenay]]<br /> (1160/65-1218)<br />
|colspan="2"|[[Alfons II van Provence]] <br />(1180-1209) <br /> ∞ 1193 <br />[[Gersindis van Forcalquier]] <br />(1180-1242)<br />
|colspan="2"|[[Thomas I van Savoye]] <br />(1180-1233)<br /> ∞ 1196<br />[[Beatrix van Genève]] <br />(ca. 1180-1252)<br />
|-<br />
|'''Grootouders'''<br />
|colspan="4"|[[Jan zonder Land]] (1166/67-1216)<br /> ∞ 1200<br />[[Isabella van Angoulême]] (ca. 1188-1246)<br />
|colspan="4"|[[Raymond Berengarius V van Provence]] (1198-1245)<br />∞ 1220<br />[[Beatrix van Savoye (1205-1266)|Beatrix van Savoye]] (1205-1266)<br />
|-<br />
|'''Ouders'''<br />
|colspan="8"|[[Hendrik III van Engeland]] (1207-1272)<br /> ∞ 1236<br />[[Eleonora van Provence]] (1223-1291)<br />
|-<br />
|- bgcolor="#E0E0E0"<br />
|colspan="9"| '''Eduard I van Engeland (1239-1307)'''<br />
|}<br />
<br />
==Trivia==<br />
* De strijd tussen Engeland en Schotland werd in een geromantiseerde versie verfilmd ([[1995]]) als ''[[Braveheart (1995)|Braveheart]]'' met [[Mel Gibson]] in de hoofdrol als de opstandige Schot [[William Wallace]].<br />
<br />
{{Navigatie koningen Groot-Brittannië}}<br />
{{Commonscat|Edward I of England}}<br />
{{Appendix|2=<br />
;Bronnen<br />
* Morris, Marc (2009): ''A Great and Terrible King Edward I and the Forging of Britain''. Londen: Windmill.<br />
;Noten<br />
{{References}}<br />
{{Authority control}}}}<br />
<br />
[[Categorie:Koning van Engeland]]<br />
[[Categorie:Hertog van Aquitanië]]<br />
[[Categorie:Huis Plantagenêt]]<br />
[[Categorie:Persoon in de kruistochten]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 13e eeuw]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 14e eeuw]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Filips_IV_van_Frankrijk&diff=321364Filips IV van Frankrijk2021-01-17T15:57:39Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Filips_IV_van_Frankrijk&oldid=57895318</p>
<hr />
<div>{{Infobox dynastie<br />
| afbeelding = Bézard - Philippe IV le bel.jpg<br />
| naam = Filips IV ''de Schone''<br />
| leven = [[1268]] – [[1314]]<br />
| functie = [[Lijst van koningen van Frankrijk|Koning van Frankrijk]]<br />
| periode = [[1285]] – [[1314]]<br />
| voorganger = [[Filips III van Frankrijk|Filips III]]<br />
| opvolger = [[Lodewijk X van Frankrijk|Lodewijk X]]<br />
| functie2 = [[Lijst van echtgenoten van koningen van Navarra|Koning-gemaal van Navarra]]<br />
| periode2 = [[1284]]-[[1305]] (koning Filips I,<br />als echtgenoot van [[Johanna I van Navarra|Johanna I]])<br />
| voorganger2 = [[Blanca van Artesië]]<br />
| opvolger2 = [[Margaretha van Bourgondië (1290-1315)|Margaretha van Bourgondië]]<br />
| vader = [[Filips III van Frankrijk|Filips III]]<br />
| moeder = [[Isabella van Aragón (1247-1271)|Isabella van Aragón]]<br />
}}<br />
<br />
'''Filips IV van Frankrijk''', bijgenaamd ''de Schone'' (Frans: ''Philippe le Bel''), ([[Fontainebleau]], [[1268]] - [[Fontainebleau]], [[29 november]] [[1314]]) was [[koninkrijk Frankrijk|koning van Frankrijk]] van [[1285]] tot [[1314]]. Hij was de machtigste vorst van zijn tijd. Zijn politiek was erop gericht om het gezag van het Franse koningshuis te versterken. Hij vocht oorlogen uit met koning [[Eduard I van Engeland]] en het [[graafschap Vlaanderen]], en wilde de macht van de [[Rooms-Katholieke Kerk|Kerk]] en de hoge edelen breken. [[Johanna I van Navarra]] was zijn echtgenote.<br />
<br />
== Lege schatkist ==<br />
Vanaf het begin van zijn regering verkeerde Filips in financiële problemen door de grote militaire uitgaven. Hij legde hoge belastingen op en [[devaluatie|devalueerde]] de munt een aantal maal. Hij eiste 24 keer dat de kerk 10% van haar inkomsten afstond. In 1291 arresteerde hij [[Lombardije|Lombardische]] handelaars en bankiers. Ze werden vrijgelaten tegen forse betalingen en hun winsten werden door de Franse regering afgeroomd. In 1306 liet hij beslag leggen op [[joden|joodse]] bezittingen. In 1311 ondergingen de Lombarden ditzelfde lot.<br />
<br />
== Staatsapparaat ==<br />
Onder zijn bewind vond in navolging van zijn grootvader, [[Lodewijk IX van Frankrijk|Lodewijk IX]], een verdere rationalisering en professionalisering van het centraal staatsapparaat plaats. Hij richtte een ''Chambre des comptes'' in als centrale [[Algemene Rekenkamer|rekenkamer]]. Hij liet zich ook omringen door raadsleden die zich verzamelden in de ''conseil du roi'', een vast koninklijk adviesorgaan, vergelijkbaar met de [[Witenagemot]] in het [[koninkrijk Engeland]]. Ten slotte richtte hij naar Engels voorbeeld ook een standenvertegenwoordiging op onder de naam van ''États Généraux'' ([[Franse Staten-Generaal|Staten-Generaal]]).<br />
<br />
== Frans-Engelse oorlog (1294-1299) ==<br />
Eduard van het [[huis Plantagenet]] was bezitter van de Engelse gebieden [[Guyenne]] in het [[hertogdom Aquitanië]] en daardoor vazal van Filips. Na een banaal maritiem incident in 1294 confisqueerde Filips, de Franse eigendommen van Eduard, het begin van de Frans-Engelse oorlog. <br />
<br />
Engeland verbond zich met Vlaanderen door de Engelse kroonprins [[Eduard II van Engeland]] met [[Filippa van Vlaanderen|Filippa]], de dochter van de Vlaamse graaf [[Gwijde van Dampierre]], te laten verloven. Om het huwelijk te voorkomen, werden Gwijde, Eduard en Filippa gevangen genomen in hetzelfde jaar door Filips. Filippa stierf in 1306 in gevangenschap. Gwijde en Eduard kwamen in 1295 na bemiddeling van onder andere [[Paus Bonifatius VIII]] vrij.<br />
<br />
In 1295 bezette de Franse koning het gebied.<br />
<br />
De Frans-Engelse oorlog werd beslecht met het [[verdrag van Montreuil (1299)]] met de verloving van dochter [[Isabella van Frankrijk (koningin)|Isabella van Frankrijk]] met de kroonprins Eduard II en bevestigd en afgerond met het [[Verdrag van Parijs (1303)]] en een dubbel huwelijk. Vlaanderen had geen steun meer vanuit Engeland. <br />
<br />
De zoon van Eduard II en Isabella, [[Eduard III van Engeland]] raakt vanaf 1337 opnieuw betrokken in een Frans-Engelse oorlog door Guyenne en maakt vervolgens aanspraak op de Franse troon, het begin van de [[Honderdjarige Oorlog]].<br />
<br />
=== Floris V en graafschap van Holland worden bondgenoten===<br />
Filips stuurde [[Robert II van Artesië]] op graaf [[Floris V van Holland]] af, om hem over te halen tot een Frans bondgenootschap. Op 9 januari 1296 bezegelde Floris het verdrag in Parijs, waarmee hij de Franse koning tegen de Engelse koning zou steunen. <br />
<br />
Bij het uitbreken van de Frans-Engelse oorlog in 1294 stond Floris nog aan de kant van Eduard I. Er waren zelfs huwelijksverdragen met beider kinderen gesloten. Floris streed wel met Vlaanderen om het bezit van [[Graafschap Zeeland|Zeeland]] en de [[Westerschelde]], <br />
<br />
Vergezeld door zijn grafelijke raad (onder meer [[Dirk II van Brederode]], [[Jan van Renesse]]), maar zonder [[Gijsbrecht IV van Amstel]] en [[Herman VI van Woerden]], reisde Floris V naar Parijs om leenman van de Franse koning te worden. Hij zou jaarlijks 4000 pond en eenmalig 25 000 pond kleine [[Tournoois]] ontvangen. Hij beloofde de medestanders van de Engelse koning te beoorlogen en vijanden van de Franse koning uit zijn landen te weren.<br />
<br />
Floris maakte een grote ommezwaai door voor de Franse zijde te kiezen en vervreemdde zich van de Engels-gezinde edelen in zijn landen. De Engelse koning gaf [[Jan I van Cuijk]] een centrale rol om een bondgenootschap te vormen van oude tegenstanders van de graaf om hem naar Engeland te ontvoeren en aan zijn zoon [[Jan I van Holland|Jan I]], die zijn opvoeding aan het Engelse hof genoot en met de koningsdochter, [[Elisabeth van Engeland]], zou trouwen, de grafelijke macht over te dragen. De ontvoering liep uit op een drama: de graaf werd op 27 juni 1296 door een van de samenzweerders, [[Gerard van Velsen]], en twee van zijn handlangers doorstoken. De samenzweerders verloren hun bezit, de minderjarige Jan I stierf in 1299 en de als regent door de steden aangestelde, Fransgezinde, eerst opvolger en [[graafschap Henegouwen|graaf van Henegouwen]] [[Jan II van Avesnes]] zou als graaf Jan II over Holland gaan regeren.<ref>E.H.P.Cordfunke (2011), ''Floris V'', Walburg Pers, Zutphen</ref><br />
<br />
Eduard I probeerde in de zomer van 1295 de nieuwe hertog van Brabant, [[Jan II van Brabant|Jan II]], aan zijn zijde te trekken door de [[wolstapel]] van [[Dordrecht (hoofdbetekenis)|Dordrecht]] naar het Brabantse [[Mechelen (stad)|Mechelen]] te verhuizen.<br />
<br />
=== Opstand van het graafschap Vlaanderen ===<br />
{{Zie hoofdartikel|Vlaamse Opstand (1297-1305)}}<br />
Tijdens zijn regering kwam Filips in conflict met de graven en de steden van het [[graafschap Vlaanderen]]. De graaf, [[Gwijde van Dampierre]], hield zijn ambt en zijn grondgebied in leen van Filips. Filips trachtte zijn kroondomein uit te breiden met Vlaanderen, wat bij Gwijde niet in goede aarde viel. Gwijde raakte ondertussen in Vlaanderen zelf ook in conflict met de [[stad|steden]], die een steeds grotere [[autonomie]] opeisten. Op dat moment was er in de steden al een polarisatie te merken tussen een [[patriciaat]] en [[proletariaat]], wat later zou uitmonden in respectievelijk [[leliaarts]] en [[klauwaarts]].<br />
<br />
De Vlaamse steden waren afhankelijk van Engeland voor de aanvoer van hun [[wol]] en toen koning Filips opnieuw in conflict geraakte met koning van Engeland, Eduard I over Engelse gebieden in [[hertogdom Aquitanië]], verzetten de Vlaamse steden zich tegen de Franse inmenging in Vlaamse aangelegenheden. Gwijde schaarde zich aan hun kant. In 1294 kwam Gwijde met Eduard overeen zijn dochter Filippina aan Eduard uit te huwelijken. <br />
<br />
Gwijde kwam vrij in [[1297]] en zegde zijn leenheerschap bij de koning op. Filips bezette daarom tussen 1297 en [[1300]] een groot gedeelte van Vlaanderen, totdat onderhandelingen uitmondden in een bestand. Door het machtsvertoon van Filips was er echter in de steden een duidelijk verzet gekomen van de Vlaamsgezinde klauwaarts: ambachtslieden en een deel van de adel.<br />
<br />
Tussen 1300 en 1302 ging Filips over tot een volledige bezetting van Vlaanderen. Het graafschap werd ingelijfd bij het kroondomein en Gwijde en zijn zoon [[Robrecht III van Vlaanderen|Robrecht]] werden in 1300 opnieuw gevangengenomen. Filips plaatste Vlaanderen onder het gezag van [[Jacob van Châtillon]], en begon in heel Vlaanderen ''[[blijde intrede]]s'' te doen. Dit stuitte op fel verzet van de klauwaarts en de steden, die hun [[Privilege (recht)|privileges]] zagen slinken. In 1301 en 1302 waren er in verschillende steden opstanden, onder andere in [[Brugge (hoofdbetekenis)|Brugge]] met [[Pieter de Coninck]]. [[Paus Bonifatius VIII]], eveneens in conflict met de Franse koning, betuigde zijn steun aan Vlaanderen in de bul [[Ausculta fili]]. De opstand kwam onder leiding van de zonen van Gwijde, [[Jan I van Namen|Jan van Namen]] en [[Gwijde van Namen]] en zijn neef [[Willem van Gulik de Jongere|Willem van Gulik]]. <br />
<br />
Toen een opstand in Brugge werd neergeslagen door De Châtillon, reageerden de opstandelingen met de [[Brugse Metten]] op 18 mei 1302. Op 11 juli 1302 kwam het tot een gewapend treffen tussen een Frans ridderleger, aangevoerd door [[Robert II van Artesië]], de oom van de Franse koningin [[Johanna I van Navarra]] en de Vlaamse ambachtsmilities onder leiding van Willem van Gulik nabij Kortrijk: de [[Guldensporenslag]] die gewonnen werd door de Vlaamse milities.<br />
<br />
In augustus 1304 vond een nieuw treffen plaats in de Zee[[slag bij Zierikzee]], dat, samen met het [[graafschap Holland]], een overwinning voor Jan II van Avesnes en Filips werd. In de [[slag bij Pevelenberg]] eindigde de strijd aanvankelijk onbeslist, maar de Fransen eisten vanwege de terugtrekking van de Vlamingen alsnog de overwinning op. Gwijde stierf in 1305 in gevangschap. <br />
<br />
Oorlogsmoe ondertekenden de strijdende partijen in [[1305]] uiteindelijk het [[verdrag van Athis-sur-Orge]]. De inlijving van het graafschap werd ongedaan gemaakt, Robrecht van Béthune werd op de troon geplaatst en de stedelijke privileges werden bevestigd. Filips haalde echter volledige genoegdoening door een enorme boete op te leggen omwille van de opstandigheid en [[Rijsels-Vlaanderen]] werd geannexeerd ([[Rijsel]], [[Dowaai]] en [[Orchies]]).<br />
<br />
== Conflict met de Rooms-Katholieke Kerk ==<br />
De Franse koningen zagen al lange tijd met lede ogen aan dat rooms-katholieke organisaties grote delen van hun grondgebied beheerden. Grootvader [[Lodewijk IX van Frankrijk|Lodewijk IX]], vader [[Filips III van Frankrijk|Filips III]] en Filips IV zelf verboden verdere uitbreiding van de bezittingen van de monnikenorden. Deze maatregel trof de [[franciscanen]], [[dominicanen]], [[hospitaalridders]] en [[tempeliers]].<br />
<br />
Onder Filips IV laaide de strijd tussen kerk en staat nog feller op dan onder zijn voorgangers. Hij duldde geen kerkelijke inmenging meer in wereldlijke zaken en wilde [[paus Bonifatius VIII]] op de knieën krijgen.<ref> Filips IV werd hierin bijgestaan door invloedrijke raadgevers zoals [[Pierre Flote]] en [[Guillaume de Nogaret]].</ref> In 1296 hadden ze een eerste conflict. De paus verbood in zijn bul ''[[Clericis Laicos]]'' aan geestelijken - zonder pauselijke toestemming - belasting te betalen aan wereldlijke overheden, waarmee hij vooral de Engelse en Franse koning op het oog had. Filips was als enige vorst in staat de paus te weerstaan. Hij stelde een uitvoerverbod voor goud en zilver in, waardoor de paus geen inkomsten meer kon halen uit Frankrijk. In 1297 draaide die bij met zijn [[bul (document)|bul]] ''Etsi de statu''. In 1300 volgde een tweede aanvaring. De paus accepteerde niet dat Filips een Franse bisschop liet arresteren op verdenking van hoogverraad en voor een [[wereldlijk gezag|wereldlijke]] rechtbank bracht, maar de koning stond op zijn soevereiniteit in wereldse zaken. De paus reageerde in 1302 furieus met de bul ''[[Unam Sanctam]]'', waarin hij het primaatschap van de paus uitriep: de geestelijke macht (paus) stond volgens hem boven de wereldlijke (koning). In 1303 hield Filips in het [[Louvre]] een soort proces, waarbij hij de paus beschuldigde van [[ketterij]], afgoderij, [[simonie]], [[sodomie]] en moord. Hij wilde de paus afzetten, waarna die op zijn beurt Filips in de ban deed. [[Guillaume de Nogaret]], een adviseur van de Franse koning, trok naar Italië met een legertje van circa 2000 man, vergezeld van Sciarra Colonna, een Italiaanse senator van een anti-pausgezinde familie. Zij bedreigden de 68-jarige paus in zijn eigen paleis in [[Anagni]] met de dood. De paus werd naar verluidt door Colonna in zijn gezicht geslagen, maar dit is vermoedelijk niet historisch. De paus kwam echter al gauw weer vrij omdat de Fransen verdreven werden door de plaatselijke bevolking, maar hij overleefde het incident slechts een maand. Zijn opvolger [[paus Benedictus XI]] verzoende zich met de Franse koning en annuleerde alle sancties.<br />
<br />
De opvolger van Benedictus XI, [[paus Clemens V|Clemens V]], die bisschop van Bordeaux was geweest, verhuisde in [[1309]] de apostolische stoel van Rome naar [[Avignon]]. Filips had hem overtuigd om in Avignon te blijven, wat de macht van de Franse koning over de kerk nog vergrootte. Het was het begin van de [[Babylonische ballingschap der pausen]]. Daarnaast annexeerde Filips IV [[Lyon]], nadat hij de graaf-aartsbisschop van Lyon hiertoe dwong in het [[verdrag van Vienne (1312)]].<br />
<br />
== Ontbinding van de orde van de Tempeliers ==<br />
{{Zie hoofdartikel|Tempeliers}}<br />
Filips was de drijvende kracht achter de ontbinding van de Orde van de [[Tempeliers]]. Van meet af aan was hij van plan de orde te vernietigen. Hij duldde op het Franse grondgebied geen paramilitaire organisatie die aan zijn gezag ontsnapte en kon zijn lege schatkist vullen met de bezittingen van de Tempeliers. Geestelijken waren zelf Fransen, nauw verbonden met de koning en nauwelijks bereid hem tegen te spreken. Sommigen werkten heel actief mee aan zijn plan. Op [[13 oktober]] [[1307]] werden ongeveer tweeduizend tempeliers gearresteerd in Frankrijk. Na een proces van vijf jaar deelde [[paus Clemens V]] op 9 april 1312 mee dat hij besloten had de Tempelorde op te heffen en hun grootmeester Jacques de Molay werd eerst gearresteerd en na zijn protest op de brandstapel gebracht, waarbij hij een vloek zou hebben uitgesproken over het Franse koningsgeslacht vanaf Philips de Schone. Welke vloek dit was, is niet erg duidelijk. De tempeliers vreesden niet zozeer de marteldood die deed denken aan het lijden en de dood van Christus en dus heilig was, maar wel de dood door vlammen, omdat er dan niets nog zou overblijven door de vertering door het vuur. En zo zou hun ziel niet kunnen voortleven. Vandaar zijn woede.<br />
<br />
== Overlijden ==<br />
Filips liep een verwonding op bij een jachtpartij in de omgeving van [[Pont-Sainte-Maxence]] en stierf een paar weken later in Fontainebleau, waar hij ook was geboren. Hij is begraven in de [[Kathedraal van Saint-Denis|basiliek van Saint-Denis]]. Filips werd opgevolgd door zijn zoon Lodewijk X. Filips regering was het begin van het verval van de pauselijke almacht in de Europese politiek en een mijlpaal in de versterking van de macht van de Franse koning en in de centralisering van de Franse staat.<br />
<br />
== Familie ==<br />
Filips was de zoon van [[Filips III van Frankrijk|Filips III]] en kleinzoon van [[Lodewijk IX van Frankrijk|Lodewijk IX]] de Heilige. Hij trouwde in 1284 met [[Johanna I van Navarra]] en kreeg zeven kinderen. Hij werd de vader van drie opeenvolgende Franse koningen.<br />
* Margaretha (1287-1294)<br />
* [[Lodewijk X van Frankrijk|Lodewijk X]] (1289-1316)<br />
* Blanca (1291-13 april 1294)<br />
* [[Isabella van Frankrijk (koningin)|Isabella]] (1292-1358), gehuwd met [[Eduard II van Engeland]] (1284-1327) van het [[huis Plantagenet]]<br />
* [[Filips V van Frankrijk|Filips V]] (1293-1322)<br />
* [[Karel IV van Frankrijk|Karel IV]] (1294-1328), laatste koning van het [[huis Capet]]<br />
* Robert (1297-1307)<br />
Zijn dochter Isabella werd koningin van Engeland. Haar zoon [[Eduard III van Engeland]] (1312-1377) begon de [[Honderdjarige Oorlog]] over aanspraak op de troon van Frankrijk. De troon ging echter naar de neef van Filips IV, [[Filips VI van Frankrijk]] (1293-1350), eerste koning van het [[huis Valois]].<br />
<br />
== Voorouders ==<br />
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"<br />
|- bgcolor="#E0E0E0"<br />
!colspan="9"|Voorouders van Filips IV van Frankrijk<br />
|-<br />
|'''Overgrootouders'''<br />
|colspan="2"|[[Lodewijk VIII van Frankrijk]] (1187-1226)<br />∞ 1200<br />[[Blanca van Castilië]] (1188-1252)<br />
|colspan="2"|[[Raymond Berengarius V van Provence]] (1198-1245)<br />∞ 1220<br />[[Beatrix van Savoye (1205-1266)|Beatrix van Savoye]] (1205-1266)<br />
|colspan="2"|[[Peter II van Aragón]] (1174-1213) <br /> ∞ 1204 <br />[[Maria van Montpellier]] (1182-1213)<br />
|colspan="2"|[[Andreas II van Hongarije]] (1175-1235)<br /> ∞ 1215<br />[[Yolande van Courtenay]] (1200-1233)<br />
|-<br />
|'''Grootouders'''<br />
|colspan="4"|[[Lodewijk IX van Frankrijk]] (1214-1270)<br />∞ 1234<br />[[Margaretha van Provence]] (1221-1295)<br />
|colspan="4"|[[Jacobus I van Aragón]] (1208-1276)<br />∞ 1235<br />[[Jolanda van Hongarije]] (1219-1251)<br />
|-<br />
|'''Ouders'''<br />
|colspan="8"|[[Filips III van Frankrijk]] (1245-1285)<br />∞ 1262<br />[[Isabella van Aragón (1247-1271)|Isabella van Aragón]] (1247-1271)<br />
|}<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{References}}<br />
}}<br />
{{Navigatie koningen Frankrijk}}<br />
{{Commonscat|Philip IV of France}}<br />
<br />
[[Categorie:Koning van Frankrijk]]<br />
[[Categorie:Koning van Navarra]]<br />
[[Categorie:Huis Capet]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 13e eeuw]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 14e eeuw]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Bonifatius_VIII&diff=321363Bonifatius VIII2021-01-17T15:57:01Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paus_Bonifatius_VIII&oldid=56028763</p>
<hr />
<div>{{Infobox paus<br />
| afbeelding = Bonifatius VIII Grabstatue.JPG<br />
| naam = Bonifatius VIII<br />
| echte naam = Benedetto Gaetani<br />
| geboren = [[1235]]<br />
| overleden = [[11 oktober]] [[1303]]<br />
| voorganger = [[Paus Celestinus V|Celestinus V]]<br />
| paus = [[1294]] - [[1303]]<br />
| opvolger = [[Paus Benedictus XI|Benedictus XI]]<br />
}}<br />
[[Bestand:Tomb of Boniface VIII.jpg|thumb|Tombe van Bonifatius VIII onder de [[Sint-Pietersbasiliek]]]]<br />
<br />
'''Bonifatius VIII''', geboren als ''Benedetto Gaetani'' ([[Anagni]], [[1235]] – [[Rome (stad)|Rome]], [[11 oktober]] [[1303]]) was [[paus]] van 1294 tot 1303. Hij is een van de bekendste middeleeuwse pausen, was een beroemd jurist en een energieke persoonlijkheid. Zijn claim op de hoogste positie binnen Europa bracht hem in ernstig conflict met [[Filips IV van Frankrijk|Filips de Schone]] van [[Frankrijk]].<br />
<br />
== Opkomst ==<br />
Benedetto Gaetani was lid van een adellijke familie in de Campagna. Hij studeerde te [[Bologna (stad)|Bologna]] zowel [[Romeins recht]] als [[canoniek recht]]. Hij werd belast met diplomatieke missies naar Frankrijk en Engeland. In 1281 werd hij [[kardinaal (geestelijke)|kardinaal]]. In 1294 volgde hij de [[abdicatie|geabdiceerde]] [[paus Celestinus V]] op toen het [[conclaaf van 1294|conclaaf]] hem al na elf dagen tot paus koos. Om moeilijkheden (vooral van de zijde van de [[Spiritualen]]) te voorkomen, hield Bonifatius VIII zijn voorganger tot zijn dood in verzekerde, kloosterlijke, bewaring in het kasteel van Fumone. Bijgestaan door twee monniken van zijn orde stierf Celestinus daar op 81-jarige leeftijd.<br />
<br />
== Optreden ==<br />
Met de [[bul (document)|bul]] [[Clericis Laicos|Clericis laicos]] van 1296 probeerde hij de Franse koning het recht te ontnemen om belastingen te eisen van geestelijken ter financiering van zijn oorlog tegen Engeland. De koning verbood de invoer van goud en zilver vanuit Frankrijk naar Rome. Als gebaar van verzoening verklaarde de paus in 1297 [[Lodewijk IX van Frankrijk|Lodewijk IX]] heilig.<br />
<br />
Door zijn voortdurende bemoeienissen met [[profaan|wereldse]] zaken geraakte hij ook in conflict met [[Albrecht I (Rooms-koning)|Albrecht I]] en met de invloedrijke Romeinse familie [[Colonna (naam)|Colonna]].<br />
<br />
In 1301 formuleerde Bonifatius VIII de bul ''[[Unam sanctam]]'', in de context van het conflict met [[Filips IV van Frankrijk]]. Het bevat een zeer scherp standpunt ten aanzien van de suprematie van de pausen. Hierin stelde Bonifatius ''dat het voor ieder menselijk schepsel noodzakelijk was voor zijn redding zich te onderwerpen aan de Paus''. Bonifatius was intussen ook in conflict geraakt met de invloedrijke familie Colonna en trok zich terug in een slot in [[Anagni]], zijn geboortestad.<br />
<br />
Filips IV reageerde op de bul door de paus te beschuldigen van moord op zijn voorganger, waarop deze hem in 1303 excommuniceerde. Daarop besloot koning Filips de paus gevangen te nemen, [[Guillaume de Nogaret]] kreeg opdracht daartoe. Samen met [[Sciarra Colonna]], uit de familie waarmee de paus ruzie had, trok hij naar Anagni. Bonifatius werd gevangengenomen maar kwam al snel terug vrij, hij stierf echter een maand later. Zijn opvolger werd paus [[Paus Benedictus XI|Benedictus XI]].<br />
<br />
In 1298 had Bonifatius VIII het ''Liber Sextus'' uitgevaardigd, een verzameling van pauselijke [[decretalen]] -vonnissen in briefvorm- als vervolg op het eerdere kerkelijk wetboek, het ''Liber Extra'' van [[Paus Gregorius IX|Gregorius IX]] uit 1234. Met de bul ''Super cathedram'' perkte hij het recht van de [[bedelorden]] in om te preken en [[biecht]] te horen. Zo verminderde hij wrijving tussen hen en seculiere priesters. Hij stichtte in 1303 de eerste universiteit van Rome.<br />
<br />
Bonifatius VIII wees [[1300]] aan als [[Heilig Jaar]]. Het was de eerste maal dat een jaar als heilig werd bestempeld.<br />
<br />
Na Bonifatius' dood werd op aandringen van de Franse koning een proces tegen hem geopend wegens ketterij. Het [[Concilie van Vienne]] (1311-1312) besloot echter dit proces niet voort te zetten.<br />
<br />
== Wetenswaardigheid ==<br />
[[Dante Alighieri]] laat in het eerste deel van ''[[De goddelijke komedie]]'' (die na 1303 geschreven is, maar in 1300 speelt) [[paus Nicolaas III]] vanuit de hel voorspellen dat Bonifatius eveneens naar de [[hel (geloofsconcept)|hel]] gaat.<br />
<br />
==Werk==<br />
*''Liber sextus Decretalium'' (1298)<br />
<br />
== Literatuur ==<br />
* C.T. Wood, ''Philip the Fair and Boniface VIII'' (2e dr., Londen 1971)<br />
* Raffaelo Morghen, ''Bonifacio VIII e il giubileo del 1300 nella storiografia moderna'' (Rome 1975)<br />
* Tilmann Schmidt, ''Der Bonifaz-Prozeß. Verfahren der Papstanklage in der Zeit Bonifaz' VIII. und Clemens' V.'' (Keulen 1989)<br />
* Jean Coste (ed.), ''Boniface VIII en procès : articles d'accusation et dépositions des témoins (1303-1311)'' (Rome 1995)<br />
* [[Chiara Frugoni]], ''Due papi per un giubileo: Celestino 5., Bonifacio 8. e il primo Anno santo'' (Milaan 2000)<br />
<br />
== Zie ook ==<br />
* [[Conclaaf van 1294]]<br />
<br />
{{Navigatie pausen}}<br />
<br />
[[Categorie:Paus|Bonifatius VIII]]<br />
[[Categorie:13e-eeuws bisschop]]<br />
[[Categorie:Italiaanse adel]]<br />
[[Categorie:Gevangene]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Lodewijk_IX_van_Frankrijk&diff=321362Lodewijk IX van Frankrijk2021-01-17T15:56:28Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lodewijk_IX_van_Frankrijk&oldid=57316422</p>
<hr />
<div>{{Infobox dynastie<br />
| afbeelding =El_Greco_-_Saint_Louis_roi_de_France_et_un_page_02.jpg<br />
| naam = Lodewijk IX<br />
| leven = [[1214]] – [[1270]]<br />
| functie = [[Lijst van koningen van Frankrijk|Koning van Frankrijk]]<br />
| periode = [[1226]] – [[1270]]<br />
| voorganger = [[Lodewijk VIII van Frankrijk|Lodewijk VIII]]<br />
| opvolger = [[Filips III van Frankrijk|Filips III]]<br />
| functie2 =[[Lijst van graven van Artesië|Graaf van Artesië]]<br />
| periode2 = [[1226]]-[[1237]]<br />
| voorganger2 =[[Lodewijk VIII van Frankrijk|Lodewijk VIII]]<br />
| opvolger2 =[[Robert I van Artesië|Robert I]]<br />
| vader = [[Lodewijk VIII van Frankrijk|Lodewijk VIII]]<br />
| moeder = [[Blanca van Castilië]]<br />
}}<br />
'''Lodewijk IX''' ([[Poissy]], [[25 april]] [[1214]] – nabij [[Tunis]], [[25 augustus]] [[1270]]), genaamd '''de Heilige''' ([[Frans (hoofdbetekenis)|Frans]]: ''Saint-Louis''), uit het [[huis Capet]], was [[koninkrijk Frankrijk|koning van Frankrijk]] van [[1226]] tot zijn dood. In [[1297]] werd hij door [[paus Bonifatius VIII]] [[Heiligverklaring|heilig verklaard]].<br />
<br />
== Biografie ==<br />
Hij was de tweede zoon van [[Lodewijk VIII van Frankrijk|Lodewijk VIII]] en [[Blanca van Castilië]]. Nadat zijn vader op [[12 november]] [[1226]] overleden was, werd hij reeds op [[29 november]], op 12-jarige leeftijd, tot [[Koning (titel)|koning]] gekroond in de [[kathedraal van Reims]], die op dat ogenblik nog in de steigers stond. Hij stond aanvankelijk onder voogdijschap van zijn moeder, die erg beducht was voor een opstand van de feodale heren. <br /> Op [[11 april]] [[1229]] stond graaf [[Raymond VII van Toulouse|Raymond VII]] van [[Graafschap Toulouse|Toulouse]] hem krachtens het [[Verdrag van Meaux]] de [[Languedoc (provincie)|Languedoc]] af (het gebied van [[Agen]], alsmede [[Quercy (regio)|Quercy]] en [[Rouergue]]), waardoor voor [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]] een belangrijke opening naar de [[Middellandse Zee]] ontstond. Lodewijk IX trad in [[1234]] te [[Sens]] in het huwelijk met [[Margaretha van Provence]], de oudste dochter van graaf [[Raymond Berengarius V van Provence|Raymond Berengar V van Provence]]. Tot 1235 was zijn moeder regentes.<br />
<br />
=== Bestuur ===<br />
Lodewijk wist het interne evenwicht van zijn koninkrijk te verzekeren, onder meer door de hervorming van de rechtspraak en het muntwezen. Hij stelde een nieuw soort koninklijke ambtenaren aan, zogenaamde enquêteurs, die de al bestaande [[baljuw]]s moesten controleren. Het beeld van de ''"Heilige"'' koning Lodewijk, rechtsprekend onder een eik in het bos van [[Vincennes (Val-de-Marne)|Vincennes]], is tot de collectieve verbeelding gaan behoren. Hij stichtte hospitalen, liefdadigheidsinstellingen en bevorderde kunsten en wetenschappen, voor zover die ten dienste van de religie stonden. Hij liet de Parijse universiteit uitgroeien tot één der intellectuele centra van de christenheid en het was ook onder zijn regering dat de [[Gotische kunst|gotiek]] in Frankrijk tot volle bloei kwam.<br />
<br />
In 1239 verkocht [[Boudewijn II van Namen]], keizer van het [[Latijnse Keizerrijk]], een doornenkroon aan Lodewijk. Hierna verkreeg Lodewijk IX nog enkele belangrijke [[relikwie|relikwieën]], waaronder een deel van het kruis van [[Jezus_(traditioneel-christelijk)|Christus]]. Voor deze schatten liet Lodewijk de beroemde [[Sainte-Chapelle]] bouwen. Het bedrag dat Lodewijk IX voor de doornenkroon betaalde, zou groter zijn dan de kosten van de bouw van Sainte-Chapelle. <br /><br />
<br />
Op aansturen van [[Paus Gregorius IX ]], verordende hij de openbare [[boekverbranding|verbranding]] van de [[Talmoed]], die bij karrenvrachten tegelijk in vlammen opging (zo'n twaalfduizend handgeschreven en geïllumineerde Joodse boeken<ref>Gemghis Khan and the Making of the Modern World, Jack Weatherford, Broadway Books, New York, 2004, blz. 174</ref>). Slechts weinige handschriften ontsnapten aan de vernietiging.<br />
<br />
In [[1241]] bestreed hij met succes een feodale revolte in [[Poitou]], die vanuit [[Koninkrijk Engeland|Engeland]] gesteund werd door koning [[Hendrik III van Engeland|Hendrik III]], de [[Oorlog van Saintonge]]. De territoriale expansie tijdens zijn regering was beperkt en werd slechts afgerond met de aankoop van de territoria [[Graafschap Blois|Blois]], [[Chartres]] en [[Graafschap Mâcon|Mâcon]]. <br />
<br />
In 1244 vluchtte [[Paus Innocentius IV]] naar Frankrijk, na een zoveelste conflict met [[Keizer Frederik II]]. Het jaar erop riep Innocentius het [[Eerste Concilie van Lyon]] bijeen. Tijdens het concilie werd beslist dat Keizer Frederik II werd afgezet en er werd een oproep gedaan voor een nieuwe [[Zevende Kruistocht|kruistocht]] onder leiding van koning Lodewijk.<br />
<br />
=== Zevende Kruistocht ===<br />
Net voor het concilie van Lyon was [[Beleg van Jeruzalem (1244)|Jeruzalem opnieuw geplunderd]]. Lodewijk IX en zijn leger vertrokken vanuit [[Aigues-Mortes]] via [[Cyprus]] naar [[Vroeg-islamitisch Egypte|Egypte]], samen met de Vlaamse graaf [[Willem II van Vlaanderen|Willem van Dampierre]] en veroverden op 6 juni [[1249]] de Egyptische stad [[Damietta|Damiate]]. Het leger van de kruisridders werd in april 1250 [[Slag bij El-Mansoera|verslagen bij El-Mansoera]] (Egypte) en Lodewijk werd gevangengenomen. Wat er in de Franse schatkist nog overbleef, werd toen besteed aan de betaling van zijn losgeld. De meeste militairen gingen toen terug naar huis, maar Lodewijk IX voer naar [[Syrië]]. Daar heeft hij vier jaar op versterking gewacht en de kuststeden verdedigd. <br />
<br />
Lodewijk IX zond in 1249 een delegatie onder leiding van [[André de Longjumeau]] naar het [[Mongoolse Rijk]]. De missie moest de mogelijkheden bespreken voor een alliantie tegen de moslims. Longjumeau kreeg de gebruikelijke Mongoolse boodschap van die tijd. De delegatie kreeg een brief mee met de essentie, dat het de wil van de Eeuwige God was dat de Mongolen over de wereld zouden heersen. Lodewijk IX werd bevolen het volgend jaar zelf in de hoofdstad [[Karakorum]] aanwezig te zijn en zich te onderwerpen. Op eigen initiatief, maar wel financieel ondersteund door Lodewijk maakte [[Willem van Rubroeck]] tussen 1253 en 1255 een tweede reis naar Karakorum. Het was niet in het Franse staatsbelang dat hij na zijn vrijlating nog vier jaar in het oosten bleef. Hij keerde niet naar [[Parijs (hoofdbetekenis)|Parijs]] terug vóór de fatale hartkwaal van zijn moeder, de regentes [[Blanca van Castilië]].<br />
<br />
=== Terug in Frankrijk ===<br />
Lodewijk IX trad verder af en toe op als scheidsrechter in de internationale Europese politiek, onder meer in de opvolgingsstrijd tussen de huizen [[Huis Avesnes|Avesnes]] en [[Huis Dampierre|Dampierre]] in [[graafschap Vlaanderen|Vlaanderen]] en [[graafschap Henegouwen|Henegouwen]] (tussen [[1246]] en [[1256]]) en in het conflict ([[1264]]) tussen de koning [[Hendrik III van Engeland]] en diens vazallen.<br />
<br />
=== Achtste Kruistocht ===<br />
De uitzonderlijke vroomheid van Lodewijk IX, die zijn politiek realisme soms in de weg stond, uitte zich onder meer in zijn deelname aan de rampzalige [[Achtste Kruistocht]], die hem fataal zou worden. In de overtuiging dat de islamitische heerser van [[Tunis]] zich tot het [[christendom]] zou bekeren bij de aanblik van een leger kruisvaarders dat aan land ging, een steun zouden zijn om het [[Heilige Land]] te heroveren. Een maand na zijn landing overleed hij op 56-jarige leeftijd vóór de wallen van Tunis aan [[scheurbuik]]. Na zijn dood werd hij overgebracht naar [[Lyon]] en bijgezet in de [[kathedraal]] aldaar. Hij werd opgevolgd door zijn zoon [[Filips III van Frankrijk]], bijgenaamd ''de Stoute''.<br />
<br />
== Huwelijk en kinderen ==<br />
[[Bestand:Ludvik Marketa.jpg|miniatuur|Stamboom van Lodewijk IX en zijn kinderen uit de ''Arbor genealogiae regum Francorum'' van [[Bernard Gui]].]]<br />
Lodewijk IX trouwde met [[Margaretha van Provence]] en kreeg de volgende kinderen:<br />
* Blanche (1240-1243)<br />
* [[Isabella Capet|Isabella]] (1242-1271), in 1258 gehuwd met [[Theobald IV van Champagne]], koning van Navarra<br />
* Lodewijk (1244-1260) verloofd met Berengaria van Castilië, dochter van [[Alfons X van Castilië]], maar overlijdt voor het huwelijk<br />
* Filips (1245-1285), die zijn vader opvolgde als [[Filips III van Frankrijk]]<br />
* Jan (1248-1248)<br />
* [[Jan Tristan van Frankrijk|Jan Tristan]] (1250-1270), graaf van [[Valois (graafschap)|Valois]] en van Nevers, in 1266 gehuwd met [[Yolande van Bourgondië]] († 1280)<br />
* [[Peter I van Alençon|Peter]] (1251-1284), graaf van Alençon en van Perche, in 1272 gehuwd met Johanna van Châtillon (1254-1291)<br />
* [[Blanche van Frankrijk (1252-1310)|Blanche]] (1252-1310), in 1269 gehuwd met [[Ferdinand de la Cerda (1255-1275)|Ferdinand de la Cerda]] (1255-1275), infant van Castilië<br />
* [[Margaretha van Frankrijk (1254–1271)|Margaretha]] (1254-1271), in 1269 gehuwd met [[Jan I van Brabant]] (1253-1294)<br />
* [[Robert van Clermont]] (1256-1317)<br />
* [[Agnes Capet|Agnes]] (1260-1327), in 1279 gehuwd met [[Robert II van Bourgondië]] (1248-1306).<br />
<br />
== Heiligverklaring ==<br />
<br />
Lodewijk IX werd in 1297 heilig verklaard door [[paus Bonifatius VIII]], die daarmee een poging ondernam om zich te verzoenen met [[Filips IV van Frankrijk|Filips de Schone]], Lodewijks kleinzoon. Zijn feest is op [[25 augustus]].<br />
<br />
Lodewijk IX is de [[beschermheilige]] van [[San Luis Potosí (stad)|San Luis Potosí]] in [[Mexico (land)|Mexico]] en wordt afgebeeld op het [[wapen van San Luis Potosí|stadswapen]]. In de kathedraal op de Plaza de Armas staat zijn heiligenbeeld. Vele plaatsen in de wereld zijn naar Lodewijk IX vernoemd, waarvan [[Saint Louis (Missouri)]] de bekendste is.<br />
<br />
Er zijn twee [[Ridderorde (onderscheiding)|ridderorden]] naar de Heilige Lodewijk genoemd: de niet meer bestaande [[Orde van de Heilige Lodewijk]], een militaire onderscheiding van de Franse koningen en de nog steeds bestaande [[Orde van de Heilige Lodewijk voor Civiele Verdienste]] van de hertogen van [[Parma (stad)|Parma]].<br />
<br />
== Voorouders ==<br />
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"<br />
|- bgcolor="#E0E0E0"<br />
!colspan="9"|Voorouders van Lodewijk IX van Frankrijk<br />
|-<br />
|'''Overgrootouders'''<br />
|colspan="2"|[[Lodewijk VII van Frankrijk]] (1120-1180)<br />∞ 1160<br />[[Adelheid van Champagne]] (1140-1206)<br />
|colspan="2"|[[Boudewijn de Moedige]] (1150-1195))<br />∞ 1169<br />[[Margaretha van de Elzas]] (1145-1194)<br />
|colspan="2"|[[Sancho III van Castilië]] (1134-1158) <br /> ∞ 1151 <br />[[Blanca van Navarra (Castilië)|Blanca van Navarra]] (-)<br />
|colspan="2"|[[Hendrik II van Engeland]] (1133-1189)<br /> ∞ 1152<br />[[Eleonora van Aquitanië]] (1122-1204)<br />
|-<br />
|'''Grootouders'''<br />
|colspan="4"|[[Filips II van Frankrijk]] (1165-1223)<br />∞ 1180<br />[[Isabella van Henegouwen]] (1170-1190)<br />
|colspan="4"|[[Alfons VIII van Castilië]] (1155-1214)<br />∞ 1170<br />[[Eleonora van Engeland (1162-1214)|Eleonora van Engeland]] (1162-1214)<br />
|-<br />
|'''Ouders'''<br />
|colspan="8"|[[Lodewijk VIII van Frankrijk]] (1187-1226)<br />∞ 1200<br />[[Blanca van Castilië]] (1188-1252)<br />
|}<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
{{References}}<br />
}}<br />
{{Navigatie koningen Frankrijk}}<br />
<br />
{{DEFAULTSORT:Lodewijk VIIII}}<br />
[[Categorie:Koning van Frankrijk]]<br />
[[Categorie:Huis Capet]]<br />
[[Categorie:Persoon in de kruistochten]]<br />
[[Categorie:Heilige in het christendom]]<br />
[[Categorie:Heilige of zalige van koninklijke afkomst]]<br />
[[Categorie:Frans heilige of zalige]]<br />
[[Categorie:Graaf van Artesië]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 13e eeuw]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Lodewijk_III_van_Bourbon-Vend%C3%B4me&diff=321361Lodewijk III van Bourbon-Vendôme2021-01-17T15:55:53Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lodewijk_III_van_Bourbon-Vend%C3%B4me&oldid=56361231</p>
<hr />
<div>[[Bestand:Ludwik III de Montpensier.JPG|thumb|right|150px|Lodewijk III van Bourbon- Vendôme]]<br />
'''Lodewijk III van Bourbon-Vendôme''' ([[Moulins (Allier)|Moulins]], [[10 juni]] [[1513]] – [[Champigny-sur-Veude]], [[23 september]] [[1582]]) was de tweede hertog van [[Montpensier]]. Hij was de zoon van [[Lodewijk de La Roche-sur-Yon|Lodewijk van Bourbon]], prins van [[La Roche-sur-Yon]] en Louise de Bourbon, eerste hertogin van Montpensier. Van vaders kant was hij een directe afstammeling van koning [[Lodewijk IX van Frankrijk]], als kleinzoon van [[Jan VIII van Bourbon-Vendôme]].<br />
<br />
Aanvankelijk stond Lodewijk welwillend tegenover de [[hugenoten]] en streed hij met succes tegen de legers van [[keizer Karel V]]. Onder zijn leiding werden de [[Provence (Frankrijk)|Provence]] en [[Graafschap Artesië|Artesië]] verdedigd.<br />
Na zijn huwelijk met [[Jacqueline de Longwy]] werden door de Franse koning verschillende landerijen aan de familie teruggeschonken.<br />
Na enkele expedities tegen de legers van Karel V nam Lodewijk in [[1557]] deel in de strijd tegen de legers van Filips II bij [[Saint-Quentin (Aisne)|Saint-Quentin]], een van de laatste gevechten die hij voerde aan de zijde van de hugenoten.<br />
<br />
In 1561 veranderde hij van strategie en keerde zich af van het [[protestantisme]]. Deze omslag kwam voort uit zijn ambitie om in hoger aanzien te komen, wat al snel zijn vruchten afwierp; hij werd aangesteld als gouverneur van [[Touraine]] en [[Anjou (provincie)|Anjou]]. De volgende jaren streed hij fel tegen hugenoten, waarbij hij [[Angoulême (stad)|Angoulême]] en [[Cognac (Charente)|Cognac]] op hen veroverde. Na de [[Slag bij Jarnac]] in 1569 werd hij gouverneur van Bretagne. Lodewijk steunde de moordpartij die plaatsvond tijdens de [[Bartholomeusnacht]].<br />
<br />
== Huwelijken en nakomelingen ==<br />
Lodewijk III zou twee keer trouwen.<br />
<br />
In 1538 trouwde hij met Jacqueline de Longwy, dochter van Jean IV de Longwy en Jeanne van Angoulême, een onwettige zuster van de Franse koning [[Frans I van Frankrijk|Frans I]]. Zij overleed in 1561. Uit dit huwelijk werden zes kinderen geboren:<br />
* Françoise van Bourbon-Vendôme (1539-1587) <br />
* Anne (1540-1572) <br />
* Jeanne (1541-1620) <br />
* François (1542-1592) <br />
* [[Charlotte van Bourbon|Charlotte]] (1547-1582)<br />
* Louise (1548-1586)<br />
Vijf dochters betekende voor Lodewijk III een zware belasting voor zijn financiën. Daarom stuurde hij drie dochters (Jeanne, Charlotte en Louise) naar een klooster, waardoor het betalen van een bruidsschat niet meer nodig was. Charlotte trad echter uit het klooster en trouwde tegen de zin van haar vader in 1575 met [[Willem van Oranje]], nota bene een protestant. De verstoorde relatie met zijn dochter werd pas kort voor zijn dood hersteld.<br />
<br />
In 1570 trouwde Lodewijk voor de tweede maal, met Catherine de Lorraine (1552-1596). Deze verbintenis bleef kinderloos.<br />
<br />
== Externe links ==<br />
* [http://www.geneall.net/F/per_page.php?id=45130 Genealogie Lodewijk III]<br />
* [http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/DVN/lemmata/data/Bourbon Charlotte de Bourbon]<br />
<br />
[[Categorie:Huis Bourbon]]<br />
[[Categorie:Persoon in de Tachtigjarige Oorlog|Bourbon, L]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 16e eeuw|Bourbon, ]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Charlotte_van_Bourbon&diff=321360Charlotte van Bourbon2021-01-17T15:55:24Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Charlotte_van_Bourbon&oldid=57076328</p>
<hr />
<div>[[Bestand:Charlottebourbon.jpg|thumb|250px|Portret van Charlotte van Bourbon door [[Daniel van den Queborn]].]]<br />
{{Link stamboom|stamboom=[[Stamboom Charlotte de Bourbon (1547-1582)|Stamboom]]}}<br />
'''Charlotte van Bourbon''' (Frans: ''Charlotte de Bourbon'', [[1546]]/[[1547]] — [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], [[5 mei]] [[1582]]) was de dochter van [[Lodewijk III van Bourbon-Vendôme]], hertog van Montpensier en [[Jacqueline de Longwy]], gravin van Bar-sur-Seine. Charlotte was sinds [[1575]] de derde echtgenote van [[Willem van Oranje]].<br />
<br />
== Levensloop ==<br />
Charlotte ging in 1559 onder druk van haar ouders in het klooster Abbaye Notre-Dame-de-Jouarre, onder de hoede van haar tante Louise, die daar abdis was. Volgens haar vader had dat het voordeel dat Charlotte dan niet kon delen in de erfenis, die hij bij zijn enige zoon François in betere handen vond. Haar tante stierf echter al spoedig na Charlottes intrede. Zij liet merken dat zij geen non wilde worden, en dus ook geen abdis, en ook dat zij niet van haar erfenis wilde afzien. Niettemin werd zij in [[1565]] geïnstalleerd als [[abt (abdij)|abdis]]. In tegenstelling tot haar vader, die tijdens de godsdienstoorlogen vanaf 1561 aan de zijde van de katholieken vocht, vatte Charlotte sympathie op voor de [[hugenoten]].<br />
<br />
In [[1572]] vluchtte Charlotte uit het klooster en zocht op advies van [[Johanna van Albret]], koningin van [[Koninkrijk Navarra|Navarra]], bescherming in Heidelberg bij de calvinistische [[Frederik III van de Palts]] ([[Louise Juliana van Nassau|Louise Juliana]], de oudste dochter van Charlotte, zou later trouwen met diens kleinzoon) en ging over tot het [[calvinisme]]. Daar ontmoette zij enkele weken later [[Willem van Oranje]]. Twee jaar later vroeg die haar via zijn vertrouweling [[Filips van Marnix van Sint-Aldegonde]] ten huwelijk.<br />
<br />
Het huwelijk van Willem van Oranje met Charlotte van Bourbon op 12 juni 1575 stuitte bij velen om een aantal redenen op onbegrip. Niet alleen zat Willem diep in de schulden, maar ook was Charlotte als afvallige non onterfd door haar vader en kreeg zij natuurlijk geen bruidsschat mee. De familie van [[Anna van Saksen (1544-1577)|Anna van Saksen]] wees erop, dat er in 1571 weliswaar een scheiding van tafel en bed tot stand was gekomen, maar dat er van formele echtscheiding geen sprake was. Dit derde huwelijk van Willem was dan ook geen huwelijk uit berekening, zoals gewoonlijk in die dagen, maar uit wederzijdse liefde en genegenheid. Hun briefwisseling laat dit zien. Charlotte steunde Willem krachtig in zijn Nederlandse onafhankelijkheidsstrijd. Zij liet zich, als Willem op pad was, door brieven op de hoogte houden en fungeerde als verbindingspersoon tussen Willem en het leger. In de zeven jaren van hun huwelijk baarde zij hem niet minder dan zes kinderen, die allen volwassen geworden zijn.<br />
<br />
Na de eerste mislukte aanslag op Willems leven op [[18 maart]] [[1582]] toen hij met een pistool in zijn wang was geschoten, verzorgde Charlotte haar man intensief. De legende wil dat ze dagenlang met haar vingers de geraakte ader heeft dicht gehouden. Hierdoor zou ze zozeer verzwakt zijn, dat ze enige tijd later bezweek. Feit is dat ze op [[5 mei]] van datzelfde jaar aan een longontsteking overleed. Charlotte van Bourbon is begraven in de [[Onze-Lieve-Vrouwekathedraal (Antwerpen)]]. Haar grafsteen werd tijdens de [[Contrareformatie]] na de [[Val van Antwerpen (1585)]] verwijderd. Op 24 januari 2015 onthulden de burgemeester, de bisschop van Antwerpen en een vertegenwoordiger van de protestantse kerken in Antwerpen een nieuwe grafsteen.<br />
<br />
== Huwelijk en kinderen ==<br />
Charlotte en [[Willem van Oranje|Willem]] trouwden te [[Brielle|Den Briel]] op [[12 juni]] [[1575]]. Uit dit huwelijk werden zes dochters geboren:<br />
* [[Louise Juliana van Nassau|Louise Juliana]] (1576-1644)<br />gehuwd met [[Frederik IV van de Palts]]<br />
* [[Elisabeth van Nassau (1577-1642)|Elisabeth]] (1577-1642)<br />gehuwd met [[Hendrik de La Tour d'Auvergne]]<br />
* [[Catharina Belgica van Nassau|Catharina Belgica]] (1578-1648)<br />gehuwd met [[Filips Lodewijk II van Hanau-Münzenberg]]<br />
* [[Charlotte Flandrina van Nassau|Charlotte Flandrina]] (1579-1640)<br />
* [[Charlotte Brabantina van Nassau|Charlotte Brabantina]] (1580-1631)<br />gehuwd met [[Claude de la Trémoille]]<br />
* [[Emilia Antwerpiana van Nassau|Emilia Secunda Antwerpiana]] (1581-1657)<br />gehuwd met [[Frederik Casimir van Palts-Landsberg]].<br />
<br />
Na het overlijden van Charlotte en Willem in respectievelijk [[1582]] en [[1584]] komen drie van de dochters terecht in [[Frankrijk]] en drie in [[Duitsland]].<br />
<br />
== Literatuur ==<br />
* Caroline Atwater Mason - ''De lelie van ons vorstenhuis'' (geromantiseerde biografie)<br />
* Jules Delaborde - ''Charlotte de Bourbon''<br />
<br />
== Externe link ==<br />
*[http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Bourbon Biografie van Charlotte van Bourbon]<br />
<br />
{{Commonscat|Charlotte of Bourbon}}<br />
[[Categorie:Gemaal van leden huis Oranje]]<br />
[[Categorie:Huis Bourbon]]<br />
[[Categorie:Persoon in de Tachtigjarige Oorlog|Bourbon, Charlotte de]]<br />
[[Categorie:Hugenoot|Bourbon]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau_(1577-1642)&diff=321359Elisabeth van Nassau (1577-1642)2021-01-17T15:54:04Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau_(1577-1642)&oldid=56929608</p>
<hr />
<div>[[Bestand:Prinses-elisabeth-00-01.jpg|thumb|200px|Elisabeth Flandrika van Nassau]]<br />
'''Elisabeth Flandrika van Nassau''' ([[Middelburg (Zeeland)|Middelburg]], [[26 april]] [[1577]] — [[Sedan (Frankrijk)|Sedan]], [[3 september]] [[1642]]) was de tweede dochter van [[Willem van Oranje]] en diens derde echtgenote [[Charlotte van Bourbon]].<br />
<br />
Elisabeth vertrok in de jaren 1590 met haar stiefmoeder [[Louise de Coligny]] naar [[Frankrijk]]. Koning [[Hendrik IV van Frankrijk]] stond in die periode op het punt over te gaan op het [[Rooms-katholieke Kerk|rooms-katholieke]] geloof. Franse [[hugenoten]] zochten naar aanleiding hiervan steun bij [[protestantisme|protestantse]] bondgenoten. Dit bracht [[Hendrik de La Tour d'Auvergne]], hertog van [[Hertogdom Bouillon|Bouillon]] ertoe een huwelijksaanzoek te doen aan de protestantse Elisabeth. Hoewel Hendrik een ruim twintig jaar oudere weduwnaar was, schijnt het huwelijk gelukkig geweest te zijn.<br />
<br />
== Huwelijk ==<br />
In [[1595]] trouwde Elisabeth met Hendrik in [[Den Haag]]. Uit het huwelijk werden acht kinderen geboren: <br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Naam !! Periode !! Opmerking<br />
|-<br />
| Louise || 1596-1607 || <br />
|-<br />
| Maria || 1600-1665 || Gehuwd met Henri de la Trémoille, hertog van Thouars<br />
|-<br />
| Julienne-Catherine || 1604-1638|| Gehuwd met François de la Rochefoucauld, graaf van Roucy <br />
|-<br />
| [[Frederik Maurits de La Tour d'Auvergne|Frederik Maurits]] || 1605-1652 || Gehuwd met [[Éléonore de Bergh]]<br />
|-<br />
| Elisabeth-Charlotte || 1606-1685 || Gehuwd met Guy Aldonce, markies van Duras<br />
|-<br />
| Henriette-Catherine || 1609-? || Gehuwd met Amaury IV, markies van La Moussaye<br />
|-<br />
| [[Henri de La Tour d'Auvergne (Turenne)|Henri Turenne]] || 1611-1675 || Gehuwd met Charlotte de Caumont La Force<br />
|-<br />
| Charlotte || 1613-? || <br />
|}<br />
<br />
{| border="1" align="center" cellspacing="0" style="background:#FFDEAD; font-size:85%; text-align:center"<br />
|- bgcolor="#FF8800"<br />
!colspan="3"|Stamboom Elisabeth Flandrika van Nassau (1577-1642)<br />
|-<br />
|'''Grootouders'''<br />
|colspan="1"|<br />
[[Stamboom Willem van Nassau-Dietz (1487-1559)|Willem van Nassau-Dietz]] (1487-1559)<br />''Willem de Rijke''<br />
<br />x<br /><br />
[[Stamboom Juliana van Stolberg (1506-1580)|Juliana van Stolberg]] (1506-1580)<br />
|colspan="1"|<br />
[[Lodewijk III van Bourbon-Vendôme]] (1513-1582)<br />
<br />x<br /><br />
Jaqueline de Longwy (ca. 1519-1561)<br />
|-<br />
|'''Ouders'''<br />
|colspan="2"|<br />
[[Willem van Oranje|Willem I]] (1533-1584)<br />''Willem de Zwijger''<br />
<br />x 1575<br /><br />
[[Stamboom Charlotte de Bourbon (1547-1582)|Charlotte de Bourbon]] (1547-1582)<br />
|- bgcolor="#FFAA00"<br />
|colspan="3"|<br />
'''Elisabeth Flandrika van Nassau''' (1577-1642)<br />
<br />x<br /><br />
Henri de La Tour d'Auvergne<br />
|-<br />
|'''Kinderen'''<br />
|colspan="2"|<br />
Louise (1596-1607)<br><br />
Maria (1600-1665)<br><br />
Julienne-Catherine (1604-1638)<br><br />
Frederik Maurits (1605-1652)<br><br />
Elisabeth-Charlotte (1606-1685)<br><br />
Henriette-Catherine (1609-?)<br><br />
Henri Turenne (1611-1675)<br><br />
Charlotte (1613-?)<br />
|}<br />
<br />
[[Categorie:Huis Oranje]]<br />
[[Categorie:Adel in de Nederlanden in de 16e eeuw|Nassau-, E ]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Luxemburg_(1901-1950)&diff=321358Elisabeth van Luxemburg (1901-1950)2021-01-17T15:52:11Z<p>Mdd: Verwijst door naar Willem IV van Luxemburg#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Willem IV van Luxemburg#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Willem_Lodewijk_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken&diff=321357Willem Lodewijk van Nassau-Saarbrücken2021-01-17T15:51:40Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Willem_Lodewijk_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken&oldid=57116948</p>
<hr />
<div>{{Infobox heerser <br />
| naam = Willem Lodewijk<br />
| afbeelding = <br />
| onderschrift = <br />
| functie = [[Bestand:Nassau_wapen.svg|10px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Nassau]]<br>[[Bestand:Saarbr%C3%BCcken_wapen.svg|10px]] [[Graafschap Saarbrücken|Graaf van Saarbrücken]]<br>[[File:Blason Sarrewerden France Bas-Rhin.svg|10px]] [[Graafschap Saarwerden|Graaf van Saarwerden]]<br />
| regeerperiode = [[1627]]-[[1629]]<br />
| inauguratie-naam = <br />
| inauguratie = <br />
| mederegent-naam = Co-regent<br />
| mederegent = [[Johan van Nassau-Idstein|Johan]]<br>[[Ernst Casimir van Nassau-Weilburg|Ernst Casimir]]<br>[[Otto van Nassau-Neuweilnau|Otto]]<br />
| voorganger = [[Lodewijk II van Nassau-Saarbrücken|Lodewijk II]]<br />
| opvolger = n.v.t.<br />
| functie2 = [[Bestand:Nassau_wapen.svg|10px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Nassau-Saarbrücken]]<br />
| regeerperiode2 = [[1629]]-[[1640]]<br />
| inauguratie-naam2 = <br />
| inauguratie2 = <br />
| mederegent-naam2 = <br />
| mederegent2 = <br />
| voorganger2 = n.v.t.<br />
| opvolger2 = [[Crato van Nassau-Saarbrücken|Crato]]<br>[[Johan Lodewijk van Nassau-Ottweiler|Johan Lodewijk]]<br>[[Gustaaf Adolf van Nassau-Saarbrücken|Gustaaf Adolf]]<br>[[Walraad van Nassau-Usingen|Walraad]]<br />
| partij = <br />
| onderdeel = <br />
| dienstjaren = <br />
| rang = [[Luitenant-kolonel]]<br />
| veldslagen-naam = <br />
| veldslagen = [[Dertigjarige Oorlog]]<br />
| huis-naam = <br />
| huis = [[Huis Nassau-Saarbrücken (1629-1723)|Nassau-Saarbrücken]]<br />
| vader = [[Lodewijk II van Nassau-Saarbrücken]]<br />
| moeder = [[Anna Maria van Hessen-Kassel (1567-1626)|Anna Maria van Hessen-Kassel]]<br />
| geboren = [[18 december]] [[1590]]<br />
| geboren_in = [[Ottweiler]]<br />
| gestorven = [[22 augustus]] [[1640]]<br />
| gestorven_in = [[Metz]]<br />
| begraven = [[Metz]]<br />
| partner = [[Anna Amalia van Baden-Durlach]]<br />
| religie = [[Lutheranisme|Luthers]]<br />
| handtekening = <br />
| heraldiek = Blason Nassau-Weilbourg-Saarbrucken.svg<br />
| heraldiek-uitleg = Het wapen van de graven van Nassau, Saarbrücken en Saarwerden sinds 1527<br />
| website = <br />
| portaal = <br />
}}<br />
<br />
'''Willem Lodewijk van Nassau-Saarbrücken''' ([[Ottweiler]], [[18 december]] [[1590]] - [[Metz]], [[22 augustus]] [[1640]])<ref name="huberty">Huberty et al. (1981).</ref><ref name="medlands">{{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].</ref><ref name="medlandsbaden">{{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/BADEN.htm Medieval Lands - Baden].</ref><ref name="dek">Dek (1970).</ref><ref name="saarland">{{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=453 Saarland Biografien - Wilhelm Ludwig von Nassau-Saarbrücken].</ref> was graaf van [[Nassau-Saarbrücken]]. Hij stamt uit de Walramse Linie van het [[Huis Nassau]] en is de stamvader van het [[Huis Nassau-Saarbrücken (1629-1723)|Huis Nassau-Saarbrücken]].<br />
<br />
== Biografie ==<br />
[[File:Saarbruecken merian.png|thumb|left|Slot Saarbrücken]]<br />
[[File:Schloss Ottweiler Heinrich Hoer 1617.jpg|thumb|left|Slot Ottweiler]]<br />
[[File:Schloss Neunkirchen Hoer.gif|thumb|left|Slot Neunkirchen]]<br />
Willem Lodewijk was de oudste zoon van graaf [[Lodewijk II van Nassau-Saarbrücken]] en [[Anna Maria van Hessen-Kassel (1567-1626)|Anna Maria van Hessen-Kassel]],<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /> dochter van [[Landgraaf (titel)|landgraaf]] [[Willem IV van Hessen-Kassel]] en [[Sabina van Württemberg]].<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /><br />
<br />
Na zijn opleiding in Metz maakte hij van 1609 tot 1614 een studiereis door [[Frankrijk]], [[Nederland]] en [[Engeland]]. In 1616 werd hij mederegent van zijn vader.<br />
<br />
=== Graaf van Nassau-Saarbrücken ===<br />
Willem Lodewijk volgde in 1627 zijn vader op samen met zijn broers [[Johan van Nassau-Idstein|Johan]], [[Ernst Casimir van Nassau-Weilburg|Ernst Casimir]] en [[Otto van Nassau-Neuweilnau|Otto]]. Willem Lodewijk trad op als [[Regent (bestuurder)|regent]] voor zijn broers Ernst Casimir en Otto. Willem Lodewijk verkreeg op 29 januari 1629 bij een eerste deling het [[graafschap Saarbrücken]], het ambt Ottweiler, de [[Voogd (feodalisme)|voogdij]] [[Herbitzheim]], en de gemeenschap [[Saarwellingen|Wellingen]].<br />
<br />
Kort daarna werd het bezit van de broers bedreigd door het [[Restitutie-edict (1629)|Restitutie-edict]] van 2 maart 1629, toen de [[keurvorst]]en van [[Keurvorstendom Mainz|Mainz]] en [[Keurvorstendom Trier|Trier]] aanspraak maakten op de sinds het [[Verdrag van Passau]] (1552) geconfisqueerde kerkgoederen. <br />
<br />
Op 7 juli 1629 besliste het [[Rijkskamergerecht]] in het geschil tussen [[Opper-Lotharingen|Lotharingen]] en Nassau dat stad en kasteel [[Sarrewerden|Saarwerden]], [[Bouquenom|Bockenheim]] en [[Vibersviller|Wiebersweiler]] als [[Leen (feodalisme)|lenen]] van [[Prinsbisdom Metz|Metz]] aan Lotharingen gegeven zouden moeten worden; de rest van het [[graafschap Saarwerden]] zou bij Nassau moeten blijven. De hertog van Lotharingen nam echter onmiddellijk bezit van het hele graafschap Saarwerden en de voogdij Herbitzheim. Willem Lodewijk begaf zich naar de [[vorstendag]] te [[Regensburg (stad)|Regensburg]] en verkreeg op 23 juli 1631 de keizerlijke belening (hoewel hij had geweigerd zich bij de [[Katholieke Liga (1609)|Katholieke Liga]] aan te sluiten of er troepen voor beschikbaar te stellen).<br />
<br />
Willem Lodewijk stond in 1631, samen met zijn broer Johan, hun gezamenlijk deel (¼) van de ''[[Esterau]]'' af aan graaf [[Johan Lodewijk van Nassau-Hadamar]] en verkreeg in ruil daarvoor het deel van [[Altweilnau]] dat deze bezat.<ref name="huberty" /> Op 24 november 1632 overleed de jongste broer Otto en op 11 december werd Ernst Casimir meerderjarig. Op 7 juni 1634 schikten de broers Nassau in [[Frankfurt am Main]] met de [[heren van Geroldseck]] over hun eigendomsrechten op de [[Heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheid]] [[Lahr/Schwarzwald|Lahr]].<br />
<br />
=== Dertigjarige Oorlog ===<br />
In de [[Dertigjarige Oorlog]] (1618-1648) had Lodewijk II een voorzichtige [[Neutraal land|neutraliteit]] gehandhaafd, die knellende [[inkwartiering]]en in zijn bezittingen echter niet voorkomen kon. Toen koning [[Gustaaf II Adolf van Zweden]] aan het einde van het jaar 1630 naar de [[Rijn]] kwam, stelden Willem Lodewijk en zijn broers zich te zijner beschikking en verklaarden daarmee de oorlog aan hun keizer. Willem Lodewijk trad als [[luitenant-kolonel]] toe tot het [[regiment]] [[cavalerie]] van Wild- en Rijngraaf [[Otto Lodewijk van Salm-Kyrburg-Mörchingen]] en vocht met hem aan de Boven-Rijn. Nadat koning Gustaaf Adolf op 16 november 1632 was gesneuveld, verbonden de drie graven zich op de bijeenkomst van de protestantse [[stand (maatschappelijk)|standen]] in [[Heilbronn (stad)|Heilbronn]] met de Zweedse [[Rijkskanselier (Zweden)|rijkskanselier]] [[Axel Oxenstierna]].<br />
<br />
In augustus 1633 drong Willem Lodewijk vanuit de [[Elzas]] het nog steeds door Lotharingen bezette graafschap Saarwerden binnen, dat wel door de Zweden veroverd was, maar niet aan hem overgedragen was. Op 5 september 1633 ondertekende Johan een verbond met [[Koninkrijk Frankrijk|Frankrijk]] tegen de keizer. Op 7 juni 1634 bezegelde Willem Lodewijk dat verbond. <br />
<br />
In maart 1634 was Willem Lodewijk op de bijeenkomst in Frankfurt am Main, waar Oxenstierna de keurvorsten van [[Keurvorstendom Saksen (1547-1806)|Saksen]] en [[Keurvorstendom Brandenburg|Brandenburg]] wilde winnen om zich bij de Heilbronnse Bond aan te sluiten. De overwinning van [[keizer Ferdinand II]] op 6 september 1634 in de [[Slag bij Nördlingen]] bracht een einde aan deze onderhandelingen in Frankfurt. Toen het keizerlijke leger de Midden-Rijn naderde, brachten de graven van Nassau eerst hun archieven in Frankfurt am Main in veiligheid en gingen daarna naar [[Kirchheimbolanden|Kirchheim]]. De landen rechts van de Rijn gaven ze daarmee prijs.<br />
<br />
Na de dood van Otto Lodewijk van Salm-Kyrburg-Mörchingen trad Willem Lodewijk in dienst van hertog [[Bernhard van Saksen-Weimar]]. Met deze ondernam hij een veldtocht tegen de [[Wetterau]] en overviel op 24 december 1634 in [[Michelstadt]] een afdeling van de keizerlijke generaal, de [[graaf van Mansfeld]].<br />
<br />
In 1635 woonde Willem Lodewijk in Frankfurt am Main de bondsvergadering van de protestantse standen en hun bondgenoten bij. Hij dwong de teruggave van Saarwerden door de Zweedse bondgenoten af. Op 23 april 1635 vluchtte de familie naar Bockenheim, waar het lange tijd wederrechtelijk door Lotharingse troepen bezette graafschap Saarwerden aan Nassau-Saarbrücken teruggegeven moest worden. Echter, op 30 mei 1635 sloot een reeks [[rijksstanden]], waaronder Keurbrandenburg en Keursaksen, de [[Vrede van Praag (1635)|Vrede van Praag]], waarbij de graven van Nassau uitdrukkelijk werden uitgesloten. De familie begaf zich eerst naar Saarbrücken, dat werd beschermd door Bernhard van Saksen-Weimar. Toen deze in augustus 1635 in een aanval tegen Frankfurt werd verslagen en zich moest terugtrekken naar Metz, volgden Willem Lodewijk en Ernst Casimir hem daarheen. Johan koos [[Straatsburg]] als ballingsoord. De nadering van keizerlijke troepen onder [[Matthias Gallas]] veroorzaakte in Saarbrücken paniek en een golf van vluchtelingen. De grafelijke familie besefte dat Straatsburg vanwege de afstand niet bereikbaar was. Dus reisde het gehele hof op voorstel van koning [[Lodewijk XIII van Frankrijk]] op 16 juni 1635 naar de [[Rijksstad Metz]].<br />
<br />
In november 1635 verscheen de keizerlijke commissaris [[Bertram von Sturm zu Vehlingen]] in de Nassause landen en verklaarde de drie broers vervallen van hun graafschappen en al hun bezittingen. De hertog van Lotharingen ontving voor zijn diensten aan de keizer de graafschappen Saarbrücken en Saarwerden, de voogdij Herbitzheim en de [[Burcht Hohenburg (Homburg)|Burcht Hohenburg]] bij [[Homburg (Saar)|Homburg]]. Een poging, door een door de keurvorst van Saksen bemiddeld verzoekschrift, om keizerlijke gratie te verkrijgen, mislukte in 1636. In het volgende jaar werden de graven geïnformeerd over de redenen voor de keizerlijke ongenade. Pas in 1639 ontvingen Willem Lodewijk en Ernst Casimir een vrijgeleide, zodat zij persoonlijk hun zaak in [[Wenen]] konden behartigen.<br />
<br />
Willem Lodewijk overleed op 22 augustus 1640 in Metz en werd begraven in een armengraf.<br />
<br />
== Huwelijk en kinderen ==<br />
[[File:Stiftskirche St. Arnual Saarbruecken Grabmal.jpg|thumb|Grafmonument voor Maurits van Nassau-Saarbrücken in de Stiftskirche Sankt Arnual]]<br />
Willem Lodewijk huwde te [[Saarbrücken]] op 25 november 1615<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="medlandsbaden" /><ref name="dek" /> met [[Anna Amalia van Baden-Durlach]] ([[Durlach]], 9 juli 1595<ref name="saarland2">{{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=520 Saarland Biografien - Anna Amalie von Nassau-Saarbrücken].</ref> - Saarbrücken, 18 november 1651),<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="medlandsbaden" /><ref name="dek" /><ref name="saarland2" /> dochter van [[markgraaf]] [[George Frederik van Baden-Durlach]] en [[Juliana Ursula van Salm-Neufville]].<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="medlandsbaden" /><ref name="dek" /><ref name="saarland2" /><br><br />
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="saarland" /><ref name="saarland2" /><br />
# Anna Juliana (Saarbrücken, 18 april 1617 n.s. - [[Meissenheim]], 29 december 1667 o.s.),<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “29-11-1667 o.s. bij Häutle (1870), 29-12-1667 bij Vorsterman van Oyen (1882), Hagelgans (1753) en Köllner (1841). De laatste vermeldt ook de overlijdensplaats. De datum 29-12 is juist, zie 1) een ontwerp van de condoleantie in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2207) d.d. 10-1-1668 over het onverwachte overlijden ''‘den 29ten Xbris zu Meissenheim’''; 2) een kennisgeving van het overlijden in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2198) geadresseerd Saarbrücken 2-1-1668 door de broers van de overledene: ''‘Sonntags den 29ten Dezembris’'' dus oude stijl.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt Meisenheim 29 december 1667/8 januari 1668. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Vorsterman van Oyen (1882) vermelden Meissenheim 29 december 1667. Schwennicke vermeldt de datum 29 december 1667.</ref> huwde te Metz op 6 april 1640 met hertog [[Frederik van Palts-Zweibrücken]] ([[Zweibrücken]], 5 april 1616 - [[Slot Nohfelden]], 9 juli 1661).<br />
# Maurits (Saarbrücken, 23 juli 1618 - 26 november 1618).<br />
# Charlotte (Saarbrücken, 1 december 1619 - [[Grünstadt]] (?), .. november 1687),<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “12-11-1687 bij Von Isenburg (1936) I, 111, 2-11-1687 bij Von Isenburg (1936) IV, 28, 13-11-1687 bij Köllner (1841), Hagelgans (1753) en Vorsterman van Oyen (1882). Het is zeer waarschijnlijk dat ze gestorven is te Grünstadt hetgeen haar weduwengoed was en waar zij begraven werd op maandag 17-11-1687. Maar de parochieregisters van die stad vermelden geen datum van overlijden. De leeftijd genoemd in de registers (68 jaar minus 6 weken en 5 dagen) is zeer verdacht omdat de gravin dan in oktober 1619 geboren zou zijn.” Dek (1970) en Van der Venne & Stols (1937) vermelden de datum 13 november 1687. Schwennicke vermeldt de datum 12 november 1687. {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt november 1687.</ref> huwde te [[Altleiningen]] op 6/16 januari 1650<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie kennisgeving in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 719) d.d. Ottweiler 19-11-1649: ''‘den 6/16t. Januarÿ annahenden 1650t. Jahres zu Alten Leiningen, christlichen Gebrauch …’''.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt dezelfde huwelijksplaats en -datum. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937), Vorsterman van Oyen (1882) en Schwennicke vermelden de datum 6 januari 1650.</ref> met graaf [[Lodewijk Everhard van Leiningen-Westerburg-Rixingen]] (18 juli 1624 - 4 september 1688). Het echtpaar scheidde in 1668.<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 719), het dossier betreffende de scheiding (zonder plaats of exacte datum van de scheiding). De scheiding is waarschijnlijk uitgesproken te Speyer (zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden 130<sup>II</sup> 726<sup>a</sup>: ''‘Gräfin Charlotte zu Leiningen … contra ihren Gemahl Graf Ludwig zu Leiningen-Rixingen, beim Kammergericht in Speier p<sup>to</sup> devortii et alimentorum’''). In dit dossier een correspondentie over de jaren 1666 en 1670 gewijd aan de scheiding. Zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 729): ''‘Alimentation der Gräfin Charlotte … betreffend, während der Entzweiung mit ihrem Gemahl’''. In het bijzonder is er een document ondertekend te Speyer op 1/11-11-1671 dat Charlotte haar gewoonlijke verblijfplaats (''‘Ordinarisitz’'') te Grünstadt toeschrijft. Over het hectische leven van het echtpaar, raadpleeg Brinckmeier, ''Genealogische geschichte des … Hauses Leiningen und Leiningen-Westerburg'', Brunswijk, 1890-91, Band II, p. 178 e.v.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt separated [Speyer] 1668. Dek (1970): Verstoten door haar echtgenoot. Van der Venne & Stols (1937): Gescheiden. Vorsterman van Oyen (1882): Verstoot zijn gemalin. Schwennicke vermeldt de echtscheiding niet.</ref><br />
# [[Crato van Nassau-Saarbrücken|Crato]] (Saarbrücken, 7 april 1621 - [[Rheinberg]], 14/24 juli 1642), volgde zijn vader op.<br />
# Anna Amalia (Saarbrücken (?), 20 juli 1623 o.s.<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “De geboorte vond waarschijnlijk plaats te Saarbrücken zie felicitatiebrief in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2380 I c) gedateerd Hachenburg 9-8-1623 geadresseerd aan Saarbrücken die de geboorte vermeld ''‘Sonntags den 20 July'' (dus oude stijl) ''vormittags zwischen 3 u. 4 Uhr’''.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt Saarbrücken 20/30 juli 1623. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937), Vorsterman van Oyen (1882) en Schwennicke vermelden de datum 20 juli 1623.</ref> - Saarbrücken, 1 juli 1695),<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Er is geen twijfel dat het overlijden te Klooster Herford vermeldt door Dek (1970) onmogelijk is. Van het overlijden wordt kennisgegeven te Saarbrücken de dag na haar overlijden ''‘gestern morgen zwischen 9 und 10 Uhr’'' (zie kennisgeving in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden 130<sup>II</sup> 2305). Omdat die kennisgeving is gedaan te Saarbrücken op 2-7-1695 kan daaruit worden afgeleid dat de kanunnikes bij haar familie overleed, want de afstand kon onmogelijk in één dag zijn overbrugd door een koerier. Dek (1970) en Von Isenburg (1936) vermelden 21-6-1695, is de kennisgeving gedateerd in nieuwe stijl?” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt dezelfde overlijdensplaats en -datum. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt: Klooster Herford 21 juni 1695. Vorsterman van Oyen (1882) vermeldt Hervorden 21 juni 1695. Schwennicke vermeldt de datum 21 juni 1695.</ref> was [[Seculiere kanunnik|kanunnikes]] van het [[Sticht Herford]].<br />
# [[Johan Lodewijk van Nassau-Ottweiler|Johan Lodewijk]] (Saarbrücken, 24 mei 1625 - [[Reichelsheim (Wetterau)|Reichelsheim]] in de Wetterau, 9 februari 1690 n.s.), volgde zijn vader op.<br />
# Elisabeth Sibylla ([[Neunkirchen (Saarland)|Neunkirchen]], 1 oktober 1626 o.s.<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zonder twijfel geboren te Neunkirchen (bij Ottweiler) waarheen een antwoord is geadresseerd d.d. Bad Schonburg 13-10-1626 op een kennisgeving van de geboorte van een dochter ''‘Sonntags den ersten dieses’'' (dus oude stijl). Zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2380 I c). De registers van Neunkirchen beginnen pas in 1665.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt de datum 1/10 oktober 1626. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Vorsterman van Oyen (1882) vermelden de datum 1 oktober 1626.</ref> - 5 juni 1627).<br />
# Maria Sibylla (Ottweiler (?), 6 oktober 1628<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Waarschijnlijk geboren te Ottweiler. Zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2380 I c), felicitatiebrief geadresseerd aan Ottweiler die de geboorte vermeldt: ''‘den 6. Octobris’''. Zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 733), brief d.d. Ottweiler 20-10-1628: de vader geeft kennis van de geboorte van een dochter ''‘den 6. dieses morgens zwischen 6 u. 7 Uhr’'' en nodigt uit voor de doop voorzien te Ottweiler op 22-11-1628.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau], Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937), Vorsterman van Oyen (1882) en Schwennicke vermelden de datum 6 oktober 1628.</ref> - [[Huis Alverdissen]], 9 april 1699 o.s.),<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie Landesbibliothek Kiel, SHz. 117, ''Krone der Gerechtigkeit …''. In een lijkrede: ''‘Anno 1699. den 9 April auf den ersten Oster Tag'' (dus oude stijl) ''Morgens zwischen 5 u. 6 Uhr auf den Hochgräffl. Haus Alverdissen … und Dero entseelten Cörper den 20 Maji ejusdem anni zu Mannikhüffen'' (Mennighüffen) ''… beygesetzt ist’''.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt Alverdissen 9/19 april 1699. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937), Vorsterman van Oyen (1882) en Schwennicke vermelden de datum 9 april 1699.</ref> huwde te [[Beck (Löhne)|Beck]] op 12 april 1651 met hertog [[August Filips van Sleeswijk-Holstein-Sonderburg-Beck]] ([[Sønderborg (plaats)|Sonderburg]], 11 november 1612 - Beck, 6 mei 1675).<br />
# George Frederik (24 augustus 1630 - 19 december 1630).<br />
# [[Gustaaf Adolf van Nassau-Saarbrücken|Gustaaf Adolf]] (Saarbrücken, 27 maart 1632 - Straatsburg, 9 oktober 1677), volgde zijn vader op.<br />
# George Frederik (16 september 1633 - Ottweiler, 23 januari 1635 o.s.).<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2305), kennisgeving van overlijden d.d. Ottweiler 25-1-1635: ''‘nachdem derselbe den 19. dieses durch die (purpule?) … angegriffen worden … den 23t. aus dieser Welt … abgefordet’''. Zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 733), notitie over de jonge graaf ''‘gebohren de 16t. Septembris umb 4 Nachmittag im Jahre 1633, ist seelig verschieden Freytags den 23 January 1635’'' (dus oude stijl).” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt Ottweiler 23 januari/2 februari 1635. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Vorsterman van Oyen (1882) vermelden de datum 28 januari 1635.</ref><br />
# [[Walraad van Nassau-Usingen|Walraad]] (Metz, 24 februari 1635 - Hellenrod bij [[Roermond (stad)|Roermond]], 17 oktober 1702), volgde zijn vader op.<br />
<br />
== Externe links ==<br />
* {{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=453 Willem Lodewijk van Nassau-Saarbrücken in de Saarland Biografieën].<br />
* {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Wilhelm Ludwig (Nassau-Saarbrücken)|datum=20180302}}<br />
* Frank Becker, ''Zeittafel zur Geschichte des Saarbrücker Schlosses'' in: Gerhard Bungert & Charly Lehnert (Hg.), ''Das Saarbrücker Schloss. Zur Geschichte und Gegenwart'', Lehnert Verlag, Saarbrücken, 1989, {{ISBN|3-926320-15-X}}.<br />
* Wolfgang Behringer & Gabriele Clemens, ''Geschichte des Saarlandes'', München, 2009.<br />
* dr. A.W.E. Dek, ''Genealogie van het Vorstenhuis Nassau'', Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970.<br />
* J.G. Hagelgans, ''Nassauische Geslechtstafel des Walramischen Stammes'', Frankfurt/Leipzig, 1753.<br />
* Christian Häutle, ''Genealogie des erlauchten Hauses Wittelsbach'', München, 1870.<br />
* Michel Huberty, Alain Giraud, F. & B. Magdelaine, ''l’Allemagne Dynastique. Tome III Brunswick-Nassau-Schwarzbourg'', Alain Giraud, Le Perreux, 1981.<br />
* [[Wilhelm Karl von Isenburg|Wilhelm Karl Prinz von Isenburg]], ''[[Europäische Stammtafeln|Stammtafeln zur Geschichte der europäischen Staaten]]'', Berlijn, 1936.<br />
* Friederich Köllner, ''Geschichte des vormaligen Nassau-Saarbrück'schen Landes und seiner Regenten, Teil 1'', Saarbrücken, 1841.<br />
* Detlev Schwennicke, ''[[Europäische Stammtafeln|Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte europäischen Staaten. Neue Folge]]'', Marburg 1978-1982.<br />
* dr. Christian Spielmann, ''Geschichte von Nassau'', Wiesbaden/Montabaur, 1909-1926 (3 delen).<br />
* J.M. van der Venne en Alexander A.M. Stols, ''Geslachts-Register van het Vorstenhuis Nassau'', Maastricht, 1937.<br />
* A.A. Vorsterman van Oyen, ''Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden'', A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht, 1882.<br />
----<br />
'''Voetnoten'''<br />
{{References||2}}<br />
}}<br />
<br />
[[Categorie:17e-eeuws militair|Nassau-Saarbrücken, Willem Lodewijk van]]<br />
[[Categorie:Graaf van Nassau-Saarbrücken]]<br />
[[Categorie:Duits militair|Nassau-Saarbrücken, Willem Lodewijk van]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_Sibylla_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken&diff=321356Elisabeth Sibylla van Nassau-Saarbrücken2021-01-17T15:50:54Z<p>Mdd: Verwijst door naar Willem Lodewijk van Nassau-Saarbrücken#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Willem Lodewijk van Nassau-Saarbrücken#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_Juliana_van_Nassau-Weilburg&diff=321355Elisabeth Juliana van Nassau-Weilburg2021-01-17T15:50:22Z<p>Mdd: Verwijst door naar Albrecht van Nassau-Weilburg#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Albrecht van Nassau-Weilburg#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=George_August_Samuel_van_Nassau-Idstein&diff=321354George August Samuel van Nassau-Idstein2021-01-17T15:49:04Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=George_August_Samuel_van_Nassau-Idstein&oldid=57381197</p>
<hr />
<div>{{Infobox heerser <br />
| naam = George August Samuel<br />
| afbeelding = Georg August Samuel von Nassau-Idstein.jpg<br />
| onderschrift = George August Samuel van Nassau-Idstein, ca. 1690<br />
| functie = [[Bestand:Nassau_wapen.svg|10px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf en sinds 1688 vorst van Nassau-Idstein]]<br />
| regeerperiode = [[1677]]-[[1721]]<br />
| inauguratie-naam = Verheffing tot [[rijksvorst]]<br />
| inauguratie = [[4 augustus]] [[1688]]<br />
| mederegent-naam = <br />
| mederegent = <br />
| voorganger = [[Johan van Nassau-Idstein|Johan]]<br />
| opvolger = [[Karel Lodewijk van Nassau-Saarbrücken|Karel Lodewijk]]<br>[[Frederik Lodewijk van Nassau-Ottweiler|Frederik Lodewijk]]<br />
| rang = <br />
| veldslagen-naam = <br />
| veldslagen = [[Beleg van Wenen (1683)]]<br />
| huis-naam = <br />
| huis = [[Huis Nassau-Idstein|Nassau-Idstein]]<br />
| vader = [[Johan van Nassau-Idstein]]<br />
| moeder = [[Anna van Leiningen-Dachsburg]]<br />
| geboren = [[8 maart|26 februari]] [[1665]] o.s.<br />
| geboren_in = [[Idstein]]<br />
| gestorven = [[26 oktober]] [[1721]]<br />
| gestorven_in = [[Slot Biebrich|Biebrich]]<br />
| begraven = [[13 januari]] [[1722]]<br>[[Uniekerk (Idstein)|Uniekerk]], [[Idstein]]<br />
| partner = [[Henriette Dorothea van Oettingen-Oettingen]]<br />
| religie = [[Lutheranisme|Luthers]]<br />
| handtekening = <br />
| heraldiek = Wapen Walramse Linie sinds 1660.gif<br />
| heraldiek-uitleg = Het wapen van de Walramse Linie sinds 1660<br />
| website = <br />
| portaal = <br />
}}<br />
<br />
'''George August Samuel van Nassau-Idstein''' ([[Idstein]], [[8 maart|26 februari]] [[1665]] o.s.<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Von Blaschek zegt dat hij is geboren te Idstein op 8-3-1665 (te begrijpen als ‘nieuwe stijl’). ''Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie'' in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 133): ''‘26-2-1665 morgens gegen 4 Uhr’''. Een kennisgeving van geboorte in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden bevestigt de geboorte te Idstein op 26-2.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt Idstein 26 februari/8 maart 1665. Dek (1970) vermeldt Idstein 26 februari 1665. Van der Venne & Stols (1937) en Schwennicke vermelden de datum 26 februari 1665.</ref> - [[Slot Biebrich|Biebrich]], [[26 oktober]] [[1721]])<ref name="huberty">Huberty et al. (1981).</ref><ref name="medlands">{{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].</ref><ref name="dek">Dek (1970).</ref> was graaf van [[Nassau-Idstein]], een deel van het [[graafschap Nassau]]. In 1688 werd hij verheven tot [[rijksvorst]]. Hij stamt uit de Walramse Linie van het [[Huis Nassau]].<br />
<br />
== Biografie ==<br />
George August Samuel was het op een na jongste kind van graaf [[Johan van Nassau-Idstein]] en [[Anna van Leiningen-Dachsburg]], dochter van dochter van graaf [[Filips George van Leiningen-Dachsburg]] en [[Anna van Erbach]].<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /><br />
<br />
George August Samuel was slechts 12 jaar oud toen zijn vader Johan in 1677 overleed. De regering werd aanvankelijk waargenomen door twee [[Voogd (familierecht)|voogden]]: graaf [[Johan Caspar van Leiningen-Dachsburg]],<ref>Dit wordt vermeld in het artikel over George August Samuel op de [[w:de:Georg August (Nassau-Idstein)|Duitstalige Wikipedia]]. In het artikel over zijn vader Johan op de [[w:de:Johann (Nassau-Idstein)|Duitstalige Wikipedia]] wordt de voogd echter Johan Casimir van Leiningen genoemd.</ref> een broer van zijn moeder, en graaf [[Johan August van Solms]]. George August Samuel gebruikte deze tijd door studies in [[Gießen]], [[Straatsburg]] en [[Parijs]], later ook in [[Engeland]] en [[Hertogdom Brabant|Brabant]]. Daarbij leerde hij ook verscheidene Europese hoven kennen, waarbij hij vooral onder de indruk was van het [[Paleis van Versailles]]. In 1683 nam hij deel aan de verdediging van [[Wenen]] tijdens de [[Beleg van Wenen (1683)|Tweede Turkse Belegering]]. Een jaar later, op achttienjarige leeftijd, werd hij de regerende graaf. Op 4 augustus 1688 benoemde keizer [[keizer Leopold I|Leopold I]] hem voor zijn diensten bij de bevrijding van Wenen, na betaling van een grote som geld, tot rijksvorst.<br />
<br />
De stad [[Wiesbaden]], en het hele graafschap Nassau-Idstein, hadden tijdens de [[Dertigjarige Oorlog]], en de [[Pest (ziekte)|pest]] in 1675, zwaar geleden. Van de oorspronkelijke 1800 inwoners van Wiesbaden leefden er nog slechts enkele tientallen. Onder George August Samuel beleefden beiden een enorme opleving. Hij begon een drukke bouwactiviteit. Hij voltooide onder meer het [[Slot Idstein|residentieslot]] in Idstein, legde in Wiesbaden de ''Herrengarten'' en de [[Fasanerie Wiesbaden|Fasanerie]] aan, liet het voorgebouw van het [[Stadtschloss Wiesbaden|stadspaleis]] verbouwen en uitbreiden, en legde aan de oevers van de [[Rijn]] in [[Biebrich]] een [[Franse tuin|baroktuin]] aan. Een eerste zomerhuis was de eerste steen voor het latere [[Slot Biebrich]], dat echter pas na zijn dood werd voltooid.<br />
<br />
George August Samuel overleed - net als zijn twee jongste dochters - aan de [[pokken]].<ref name="huberty" /><ref name="dek" /> Hij werd begraven in de [[Uniekerk (Idstein)|Uniekerk]] te Idstein op 13 januari 1722.<ref name="dek" /> Hij werd opgevolgd door zijn achterneven [[Frederik Lodewijk van Nassau-Ottweiler]] en [[Karel Lodewijk van Nassau-Saarbrücken]].<ref name="huberty" /><br />
<br />
<Gallery><br />
IdsteinSchloss120802.jpg|Slot Idstein<br />
Unionskirche Idstein.JPG|De Uniekerk te Idstein<br />
Wiesbaden Fasanerie Jagdschloss.JPG|Jachtslot Fasanerie<br />
Schloss Biebrich fg01.JPG|Slot Biebrich<br />
</Gallery><br />
<br />
== Huwelijk en kinderen ==<br />
George August Samuel huwde te [[Kirchheim unter Teck]] op 22 september 1688<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie ''Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie'' in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 133): ''‘Das Beylager ist gewesen den 22ten Septembr. selbigen Jahres'' (1688) ''zu Kirchheim untern Teck’''. De datum 22-9 wordt ook gegeven door Von Isenburg (1936). Een kerkelijk huwelijk wordt noch vermeld in de parochieregisters van Kirchheim unter Teck, noch in die van Darmstadt. Hagelgans (1753) vermeldt 26-10-1688 (oude stijl?). Zie Dek (1970) en Von Blaschek: 5-11-1688 (nieuwe stijl?) te Darmstadt. Zie ''Idsteiner Heimatschau'' 1933: ''‘Personalia der … Fürstin … Henrietten Dorotheen, verwittibten Fürstin von Nassau … wie dieselbigen bei Deren … in Wiesbaden und Idstein den 22. August 1728 gehaltenen Gedächtnispredigten öffentlich verlesen worden: dieselbige …, da sie Ihren … Vater verloren, … begaben sich auch kurz darauf von Oettinger hinweg zu Dero hohen Verwandten nach Kirchheim, im Württembergischen gelegen, … Doch daselbst gingen wenige Jahre vorbei, als der gütige Gott auf einen hinlänglichen Ersatz des an dem Vater erlittenen Verlustes … bedacht war. Denn es schickte sich duch diese weise Schickung, das im Jahre 1688 den 22. September der Fürst Georg August Samuel … sich die teuerste Fürstin … zu seiner würdigen Gemahlin erwähnte, welche hohe Ehe … nicht anders als höchst vergnügt sein könnte’''. Deze tekst lijkt de aannames te bevestigen volgens welke het huwelijk werd gevierd te Kirchheim.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt dezelfde huwelijksplaats en -datum. Schwennicke vermeldt de datum 22 september 1688. Dek (1970) vermeldt Darmstadt 26 oktober 1688. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt de datum 26 oktober 1688.</ref> met [[Henriette Dorothea van Oettingen-Oettingen]] ([[Oettingen in Bayern|Oettingen]], 14 februari 1672 o.s.<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Oettingen 14-2-1672 in ''Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie'' in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 133) en Personalia (zie vorige voetnoot). Oettingen 24-2-1672 bij Von Blaschek. Dit is zeker een verschil van stijl.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt Oettingen 14/24 februari 1672. Dek (1970) vermeldt Oettingen 14 februari 1672. Van der Venne & Stols (1937) en Schwennicke vermelden de datum 14 februari 1672.</ref> - Wiesbaden, 18 mei 1728),<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /> dochter van vorst [[Albrecht Ernst I van Oettingen-Oettingen]] en [[Christiane Frederica van Württemberg]].<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /> Henriette Dorothea werd begraven in de Uniekerk te Idstein op 21 mei 1728.<ref name="dek" /><br><br />
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:<ref name="huberty" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /><br />
# Frederik Ernst (Idstein, 27 augustus 1689<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Von Isenburg (1936) situeert de geboorte op 26-8; Hagelgans (1753) op 27. Hij is degene die gelijk heeft. Zie: - kennisgeving gedateerd Idstein 28-8-1689 in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2229): ''‘gestern morgens gegen 8 Uhr’''. - ''Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie'' in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 133): ''‘geb. zu Idstein 27-8-1689 morgens 6 Uhr’''. - Antwoord, gedateerd Birstein 19-9-1689, op een kennisgeving van 27 augustus in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2380<sub>a.d.</sub>).” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt dezelfde geboorteplaats en -datum. Dek (1970) vermeldt de datum 27 augustus 1689. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt de datum 26 augustus 1689.</ref> - Idstein, 21 maart 1690).<br />
# Christiane Louise (Idstein, 31 maart 1691 - [[Aurich (stad)|Aurich]], 13 april 1723), huwde te [[Slot Idstein]] op 23 september 1709 met vorst [[George Albrecht van Oost-Friesland]] (Aurich, 13 juni 1690 - [[Sandhorst]], 12 juni 1734).<br />
# Charlotte Eberhardina (Idstein, 16 juli 1692 o.s.<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie kennisgeving gedateerd Idstein 18-7-1692 in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2240): ''‘gestrigen Samstags den 16ten dieses Monats'' (dus oude stijl) ''abends zwischen 4 v. 5 Uhr’''. Zie ''Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie'' in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 133): ''‘16-7-1692 vorm. zw. 4 u. 5 Uhr’''.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt Idstein 16/26 juli 1692. Dek (1970) en Van der Venne & Stols (1937) vermelden de datum 16 juli 1692.</ref> - Idstein, 6 februari 1693).<br />
# [[Henriette Charlotte van Nassau-Idstein|Henriette Charlotte]] (Idstein, 9 november 1693 o.s. - [[Delitzsch (stad)|Delitzsch]], 8 april 1734), huwde te Idstein op 4 november 1711 met hertog [[Maurits Willem van Saksen-Merseburg]] ([[Merseburg]], 5 februari 1688 - Merseburg, 21 april 1731).<br />
# Eleonora Charlotte (Idstein, 28 november 1696 - Idstein, 8 december 1696).<br />
# Albertina Juliana (Idstein, 29 maart 1698 - Jachtpaviljoen Wilhelmstal bij [[Eisenach]], 9 oktober 1722), huwde te Idstein op 15 februari 1713 met hertog [[Willem Hendrik van Saksen-Eisenach]] ([[Paleis Oranjewoud]], 10 november 1691 o.s. - Eisenach, 26 juli 1741).<br />
# Augusta Frederica (Idstein, 17 augustus 1699 o.s.<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie ''Ausgewählte Ahnentafeln der Edda'', I, 3 en III, 18; ''Genealogisches Handbuch des in Bayern immatrikulierten Adels'', V, 61. De datum 17-8-1699 wordt bevestigd, maar zonder indicatie van de stijl, door de ''Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie'' in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 133). Een kennisgeving (''Staatsarchiv'' te Darmstadt, ''Hausarchiv'' 5/73/1) komt uit Idstein 17-8, maar geeft niet de geboortedatum aan.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt Idstein 17/27 augustus 1699. Dek (1970) en Van der Venne & Stols (1937) vermelden Idstein 17 augustus 1699. Schwennicke I-113a vermeldt 17 augustus 1698, I-113b vermeldt 17 augustus 1699.</ref> - [[Kirchheimbolanden|Kirchheim]], 8 juni 1750),<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “''Ausgewählte Ahnentafeln der Edda'', I, 3 en III, 18; ''Genealogisches Handbuch des in Bayern immatrikulierten Adels'', V, 61 zeggen overleden te Weilburg wat niet klopt. Zie ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 2313): a) een kennisgeving d.d. Kirchheim 8-6-1750: ''‘diesen Morgen nach 7 Uhr’'', b) twee kennisgevingen d.d. Weilburg 15-6-1750: ''‘am 8t. dieses Morgens um 7 Uhr in Kirchheim’''.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt dezelfde overlijdensplaats en datum. Dek (1970) en Van der Venne & Stols (1937) vermelden Weilburg 8 juni 1750. Schwennicke vermeldt 8 juni 1750.</ref> huwde te Wiesbaden op 17 augustus 1723 met vorst [[Karel August van Nassau-Weilburg]] ([[Weilburg]], 17 september 1685 o.s. - Weilburg, 9 november 1753).<br />
# Johannetta Wilhelmina (Idstein, 14 september 1700 - [[Brake (Lemgo)|Brake]], 2 juni 1756), huwde te Biebrich op 16 oktober 1719 met vorst [[Simon Hendrik Adolf van Lippe-Detmold]] ([[Detmold]], 25 januari 1694 o.s. - Detmold, 12 oktober 1734).<br />
# Frederik August (Idstein, 30 april 1702 - Idstein, 30 januari 1703).<br />
# Willem Samuel (Idstein, 14 februari 1704 - Idstein, 4 mei 1704).<br />
# Elisabeth Francisca Maria (Idstein, 17 september 1708 - Idstein, 7 november 1721).<ref>Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Hagelgans (1753) schrijft overleden te Biebrich. Anderzijds, de ''Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie'' in het ''Staatsarchiv'' te Wiesbaden (130<sup>II</sup> 133), na gezegd te hebben dat haar vader op 26-10 te Biebrich aan de pokken overleed, en ook haar zus te Biebrich op 4-11-1721, schrijven over Elisabeth Françoise: ''‘7-11-1721 abends gegen 50 Minuten auff 8 Uhr, nachdem sie 4. Tag an denen Blattern zu '''Itztein''' Krank darniedergelegen’''. Het overlijden te Idstein wordt bevestigd door een aankondiging van 13-1-1722 gewijd aan Vorst George August en zijn laatste twee dochters: ''‘der Aelteren Höchstseligen Princessinen Namen Elisabetha Franziska Maria genannt, da dieselbige kurz vorher den 17 September das 13 Jahr vollendet'' (dit bevestigt ook de geboortedatum) ''und darauf im Anfang des angetretenen 14ten den 7 Nov. 1721 an den sogenannten Kinder-blattern Abends zw. 7 u. 8 Uhr '''allhier''' verschieden ist’''.” {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau] vermeldt dezelfde overlijdensplaats en -datum. Dek (1970) en Van der Venne & Stols (1937) vermelden Biebrich 7 november 1721. Schwennicke vermeldt de datum 7 november 1721.</ref><br />
# Charlotte (Idstein, 17 maart 1710 - Biebrich, 4 november 1721).<br />
<br />
{{Commonscat}}<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Georg August (Nassau-Idstein)|datum=20180131}}<br />
* W. Ritter von Blaschek, ''Ahnentafel S.H. des Prinzen Philipp Josias von Sachsen-Coburg-Gotha, Herzog von Sachsen'', Wenen, 1933-1934 (4 delen).<br />
* dr. A.W.E. Dek, ''Genealogie van het Vorstenhuis Nassau'', Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970.<br />
* J.G. Hagelgans, ''Nassauische Geslechtstafel des Walramischen Stammes'', Frankfurt/Leipzig, 1753.<br />
* Michel Huberty, Alain Giraud, F. & B. Magdelaine, ''l’Allemagne Dynastique. Tome III Brunswick-Nassau-Schwarzbourg'', Alain Giraud, Le Perreux, 1981.<br />
* [[Wilhelm Karl von Isenburg|Wilhelm Karl Prinz von Isenburg]], ''[[Europäische Stammtafeln|Stammtafeln zur Geschichte der europäischen Staaten]]'', Berlijn, 1936.<br />
* Detlev Schwennicke, ''[[Europäische Stammtafeln|Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte europäischen Staaten. Neue Folge]]'', Marburg 1978-1982.<br />
* dr. Christian Spielmann, ''Geschichte von Nassau'', Wiesbaden/Montabaur, 1909-1926 (3 delen).<br />
* J.M. van der Venne en Alexander A.M. Stols, ''Geslachts-Register van het Vorstenhuis Nassau'', Maastricht, 1937.<br />
* A.A. Vorsterman van Oyen, ''Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden'', A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht, 1882.<br />
* ''Ausgewählte Ahnentafeln der Edda (Eisernes Buch Deutschen Adels Deutscher Art)'', Gotha, 1925-1942 (4 delen).<br />
* ''Genealogisches Handbuch des in Bayern immatrikulierten Adels'', Neustadt an der Aisch, 1950-1975 (11 delen).<br />
* {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].<br />
----<br />
'''Voetnoten'''<br />
{{References||2}}<br />
}}<br />
<br />
[[Categorie:17e-eeuws militair|Nassau-Idstein, George August Samuel van]]<br />
[[Categorie:18e-eeuws militair|Nassau-Idstein, George August Samuel van]]<br />
[[Categorie:Duits militair|Nassau-Idstein, George August Samuel van]]<br />
[[Categorie:Graaf van Nassau-Idstein]]<br />
[[Categorie:Vorst van Nassau-Idstein]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_Francisca_Maria_van_Nassau-Idstein&diff=321353Elisabeth Francisca Maria van Nassau-Idstein2021-01-17T15:48:08Z<p>Mdd: Verwijst door naar George August Samuel van Nassau-Idstein#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[George August Samuel van Nassau-Idstein#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Wiesbaden-Idstein&diff=321352Elisabeth van Nassau-Wiesbaden-Idstein2021-01-17T15:47:30Z<p>Mdd: Verwijst door naar Adolf I van Nassau-Wiesbaden-Idstein#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Adolf I van Nassau-Wiesbaden-Idstein#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Weilburg_(1572-1607)&diff=321351Elisabeth van Nassau-Weilburg (1572-1607)2021-01-17T15:47:01Z<p>Mdd: Verwijst door naar Albrecht van Nassau-Weilburg#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Albrecht van Nassau-Weilburg#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Lodewijk_I_van_Nassau-Weilburg&diff=321350Lodewijk I van Nassau-Weilburg2021-01-17T15:46:27Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lodewijk_I_van_Nassau-Weilburg&oldid=57262588</p>
<hr />
<div>{{Infobox heerser <br />
| naam = Lodewijk I<br />
| afbeelding = <br />
| onderschrift = <br />
| functie = [[Bestand:Nassau_wapen.svg|10px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Nassau-Weilburg]]<br />
| regeerperiode = [[1490]]-[[1523]]<br />
| inauguratie-naam = <br />
| inauguratie = <br />
| mederegent-naam = Curator<br />
| mederegent = [[Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)|Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken]] (sinds 1496)<br />
| voorganger = [[Filips II van Nassau-Weilburg|Filips II]]<br />
| opvolger = [[Filips III van Nassau-Weilburg|Filips III]]<br />
| huis = [[Huis Nassau-Weilburg (1355-1605)|Nassau-Weilburg]]<br />
| vader = [[Johan III van Nassau-Weilburg]]<br />
| moeder = [[Elisabeth van Hessen (1453-1489)|Elisabeth van Hessen]]<br />
| geboren = [[1473]] (?)<br />
| geboren_in = <br />
| gestorven = [[28 mei]] [[1523]]<br />
| gestorven_in = <br />
| begraven = [[Sint-Maartenskerk (Weilburg)|Sint-Maartenskerk]], [[Weilburg]]<br />
| partner = [[Maria Margaretha van Nassau-Wiesbaden]]<br />
| religie = [[Rooms-Katholieke Kerk|Rooms-Katholiek]]<br />
| handtekening = <br />
| heraldiek = Nassau-Saarbrücken wapen.svg<br />
| heraldiek-uitleg = Het wapen van de graven van Nassau en Saarbrücken sinds 1381<br />
| website = <br />
| portaal = <br />
}}<br />
<br />
'''Lodewijk I van Nassau-Weilburg''' ([[1473]] (?)<ref>Het geboortejaar 1473 (met vraagteken) wordt vermeld door {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau], Dek (1970), Vorsterman van Oyen (1882), p. 42, en sinds 6 januari 2019 het artikel over Lodewijk op de [[w:de:Ludwig I. (Nassau-Weilburg)|Duitstalige Wikipedia]]. In dat artikel werd tot 6 januari 2019 het geboortejaar 1466 vermeld, dat ook vermeld wordt door Huberty et al. (1981), Schwennicke I-110 en Vorsterman van Oyen (1882), p. 52. De moeder van Lodewijk werd geboren op 14 december 1453, zodat het onwaarschijnlijk is dat Lodewijk in 1466 werd geboren.</ref> - [[28 mei]] [[1523]])<ref name="medlands">{{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].</ref><ref name="dek">Dek (1970).</ref><ref name="Vorsterman">Vorsterman van Oyen (1882).</ref><ref name="schwennicke">Schwennicke.</ref><ref name="wehrum">Wehrum.</ref> was graaf van [[Nassau-Weilburg]], een deel van het [[graafschap Nassau]]. Hij stamt uit de Walramse Linie van het [[Huis Nassau]].<br />
<br />
==Biografie==<br />
Lodewijk was de enige zoon van graaf [[Johan III van Nassau-Weilburg]] en [[Elisabeth van Hessen (1453-1489)|Elisabeth "de Schone" van Hessen]],<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /><ref name="schwennicke" /> dochter van [[Landgraaf (titel)|landgraaf]] [[Lodewijk I van Hessen]] en [[Anna van Saksen (1420-1462)|Anna van Saksen]].<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><br />
<br />
Lodewijks vader stierf reeds in 1480. Lodewijk stond daarom aanvankelijk onder [[Voogd (familierecht)|voogdij]] van zijn grootvader [[Filips II van Nassau-Weilburg]] en sinds 1488 onder die van [[Berthold van Henneberg]], de [[aartsbisschop]] en [[keurvorst]] van [[Keurvorstendom Mainz|Mainz]], en landgraaf [[Willem II van Hessen]]. In hun naam waren Eberhard von Merenberg en Eberhard Stümmel verantwoordelijk voor de staatszaken.<br />
<br />
In 1490 droeg zijn grootvader de regering aan Lodewijk over. Nadat hij de regering had overgenomen, werd in 1491 een erfverdrag met het [[Huis Nassau-Saarbrücken (1442-1574)|Huis Nassau-Saarbrücken]] overeengekomen. De regering gaf Lodewijk reeds in 1496 weer op, toen hij [[Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)|Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken]] tot curator aanstelde en aan deze de staatszaken overdroeg.<ref>Dit wordt vermeld in het artikel over Lodewijk I van Nassau-Weilburg op de [[w:de:Ludwig I. (Nassau-Weilburg)|Duitstalige Wikipedia]]. In het artikel over Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken op de [[w:de:Johann Ludwig (Nassau-Saarbrücken)|Duitstalige Wikipedia]] wordt echter vermeld: ''"Im Jahr 1499 wurde er Mitregent seines Vetters Ludwig von Nassau-Weilburg".''</ref><br />
<br />
==Huwelijk en kinderen==<br />
Lodewijk huwde op 19 april 1501<ref name="schwennicke" /> met [[Maria Margaretha van Nassau-Wiesbaden]] ([[Sonnenberg (kasteel)|Sonnenberg]], 9 augustus 1487<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /><ref name="schwennicke" /> - 2 maart 1548),<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /><ref name="schwennicke" /><ref name="wehrum" /> dochter van [[Adolf III van Nassau-Wiesbaden]] en [[Margaretha van Hanau-Lichtenberg]].<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /><ref name="schwennicke" /> Lodewijk en zijn vrouw werden begraven in de [[Sint-Maartenskerk (Weilburg)|Sint-Maartenskerk]] te [[Weilburg]].<ref name="wehrum" /><br><br />
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /><br />
# [[Filips III van Nassau-Weilburg|Filips]] ([[Slot Neuweilnau]], 20 september 1504 - Weilburg, 4 oktober 1559), volgde zijn vader op.<br />
# Anna (7 oktober 1505 - [[Löhnberg]], 28 november 1564), huwde 16 februari 1523 met graaf [[Johan III van Nassau-Beilstein]] (17 november 1495 - 11 december 1561).<br />
# Lodewijk (24 november 1507 - 1 december 1507).<br />
# Lodewijk (20 oktober 1508 - 17 maart 1510).<br />
# Elisabeth, was non in [[Klooster Rosenthal]].<br />
# Johan, jong overleden.<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Ludwig I. (Nassau-Weilburg)|datum=20180115}}<br />
* dr. A.W.E. Dek, ''Genealogie van het Vorstenhuis Nassau'', Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970.<br />
* Michel Huberty, Alain Giraud, F. & B. Magdelaine, ''l’Allemagne Dynastique. Tome III Brunswick-Nassau-Schwarzbourg'', Alain Giraud, Le Perreux, 1981.<br />
* Detlev Schwennicke, ''[[Europäische Stammtafeln|Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte europäischen Staaten. Neue Folge]]'', Marburg 1978-1982.<br />
* A.A. Vorsterman van Oyen, ''Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden'', A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht, 1882.<br />
* Carl Wehrum, ''Chronik der Schlosskirche zu Weilburg'', Weilburg an der Lahn, z.j.<br />
* {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].<br />
----<br />
'''Voetnoten'''<br />
{{References||2}}<br />
}}<br />
<br />
[[Categorie:Graaf van Nassau-Weilburg]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 16e eeuw|Nassau-Weilburg, Lodewijk I]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Weilburg_(non)&diff=321349Elisabeth van Nassau-Weilburg (non)2021-01-17T15:45:50Z<p>Mdd: Verwijst door naar Lodewijk I van Nassau-Weilburg#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Lodewijk I van Nassau-Weilburg#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Johan_III_van_Nassau-Weilburg&diff=321348Johan III van Nassau-Weilburg2021-01-17T15:45:21Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Johan_III_van_Nassau-Weilburg&oldid=57083338</p>
<hr />
<div>{{Infobox heerser <br />
| naam = Johan III<br />
| afbeelding = <br />
| onderschrift = <br />
| functie = [[Bestand:Nassau_wapen.svg|10px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Nassau-Weilburg]]<br />
| regeerperiode = [[1472]]-[[1480]]<br />
| inauguratie-naam = <br />
| inauguratie = <br />
| mederegent-naam = Mederegent<br />
| mederegent = [[Filips II van Nassau-Weilburg|Filips II]]<br />
| voorganger = [[Filips II van Nassau-Weilburg|Filips II]]<br />
| opvolger = [[Filips II van Nassau-Weilburg|Filips II]]<br />
| huis-naam = <br />
| huis = [[Huis Nassau-Weilburg (1355-1605)|Nassau-Weilburg]]<br />
| vader = [[Filips II van Nassau-Weilburg]]<br />
| moeder = [[Margaretha van Loon-Heinsberg]]<br />
| geboren = [[27 juni]] [[1441]]<br />
| geboren_in = <br />
| gestorven = [[15 juli]] [[1480]]<br />
| gestorven_in = <br />
| begraven = [[Weilburg]]<br />
| partner = [[Elisabeth van Hessen (1453-1489)|Elisabeth van Hessen]]<br />
| religie = [[Rooms-Katholieke Kerk|Rooms-Katholiek]]<br />
| handtekening = <br />
| heraldiek = Nassau-Saarbrücken wapen.svg<br />
| heraldiek-uitleg = Het wapen van de graven van Nassau en Saarbrücken sinds 1381<br />
| website = <br />
| portaal = <br />
}}<br />
<br />
'''Johan III van Nassau-Weilburg''' ([[27 juni]] [[1441]]<ref name="medlands">{{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].</ref><ref name="dek">Dek (1970).</ref><ref name="vorsterman">Vorsterman van Oyen (1882).</ref><ref name="schwennicke">Schwennicke.</ref> - [[15 juli]] [[1480]])<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="vorsterman" /> was als mederegent van zijn vader graaf van [[Nassau-Weilburg]], een deel van het [[graafschap Nassau]]. Hij stamt uit de Walramse Linie van het [[Huis Nassau]].<br />
<br />
==Biografie==<br />
Johan was de oudste zoon van graaf [[Filips II van Nassau-Weilburg]] en [[Margaretha van Loon-Heinsberg]],<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="vorsterman" /><ref name="schwennicke" /> dochter van [[Jan III van Loon-Heinsberg]], heer van Heinsberg en [[Walburga van Meurs]].<ref name="dek" />.<br />
<br />
In [[1472]] benoemde zijn vader hem tot mederegent van het graafschap Nassau-Weilburg.<ref name="medlands" /><ref name="vorsterman" /><ref name="schwennicke" /> De inkomsten werden voor de helft gedeeld. Johan overleed reeds in 1480, hetgeen zijn vader dwong de alleenheerschappij weer op zich te nemen. Johan werd begraven in [[Weilburg]].<ref name="dek" /><ref name="vorsterman" /><ref name="wehrum">Wehrum.</ref> Zijn vader nam de [[Voogd (familierecht)|voogdij]] over de kinderen op zich.<br />
<br />
==Huwelijk en kinderen==<br />
Johan huwde in 1464<ref name="medlands" /><ref name="vorsterman" /><ref name="schwennicke" /> met [[Elisabeth van Hessen (1453-1489)|Elisabeth "de Schone" van Hessen]] ([[Kassel (Duitsland)|Kassel]], 14 december 1453<ref name="dek" /> - 22 april 1489),<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="vorsterman" /><ref name="schwennicke" /> dochter van [[Landgraaf (titel)|landgraaf]] [[Lodewijk I van Hessen]] en [[Anna van Saksen (1420-1462)|Anna van Saksen]].<ref name="medlands" /> Elisabeth werd begraven in Weilburg.<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="wehrum" /><br><br />
Uit dit huwelijk werden geboren:<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="vorsterman" /><br />
# [[Lodewijk I van Nassau-Weilburg|Lodewijk]] (1473 (?) - 28 mei 1523), volgde in 1490 zijn grootvader op.<br />
# Elisabeth, jong overleden.<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* dr. A.W.E. Dek, ''Genealogie van het Vorstenhuis Nassau'', Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970.<br />
* Michel Huberty, Alain Giraud, F. & B. Magdelaine, ''l’Allemagne Dynastique. Tome III Brunswick-Nassau-Schwarzbourg'', Alain Giraud, Le Perreux, 1981.<br />
* Detlev Schwennicke, ''[[Europäische Stammtafeln|Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte europäischen Staaten. Neue Folge]]'', Marburg 1978-1982.<br />
* A.A. Vorsterman van Oyen, ''Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden'', A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht, 1882.<br />
* Carl Wehrum, ''Chronik der Schlosskirche zu Weilburg'', Weilburg an der Lahn, z.j.<br />
* {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].<br />
----<br />
'''Voetnoten'''<br />
{{References||2}}<br />
}}<br />
<br />
[[Categorie:Graaf van Nassau-Weilburg]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 15e eeuw]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Weilburg_(dochter_van_Johan_III)&diff=321347Elisabeth van Nassau-Weilburg (dochter van Johan III)2021-01-17T15:44:36Z<p>Mdd: Verwijst door naar Johan III van Nassau-Weilburg#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Johan III van Nassau-Weilburg#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken_(1515-na_1568)&diff=321346Elisabeth van Nassau-Saarbrücken (1515-na 1568)2021-01-17T15:43:41Z<p>Mdd: Verwijst door naar Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)#Tweede huwelijk</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)#Tweede huwelijk]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Johan_Lodewijk_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken_(graaf)&diff=321345Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)2021-01-17T15:42:51Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Johan_Lodewijk_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken_(graaf)&oldid=57262437</p>
<hr />
<div>{{Infobox heerser <br />
| naam = Johan Lodewijk<br />
| afbeelding = Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken 1472-1545.jpg<br />
| onderschrift = Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken, detail van zijn grafmonument<br />
| functie = [[Bestand:Saarbr%C3%BCcken_wapen.svg|10px]] [[Graafschap Saarbrücken|Graaf van Saarbrücken]]<br />
| regeerperiode = [[1472]]-[[1544]]<br />
| inauguratie-naam = <br />
| inauguratie = <br />
| mederegent-naam = <br />
| mederegent = <br />
| voorganger = [[Johan II van Nassau-Saarbrücken|Johan III]]<br />
| opvolger = [[Filips III van Nassau-Saarbrücken|Filips III]]<br>[[Johan III van Nassau-Saarbrücken|Johan IV]]<br>[[Adolf van Nassau-Saarbrücken|Adolf]]<br />
| functie2 = [[Bestand:Nassau_wapen.svg|10px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Curator van Nassau-Weilburg]]<br />
| regeerperiode2 = [[1499]]-[[1524]]<br />
| inauguratie-naam2 = <br />
| inauguratie2 = <br />
| mederegent-naam2 = <br />
| mederegent2 = <br />
| voorganger2 = n.v.t.<br />
| opvolger2 = n.v.t.<br />
| functie3 = [[File:Blason Sarrewerden France Bas-Rhin.svg|10px]] [[Graafschap Saarwerden|Graaf van Saarwerden]]<br />
| regeerperiode3 = [[1527]]-[[1544]]<br />
| inauguratie-naam3 = <br />
| inauguratie3 = <br />
| mederegent-naam3 = <br />
| mederegent3 = <br />
| voorganger3 = [[Johan III van Meurs-Saarwerden|Johan III]]<br />
| opvolger3 = [[Filips III van Nassau-Saarbrücken|Filips III]]<br>[[Johan III van Nassau-Saarbrücken|Johan IV]]<br>[[Adolf van Nassau-Saarbrücken|Adolf]]<br />
| huis-naam = <br />
| huis = [[Huis Nassau-Saarbrücken (1442-1574)|Nassau-Saarbrücken]]<br />
| vader = [[Johan II van Nassau-Saarbrücken]]<br />
| moeder = [[Elisabeth van Württemberg (1447-1505)|Elisabeth van Württemberg]]<br />
| geboren = [[20 oktober]] [[1472]]<br />
| geboren_in = [[Saarbrücken]]<br />
| gestorven = [[4 juni]] [[1545]]<br />
| gestorven_in = [[Saarbrücken]]<br />
| begraven = [[Stiftskirche Sankt Arnual]]<br />
| partner = [[Elisabeth van Palts-Zweibrücken]]<br>[[Catharina van Meurs-Saarwerden]]<br />
| religie = [[Rooms-Katholieke Kerk|Rooms-Katholiek]]<br />
| handtekening = <br />
| heraldiek = Blason Nassau-Weilbourg-Saarbrucken.svg<br />
| heraldiek-uitleg = Het wapen van de graven van Nassau, Saarbrücken en Saarwerden sinds 1527<br />
| website = <br />
| portaal = <br />
}}<br />
<br />
'''Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken''' ([[Saarbrücken]], [[20 oktober]] [[1472]]<ref name="medlands">{{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].</ref><ref name="saarland">{{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=246 Saarland Biografien - Johann Ludwig d.Ä. von Nassau-Saarbrücken].</ref> - Saarbrücken, [[4 juni]] [[1545]])<ref name="medlands" /><ref name="dek">Dek (1970).</ref> was graaf van [[Graafschap Saarbrücken|Saarbrücken]]. Hij verkreeg in 1527 door zijn huwelijk het [[graafschap Saarwerden]]. Hij stamt uit de Walramse Linie van het [[Huis Nassau]].<br />
<br />
== Biografie ==<br />
Johan Lodewijk was de enige zoon van graaf [[Johan II van Nassau-Saarbrücken]] en [[Elisabeth van Württemberg (1447-1505)|Elisabeth van Württemberg]],<ref name="medlands" /><ref name="saarland" /><ref name="dek" /><ref name="schwennicke">Schwennicke.</ref><ref name="vorsterman">Vorsterman van Oyen (1882).</ref> dochter van graaf [[Lodewijk I van Württemberg-Urach|Lodewijk I van Württemberg]] en [[Mathilde van de Palts]].<ref name="medlands" /><ref name="dek" /> Hij werd geboren toen zijn vader reeds drie maanden overleden was. Zijn moeder had de [[Voogd (familierecht)|voogdij]] totdat zij in 1474 hertrouwde met graaf [[Hendrik "de Oudere" van Stolberg]]. Daarna namen zijn ooms graaf [[Filips II van Nassau-Weilburg]] en graaf [[Everhard I van Württemberg (hertog)|Everhard V van Württemberg]] de voogdij over.<br />
<br />
Johan Lodewijk woonde tot zijn veertiende levensjaar in [[Weilburg]].<ref name="saarland" /> Hij schreef zich op 27 juni 1483 als student te [[Heidelberg (Duitsland)|Heidelberg]] in, en in 1485 te [[Tübingen (stad)|Tübingen]].<ref name="saarland" /> Aansluitend bracht hij korte tijd door aan het hof van hertog [[René II van Lotharingen]], om daarna in [[Parijs]] te studeren.<br />
<br />
In 1490 nam Johan Lodewijk zelf de heerschappij op zich.<ref name="saarland" /> Meteen in het begin van zijn bewind kwam er in 1491 een [[erfrechtverdrag]] van de linies [[Huis Nassau-Weilburg (1355-1605)|Nassau-Weilburg]] en Nassau-Saarbrücken tot stand. Vervolgens vocht hij onder [[Keizer Maximiliaan I|Maximiliaan I]] bij [[Metz]] tegen [[Karel VIII van Frankrijk]].<br />
<br />
In 1495 vergezelde Johan Lodewijk zijn zwager [[paltsgraaf]] [[Alexander van Palts-Zweibrücken]] en diens neef bisschop [[Anton van Croÿ (1465-1495)|Anton van Croÿ]] op een pelgrimstocht naar het [[Heilige Land]]. De route liep via [[Nancy]], [[Venetië (stad)|Venetië]], [[Kreta]], [[Rodos (eiland)|Rhodos]] en [[Cyprus]]. In 1495 werd hij in de [[Heilig Grafkerk|Kerk van het Heilig Graf]] in [[Jeruzalem]] tot [[Orde van het Heilig Graf van Jeruzalem (internationaal)|Ridder van het Heilig Graf]] geslagen.<br />
<br />
Sinds 1496 was Johan Lodewijk [[kamerheer]] en raadsheer van René II van Lotharingen. Hij werd in 1498 lid van de staatsraad van keizer Maximiliaan I. Hij vergezelde Maximiliaan naar Italië en nam in 1499 aan de gevechten tegen de Zwitsers deel. Hij heeft Maximiliaan ook financieel ondersteund. In 1499 werd hij curator en mederegent van zijn neef [[Lodewijk I van Nassau-Weilburg]].<ref>Dit wordt vermeld op [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=246 Saarland Biografien - Johann Ludwig d.Ä. von Nassau-Saarbrücken] en in het artikel over Johan Lodewijk op de [[w:de:Johann Ludwig (Nassau-Saarbrücken)|Duitstalige Wikipedia]]. In het artikel over Lodewijk I van Nassau-Weilburg op de [[w:de:Ludwig I. (Nassau-Weilburg)|Duitstalige Wikipedia]] wordt vermeldt: ''"Die Herrschaft gab er ''(= Lodewijk I van Nassau-Weilburg)'' bereits 1496 wieder ab, als er Johann Ludwig von Nassau-Saarbrücken als Kurator bestimmte und diesem die Regierungsgeschäfte übergab."''</ref> Op 1 augustus 1503 bezocht Maximiliaan Saarbrücken.<ref name="saarland" /><br />
<br />
In 1496 liet Johan Lodewijk een [[Kruisweg (religie)|kruisweg]] bouwen en in 1505 de [[Kapel van het Heilig Graf]] in Saarbrücken. In 1510 liet hij de [[Calvarieberg (bedevaartplaats)|Calvarieberg]] bouwen in Weilburg. Hij was altijd loyaal aan de keizer en diende ook [[Keizer Karel V|Karel V]] als raadgever. Hij nam in 1521 deel aan de [[Rijksdag van Worms (1521)|Rijksdag van Worms]]. Johan Lodewijk verwierp de leer van de [[Reformatie]]. Gedeeltelijk hadden de onlusten aan het begin van de 16e eeuw, zoals de [[Duitse Boerenoorlog]], ook effect op Nassau-Saarbrücken.<br />
<br />
Door zijn tweede vrouw kwam eerst één helft van het graafschap Saarwerden aan Johan Lodewijk. Na de dood van de erfgenaam van het tweede deel viel in 1527 ook de rest van het graafschap aan Nassau-Saarbrücken, plus de helft van de [[Heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheid]] [[Lahr/Schwarzwald|Lahr]]-[[Mahlberg (Baden-Württemberg)|Mahlberg]]<ref>Huberty et al. (1981): De andere helft van deze heerlijkheid behoorde sinds 1497 aan Baden.</ref> en een deel van [[Kehl]].<ref>Huberty et al. (1981): Het ging om een condominium dat Baden en Nassau met de andere eigenaars deelden.</ref> Daar voerde de [[Prinsbisdom Metz|bisschop van Metz]] bezwaar tegen aan en de daaruit voortvloeiende rechtsstrijd duurde tot 1629. Aan het feitelijke bezit van het graafschap in handen van Johan Lodewijk veranderde het geschil voorlopig niets. <br />
<br />
Johan Lodewijk was in zijn laatste jaren de [[alchemie]] zeer toegedaan. Hij was beschermheer van de abdijen [[Fraulautern]], [[Wadgassen]] en [[Longeville]].<ref name="huberty">Huberty et al. (1981).</ref> Hij nam op 1 april 1544 [[Klooster Herbitzheim]] over van [[Abt (abdij)|abdis]] Amalia von Altdorf genannt Wollenschlägerin.<ref name="saarland" /> In hetzelfde jaar verdeelde hij zijn bezittingen onder zijn zoons [[Filips III van Nassau-Saarbrücken|Filips]], [[Johan III van Nassau-Saarbrücken|Johan]] en [[Adolf van Nassau-Saarbrücken|Adolf]], maar behield echter een kwart van de inkomsten. Op 14 juni van datzelfde jaar verbleef Karel V in Saarbrücken.<ref name="saarland" /><br />
<br />
Johan Lodewijk werd begraven in de [[Stiftskirche Sankt Arnual]].<ref name="saarland" /><ref name="dek" /><br />
<br />
== Huwelijken en kinderen ==<br />
=== Eerste huwelijk ===<br />
Johan Lodewijk huwde eerst te Saarbrücken op 29 januari 1492<ref name="medlands" /><ref name="dek" /> met [[Elisabeth van Palts-Zweibrücken]] (1469<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="schwennicke" /><ref name="saarland2">{{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=531 Saarland Biografien - Elisabeth von Nassau-Saarbrücken].</ref> - Saarbrücken, 23 juni 1500),<ref name="saarland2" /> dochter van paltsgraaf [[Lodewijk I van Palts-Zweibrücken|Lodewijk I "de Zwarte" van Zweibrücken]] en [[Johanna van Croÿ]].<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="saarland2" /> Ze werd begraven in de Stiftskirche Sankt Arnual.<ref name="dek" /><ref name="vorsterman" /><ref name="saarland2" /><br />
<br />
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:<ref name="medlands" /><ref name="saarland" /><ref name="dek" /><ref name="schwennicke" /><ref name="vorsterman" /><ref name="saarland2" /><br />
# Odilia (26 december 1492 - 1 maart 1554), huwde ca. 11 november 1516 met graaf [[Johan V van Sayn-Sayn]] (1491 - 1529 vóór 25 september).<br />
# Anna (12 december 1493 - [[Klooster Rosenthal]], 10 januari 1565), was non in Klooster Rosenthal.<br />
# Elisabeth (11 januari 1495 - vóór 18 augustus 1559), was kanunnikes te [[Drübeck]] tot 1517 en non in [[Klooster Walsdorf]] bij [[Idstein]] sinds 1518.<br />
# Johanna (13 september 1496 - 21 december 1566), was abdis van Klooster Herbitzheim sinds 1554.<br />
# Margaretha (1497 - jong overleden).<br />
# Felicitas (13 februari 1499 - ?), was non.<br />
<br />
[[File:Stiftskirche St. Arnual Saarbrücken Grabmäler Seitenschiff 04.jpg|thumb|Het grafmonument voor (v.l.n.r.) Johan Lodewijk en zijn zoons Johan Lodewijk en Filips III]]<br />
=== Tweede huwelijk ===<br />
Johan Lodewijk hertrouwde op 14 februari 1507<ref name="medlands" /><ref name="saarland" /><ref name="saarland3">{{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=529 Saarland Biografien - Katharina von Nassau-Saarbrücken].</ref> met [[Catharina van Meurs-Saarwerden]] (1491 - [[Saarwerden]], 16 september 1547),<ref name="saarland3" /> dochter van graaf [[Johan III van Meurs-Saarwerden]] en [[Anna van den Bergh]].<ref name="dek" /> Catharina werd begraven in de kerk te Saarwerden.<ref name="saarland3" /><br />
<br />
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:<ref name="medlands" /><ref name="saarland" /><ref name="dek" /><ref name="schwennicke" /><ref name="vorsterman" /><ref name="saarland3" /><br />
# Anna (20 augustus 1508 - Klooster Rosenthal, 22 maart 1582, begraven in Klooster Rosenthal), was non in Klooster Rosenthal.<br />
# [[Filips III van Nassau-Saarbrücken|Filips]] (Saarbrücken, 25 juli 1509 - Straatsburg, 19 juni 1554), volgde zijn vader op.<br />
# [[Johan III van Nassau-Saarbrücken|Johan]] (Saarbrücken, 5 april 1511 - Saarbrücken, 23 november 1574), volgde zijn vader op.<br />
# Margaretha (16 mei 1513 - Klooster Walsdorf, na 1562), was non in Klooster Walsdorf bij Idstein.<br />
# Elisabeth (26 april 1515 - na 1568), was non in Klooster Walsdorf bij Idstein in 1568.<br />
# Catharina (11 november 1517 - 1553), huwde op 17 juli 1537 met graaf [[Emico IX van Leiningen-Dachsburg]] (1498 - 10 januari 1541).<br />
# Agnes (1519 - jong overleden).<br />
# [[Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (1524-1542)|Johan Lodewijk]] (Saarbrücken, 29 maart 1524 - Saarbrücken, 6 december 1542), was geestelijke.<br />
# [[Adolf van Nassau-Saarbrücken|Adolf]] (Saarbrücken, 22 augustus 1526 - 26 november 1559), volgde zijn vader op.<br />
<br />
== Externe links ==<br />
* {{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=246 Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken in de Saarland Biografieën].<br />
* {{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=531 Elisabeth van Palts-Zweibrücken in de Saarland Biografieën].<br />
* {{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=529 Catharina van Meurs-Saarwerden in de Saarland Biografieën].<br />
* {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Johann Ludwig (Nassau-Saarbrücken)|datum=20180113}}<br />
* Frank Becker, ''Zeittafel zur Geschichte des Saarbrücker Schlosses'' in: Gerhard Bungert & Charly Lehnert (Hg.), ''Das Saarbrücker Schloss. Zur Geschichte und Gegenwart'', Lehnert Verlag, Saarbrücken, 1989, {{ISBN|3-926320-15-X}}.<br />
* Wolfgang Behringer & Gabriele Clemens, ''Geschichte des Saarlandes'', München, 2009, p. 30 e.v.<br />
* dr. A.W.E. Dek, ''Genealogie van het Vorstenhuis Nassau'', Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970.<br />
* Bernd Gölzer, ''Graf Johann Ludwigs von Nassau-Saarbrücken Tagebuch und Kalender 1509'' in: ''Saarländische Familienkunde, Band 12'', Saarbrücken, 2014, p. 335–354.<br />
* Michel Huberty, Alain Giraud, F. & B. Magdelaine, ''l’Allemagne Dynastique. Tome III Brunswick-Nassau-Schwarzbourg'', Alain Giraud, Le Perreux, 1981.<br />
* Friederich Köllner, ''Geschichte des vormaligen Nassau-Saarbrück'schen Landes und seiner Regenten, Teil 1'', Saarbrücken, 1841, p. 224–257.<br />
* Albert Ruppersberg, ''Geschichte der Grafschaft Saarbrücken, Band 1'', Saarbrücken, 2. Auflage, 1908 (herdruk: Sankt Ingbert, 1979).<br />
* Detlev Schwennicke, ''[[Europäische Stammtafeln|Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte europäischen Staaten. Neue Folge]]'', Marburg 1978-1982.<br />
* A.A. Vorsterman van Oyen, ''Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden'', A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht, 1882.<br />
----<br />
'''Voetnoten'''<br />
{{References||2}}<br />
}}<br />
<br />
[[Categorie:Graaf van Nassau-Saarbrücken]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 15e eeuw]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 16e eeuw|Nassau-Saarbrücken, Johan Lodewijk van]]<br />
[[Categorie:Regent]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken_(1495-1558)&diff=321344Elisabeth van Nassau-Saarbrücken (1495-1558)2021-01-17T15:42:09Z<p>Mdd: Verwijst door naar Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)#Eerste huwelijk</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)#Eerste huwelijk]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Johan_II_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken&diff=321343Johan II van Nassau-Saarbrücken2021-01-17T15:41:14Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Johan_II_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken&oldid=57395036</p>
<hr />
<div>{{Infobox heerser <br />
| naam = Johan II/III/V<br />
| afbeelding = Johan II van Nassau-Saarbrücken.jpg<br />
| onderschrift = Johan II van Nassau-Saarbrücken, detail van zijn graftombe in de Stiftskirche Sankt Arnual te Saarbrücken<br />
| functie = [[Bestand:Nassau_wapen.svg|15px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Nassau-Weilburg]] (als Johan II)<br />
| regeerperiode = [[1429]]-[[1442]]<br />
| inauguratie-naam = <br />
| inauguratie = <br />
| mederegent-naam = Mederegent<br />
| mederegent = [[Filips II van Nassau-Weilburg|Filips II]]<br />
| voorganger = [[Filips I van Nassau-Weilburg|Filips I]]<br />
| opvolger = [[Filips II van Nassau-Weilburg|Filips II]]<br />
| functie2 = [[Bestand:Saarbr%C3%BCcken_wapen.svg|15px]] [[Graafschap Saarbrücken|Graaf van Saarbrücken]] (als Johan III)<br />
| regeerperiode2 = [[1429]]-[[1472]]<br />
| inauguratie-naam2 = <br />
| inauguratie2 = <br />
| mederegent-naam2 = Mederegent<br />
| mederegent2 = [[Filips II van Nassau-Weilburg|Filips II]] (tot 1442)<br />
| voorganger2 = [[Filips I van Nassau-Weilburg|Filips I]]<br />
| opvolger2 = [[Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)|Johan Lodewijk]]<br />
| functie3 = [[File:Loon-Chiny-Heinsberg Arms.svg|15px]] [[Heerlijkheid Heinsberg|Heer van Heinsberg]], Diest en Zichem, burggraaf van Antwerpen (als Johan V)<br />
| regeerperiode3 = [[1455]]-[[1472]]<br />
| inauguratie-naam3 = <br />
| inauguratie3 = <br />
| mederegent-naam3 = Mederegent<br />
| mederegent3 = [[Johanna van Loon-Heinsberg|Johanna]] (tot 1469)<br />
| voorganger3 = [[Johan IV van Loon-Heinsberg|Johan IV]]<br />
| opvolger3 = Elisabeth<br />
| huis-naam = <br />
| huis = [[Huis Nassau-Saarbrücken (1442-1574)|Nassau-Saarbrücken]]<br />
| vader = [[Filips I van Nassau-Weilburg]]<br />
| moeder = [[Isabella van Lotharingen (1397-1456)|Isabella van Lotharingen]]<br />
| geboren = [[4 april]] [[1423]]<br />
| geboren_in = [[Kirchheimbolanden]]<br />
| gestorven = [[25 juli]] [[1472]]<br />
| gestorven_in = [[Vaihingen an der Enz|Vaihingen]]<br />
| begraven = [[Stiftskirche Sankt Arnual]]<br />
| partner = [[Johanna van Loon-Heinsberg]]<br>[[Elisabeth van Württemberg (1447-1505)|Elisabeth van Württemberg]]<br />
| religie = [[Rooms-Katholieke Kerk|Rooms-Katholiek]]<br />
| handtekening = <br />
| heraldiek = Nassau-Saarbrücken wapen.svg<br />
| heraldiek-uitleg = Het wapen van de graven van Nassau en Saarbrücken sinds 1381<br />
| website = <br />
| portaal = <br />
}}<br />
<br />
'''Johan II van Nassau-Saarbrücken''' ([[Kirchheimbolanden]], [[4 april]] [[1423]] - [[Vaihingen an der Enz|Vaihingen]], [[25 juli]] [[1472]])<ref name="saarland">{{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=528 Saarland Biografien - Johann III. von Nassau-Saarbrücken].</ref> was als '''Johan III''' graaf van [[Graafschap Saarbrücken|Saarbrücken]].<ref>De verwarrende nummering is ontstaan omdat hij de tweede Johan was die graaf van Nassau-Weilburg was, en de derde Johan die graaf van Saarbrücken was. Als heer van Heinsberg was hij Johan V.</ref> Hij werd in 1455 door zijn huwelijk [[Heerlijkheid Heinsberg|heer van Heinsberg]], [[Diest]] en [[Zichem]] en [[burggraaf van Antwerpen]]. Johan was geïnteresseerd in [[literatuur]] en verzamelde [[Handschrift (document)|handschriften]] en [[wiegedruk]]ken. Hij stamt uit de Walramse Linie van het [[Huis Nassau]] en is de stamvader van het [[Huis Nassau-Saarbrücken (1442-1574)|Huis Nassau-Saarbrücken]].<br />
<br />
== Biografie ==<br />
Johan was de tweede zoon van graaf [[Filips I van Nassau-Weilburg]] en [[Isabella van Lotharingen (1397-1456)|Isabella van Lotharingen]],<ref name="medlands">{{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].</ref><ref name="dek">Dek (1970).</ref><ref name="Vorsterman">Vorsterman van Oyen (1882).</ref><ref name="schwennicke">Schwennicke.</ref> dochter van [[Ferry I van Vaudémont|Frederik van Lotharingen]] en [[Margaretha van Vaudémont|Margaretha van Joinville]].<ref name="medlands" /><br />
<br />
=== Graaf van Saarbrücken ===<br />
In 1429 volgde hij zijn vader op als graaf van [[Nassau-Weilburg]] en als graaf van Saarbrücken, samen met zijn oudere broer [[Filips II van Nassau-Weilburg|Filips]]. Omdat hij nog minderjarig was, nam zijn moeder de regering waar. Johan werd rond 1437 in [[Parijs]] opgeleid.<ref name="saarland" /> In 1442 werd hij meerderjarig verklaard. Op [[27 februari]] [[1442]] sloten de broers een verdelingsverdrag: Filips ontving de bezittingen rechts van de [[Rijn]] (Nassau-Weilburg) en Johan ontving het graafschap Saarbrücken. Daarmee ontstond de tak [[Huis Nassau-Saarbrücken (1442-1574)|Nassau-Saarbrücken]]. [[Kirchheimbolanden|Kirchheim]] en de [[Heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheden]] voor de [[Donnersberg]] en ''auf dem Gaue'' bleven in het gezamenlijk bezit van beide broers. [[Koning van Duitsland|Rooms-koning]] [[Keizer Frederik III (1415-1493)|Frederik III]] beleende Johan op de [[Rijksdag van Frankfurt (1442)|Rijksdag van Frankfurt]] in 1442 met zijn rijkslenen.<ref name="saarland" /><br />
<br />
Tot de bezittingen van Johan behoorden ook [[Commercy]] en [[Morley (Meuse)|Morley]] (beide in [[Lotharingen (Frankrijk)|Lotharingen]]),<ref>Huberty et al. (1981), die daar in een voetnoot aan toevoegd: ''“Cette dernière possession'' (d.i. Morley) ''fut vendu en 1443 à un seigneur lorrain”'', met daarbij een verwijzing naar C. Spielmann, ''Geschichte von Nassau'', Wiesbaden/Montabaur, p. 172. In het artikel over Johan op de [[w:de:Johann III. (Nassau-Saarbrücken)|Duitstalige Wikipedia]] wordt daarentegen vermeldt: ''“Bereits 1444 verkaufte Johann seine Anteile an der Herrschaft Commercy für 42.000 Gulden an Markgraf Louis de Pont-à-Mousson, den Sohn und Statthalter des Herzogs von Lothringen und Bar. Dabei erwarb er auf der anderen Seite die Pfandschaft über Saargemünd. Deren Ablösung erfolgte erst fünfundzwanzig Jahre später.”'' {{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=528 Saarland Biografien - Johann III. von Nassau-Saarbrücken] vermeldt: ''“3. Februar 1444 Verkauf der Saarbrücker Teile an der Herrschaft Commercy an Graf Ludwig von Pont-à-Mousson”''</ref> evenals andere [[Leen (feodalisme)|leengoederen]] van het [[hertogdom Bar]]. <br />
<br />
Johan had goede relaties opgebouwd met de buren [[Opper-Lotharingen|Lotharingen]], het [[Prinsbisdom Metz|bisdom Metz]] en de [[Rijksstad Metz]]. Een groot probleem in zijn tijd was de onzekerheid van de wegen door [[Struikroverij|struikrovers]]. Johan vernieuwde in 1441 met de [[Bisdom Straatsburg|bisschop van Straatsburg]] en de [[Graafschap Bitche|graven van Bitsch]] en [[Graafschap Veldenz|Veldenz]] oudere geleideverdragen. In 1447 veroverde Johan het [[roofridder]]slot [[Burg Ober-Wasenstein]].<ref name="saarland" /><br />
<br />
Met graaf [[Frederik van Bitsch]] viel hij in 1451 het ambt [[Nanstein]] binnen. Samen met [[keurvorst]] [[Frederik I van de Palts]] werd in 1452 [[Kasteel Lützelstein]] na een lange belegering veroverd. Het [[graafschap Lützelstein]] kwam vervolgens aan het [[Paltsgraafschap aan de Rijn|keurvorstendom Palts]].<br />
<br />
Langduriger waren de, soms samen met zijn broer uitgevochten, vetes met [[Hertogdom Palts-Zweibrücken|Palts-Zweibrücken]]. Aanvankelijk had Johan geprobeerd goede relaties op te bouwen en werden er verschillende verdragen gesloten. Het openlijke conflict begon in 1452 met de aanval van [[paltsgraaf]] [[Stefan van Palts-Simmern-Zweibrücken|Stefan]] op [[Saarbrücken]] en [[Diemeringen]]. Tijdelijk kon het conflict door bemiddeling van zijn broer Filips worden bijgelegd, waarbij paltsgraaf Stefan op 25 juli 1452 afstand deed van [[Homburg (Saarland)|Homburg]]. In 1455 sloten Filips en Johan een offensief en defensief verbond met paltsgraaf [[Lodewijk I van Palts-Zweibrücken|Lodewijk I "de Zwarte"]], waarbij ze onder meer de veiligheid van de [[Handelsroute|handelswegen]] garandeerden. Het verdrag hield echter slechts vijf jaar stand.<br />
<br />
In 1455 benoemde koning [[René I van Anjou|René van Napels]] Johan tot [[Orde van de Halve Maan (Napels)|''Chevalier du Croissant'']].<ref name="saarland" /> In 1460 beleende [[George van Baden]], de bisschop van Metz, Johan formeel met [[Slot Saarbrücken]], [[Hof Völklingen]] en [[Slot Quierschied]].<ref name="saarland" /><br />
<br />
In 1460 kwam het tot strijd met Lodewijk "de Zwarte". Het ging over delen van het bezit van de heerlijkheid ''auf dem Gaue''. De paltsgraaf overviel in 1461 Filips in Kirchheim en nam hem gevangen. Een bevrijdingspoging door Johan mislukte. Johan belegerde [[Meisenheim]], de favoriete [[residentie]] van Lodewijk. [[Markgraaf]] [[Karel I van Baden]] bemiddelde een einde aan het conflict.<br />
<br />
In het geschil over het bezit van het [[Keurvorstendom Mainz|aartsbisdom Mainz]] ([[Mainzer Stichtoorlog]]) steunden de broers hun familielid [[Adolf van Nassau-Wiesbaden-Idstein (1423-1475)|Adolf van Nassau-Wiesbaden-Idstein]], ook in opdracht van keizer Frederik III en [[paus Pius II]], bij het verdrijven van de afgezette [[Diether van Isenburg]]. De daarop uitgebroken oorlog richtte zich ook tegen Frederik I van de Palts, die Diether ondersteunde. Een leger der bondgenoten marcheerde aan op [[Heidelberg (Duitsland)|Heidelberg]], maar werd op 30 juni 1462 bij [[Seckenheim]] volledig verslagen. Adolf en zijn bondgenoten uit het Huis Nassau, onder wie ook Johan en Filips, namen op 28 oktober stormenderhand [[Mainz]], waarbij ongeveer 500 mensen het leven lieten en nog eens 400 uit de stad verdreven werden. Diether moest de stad ontvluchten en verloor zijn heerschappij.<br />
<br />
Sinds 1467 was Johan lid van de raad van Keur-Mainz en beschermheer van het aartsbisdom. In 1469 riep keizer Frederik III hem op tot deelname aan de [[Rijksdag van Regensburg (1469)|Rijksdag van Regensburg]].<br />
<br />
In 1470 hernieuwde Johan de vete met Lodewijk "de Zwarte". Een bevel van de keizer om er van te zien, heeft Johan niet opgevolgd. Eerst viel de paltsgraaf het [[Köllertal]] binnen. Als tegenzet veroverden Johan en Frederik I van de Palts in 1471 [[Lambsheim]], de [[Graafschap Leiningen-Dagsburg-Hardenburg|Leiningense]] residentie [[Bad Dürkheim (stad)|Dürkheim]] en bedreigden de Veldenzse residentie Meisenheim en dwongen Lodewijk tot overgave. Op 2 september van datzelfde jaar kwam het op [[Schloss Heidelberg|Slot Heidelberg]] tot verzoening tussen beide partijen. Na het einde van de oorlog nodigde Johan zijn bondgenoten uit in Saarbrücken en organiseerde in september 1471 een groot [[Riddertoernooi|toernooi]].<br />
<br />
=== Heer van Heinsberg, Diest en Zichem, burggraaf van Antwerpen ===<br />
Johan had zich reeds in 1450 verloofd met zijn eerste vrouw, [[Johanna van Loon-Heinsberg]], die toen nog in de kinderleeftijd was, en een nicht van de vrouw van zijn broer was. Het huwelijk vond plaats in 1456, toen Johanna meerderjarig geworden was. Zijn vrouw was de erfdochter van [[Johan IV van Loon-Heinsberg]] en [[Johanna van Diest]]. Door het huwelijk had hij het vooruitzicht om de heerlijkheid Heinsberg en het bezit van de heren van Diest aan de [[Maas]] en de Beneden-Rijn in zijn bezit te brengen. Voordat het huwelijk plaatsvond, werd hem in 1455 de heerschappij over de bezittingen van zijn toekomstige vrouw overgedragen. Op 20 december 1456 werd Johan door de [[Hertogdom Brabant|hertog van Brabant]] beleend met de Diestse landen.<ref name="saarland" /> Er was een geschil tussen hem en zijn broer Filips over het bezit van de heerlijkheid Löwenburg om [[Bad Honnef]], waarop diens vrouw ook erfaanspraken kon maken. Uiteindelijk schikten de broers minnelijk. Johan noemde zichzelf nu ook heer van Heinsberg, Diest en Zichem en burggraaf van Antwerpen. Over de Heinsbergse bezittingen kwam het tot twisten met [[Johan IV van Nassau-Siegen]], wiens vrouw daarop eveneens erfaanspraken had. In 1460 verwierf Johan ook lenen in het [[Prinsbisdom Luik|bisdom Luik]]. Johan en zijn echtgenote reisden in 1463 naar hun Nederlandse bezittingen. Daarbij werd ook het huwelijk van hun dochter Elisabeth met [[Willem II van Gulik-Berg|Willem van Gulik en Berg]], een zoon van hertog [[Gerard van Gulik-Berg|Gerhard II van Gulik en Berg]], overeengekomen. In 1466 kwam er met Johan IV van Nassau-Siegen een voorlopige schikking over de Heinsbergse bezittingen tot stand.<br />
<br />
=== Boekenverzameling ===<br />
Johan had ook, in tegenstelling tot zijn oudere broer, een persoonlijke relatie met de literaire activiteit van zijn moeder, Isabella. Zij vertaalde in de eerste helft van de 15e eeuw vier jongere Franse [[hoofse roman]]s (''[[Chanson de geste|chansons de geste]]'') uit de romancyclus over [[Karel de Grote]] en zijn nakomelingen, namelijk ''“Herpin”'', ''“Sibille”'', ''“Loher und Maller”'' en ''“Huge Scheppel”'', in [[Vroegnieuwhoogduits]] [[proza]]. Johan liet onder andere prachtig bewerkte handschriften van deze ridderromans vervaardigen. Hij bezat drie geïllustreerde, groot formaat handschriften die alle vier [[Roman (literatuur)|prozaromans]] bevatten. Exemplaren van de handschriften en wiegedrukken die hij bezat, bevinden zich tegenwoordig in de [[Herzog August Bibliothek|Hertog August Bibliotheek]] te [[Wolfenbüttel (stad)|Wolfenbüttel]], en de [[Staats- en Universiteitsbibliotheek Hamburg]]. Een deel van zijn boeken werd geërfd door zijn zuster [[Margaretha van Nassau-Weilburg (1426-1490)|Margaretha]]. <br />
<br />
[[File:Stiftskirche St. Arnual Saarbrücken Grabmäler Seitenschiff 03.jpg|thumb|De graftombe (links) van Johan II van Nassau-Saarbrücken en zijn beide echtgenotes in de Stiftskirche Sankt Arnual, Saarbrücken]]<br />
=== Overlijden en grafmonument ===<br />
Johan overleed tijdens een reis naar de familie van zijn tweede echtgenote in [[Württemberg]]. Zijn weduwe liet een grafmonument in de [[Stiftskirche Sankt Arnual]] bouwen, die in het [[Saarland]] als een belangrijk werk van de late [[Gotiek (bouwkunst)|gotiek]] wordt beschouwd. Op de tombe ligt de graaf, links en rechts vergezeld door zijn twee echtgenotes. Na zijn dood voerde zijn broer Filips, samen met graaf [[Everhard I van Württemberg (hertog)|Everhard V van Württemberg]], de [[Voogd (familierecht)|voogdij]] over zijn kinderen.<br />
<br />
== Huwelijken en kinderen ==<br />
=== Eerste huwelijk ===<br />
Johan huwde eerst in 1456<ref>{{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=528 Saarland Biografien - Johann III. von Nassau-Saarbrücken]: Gehuwd Saarbrücken 20 december 1456. {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau]: Gehuwd [30 november 1456]. Dek (1970): Huwelijkse voorwaarden 30 november 1456. Schwennicke: Gehuwd 10 november 1446. Van der Eycken (1980): Gehuwd vóór het tiende jaar van Johanna, ingezegend in 1456. Vorsterman van Oyen (1882): Gehuwd in 1456.</ref> met Johanna van Loon-Heinsberg (29 juni 1443<ref name="medlands" /><ref name="dek" /> - Mainz, 3 september 1469),<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /> dochter van Johan IV van Loon-Heinsberg en Johanna van Diest.<ref name="dek" /> Johanna was erfdochter van Heinsberg, [[Geilenkirchen]], [[Dalenbroek]], Diest, Zichem, Zeelhem, en burggravin van Antwerpen.<ref name="dek" /> Ze werd begraven in de Stiftskirche Sankt Arnual.<ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /><br />
<br />
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:<ref name="saarland" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /><ref name="schwennicke" /><ref name="Eycken">Van der Eycken (1980).</ref><br />
# Elisabeth<ref>Van der Eycken (1980) noemt haar Isabella.</ref> (19 oktober 1459 - 9 maart 1479). Ze erfde Heinsberg, Diest, Zichem en Zeelhem van haar vader. Ze huwde te Saarbrücken op 19 oktober 1472 met hertog [[Willem II van Gulik-Berg|Willem van Gulik en Berg]] (9 januari 1455 - 6 september 1511). Hij volgde in 1475 zijn vader op als hertog Willem IV van [[Hertogdom Gulik|Gulik]] en Willem III van [[Hertogdom Berg|Berg]], en als [[Graafschap Ravensberg|graaf van Ravensberg]]. Hij ontving op 25 augustus 1499 van graaf [[Engelbrecht II van Nassau-Breda]] diens helft van slot en land van [[Millen (Selfkant)|Millen]] met de steden [[Gangelt]] en [[Vught (plaats)|Vught]] en stond op 27 augustus 1499 aan deze de stad en het land van Diest en het slot en land van Zichem en Zeelhem af.<ref name="Eycken" /><br />
# Johanna (of Susanne)<ref>{{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=528 Saarland Biografien - Johann III. von Nassau-Saarbrücken], {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau], Van der Eycken (1980) en Schwennicke noemen haar Johanna. Dek (1970) en Vorsterman van Oyen (1882) noemen haar Susanne.</ref> (14 april 1464 - 7 mei 1521). Ze huwde te Heidelberg (?) op 29 september 1481 met paltsgraaf [[Johan I van Palts-Simmern|Johan I van Simmern]] ([[Starkenburg (Rijnland-Palts)|Starkenburg]], 15 mei 1459 - Starkenburg, 27 januari 1509).<br />
<br />
=== Tweede huwelijk ===<br />
Johan hertrouwde te [[Rottenburg am Neckar|Rottenburg]] of Saarbrücken op 30 oktober 1470<ref name="medlands" /> met [[Elisabeth van Württemberg (1447-1505)|Elisabeth van Württemberg]] (4 oktober 1447<ref name="medlands" /> - [[Stolberg (Harz)|Stolberg]], 3 juni 1505),<ref name="medlands" /><ref>Opvallend is dat in de tekst bij het grafmonument in de Stiftskirche Sankt Arnual haar overlijdensdatum is opengelaten.</ref> dochter van graaf [[Lodewijk I van Württemberg-Urach|Lodewijk I van Württemberg]] en [[Mathilde van de Palts]].<ref name="medlands" /><ref name="dek" /> Ze hertrouwde op 21 oktober 1474<ref name="dek" /> met graaf [[Hendrik van Stolberg|Hendrik "de Oudere" van Stolberg]] († 17 september 1511).<ref name="medlands" /><ref name="dek" /> Ze werd begraven in de [[Sint-Maartenskerk (Stolberg)|Sint-Maartenskerk]] te Stolberg.<ref name="medlands" /><br />
<br />
Uit dit huwelijk werd [[postuum]] geboren:<ref name="saarland" /><ref name="medlands" /><ref name="dek" /><ref name="Vorsterman" /><ref name="schwennicke" /><br />
# [[Johan Lodewijk van Nassau-Saarbrücken (graaf)|Johan Lodewijk]] (Saarbrücken, 20 oktober 1472 - Saarbrücken, 4 juni 1545), volgde zijn vader op als graaf van Saarbrücken.<br />
<br />
=== Buitenechtelijk kind ===<br />
Johan had één buitenechtelijk kind bij een onbekend gebleven vrouw:<ref name="medlands" /><br />
# Johan van Nassau († na 14 juni 1463), was magister en [[Seculiere kanunnik|kanunnik]] van de de Stiftskirche Sankt Arnual.<br />
<br />
== Externe links ==<br />
* {{de}} [http://www.saarland-biografien.de/frontend/php/ergebnis_detail.php?id=528 Johan II van Nassau-Saarbrücken in de Saarland Biografieën].<br />
* {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Medieval Lands - Nassau].<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Johann III. (Nassau-Saarbrücken)|datum=20180112}}<br />
* Frank Becker, ''Zeittafel zur Geschichte des Saarbrücker Schlosses'' in: Gerhard Bungert & Charly Lehnert (Hg.), ''Das Saarbrücker Schloss. Zur Geschichte und Gegenwart'', Lehnert Verlag, Saarbrücken, 1989, {{ISBN|3-926320-15-X}}.<br />
* Wolfgang Behringer & Gabriele Clemens, ''Geschichte des Saarlandes'', München, 2009.<br />
* dr. A.W.E. Dek, ''Genealogie van het Vorstenhuis Nassau'', Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970.<br />
* Michel Van der Eycken, ''Diest en het Huis Oranje-Nassau'' in: ''Diest en het Huis Oranje-Nassau'', Diestsche Cronycke 3, Stedelijk Museum, Diest, 1980.<br />
* Michel Huberty, Alain Giraud, F. & B. Magdelaine, ''l’Allemagne Dynastique. Tome III Brunswick-Nassau-Schwarzbourg'', Alain Giraud, Le Perreux, 1981.<br />
* Friederich Köllner, ''Geschichte des vormaligen Nassau-Saarbrück'schen Landes und seiner Regenten, Teil 1'', Saarbrücken, 1841, p. 200–218.<br />
* Albert Ruppersberg, ''Geschichte der Grafschaft Saarbrücken, Band 1'', Saarbrücken, 2. Auflage, 1908 (herdruk: Sankt Ingbert, 1979), p. 212-230.<br />
* Detlev Schwennicke, ''[[Europäische Stammtafeln|Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte europäischen Staaten. Neue Folge]]'', Marburg 1978-1982.<br />
* A.A. Vorsterman van Oyen, ''Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden'', A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht, 1882.<br />
----<br />
'''Voetnoten'''<br />
{{References||2}}<br />
}}<br />
<br />
[[Categorie:Duits boekverzamelaar|Nassau-Saarbrücken, Johan II van]]<br />
[[Categorie:Graaf van Nassau-Saarbrücken]]<br />
[[Categorie:Graaf van Nassau-Weilburg]]<br />
[[Categorie:Heer van Heinsberg]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 15e eeuw]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Saarbr%C3%BCcken_(1459-1479)&diff=321342Elisabeth van Nassau-Saarbrücken (1459-1479)2021-01-17T15:40:32Z<p>Mdd: Verwijst door naar Johan II van Nassau-Saarbrücken#Eerste huwelijk</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Johan II van Nassau-Saarbrücken#Eerste huwelijk]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Adolf_IV_van_Nassau-Idstein&diff=321341Adolf IV van Nassau-Idstein2021-01-17T15:39:45Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adolf_IV_van_Nassau-Idstein&oldid=58013284</p>
<hr />
<div>{{Infobox heerser <br />
| naam = Adolf&nbsp;IV<br />
| afbeelding = Grafmonument van Adolf IV van Nassau-Idstein.jpg<br />
| onderschrift = Het grafmonument voor Adolf&nbsp;IV van Nassau-Idstein in de Uniekerk te Idstein<br />
| functie = [[Bestand:Nassau wapen.svg|10px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Nassau-Idstein]]<br />
| regeerperiode = [[1554]]–[[1556]]<br />
| inauguratie-naam = <br />
| inauguratie = <br />
| mederegent-naam = <br />
| mederegent = <br />
| voorganger = [[Filips&nbsp;I van Nassau-Wiesbaden]]<br />
| opvolger = [[Filips&nbsp;II van Nassau-Wiesbaden]]<br />
| huis-naam = <br />
| huis = [[Huis Nassau-Wiesbaden-Idstein|Nassau-Wiesbaden-Idstein]]<br />
| vader = [[Filips&nbsp;I van Nassau-Wiesbaden]]<br />
| moeder = [[Adriana van Glymes]]<br />
| geboren = [[1518]]<br />
| geboren_in = <br />
| gestorven = [[5&nbsp;januari]] [[1556]]<br />
| gestorven_in = [[Idstein]]<br />
| begraven = [[Uniekerk (Idstein)|Uniekerk]], [[Idstein]]<br />
| partner = [[Francisca van Luxemburg-Ligny]]<br />
| religie = [[Lutheranisme|Luthers]]<br />
| handtekening = <br />
| heraldiek = Walram Nassau wapen.svg<br />
| heraldiek-uitleg = Wapen van de Walramse Linie<br />
| website = <br />
| portaal = <br />
}}<br />
<br />
'''Adolf&nbsp;IV van Nassau-Idstein''' ([[1518]]<ref name="cawley">Cawley.</ref><ref name="schwennicke">Schwennicke (1978).</ref><ref name="dek">Dek (1970).</ref><ref name="venne">Van de Venne & Stols (1937).</ref><ref name="vorsterman">Vorsterman van Oyen (1882).</ref> – [[Idstein]], [[5&nbsp;januari]] [[1556]]<ref name="cawley" />) was [[Graaf (titel)|graaf]] van [[Nassau-Idstein]], een deel van het [[graafschap Nassau]]. Hij stamt uit de Walramse Linie van het [[Huis Nassau]].<br />
<br />
== Biografie ==<br />
Adolf was de tweede zoon van graaf [[Filips I van Nassau-Wiesbaden|Filips&nbsp;I ‘der Altherr’ van Nassau-Wiesbaden]] en [[Adriana van Glymes]],<ref name="cawley" /><ref name="schwennicke" /><ref name="dek" /><ref name="venne" /><ref name="vorsterman" /> de oudste dochter van [[Jan&nbsp;III van Glymes]], heer van [[Bergen op Zoom]] en [[Adriana van Brimeu]].<ref name="cawley" /><ref name="dek" /><br />
<br />
In 1554 verdeelde Filips ‘der Altherr’ zijn bezittingen tussen zijn twee oudste zoons. [[Filips II van Nassau-Wiesbaden|Filips&nbsp;II ‘der Jungherr’]] werd graaf van [[Nassau-Wiesbaden]], en Adolf werd graaf van Nassau-Idstein.<ref name="huberty">Huberty, et al. (1981).</ref> Adolf overleed reeds op 5&nbsp;januari 1556, zijn broer Filips was zijn erfgenaam. Adolf werd begraven in de [[Uniekerk (Idstein)|Uniekerk]] te Idstein.<br />
<br />
== Huwelijk en kinderen ==<br />
Adolf huwde op 19&nbsp;april 1543<ref name="cawley" /><ref name="schwennicke" /><ref name="dek" /><ref name="venne" /><ref name="vorsterman" /> met [[Francisca van Luxemburg-Ligny]] (†&nbsp;17&nbsp;juni 1566),<ref name="cawley" /><ref name="dek" /> dochter van [[Karel&nbsp;I van Luxemburg-Ligny]], graaf van [[Brienne (gemeente)|Brienne]], [[Ligny-en-Barrois|Ligny]] en [[Roussy]] en [[Charlotte d'Estouteville]].<ref name="cawley" /><ref name="dek" /> Francisca was weduwe van [[markgraaf]] [[Bernhard&nbsp;III van Baden-Baden]] en erfdochter van het [[graafschap Roussy]].<ref name="cawley" /> Ze werd begraven in Marienthal.<ref name="cawley" /><br><br />
Uit het huwelijk van Adolf en Francisca werden de volgende kinderen geboren:<ref name="cawley" /><ref name="schwennicke" /><ref name="dek" /><ref name="venne" /><ref name="vorsterman" /><ref name="huberty" /><br />
# Anna Amalia (1544 – [[Slot Dillenburg|Dillenburg]], 1559).<br />
# Magdalena (1546 – [[Virneburg]], 16&nbsp;april 1604<ref name="cawley" /><ref>Huberty, et al. (1981): “Zie Peter Neu, ‘Geschichte und Struktur d. Eifel-territorien d. Hauses Manderscheid’ in: ''Rhein-Archiv''&nbsp;80 (1972), p.&nbsp;397. De datum 18&nbsp;april 1594 genoemd door andere genealogen kan niet kloppen daar Magdalena in 1603 en 1604 nog leefde volgens stukken in het ''Staatsarchiv Koblenz''.”</ref>), was erfdochter van het graafschap Roussy via haar moeder. Ze huwde op 9&nbsp;september 1566 met graaf [[Joachim van Manderscheid]] (†&nbsp;9&nbsp;september 1582).<br />
# Elisabeth (jong overleden).<br />
<br />
== Voorouders ==<br />
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"<br />
|- bgcolor="#E0E0E0"<br />
!colspan="9"|Voorouders van Adolf&nbsp;IV van Nassau-Idstein<br />
|-<br />
|'''Betovergrootouders'''<br />
|colspan="1"|[[Adolf&nbsp;II van Nassau-Wiesbaden-Idstein]]<br />(1386–1426)<br />⚭ 1418<br />[[Margaretha van Baden (1404-1442)|Margaretha van Baden]]<br />(1404–1442)<br />
|colspan="1"|[[Engelbrecht&nbsp;I van Nassau-Siegen]]<br />(ca. 1370–1442)<br />⚭ 1403<br />[[Johanna van Polanen]]<br />(1392–1445)<br />
|colspan="1"|[[Reinhard&nbsp;II van Hanau]]<br />(?–1451)<br />⚭ 1407<br />[[Catharina van Nassau-Beilstein]]<br />(?–1459)<br />
|colspan="1"|[[Lodewijk&nbsp;V van Lichtenberg]]<br />(1417–1471)<br />⚭ 1441<br />[[Elisabeth van Hohenlohe-Weikersheim (-1488)|Elisabeth van Hohenlohe-Weikersheim]]<br />(?–1488)<br />
|colspan="1"|[[Jan&nbsp;I van Glymes]]<br />(?–1427)<br />⚭ 1418<br />[[Johanna van Boutersem]]<br />(?–1440)<br />
|colspan="1"|[[Gauthier van Rouvroy]]<br />(?–1458)<br />⚭ 1422<br />[[Maria van Commercy]]<br />(?–na 1449)<br />
|colspan="1"|[[Jan&nbsp;II van Brimeu]]<br />(?–1441)<br />⚭ 1432<br />[[Maria van Mailly]]<br />(?–1470)<br />
|colspan="1"|[[Jacob van Rambures]]<br />(?–?)<br />⚭ <br />[[Maria van Berghes-Saint-Winock]]<br />(?–?)<br />
|-<br />
|'''Overgrootouders'''<br />
|colspan="2"|[[Johan van Nassau-Wiesbaden-Idstein (graaf)|Johan van Nassau-Wiesbaden-Idstein]]<br />(1419–1480)<br />⚭ 1437<br />[[Maria van Nassau-Siegen (1418-1472)|Maria van Nassau-Siegen]]<br />(1418–1472)<br />
|colspan="2"|[[Filips&nbsp;I van Hanau-Lichtenberg]]<br />(1417–1480)<br />⚭ 1458<br />[[Anna van Lichtenberg]]<br />(1442–1474)<br />
|colspan="2"|[[Jan&nbsp;II van Glymes]]<br />(?–1494)<br />⚭<br />[[Margaretha van Rouvroy]]<br />(?–?)<br />
|colspan="2"|[[Gwijde van Brimeu]]<br />(1433–1477)<br />⚭ 1463<br />[[Antoinette van Rambures]]<br />(?–1517)<br />
|-<br />
|'''Grootouders'''<br />
|colspan="4"|[[Adolf&nbsp;III van Nassau-Wiesbaden]]<br />(1443–1511)<br />⚭ 1484<br />[[Margaretha van Hanau-Lichtenberg]]<br />(1463–1504)<br />
|colspan="4"|[[Jan&nbsp;III van Glymes]]<br />(?–1531)<br />⚭ 1487<br />[[Adriana van Brimeu]]<br />(?–?)<br />
|-<br />
|'''Ouders'''<br />
|colspan="8"|[[Filips&nbsp;I van Nassau-Wiesbaden]]<br />(1492–1558)<br />⚭ 1514<br />[[Adriana van Glymes]]<br />(1495–1524)<br />
|}<br />
<br />
== Externe links ==<br />
* {{en}} [https://www.angelfire.com/realm/gotha/gotha/nas2.html Nassau] op: [https://www.angelfire.com/realm/gotha/gotha.htm An Online Gotha], by Paul Theroff.<br />
* {{en}} [https://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Nassau] op: [https://fmg.ac/Projects/MedLands/index.htm Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families], compiled by Charles Cawley.<br />
<br />
{{Commonscat}}<br />
<br />
{{StartOpvolging}}<br />
{{OpvolgingCombi|<br />
| lijst = [[Bestand:Nassau wapen.svg|15px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Nassau-Idstein]]<br>1554–1556<br />
| vorige = [[Filips I van Nassau-Wiesbaden|Filips&nbsp;I]]<br />
| volgende = [[Filips II van Nassau-Wiesbaden|Filips&nbsp;II]]<br />
}}<br />
{{EindOpvolging}}<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Dek |voornaam=A.W.E. |datum=1970 |titel=Genealogie van het Vorstenhuis Nassau |uitgever=Europese Bibliotheek |plaats=Zaltbommel |taal=nl }}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Huberty |voornaam=Michel |medeauteurs=Giraud, Alain; Magdelaine, F.&nbsp;&&nbsp;B. |datum=1981 |titel=l’Allemagne Dynastique. Tome&nbsp;III: Brunswick-Nassau-Schwarzbourg |uitgever=Alain Giraud |plaats=Le Perreux |taal=fr }}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Schwennicke |voornaam=Detlev |datum=1978 |titel=[[Europäische Stammtafeln|Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte europäischen Staaten. Neue Folge]]. Band&nbsp;I |uitgever=J.A.&nbsp;Stargardt |plaats=Marburg |taal=de }}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Venne |voornaam=J.M.&nbsp;van de |medeauteurs=Stols, Alexander&nbsp;A.M. |datum=1937 |titel=Geslachts-Register van het Vorstenhuis Nassau |uitgever=A.A.M.&nbsp;Stols’ Uitgevers-Maatschappij |plaats=Maastricht |taal=nl}}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Vorsterman van Oyen |voornaam=A.A. |datum=1882 |titel=Het Vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden |uitgever=A.W.&nbsp;Sijthoff en J.L.&nbsp;Beijers |plaats=Leiden en Utrecht |taal=nl }}<br />
----<br />
'''Referenties'''<br />
{{References||2}}<br />
}}<br />
<br />
{{Authority control}}<br />
<br />
[[Categorie:Graaf van Nassau-Wiesbaden-Idstein]]<br />
[[Categorie:Persoon in de 16e eeuw|Nassau-Idstein, Adolf IV]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Idstein&diff=321340Elisabeth van Nassau-Idstein2021-01-17T15:39:04Z<p>Mdd: Verwijst door naar Adolf IV van Nassau-Idstein#Huwelijk en kinderen</p>
<hr />
<div>#DOORVERWIJZING[[Adolf IV van Nassau-Idstein#Huwelijk en kinderen]]</div>Mddhttp://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Hadamar&diff=321339Elisabeth van Nassau-Hadamar2021-01-17T15:38:19Z<p>Mdd: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Elisabeth_van_Nassau-Hadamar&oldid=57508001</p>
<hr />
<div>{{Infobox heerser <br />
| naam = Elisabeth&nbsp;III<br />
| afbeelding = <br />
| onderschrift = <br />
| functie = [[Bestand:Wappen Stift Essen.svg|10px]] [[Sticht Essen#Lijst van abdissen, later ook vorstinnen, van Essen|Abdis en vorstin van het Sticht Essen]]<br />
| regeerperiode = [[1370]]–[[1413]]<br />
| inauguratie-naam = Verkiezing<br />
| inauguratie = [[26&nbsp;maart]] [[1370]]<br />
| mederegent-naam = <br />
| mederegent = <br />
| voorganger = [[Irmgard van Broich|Irmgard&nbsp;II van Broich]]<br />
| opvolger = [[Margaretha van de Mark-Arensberg|Margaretha&nbsp;I van de Mark-Arensberg]]<br />
| rang = <br />
| veldslagen-naam = <br />
| veldslagen = <br />
| huis-naam = <br />
| huis = [[Huis Nassau-Hadamar (1303-1394)|Nassau-Hadamar]]<br />
| vader = [[Johan van Nassau-Hadamar]]<br />
| moeder = [[Elisabeth van Waldeck]]<br />
| geboren = ?<br />
| geboren_in = <br />
| gestorven = [[18&nbsp;december]] [[1413]]<br />
| gestorven_in = <br />
| begraven = [[Dom van Essen|Munster van Essen]]<br />
| partner = –<br />
| religie = [[Rooms-Katholieke Kerk|Katholiek]]<br />
| handtekening = <br />
| heraldiek = Wappen Stift Essen.svg<br />
| heraldiek-uitleg = Wapen van het Sticht Essen<br />
| website = <br />
| portaal = <br />
}}<br />
<br />
'''Elisabeth van Nassau-Hadamar''' (†&nbsp;[[18&nbsp;december]] [[1413]]<ref name="cawley">Cawley.</ref><ref name="dek">Dek (1970).</ref><ref name="venne">Van de Venne & Stols (1937).</ref>), Duits: ''Elisabeth von Nassau-Hadamar'', was een geestelijke uit het [[Huis Nassau-Hadamar (1303-1394)|Huis Nassau-Hadamar]], een zijtak van de Ottoonse Linie van het [[Huis Nassau]]. Ze was sinds 1370 als '''Elisabeth&nbsp;III''' [[Abt (abdij)|abdis]] en vorstin van het [[Sticht Essen]].<br />
<br />
== Biografie ==<br />
Elisabeth was de derde dochter van [[Graaf (titel)|graaf]] [[Johan van Nassau-Hadamar]] en [[Elisabeth van Waldeck]],<ref name="dek" /><ref name="venne" /><ref name="vorsterman">Vorsterman van Oyen (1882).</ref> dochter van graaf [[Hendrik&nbsp;IV van Waldeck]] en [[Adelheid van Kleef]].<ref name="cawley" /><ref name="dek" /><br />
<br />
[[File:Essen 2011 66-2.jpg|left|thumb|De Munster van Essen]]<br />
Op grond van haar adellijke afstamming had Elisabeth de mogelijkheid om in de [[rijksabdij]] te [[Essen (Noordrijn-Westfalen)|Essen]] in te treden. Op [[26&nbsp;maart]] [[1370]] werd ze daar tot abdis en vorstin gekozen.<ref name="vorsterman" /> Daarmee werd Elisabeth tegelijkertijd [[rijksvorst]]in. Om de verkiezing van vreemden te voorkomen werden ''Wahlkapitulationen'' ingevoerd. De oudst bewaarde van het Sticht Essen komt uit het verkiezingsjaar van Elisabeth.<ref>Küppers-Braun (2002), p.&nbsp;62.</ref><br />
<br />
De tijd waarin Elisabeth abdis was, bleef niet zonder wrijvingen en complicaties. In tegenstelling tot voorgangsters eiste Elisabeth een huldiging door de raad en burgerij van de stad Essen. Daarbij kwam dat Elisabeth de [[Eed|beëdiging]] van de rechters van de stad voor het [[Kapittel|dameskapittel]] eiste. Die eed was weliswaar in de door haar ondertekende ''Wahlkapitulation'' vastgelegd, maar werd gewoonlijk niet uitgevoerd. Als gevolg hiervan richtte de stad een eigen stadsrechtbank op. Wegens de verder oplopende spanning liet Elisabeth in 1372 door [[keizer]] [[keizer Karel IV|Karel&nbsp;IV]] de [[hoogheidsrecht]]en over de stad Essen bekrachtigen. Slechts vijf jaar later liet de stad Essen door dezelfde keizer de onafhankelijkheid van het sticht en een [[Vrije rijksstad|rijksstedelijk]] [[zelfbestuur]] bekrachtigen. Deze beide [[oorkonde]]n waren niet met elkaar verenigbaar.<ref name="kuppers">Küppers-Braun (2002), p.&nbsp;94–95.</ref><br />
<br />
In 1399 kwam het tot een eerste overeenstemming, die in de zogenaamde scheidingsbrief vastgelegd werd. Elisabeth verwief de hoogheidsrechten. Ze mocht echter geen huldiging meer verlangen. De stad Essen werd onder andere zelfbestuur toegestaan. Door deze brief vond de [[secularisatie]] van de stad van het damessticht plaats.<ref name="kuppers" /><br />
<br />
Gedurende haar ambtstijd was Elisabeth verantwoordelijk voor de reeds onder haar voorgangsters begonnen nieuw-, om- en wederopbouwwerkzaamheden aan de [[Dom van Essen|Munster van Essen]].<ref>Küppers-Braun (2002), p.&nbsp;108.</ref> In deze kerk werd Elisabeth ook begraven.<ref>Küppers-Braun (2002), p.&nbsp;211.</ref>{{Clearleft}}<br />
<br />
== Voorouders ==<br />
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"<br />
|- bgcolor="#E0E0E0"<br />
!colspan="9"|Voorouders van Elisabeth van Nassau-Hadamar<br />
|-<br />
|'''Betovergrootouders'''<br />
|colspan="1"|[[Hendrik&nbsp;II van Nassau]]<br />(ca. 1180–1247/50)<br />⚭ vóór 1215<br />[[Machteld van Gelre|Machteld van Gelre en Zutphen]]<br />(?–na 1247)<br />
|colspan="1"|[[Emico&nbsp;IV van Leiningen]]<br />(?–1276/79)<br />⚭<br />Elisabeth<br />(?–1263)<br />
|colspan="1"|[[Koenraad&nbsp;I van Neurenberg]]<br />(?–1260/61)<br />⚭<br />Clementia<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|[[Albrecht&nbsp;I van Saksen]]<br />(?–1260)<br />⚭ 1247/48<br />[[Helena van Brunswijk-Lüneburg]]<br />(1223–1273)<br />
|colspan="1"|[[Hendrik&nbsp;III van Waldeck]]<br />(?–1267)<br />⚭<br />[[Mechtild van Arnsberg]]<br />(?–na 1298)<br />
|colspan="1"|[[Hendrik&nbsp;I van Hessen]]<br />(1244–1308)<br />⚭ vóór 1263<br />[[Adelheid van Brunswijk]]<br />(?–1274)<br />
|colspan="1"|[[Diederik VII van Kleef|Diederik&nbsp;V van Kleef]]<br />(ca. 1226–1275)<br />⚭ 1255<br />[[Aleidis van Heinsberg]]<br />(?–na 1303)<br />
|colspan="1"|[[Otto II van Gelre|Otto&nbsp;II van Gelre en Zutphen]]<br />(?–1271)<br />⚭ 1252/54<br />[[Filippa van Dammartin]]<br />(?–1277/81)<br />
|-<br />
|'''Overgrootouders'''<br />
|colspan="2"|[[Otto&nbsp;I van Nassau]]<br />(?–1289/90)<br />⚭ vóór 1270<br />[[Agnes van Leiningen]]<br />(?–na 1299)<br />
|colspan="2"|[[Frederik&nbsp;III van Neurenberg]]<br />(?–1297)<br />⚭ vóór 1278<br />[[Helena van Saksen]]<br />(?–1309)<br />
|colspan="2"|[[Otto&nbsp;I van Waldeck]]<br />(?–1305)<br />⚭ vóór 1276<br />[[Sophia van Hessen]]<br />(?–na 1331)<br />
|colspan="2"|[[Diederik VIII van Kleef|Diederik&nbsp;VI van Kleef]]<br />(1256/57–1305)<br />⚭ vóór 1279<br />[[Margaretha van Gelre (?–1282/87)|Margaretha van Gelre en Zutphen]]<br />(?–1282/87)<br />
|-<br />
|'''Grootouders'''<br />
|colspan="4"|[[Emico&nbsp;I van Nassau-Hadamar]]<br />(?–1334)<br />⚭ vóór 1297<br />[[Anna van Neurenberg]]<br />(?–1355/57)<br />
|colspan="4"|[[Hendrik&nbsp;IV van Waldeck]]<br />(?–1348)<br />⚭ 1306<br />[[Adelheid van Kleef]]<br />(?–na 1320)<br />
|-<br />
|'''Ouders'''<br />
|colspan="8"|[[Johan van Nassau-Hadamar]]<br />(?–1364/65)<br />⚭ vóór 1331<br />[[Elisabeth van Waldeck]]<br />(?–vóór 1385)<br />
|}<br />
<br />
== Externe link ==<br />
* {{en}} [https://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Nassau] op: [https://fmg.ac/Projects/MedLands/index.htm Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families], compiled by Charles Cawley.<br />
<br />
{{StartOpvolging}}<br />
{{OpvolgingCombi|<br />
| lijst = [[Bestand:Wappen Stift Essen.svg|15px]] [[Sticht Essen#Lijst van abdissen, later ook vorstinnen, van Essen|Abdis en vorstin van het Sticht Essen]]<br>1370–1413<br />
| vorige = [[Irmgard van Broich|Irmgard&nbsp;II van Broich]]<br />
| volgende = [[Margaretha van de Mark-Arensberg|Margaretha&nbsp;I van de Mark-Arensberg]]<br />
}}<br />
{{EindOpvolging}}<br />
<br />
{{Appendix|2=<br />
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Elisabeth von Nassau-Hadamar|oldid=175011770|datum=20180314}}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Dek |voornaam=A.W.E. |datum=1970 |titel=Genealogie van het Vorstenhuis Nassau |uitgever=Europese Bibliotheek |plaats=Zaltbommel |taal=nl }}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Küppers-Braun |voornaam=Ute |datum=2002 |titel=Macht in Frauenhand. 1000 Jahre adeliger Frauen in Essen |uitgever=Klartext-Verlag |plaats=Essen |taal=de }}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Stahl |voornaam=Karl Josef |datum=1974 |titel=Hadamar Stadt und Schloss. Eine Heimatgeschichte |uitgever=Magistrat der Stadt Hadamar |plaats=Hadamar |taal=de }}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Venne |voornaam=J.M.&nbsp;van de |medeauteurs=Stols, Alexander&nbsp;A.M. |datum=1937 |titel=Geslachts-Register van het Vorstenhuis Nassau |uitgever=A.A.M.&nbsp;Stols’ Uitgevers-Maatschappij |plaats=Maastricht |taal=nl}}<br />
* {{Citeer boek|achternaam=Vorsterman van Oyen |voornaam=A.A. |datum=1882 |titel=Het Vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden |uitgever=A.W.&nbsp;Sijthoff en J.L.&nbsp;Beijers |plaats=Leiden en Utrecht |taal=nl }}<br />
----<br />
'''Voetnoten'''<br />
{{References||2}}<br />
}}<br />
<br />
{{Authority control}}<br />
<br />
[[Categorie:14e-eeuws abt|Nassau]]<br />
[[Categorie:15e-eeuws abt|Nassau]]<br />
[[Categorie:Abdis van Essen]]<br />
[[Categorie:Huis Nassau-Hadamar]]<br />
[[Categorie:Geestelijke uit het Huis Nassau]]<br />
[[Categorie:Kerkvorst uit het huis Nassau]]</div>Mdd